“Maluluy-on ang Inyong Amahan”

“Magpadayon sa pagkamaluluy-on, maingon nga maluluy-on ang inyong Amahan.”—LUCAS 6:36.

1, 2. Sa unsang paagi gipakita sa mga pulong ni Jesus ngadto sa mga eskriba ug mga Pariseo ug sa iyang mga sumusunod nga ang kaluoy usa ka dalayegong hiyas?

 MGA 600 ka nagkalainlaing balaod ang naglangkob sa Balaod nga gihatag pinaagi ni Moises. Bisan pag kinahanglang tumanon sa mga Israelinhon ang Moisesnong Balaod, hinungdanon usab kaayo nga sila magmaluluy-on. Tagda ang gisulti ni Jesus sa mga Pariseo, kinsa wala magmaluluy-on sa uban. Kaduha niyang gibadlong sila, nga nagpasiugda nga ang Diyos nagsugo: “Buot ko ang kaluoy ug dili ang halad.” (Mateo 9:10-13; 12:1-7; Oseas 6:6) Sa hinapos sa iyang ministeryo, si Jesus miingon: “Alaot kamo, mga eskriba ug mga Pariseo, mga salingkapaw! tungod kay naghatag kamo sa ikapulo sa yerbabuyna ug sa eneldo ug sa cumino, apan wala kamo magtagad sa mas bug-at nga mga butang sa Balaod, nga mao, ang hustisya ug ang kaluoy ug ang pagkamatinumanon.”—Mateo 23:23.

² Giisip ni Jesus nga ang kaluoy usa ka hinungdanon kaayong hiyas. Giingnan niya ang iyang mga sumusunod: “Magpadayon sa pagkamaluluy-on, maingon nga maluluy-on ang inyong Amahan.” (Lucas 6:36) Hinuon, aron “mahimong mga tigsundog sa Diyos” niining bahina, angay natong hisayran kon unsay tinuod nga kahulogan sa kaluoy. (Efeso 5:1) Gawas pa, kon masabtan nato ang mga kaayohan sa kaluoy, madasig kita nga mas bug-os pang ipadayag kining hiyasa diha sa atong kinabuhi.

Kaluy-an ang mga Timawa

3. Nganong angay kitang mosalig kang Jehova aron hisayran ang tinuod nga kahulogan sa kaluoy?

³ Ang salmista miawit: “Si Jehova mapuangoron ug maluluy-on, mahinay sa pagkasuko ug dako sa mahigugmaong-kalulot. Si Jehova maayo sa tanan, ug ang iyang mga kaluoy anaa sa ibabaw sa tanan niyang mga buhat.” (Salmo 145:8, 9) Si Jehova mao “ang Amahan sa malumong mga kaluoy ug ang Diyos sa tanang paghupay.” (2 Corinto 1:3) Ang tawong maluluy-on maoy mabination sa uban. Dako kining bahin sa personalidad sa Diyos. Pinaagi sa iyang panig-ingnan ug mga pahimangno, matudloan kita kon unsay tinuod nga kahulogan sa kaluoy.

4. Unsay gitudlo kanato sa Isaias 49:15 bahin sa kaluoy?

⁴ Sumala sa natala sa Isaias 49:15, si Jehova nag-ingon: “Malimot ba ang usa ka asawa sa iyang masuso nga sa ingon dili niya kaluy-an ang anak sa iyang tiyan?” Ang Hebreohanong mga pulong nga suod kaayong nalangkit sa gihubad dinhing “kaluy-an”  gigamit maylabot sa kaluoy nga anaa sa Salmo 145:8, 9, nga naunang gikutlo. Ang pagbati nga nagdasig kang Jehova nga magmaluluy-on gipanig-ingon sa pagkamabination sa usa ka nagapasusong inahan sa iyang anak. Ang usa ka masuso tingali gigutom o may laing panginahanglan. Kay gibatig kahingawa, ang usa ka inahan mag-atiman sa mga panginahanglan sa iyang masuso. Si Jehova adunay samang malumong mga pagbati alang sa mga tawo nga iyang kaluy-an.

