Sekreto sa Kalipay sa Pamilya
Magmaunongon sa Imong Kaminyoon
Asawa: “Taudtaod na nakong namatikdan nga si Michael, nga akong bana, bugnaw nag tinagdan kanako ug sa among mga anak. a Siya nausab wala madugay human kami makabaton ug Internet, ug nagduda ko nga tigtan-awan siyag malaw-ayng mga hulagway diha sa kompiyuter. Usa ka gabii niana, sa dihang nangatulog na ang among mga anak, ako siyang gisukitsukit bahin niini, ug siya mitug-an nga tigtan-awan siyag mga Web site nga may malaw-ayng mga hulagway. Nasakitan kaayo ko. Dili ko makatuo niini. Nawala gyod ang akong pagsalig kaniya. Nakadugang pa gyod sa problema ang pagbirigbirig kanako sa akong kauban sa trabaho.”
Bana: “Nadiskobrehan ni Maria, nga akong asawa, ang usa ka hulagway diha sa among kompiyuter, ug iya kong gisukitsukit bahin niana. Sa dihang ako siyang gitug-anan nga tigtan-awan kog malaw-ayng mga hulagway diha sa kompiyuter, pwerte niyang sukoa. Naulaw kaayo ko. Abi nakog mabungkag na gyod ang among kaminyoon.”
SA IMONG hunahuna, unsa kahay nahitabo sa relasyon ni Michael ug Maria? Tingali makaingon ka nga ang pangunang problema ni Michael mao ang iyang pagtan-awg malaw-ayng mga hulagway. Apan ingon sa naamgohan ni Michael, kining bisyoha maoy timailhan sa mas dako nilang problema—ang kakulang sa pagpabili sa kaminyoon. b Sa dihang bag-o pang minyo si Michael ug Maria, ilang gipangandoy ang kinabuhi nga tugob sa kalipay ug pagminahalay. Apan sama sa ubang magtiayon, inanay nga nawala ang ilang pagpabili sa kaminyoon, ug hinayhinayng nawala ang ilang interes sa usag usa.
Imo bang namatikdan nga dili na sama kaniadto ang imong kasuod sa imong kapikas? Gusto ba nimong masuod kamo pag-usab? Kon mao, kinahanglang mahibaloan nimo ang tubag niining tulo ka pangutana: Unsay kahulogan sa pagkahimong maunongon sa kaminyoon? Unsa nga mga kahimtang ang makapahuyang niana? Ug unsay imong mahimo sa pagpalig-on niana?
Unsa ang Pagkamaunongon?
Unsay kahulogan sa pagkahimong maunongon sa kaminyoon? Daghan ang moingon nga ang pagkamaunongon maoy resulta sa pagtuman sa obligasyon. Pananglitan, ang usa ka magtiayon nagmaunongon tingali sa usag usa tungod sa ilang mga anak o tungod kay mao kanay kabubut-on sa Diyos, ang Tagmugna sa kaminyoon. (Genesis 2:22-24) Kana nga motibo dalayegon ug makatabang gayod sa kaminyoon sa malisod nga mga panahon. Apan aron magmalipayon ang magtiayon, aduna pay mga butang nga kinahanglan nilang ugmaron gawas sa pagtuman sa ilang obligasyon sa usag usa.
Ang kaminyoon gidisenyo ni Jehova nga Diyos aron mahimong tuboran sa kalipay ug katagbawan alang sa magtiayon. Katuyoan sa Diyos nga ang lalaki ‘magmaya uban sa iyang asawa’ ug ang babaye maghigugma ug mobati nga gihigugma sa iyang bana sama sa kaugalingon niini. (Proverbio 5:18; Efeso 5:28) Aron maugmad ang maong kasuod, ang bana ug asawa kinahanglang makakat-on sa pagsalig sa usag usa. Mahinungdanon usab nga ilang ugmaron ang tibuok-kinabuhing panaghigalaay. Kon ilang maugmad ang pagsalig sa usag usa ug mahimo silang suod nga managhigala, mas modako pa ang ilang pagpabili sa ilang kaminyoon. Sila masuod pag-ayo sa usag usa, nga daw sila “usa ka unod,” ingon sa paghubit niana sa Bibliya.—Mateo 19:5.
Busa, ang pagkamaunongon ikatandi sa igpapalitada nga maoy nagdugtong sa mga tisa sa usa ka malig-ong balay. Ang pagsagol sa mga sangkap sama sa balas, semento, ug tubig mopatunghag igpapalitada. Sa samang paagi, ang pagbati ug obligasyon, pagsalig, ug panaghigalaay moresulta sa pagkamaunongon. Unsay makapahuyang niana?
Unsang mga Problema ang Mahimong Motungha?
