1, 2. (a) Unsa ang pipila ka responsabilidad sa usa ka magbalantay sa karnero sa Israel? (b) Sa unsang paagi ang mga ginikanan samag magbalantay?

SA KARAANG Israel, lisod ang kinabuhi sa mga magbalantay sa karnero. Gawas nga antoson nila ang kainit ug katugnaw, kinahanglan usab nilang panalipdan ang panon batok sa mga manunukob ug kawatan. Kanunayng susihon sa mga magbalantay ang mga karnero ug atimanon ang mga masakiton o samaran. Ilabina nilang hatagag pagtagad ang mga nati kay kini dili samag kusog sa hingkod nga mga karnero.—Gen. 33:13.

² Sa pipila ka bahin, ang Kristohanong mga ginikanan maoy samag mga magbalantay, nga magpakitag mga hiyas nga sama nianang sa literal nga mga magbalantay. Ilang responsabilidad ang pagmatuto sa ilang mga anak “sa disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.” (Efe. 6:4) Sayon ba kana nga responsabilidad? Dili! Ang mga anak maoy puntirya sa mga propaganda ni Satanas ug sila may kiling usab sa pagpakasala. (2 Tim. 2:22; 1 Juan 2:16) Kon duna kay mga anak, sa unsang paagi nimo sila matabangan? Hisgotan nato ang tulo ka butang nga imong mahimo sa pagbantay sa imong mga anak—ilhon sila, pakan-on sila, ug giyahan sila.

3. Sa unsang paagi ang mga ginikanan “makaila sa dagway” sa ilang mga anak?

³ Ang maayong magbalantay maampingong magsusi sa matag karnero aron maseguro nga himsog kini. Sa mahulagwayong paagi, mahimo usab nimo kana sa imong mga anak. Ang Bibliya nag-ingon: “Kinahanglan nga ikaw tinong makaila sa dagway sa imong panon sa kahayopan.” (Prov. 27:23) Aron mahimo kana, kinahanglan nimong hatagag pagtagad ang ginabuhat sa imong mga anak ug ang ilang mga hunahuna ug pagbati. Sa unsang paagi? Usa sa labing maayong paagi mao ang kanunayng pagpakig-estorya kanila.

4, 5. (a) Unsang praktikal nga mga sugyot ang makatabang aron dili magpanuko ang mga anak sa pagpakig-estorya sa mga ginikanan? (Tan-awa ang hulagway sa panid 17.) (b) Unsay imong gihimo aron ang imong mga anak dili magpanuko sa pagpakig-estorya nimo?

⁴ Namatikdan sa pipila ka ginikanan nga mas lisod makig-estorya sa mga anak kon tin-edyer na sila—lagmit sila maghilomhilom lang ug magpanuko sa pagpadayag sa ilang mga hunahuna ug pagbati. Kon ingon niana ang imong mga anak, unsay imong mahimo? Ayaw hunahunaa nga kinahanglan nimo silang estoryahog dugay sa seryosong paagi. Hinunoa, sulayi ang pagpakig-estorya nila sa dili kaayo pormal nga paagi. (Deut. 6:6, 7) Pangitag higayon nga magkauban mo. Puwede mong maglakawlakaw, magduladula, o mag-uban sa paghimo sa mga buluhaton sa balay. Sa maong mga situwasyon, ang mga batan-on lagmit dili magpanuko sa pagsulti sa ilang mga hunahuna ug pagbati.

⁵ Apan komosta kon ang imong anak daw magpanuko gihapon sa pagpakig-estorya? Aw, mahimo nimong sulayan ang ubang paagi. Pananglitan, imbes pangutan-on siya kon unsay iyang gihimo sa tibuok adlaw, mahimo nimo siyang sultihan sa imong gihimo nianang adlawa. Pinaagi niana, lagmit maaghat sab siya sa pagsulti sa iyang gihimo. O aron mahibaloan kon unsay opinyon sa imong anak bahin sa usa ka topiko, pagsuknag mga pangutana bahin niini, dili bahin kaniya. Mahimo nimo siyang pangutan-on kon unsa kahay ikasulti sa iyang higala bahin sa maong topiko. Dayon pangutan-on nimo siya kon unsay iyang ikatambag sa iyang higala.