5. Sa unsang paagi gipakita ni Jehova sa Israel nga siya “dato sa kaluoy”?

⁵ Dalayegon nga mobati kitag kahingawa sa uban, apan mas dalayegon kon may buhaton kita aron makabenepisyo ang mga timawa. Tagda kon unsay reaksiyon ni Jehova sa dihang naulipon ang iyang mga magsisimba sa Ehipto mga 3,500 ka tuig kanhi. Iyang giingnan si Moises: “Sa walay duhaduha nakita ko ang kasakitan sa akong katawhan nga atua sa Ehipto, ug nadungog ko ang ilang pagtuaw tungod sa mga nagpugos kanila sa pagtrabaho; tungod kay ako nahibalo pag-ayo sa mga kasakit nga ilang giantos. Ug manaog ako sa pagluwas kanila gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon ug sa pagpagawas kanila gikan sa maong yuta ngadto sa usa ka yuta nga maayo ug haluag, ngadto sa usa ka yuta nga nagaagay sa gatas ug dugos.” (Exodo 3:7, 8) Mga 500 ka tuig human luwasa ni Jehova ang mga Israelinhon gikan sa Ehipto, siya nagpahinumdom kanila: “Ako ang nagpagawas sa Israel gikan sa Ehipto ug ang nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa Ehipto ug gikan sa kamot sa tanang gingharian nga naglupig kaninyo.” (1 Samuel 10:18) Kanunay nga nakasinatig kalisdanan ang mga Israelinhon tungod sa paglapas sa matarong nga mga sukdanan sa Diyos. Bisan pa niana, si Jehova nahingawa kanila ug subsob nga nagluwas kanila. (Maghuhukom 2:11-16; 2 Cronicas 36:15) Kini nagpasundayag kon unsay bation sa mahigugmaong Diyos sa mga tawo nga nanginahanglan, nameligro, o anaa sa kalisdanan. Si Jehova “dato sa kaluoy.”—Efeso 2:4.

6. Giunsa pagsundog ni Jesu-Kristo ang iyang Amahan kon bahin sa pagpakitag kaluoy?

⁶ Sa dinhi si Jesu-Kristo sa yuta, hingpit niyang gisundog ang iyang Amahan kon bahin sa pagpakitag kaluoy. Unsay gihimo ni Jesus sa dihang nangaliyupo kaniya ang duha ka tawong buta: “Ginoo, kaluy-i kami, Anak ni David”? Sila nangaliyupo kang Jesus nga milagrosong ipasig-uli ang ilang panan-aw ug kadto iyang gihimo sa mabinationg paagi. “Kay giabot ug kaluoy,” matod sa Bibliya, “gihikap ni Jesus ang ilang mga mata ug dihadiha sila nakakita na.” (Mateo 20:30-34) Tungod sa kaluoy si Jesus mihimog daghang milagro mao nga ang mga buta nakakita na, ang mga tawo nga gidemonyohan ug mga sanlahon nangaayo, ug ang mga ginikanang may masakitong mga anak nahupayan.—Mateo 9:27; 15:22; 17:15; Marcos 5:18, 19; Lucas 17:12, 13.

7. Unsay gitudlo sa mga panig-ingnan ni Jehova nga Diyos ug sa iyang Anak kanato bahin sa kaluoy?

⁷ Ang mga panig-ingnan ni Jehova nga Diyos ug ni Jesu-Kristo nagpakita nga ang kaluoy adunay duha ka bahin—mga pagbati sa kahingawa ug simpatiya alang sa mga timawa ug ang buhat nga makatabang kanila. Kanang duha ka elemento gikinahanglan aron mahimong maluluy-on. Diha sa Kasulatan, ang kaluoy sagad nagtumong sa pagpahayag o pagpakitag kalulot ngadto sa mga nanginahanglan. Apan, sa unsang paagi ipakita ang kaluoy diha sa usa ka kaso sa hukmanan? Ang pagpugong sa pagsilot nalakip ba usab niana?

Kaluoy Ngadto sa mga Makasasala

8, 9. Unsay nalakip sa kaluoy nga gipakita kang David human sa iyang sala uban kang Bat-seba?