Ang pagpanlimbasog ug pagsakripisyo gikinahanglan aron maugmad ang pagkamaunongon. Ikaw tingali kinahanglang andam mosakripisyo ug mopahiuyon sa gusto sa imong kapikas aron imo siyang mapahimut-an. Hinunoa, daghang tawo ang dili ganahang mopahiuyon sa gusto sa ilang kapikas kon wala silay makuha nga kaayohan sa pagbuhat niana. Apan pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Aduna ba koy nailhan nga mga tawong mahunahunaon lamang sa kaugalingon nga nagmalipayon sa ilang kaminyoon?’ Lagmit diyutay ra, kon aduna man. Ngano? Ang usa ka tawong mahunahunaon lamang sa kaugalingon lagmit dili andam nga mohimog sakripisyo, ilabina kon wala dayon siyay makuha nga kaayohan sa pagbuhat niana. Kon ang magtiayon walay pagpabili sa ilang kaminyoon, motab-ang ang ilang relasyon, bisag unsa pa kana katam-is sa sinugdan.
Gipakita sa Bibliya nga gikinahanglan ang pagpanlimbasog aron magmalamposon ang kaminyoon. Kini nag-ingon nga “ang lalaking minyo mabalak-on sa mga butang sa kalibotan, kon sa unsang paagi mabatonan niya ang pag-uyon sa iyang asawa,” ug “ang babayeng minyo mabalak-on sa mga butang sa kalibotan, kon sa unsang paagi mabatonan niya ang pag-uyon sa iyang bana.” (1 Corinto 7:33, 34) Ikasubo nga bisan ang mahunahunaong mga magtiayon dili makamatikod usahay sa mga kabalaka ug sakripisyo sa ilang kapikas. Kon dili nila pabilhan ang mga paningkamot sa ilang kapikas, ang ilang kaminyoon lagmit magpahinabog daghang “kasakitan sa ilang unod.”—1 Corinto 7:28.
Aron molig-on ug motunhay ang inyong kaminyoon, kinahanglang inyo kining isipon ingong tibuok-kinabuhi nga panag-ubanay. Sa unsang paagi nimo maugmad kana nga tinamdan, ug sa unsang paagi nimo matabangan ang imong kapikas sa pagpabiling maunongon kanimo?
Kon sa Unsang Paagi Maugmad ang Pagkamaunongon
Ang usa ka hinungdanong butang mao ang pagpadapat sa mga tambag sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Kon buhaton nimo kana, ikaw ug ang imong kapikas “makabaton ug kaayohan.” (Isaias 48:17) Tagda ang duha ka mapuslanong butang nga imong mahimo.
Hatagig unang pagtagad ang imong kaminyoon.
Si apostol Pablo nag-ingon nga angay natong ‘tinoon ang mas hinungdanong mga butang.’ (Filipos 1:10) Hinungdanon gayod alang sa Diyos ang paagi sa pagtratar sa mga magtiayon sa usag usa. Pasidunggan sa Diyos ang lalaki nga nagpasidungog sa iyang asawa. Ug ang babaye nga nagtahod sa iyang bana “dakog bili sa mga mata sa Diyos.”—1 Pedro 3:1-4, 7.
Alang kanimo, unsa ka hinungdanon ang imong kaminyoon? Kasagaran, mas dakong panahon ang imong gugolon alang sa mas hinungdanong mga butang. Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Unsa ka dako ang panahon nga akong
gigugol uban sa akong kapikas sa miaging bulan? Unsang espesipikong mga butang ang akong nahimo aron siya mobati nga kami suod gihapon nga managhigala?’ Kon wala ka kaayoy panahon sa imong kapikas, lagmit magtuo siya nga wala na nimo pabilhi ang inyong kaminyoon.Giisip ba sa imong kapikas nga ikaw nagpabili sa inyong kaminyoon? Sa unsang paagi nimo kana mahibaloan?
SULAYI KINI: Isulat sa papel ang mosunod: kuwarta, trabaho, kaminyoon, kalingawan, ug mga higala. Butangi kanag numero (1 hangtod 5), depende sa kon unsay imong gihunahuna nga gihatagag unang pagtagad sa imong kapikas. Hangyoa siya sa pagbuhat usab niini. Inigkahuman ninyo, pagbayloanay kamog papel. Kon gibati sa imong kapikas nga kulang kag panahon ug paningkamot alang sa inyong kainyoon, hisgoti kon unsang mga kausaban ang mahimo ninyong himoon sa pagpalig-on niana. Pangutan-a usab ang imong kaugalingon, ‘Unsay akong mahimo aron makagahin kog dugang panahon sa mga butang nga hinungdanon sa akong kapikas?’
Likayi ang tanang matang sa pagkamaluibon.