6. Sa unsang paagi nimo ikapakita sa imong mga anak nga duna kay panahon kanila ug dali kang duolon?

⁶ Siyempre, aron dili magpanuko ang imong mga anak, kinahanglang makita nila nga ikaw may panahon ug daling duolon. Kon makita sa mga anak nga daw walay panahon ang ilang ginikanan sa pagpakig-estorya nila, lagmit iluom na lang nila ang ilang mga problema. Unsay nalangkit sa pagkadaling duolon? Labaw pa ang nalangkit niini kay sa basta lang pag-ingon, “Makaduol ka nako bisan unsang orasa.” Kinahanglang bation mismo sa imong mga anak nga dili nimo pakamenoson ang ilang mga problema ni kasab-an dayon sila. Daghang ginikanan ang nagpakitag maayong panig-ingnan niining bahina. Ang 19 anyos nga si Kayla miingon: “Makaestorya ko kang Papa bahin sa bisan unsa. Dili siya mosagbat, ug dili siya mohukom dayon; mamati una siya. Dayon hatagan ko niyag maayo kaayong tambag.”

7. (a) Sa unsang paagi ang mga ginikanan mahimong timbang sa pagpakighisgot ug topiko nga sama sa pagpakigdeyt? (b) Sa unsang paagi dili tinuyong mapalagot sa mga ginikanan ang ilang mga anak?

⁷ Bisan dihang maghisgot ug seryosong mga butang—pananglitan, bahin sa pagpakigdeyt—pag-amping nga dili lang puro pasidaan ang imong hisgotan nga imo na hinuong makalimtan ang pagtudlo sa imong mga anak sa hustong paagi sa paghimo niana. Sa pag-ilustrar: Ibutang ta nga miadto ka sa usa ka restawran ug ang imong nakita sa menu puro lang pasidaan kon unsaon nga dili mahilo sa pagkaon. Lagmit mobiya ka ug mangitag laing restawran. Mahimong ingon usab niana ang reaksiyon sa imong mga anak kon sa dihang moduol sila nimo aron magpatambag, ang anaa sa imong “menu” pulos lang mapig-otong mga pasidaan. (Basaha ang  Colosas 3:21.) Hinunoa, paningkamoti nga mahimong timbang. Ang usa ka batan-ong sister nga si Emily miingon: “Dihang estoryahon ko sa akong ginikanan bahin sa pagpakigdeyt, dili sila moingon nga daotan kini. Ilang hisgotan ang kalipay nga bation sa dihang mailhan nimo pag-ayo ang usa ug dihang makakaplag kag kapikas. Nakatabang ni nako nga mobating komportable sa pagpakig-estorya kanila bahin niana. Gani, kon bahin sa pagpakigtrato wala koy gitago nila.”

8, 9. (a) Unsay kaayohan kon paminawon una nimo ang imong anak? (b) Unsay imong maayong kasinatian maylabot sa pagpaminaw sa imong mga anak?

⁸ Uyon sa giingon ni Kayla, ikapakita nimo nga dali kang duolon pinaagi sa mapailobong pagpamati sa imong mga anak. (Basaha ang Santiago 1:19.) Ang usa ka nag-inusarang inahan nga si Katia miingon: “Kaniadto masuko dayon ko sa akong anak nga babaye. Dili gani nako siya patiwason sa iyang gisulti. Tingali kapoyan kong maminaw o kaha dili lang ko gustong samokon. Karon nga giusab na nako ang akong kinaiya, nausab pod siya. Mas maminaw na siya nako.”

⁹ Ingon usab niana ang nasinatian ni Ronald sa iyang anak nga dalaga. “Dihang gisultihan ko niya nga nakagusto siya sa usa ka batan-ong lalaki sa eskuylahan, sa primero suko kaayo ko,” siya miingon. “Apan dihang gipamalandong nako kon unsa ka mapailobon ug ka makataronganon si Jehova sa iyang mga alagad, nakahunahuna ko nga maayong tagaan nakog panahon ang akong anak sa pagpadayag sa iyang pagbati una nako siya tambagan. Maayo na lang kay ako tong gibuhat! Sa unang higayon, akong nasabtan ang pagbati sa akong anak. Pagkahuman niyag sulti, mas sayon na lang para nako ang pagpakig-estorya kaniya sa mahigugmaong paagi. Makapalipay kay naminaw siya sa akong tambag. Sinsero siyang miingon nga gusto niyang bag-ohon ang iyang kinaiya.” Kon kanunay kang makig-estorya sa imong mga anak mas masabtan nimo ang ilang hunahuna ug pagbati. Ingong resulta, mas matabangan nimo sila sa paghimog desisyon. *

10, 11. Sa unsang paagi nimo matabangan ang imong mga anak nga dili mabulag sa kamatuoran?