⁸ Tagda kon unsay nahitabo human sukmati sa manalagnang si Natan si Haring David sa karaang Israel bahin sa pagpanapaw nila ni Bat-seba. Ang mahinulsolong si David miampo: “Pakitai ako ug kaluoy, Oh Diyos, sumala sa imong mahigugmaong-kalulot. Sumala sa kadagaya sa imong mga kaluoy palaa ang akong mga kalapasan. Hugasi ako sa bug-os gikan sa  akong kasaypanan, ug hinloi ako gikan mismo sa akong sala. Kay nahibalo ako sa akong mga kalapasan, ug ang akong sala anaa kanunay sa akong atubangan. Nakasala ako batok kanimo, kanimo lamang, ug nakabuhat ako sa butang nga daotan sa imong mga mata.”—Salmo 51:1-4.

⁹ Hilabihan gayod ang pagbasol ni David. Si Jehova nagpasaylo sa iyang sala ug naghatag ug mas gaan nga silot kaniya ug kang Bat-seba kay sa angay unta kanila. Segun sa Moisesnong Balaod, si David ug Bat-seba angay nga mamatay. (Deuteronomio 22:22) Bisan tuod naagoman nila ang daotang mga epekto sa ilang sala, sila gitugotang mabuhi. (2 Samuel 12:13) Ang pagkamaluluy-on sa Diyos naglakip sa pagpasaylo sa sala. Bisan pa niana, siya magpahamtang gayod ug nahiangayng silot.

10. Bisag maluluy-on si Jehova sa dihang maghukom, nganong magbantay kita nga dili abusahan ang iyang kaluoy?

¹⁰ Sanglit “ang sala misulod sa kalibotan pinaagi sa usa ka tawo [si Adan]” ug “ang suhol nga ginabayad sa sala mao ang kamatayon,” ang tanang tawo angay nga mamatay. (Roma 5:12; 6:23) Pagkamapasalamaton nato nga si Jehova magmaluluy-on sa dihang siya maghukom! Hinuon, magbantay kita nga dili abusahan ang kaluoy sa Diyos. “Ang tanang dalan [ni Jehova] hustisya,” matod sa Deuteronomio 32:4. Sa dihang modesisyon ang Diyos sa pagpakitag kaluoy, dili niya kalimtan ang iyang hingpit nga mga sukdanan sa hustisya.

11. Sa unsang paagi gipakita ni Jehova ang hustong pagtamod sa hustisya sa paghusay sa sala ni David uban kang Bat-seba?

¹¹ Sa kaso ni David ug Bat-seba, sa dili pa pagaanon ang silot nga kamatayon, angay unang pasayloon ang ilang mga sala. Wala hatagig katungod ni Jehova ang Israelinhong mga maghuhukom sa pagpasaylo sa ilang mga sala. Kon sila pay gipahusay sa kaso, obligado sila sa pagpahamtang sa silot nga kamatayon. Kadto ang gipangayo sa Balaod. Apan, tungod sa pakigsaad ni Jehova kang David, buot Niya nga tinoon kon may pasikaranan ba nga pasayloon ang iyang sala. (2 Samuel 7:12-16) Busa, si Jehova nga Diyos, “ang Maghuhukom sa tibuok yuta,” kinsa maoy “tig-usisa sa kasingkasing,” mao mismo ang mihusay sa maong kaso. (Genesis 18:25; 1 Cronicas 29:17) Ang Diyos tukmang makabasa sa kasingkasing ni David, makatino sa katiunay sa iyang paghinulsol, ug makapasaylo.

12. Sa unsang paagi ang makasasalang mga tawo makabenepisyo sa kaluoy sa Diyos?

¹² Ang kaluoy nga gipakita ni Jehova kanato pinaagi sa pagtaganag kaikyasan sa silot tungod sa napanunod nga sala nahiuyon gayod sa iyang hustisya. Aron mapasaylo ang mga sala ug sa samang higayon dili malapas ang sukdanan sa hustisya ni Jehova, iyang gitagana ang  halad lukat sa iyang Anak, si Jesu-Kristo—ang kinalabwang pagpadayag sa kaluoy. (Mateo 20:28; Roma 6:22, 23) Aron makabenepisyo kita sa kaluoy sa Diyos, nga makaluwas kanato gikan sa silot nga kamatayon tungod sa napanunod nga sala, angay kitang ‘magpasundayag ug pagtuo sa Anak.’—Juan 3:16, 36.