Si Jesu-Kristo miingon: “Ang matag usa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye aron sa pagbaton ug kaibog kaniya nakapanapaw na uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.” (Mateo 5:28) Kon ang usa ka tawo makigsekso sa dili niya kapikas, siya nagpahinabog dakong kadaot sa iyang kaminyoon, ug sumala sa Bibliya, mahimong basehanan kana sa diborsiyo. (Mateo 5:32) Apan, ang mga pulong ni Jesus nga gikutlo sa ibabaw nagpakita nga ang sayop nga tinguha mahimong magsugod diha sa kasingkasing sa usa ka tawo sa dili pa niya mahimo ang aktuwal nga buhat sa pagpanapaw. Ang paghambin pa lamang nianang sayop nga tinguha usa na ka matang sa pagluib.
Aron makapabilin kang maunongon sa imong kaminyoon, magmadeterminado nga dili gayod motan-aw ug malaw-ay nga mga hulagway. Bisag unsa pay isulti sa uban, ang pagtan-aw niana makadaot gayod sa kaminyoon. Matikdi ang gibati sa usa ka asawa labot sa pagsigeg tan-aw sa iyang bana ug malaw-ayng mga hulagway: “Ang akong bana nag-ingon nga ang pagtan-aw niana maoy lamas sa among paghigugmaay. Apan kana nakapabati kanako nga walay pulos, nga wala ko makahatag kaniyag katagbawan. Makatulog ko nga maghilak sa dihang siya motan-aw niana.” Nagmaunongon ba kining tawhana sa iyang kaminyoon? Iya kahang gitabangan ang iyang asawa nga magmaunongon sa ilang kaminyoon? Iya bang gitratar ang iyang asawa ingong iyang labing suod nga higala?
Job 31:1) Sa unsang paagi masundog nimo si Job?
Ang matinumanong tawo nga si Job mipahayag sa iyang pagkamaunongon sa iyang kaminyoon ug sa iyang Diyos pinaagi sa paghimog ‘pakigsaad sa iyang mga mata.’ Determinado siya nga dili ‘motan-aw nga maibogon sa usa ka ulay.’ (Gawas nga likayan ang pagtan-awg malaw-ayng mga hulagway, kinahanglang bantayan usab nimo ang imong kasingkasing aron dili maugmad niini ang romantikong pagbati alang sa usa ka membro sa kaatbang nga sekso. Nagtuo ang daghan nga dili ra makadaot sa kaminyoon ang pagbirigbirig. Apan ang Pulong sa Diyos nagpasidaan kanato: “Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado. Kinsa ang makahibalo niini?” (Jeremias 17:9) Ikaw ba nalimbongan sa imong kasingkasing? Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Kang kinsa ako interesado—sa akong kapikas o sa laing membro sa kaatbang nga sekso? Kinsay una nakong sultihan sa usa ka maayong balita—ang akong kapikas, o ang laing tawo? Kon mosugyot ang akong kapikas nga limitahan nako ang akong pagpakig-uban sa usa ka membro sa kaatbang nga sekso, unsay akong reaksiyon? Ako ba masuko o maminaw sa iyang sugyot?’
SULAYI KINI: Kon mobati kag kaibog sa usa nga dili nimo kapikas, limitahe ang imong pagpakig-uban kaniya ug kon kinahanglang mag-estoryahay kamo, himoa kana sa ligdong nga paagi. Ayaw pagsigeg hunahuna sa mga butang nga gibati nimong mas labaw siya kay sa imong kapikas. Isentro hinuon ang imong pagtagad sa maayong mga hiyas sa imong kapikas. (Proverbio 31:29) Palandonga ang mga rason kon nganong nahigugma ka kaniya. Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Wala na ba siya magpasundayag niining mga hiyasa, o wala lamang nako kini makita?’
Pangitag Paagi nga Molampos ang Inyong Kaminyoon
Si Michael ug Maria, nga gihisgotan sa sinugdan, nakahukom nga magpatambag aron masulbad ang ilang problema. Siyempre, ang pagpangayog tambag maoy unang lakang lamang. Apan pinaagi sa ilang pagkaandam sa pag-atubang sa problema ug pagpangayog tabang, gipakita gayod ni Michael ug Maria nga ilang gipabilhan pag-ayo ang ilang kaminyoon, nga sila determinado nga magmalamposon kini.
Lig-on man o daghag problema ang imong kaminyoon, kinahanglang makita sa imong kapikas nga ikaw naningkamot gayod aron kini magmalamposon. Himoa ang gikinahanglang mga lakang aron imong makombinsir ang imong kapikas nga ikaw naningkamot sa pagpalampos sa inyong kaminyoon. Andam ka ba sa pagbuhat niana?
a Ang mga ngalan giusab.
b Bisan tuod ang gihisgotan dinhi maoy bahin sa lalaki nga nagtan-awg malaw-ayng mga hulagway, ang babaye nga mohimo niini kulang usab ug pagpabili sa kaminyoon.
PANGUTAN-A ANG IMONG KAUGALINGON . . .
-
Unsa nga mga kalihokan ang mahimo nakong limitahan aron madugangan ang panahon nga akong magugol uban sa akong kapikas?
-
Unsay akong mahimo aron makita sa akong kapikas nga akong gipabilhan ang among kaminyoon?