¹⁰ Ang maayong magbalantay nahibalo nga ang usa ka karnero mahimong mabulag sa panon. Lagmit madani kini sa mga sagbot diha sa palibot ug dayon mag-anam ka layo samtang manibsib, mao nga mabulag kini sa panon. Sa samang paagi, ang usa ka batan-on  mahimong anam-anam nga mabulag ug mahisugamak sa espirituwal nga kadaot, lagmit matental sa dili maayong mga kauban o sa makadaot nga kalingawan. (Prov. 13:20) Sa unsang paagi ka makatabang aron dili kana mahitabo?

¹¹ Dihang magtudlo sa imong mga anak, tabangi dayon sila kon may makita kang butang nga angay nilang pauswagon. Tabangi usab sila sa pagpalig-on sa ilang Kristohanong mga hiyas. (2 Ped. 1:5-8) Ang regular nga pamilyahanong pagsimba mao ang labing maayong panahon sa paghimo niana. Bahin niini nga kahikayan, ang Oktubre 2008 nga Atong Ministeryo sa Gingharian nag-ingon: “Ang mga ulo sa pamilya gidasig sa pagtuman sa ilang responsabilidad atubangan ni Jehova pinaagi sa pagseguro nga ilang madumala ang matulon-anon nga pagtuon sa Bibliya ingong pamilya matag semana.” Imo bang gipahimuslan kini nga mahigugmaong tagana aron sa pagbantay sa imong mga anak? Magmasaligon nga pabilhan gayod sa imong mga anak ang imong pag-una sa ilang espirituwal nga panginahanglan.—Mat. 5:3; Filip. 1:10.

12. (a) Sa unsang paagi ang mga batan-on nakabenepisyo sa regular nga pamilyahanong pagsimba? (Ilakip ang kahon nga “ Gipabilhan Nila Kini.”) (b) Sa unsang paagi ka nakabenepisyo sa pamilyahanong pagsimba?

¹² Tagda ang giingon sa tin-edyer nga si Carissa kon sa unsang paagi ang ilang pamilya nakabenepisyo sa Pamilyahanong Pagsimba. “Ganahan kaayo ko kay kaming tanan manglingkod ug magkaestoryahanay. Samtang gibuhat namo kini, kami mas nasuod ug nagmalipayon. Regular gayong ginadumala ni Papa ang among Pamilyahanong Pagsimba. Makapadasig kaayong makita nga gipabilhan niya kini—ug tungod niana gipabilhan usab nako kini. Naghatag sab ni nakog rason nga tahoron siya ingong amahan ug tigpanguna sa espirituwal.” Ang usa ka batan-ong sister nga si Brittney miingon: “Tungod sa pamilyahanong pagsimba mas nasuod ko sa akong ginikanan. Nakita nako nga gusto nilang mahibalo sa akong mga problema ug nahingawa sila nako. Tungod niini mas milig-on ug nagkahiusa ang among pamilya.” Dayag, nga ang pagpakaon sa imong mga anak sa espirituwal—ilabina pinaagi sa pamilyahanong pagsimba—mao ang pangunang paagi aron mahimo kang maayong magbalantay. *

13. Sa unsang paagi ang anak matukmod sa pag-alagad kang Jehova?

¹³ Ang usa ka maayong magbalantay mogamit ug sungkod sa paggiya ug pagpanalipod sa iyang panon. Ang panguna niyang tumong mao ang paggiya sa iyang karnero ngadto “sa usa ka maayong sibsibanan.” (Ezeq. 34:13, 14) Ingong ginikanan, dili ba ingon usab niana ang imong tumong? Gusto nimong giyahan ang imong mga anak sa pag-alagad kang Jehova. Gusto nimong bation sa imong mga anak ang sama sa gibati sa salmista kinsa misulat: “Sa pagbuhat sa imong kabubut-on, Oh Diyos ko, ako nagakalipay, ug ang imong balaod ania sa akong kahiladman nga mga bahin.” (Sal. 40:8) Ang mga batan-on nga mobatig ingon niana matukmod sa pagpahinungod sa ilang kinabuhi kang Jehova ug sa pagpabawtismo. Kinahanglang nakasabot sila kon nganong ila kanang himoon, ug kinahanglang sinsero sila sa ilang tinguha sa pag-alagad kang Jehova.