Usa ka Diyos sa Kaluoy ug Hustisya

13, 14. Ang kaluoy sa Diyos makapausab ba sa iyang hustisya? Ipatin-aw.

¹³ Bisan pag ang kaluoy ni Jehova dili maglapas sa iyang sukdanan sa hustisya, apektado ba niini ang iyang hustisya? Ang kaluoy makapausab ba sa epekto sa hustisya sa Diyos pinaagi sa pagpasibo niana? Dili gayod.

¹⁴ Pinaagi sa manalagnang si Oseas, si Jehova miingon sa mga Israelinhon: “Ako makigsaad nga mangasawa kanimo hangtod sa panahong walay tino, ug ako makigsaad nga mangasawa kanimo diha sa pagkamatarong ug sa hustisya ug sa mahigugmaong-kalulot ug sa kaluoy.” (Oseas 2:19) Kining mga pulonga tin-awng nagpakita nga ang pagpadayag ni Jehova ug kaluoy kanunayng nahiuyon sa uban niyang mga hiyas, lakip sa hustisya. Si Jehova maoy “usa ka Diyos nga maluluy-on ug mapuangoron, . . . nagapasaylo ug kasaypanan ug kalapasan ug sala, apan dili gayod magpahigawas gikan sa silot.” (Exodo 34:6, 7) Si Jehova maoy Diyos sa kaluoy ug hustisya. Mahitungod kaniya, ang Bibliya nag-ingon: “Ang Bato, hingpit ang iyang kalihokan, kay ang tanan niyang dalan hustisya.” (Deuteronomio 32:4) Hingpit ang hustisya sa Diyos, ingon man ang iyang kaluoy. Walay labaw nianang duha, ni kana nagkinahanglan sa usag usa aron pagbalanse sa epekto niini. Hinunoa, bug-os nga nagkauyon ang maong duha ka hiyas.

15, 16. (a) Unsay nagpakita nga ang hustisya sa Diyos dili mapig-oton? (b) Unsay mapaneguro sa mga magsisimba ni Jehova sa dihang iyang ipatuman ang iyang hukom niining daotang sistema sa mga butang?

¹⁵ Dili mapig-oton ang hustisya ni Jehova. Ang hustisya kasagarang nalangkit sa legal nga mga kaso, ug sa pagpanghukom kinahanglang ipahamtang ang nahiangay nga silot ngadto sa mga nagbuhat ug daotan. Apan sa dihang ipatuman sa Diyos ang iyang hustisya, mahimo kanang moresulta usab sa kaluwasan sa mga tawong takos. Pananglitan, sa dihang gilaglag ang mga daotan sa mga siyudad sa Sodoma ug Gomora, ang patriarkang si Lot ug ang duha niya ka anak nga babaye naluwas.—Genesis 19:12-26.

¹⁶ Makasalig kita nga sa dihang ipatuman ni Jehova ang iyang hukom sa presenteng daotang sistema sa mga butang, maluwas ang “dakong panon” sa matuod nga mga magsisimba, kinsa ‘naglaba sa ilang tag-as nga mga besti ug nagpaputi niana sa dugo sa Kordero.’ Busa, sila ‘makalabang sa dakong kasakitan.’—Pinadayag 7:9-14.

Nganong Angay nga Magmaluluy-on Kita?

17. Unsay pangunang hinungdan nga kita angay nga magmaluluy-on?

¹⁷ Ang mga panig-ingnan ni Jehova ug ni Jesu-Kristo nagtudlo gayod kanato kon unsay kahulogan sa tinuod nga kaluoy. Sa paghatag kanatog usa ka pangunang hinungdan nga magmaluluy-on, ang Proverbio 19:17 nag-ingon: “Siya nga nagapakitag kaluoy sa timawa nagapahulam kang Jehova, ug Siya magabayad kaniya sa  iyang gibuhat.” Malipay si Jehova kon atong sundogon siya ug ang iyang Anak pinaagi sa atong pagkamaluluy-on diha sa atong pagpakiglabot sa usag usa. (1 Corinto 11:1) Ug ang uban madasig nga magmaluluy-on, kay ang kaluoy baslan usab ug kaluoy.—Lucas 6:38.

18. Nganong angay kitang manlimbasog nga magmaluluy-on sa uban?

¹⁸ Ang kaluoy maoy kombinasyon sa daghang maayong mga hiyas. Naglakip kini sa pagkamapuangoron, gugma, kalulot, ug pagkamaayo. Ang pagkamabination o simpatiya mao ang modasig kanato sa pagpakitag kaluoy. Bisan pag ang pagpakita sa Diyos ug kaluoy dili makapausab sa hustisya, si Jehova mahinay sa kasuko ug mapailobong mohatag ug igong panahon sa mga nagbuhat ug daotan aron sila maghinulsol. (2 Pedro 3:9, 10) Busa ang kaluoy nalangkit sa pagkamapailobon ug hataas-nga-pailob. Sanglit ang pagkamaluluy-on maoy kombinasyon sa daghang maayong hiyas, lakip sa nagkalainlaing bunga sa espiritu sa Diyos, kini mahimong kahigayonan sa pag-ugmad ug pagpausbaw sa maong mga hiyas. (Galacia 5:22, 23) Pagkahinungdanon nga manlimbasog kita nga magmaluluy-on sa uban!

“Malipayon ang Maluluy-on”

19, 20. Sa unsang paagi ang kaluoy magmadaogon batok sa paghukom?

¹⁹ Ang tinun-ang si Santiago nagsulti kanato kon nganong angay kitang magmaluluy-on kanunay sa uban. Siya misulat: “Ang kaluoy magmadaogon batok sa paghukom.” (Santiago 2:13b) Si Santiago naghisgot bahin sa kaluoy nga ipakita sa usa ka magsisimba ngadto sa uban. Kini magmadaogon batok sa paghukom sa pagkaagi nga sa dihang ang usa ka tawo “manubag alang sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos,” hatagan ni Jehova ug pagtagad ang iyang maluluy-ong mga buhat ug magpasaylo kaniya pinasukad sa halad lukat sa Iyang Anak. (Roma 14:12) Walay duhaduha nga ang usa sa mga hinungdan nga si David gikaluy-an maylabot sa iyang sala uban kang Bat-seba mao nga siya mismo usa ka maluluy-ong tawo. (1 Samuel 24:4-7) Sa laing bahin, “ang tawong dili magpakitag kaluoy pagahukman nga walay kaluoy.” (Santiago 2:13a) Di katingad-an nga ang “mga walay kaluoy” nahilakip sa mga tawo nga giisip sa Diyos nga “takos sa kamatayon”!—Roma 1:31, 32.

²⁰ Sa iyang Wali sa Bukid, si Jesus miingon: “Malipayon ang mga maluluy-on, sanglit sila pakitaan ug kaluoy.” (Mateo 5:7) Kining mga pulonga kusganon gayong nagpakita nga kadtong nagtinguha nga kaluy-an sa Diyos angay usab nga magmaluluy-on! Hisgotan sa sunod artikulo kon sa unsang paagi kita mahimong magmaluluy-on sa atong adlaw-adlaw nga pagkinabuhi.

Unsay Imong Nakat-onan?

• Unsa ang kaluoy?

• Sa unsang mga paagi ikapadayag ang kaluoy?

• Sa unsang paagi si Jehova maoy Diyos sa kaluoy ug hustisya?

• Nganong angay kitang magmaluluy-on sa uban?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 21]

Ang pagkamabination ni Jehova alang sa mga nanginahanglan nahisama sa pagbati sa usa ka inahan alang sa iyang masuso

[Hulagway sa panid 23]

Unsay gitudlo sa mga milagro ni Jesus kanato bahin sa kaluoy?

[Hulagway sa panid 24]

Gilapas ba ni Jehova ang iyang hustisya sa dihang siya nagpakitag kaluoy kang David?

[Hulagway sa panid 25]

Ang kaluoy sa Diyos ngadto sa makasasala nga mga tawo nahiuyon sa iyang hustisya