14, 15. (a) Unsay angayng tumong sa Kristohanong ginikanan? (b) Unsa tingaliy hinungdan nga magduhaduha ang usa ka batan-on sa kamatuoran?

¹⁴ Apan komosta kon ang imong mga anak daw wala mouswag sa espirituwal—tingali nagduhaduha pa gani sa ilang pagtuo? Paningkamoting masilsil diha kanila ang paghigugma kang Jehova ug ang pagpabili sa tanan niyang nahimo. (Pin. 4:11) Dayon dihang maugmad na nila kana, makadesisyon na sila sa pag-alagad sa Diyos.

¹⁵ Apan komosta kon ang imong mga anak may pagduhaduha bahin sa kamatuoran? Sa  unsang paagi nimo sila mabantayan ug matabangan aron sila makaamgo nga ang pag-alagad kang Jehova mao ang labing maayong paagi sa pagkinabuhi ug makahatag nilag dumalayong kalipay? Sayra kon unsay hinungdan sa ilang pagduhaduha. Pananglitan, supak ba gyod ang imong anak sa mga pagtulon-an sa Bibliya, o mahadlok lang siyang modepensa niana sa iyang isigkabatan-on? Nagduhaduha ba gyod siya sa kaalam sa mga sukdanan sa Diyos, o mibati lang siyang nag-inusara o dili ganahan ang uban kaniya?

16, 17. Sa unsang paagi matabangan sa ginikanan ang ilang mga anak nga makasabot sa kamatuoran?

¹⁶ Sa unsang paagi nimo matabangan ang imong anak sa pagbuntog sa iyang pagduhaduha? Ang usa ka sugyot nga nakita sa mga ginikanan nga praktikal ug epektibo mao ang pagpangutana: “Unsay imong pagbati bahin sa pagkahimong Kristohanon? Sa imong hunahuna, unsay mga kaayohan niini? Unsang hagit ang imong maatubang? Mas daghan ba ang hagit kay sa mga kaayohan nga imong mabatonan karon ug sa umaabot? Nganong nakaingon ka niana?” Siyempre angay nimong isulti kana sa kaugalingon nimong mga pulong ug sa malulotong paagi, nga nagpakita nga ikaw interesado nila, ug dili samag imbestigador. Panahon sa pag-estoryahanay, mahimo nimong hisgotan ang Marcos 10:29, 30. Tingali gusto sa ubang batan-on nga isulat ang ilang gihunahuna sa duha ka kolum—ang usa para sa mga hagit nga ilang maatubang ug ang lain para sa mga kaayohan. Kini makatabang nila sa pag-ila sa mga problema ug sa paghunahunag solusyon niana. Kon kinahanglan natong tun-an ang mga interesado sa librong Gitudlo sa Bibliya ug sa “Gugma sa Diyos,” unsa pa kaha ang atong mga anak! Gihimo ba nimo kana?

¹⁷ Sa ngadtongadto, ang imong mga anak kinahanglang modesisyon kon kinsay ilang alagaron. Ayawg hunahunaa nga awtomatiko silang mosunod sa imong gituohan. Kinahanglang masabtan nila mismo ang kamatuoran. (Prov. 3:1, 2) Kon ang imong anak daw nalisdan nianang bahina, tabangi siya sa pagsusi sa iyang kaugalingon pinaagi sa mga pangutana nga sama sa: “Sa unsang paagi ko nahibalo nga naglungtad ang Diyos? Unsay nakapakombinsir nako nga si Jehova nagpabili gayod kanako? Nganong nagtuo man ko nga ang mga sukdanan ni Jehova alang gayod sa akong kaayohan?” Ipakita nga maayo kang magbalantay pinaagi sa mapailobong paggiya sa imong mga anak ug sa pagpakita nga ang pagsubay sa dalan ni Jehova mao ang labing maayong paagi sa pagkinabuhi. *—Roma 12:2.

18. Sa unsang paagi masundog sa mga ginikanan si Jehova, ang Supremong Magbalantay?

¹⁸ Ang tanang matuod nga Kristohanon gustong mosundog sa Supremong Magbalantay. (Efe. 5:1; 1 Ped. 2:25) Ang mga ginikanan kinahanglang makaila sa dagway sa ilang panon—sa ilang bililhong mga anak—ug mobuhat sa ilang maarangan sa paggiya kanila aron madawat nila ang mga panalangin nga gisaad ni Jehova kanila. Nan, bantayi gayod ang imong mga anak pinaagi sa pagmatuto kanila sa kamatuoran!