LESEN 6
KÉL 18 Kilisou ren ewe Méén Kepich
Sia Fókkun Kilisou Ren án Jiowa Omusaaló Tipisich
“Pokiten Kot a fókkun tongei fénúfan a fangoló Néún áláemén.”—JON 3:16.
MENLAPAN
Sia mochen alapaaló ach kilisou ren án Jiowa omusaaló tipisich. Ren ach sipwe féri ena, sipwe káé met Jiowa a fen féri pwe epwe omusaaló ach kewe tipis.
1-2. Ifa ussun nónnómuch a ussun nónnómun ewe alúwél lón parakraf 1?
ANCHANGEI pwe emén alúwél a mámmááritá lón eú famili mi wéúéch. Eú rán, seman kewe me inan ra máló lón eú ákseten me a fókkun chúúpwúl. Iwe nge, a pwal wor eú pwóróus mi ámáirú ngeni. A kerán silei pwe a watte án seman kewe me inan liwinimmang me epwele wisen omusa. Iwe, ese wor álemwirian moni seniir, nge epwele fen wisen omusa unusen ar kana liwinimmang, me aramas ra mochen epwe mwittir omusatiw. Esap fókkun tongeni omusa unusen ekkena liwinimmang.
2 Nónnómuch a pwal ussun nónnómun ena alúwél. Popuch kewe Atam me If ra nóm lón eú paratis mi ling. (Ken. 1:27; 2:7-9) A suuk ngeniir ar repwe eáni manaw mi pwapwa tori feilfeiló, nge mettóch meinisin a siwil. A péút seniir leenier we, ewe paratis me pwal ar we ápilúkúlúkún manaw tori feilfeiló. Iwe, met mwirimwiriir kewe repwe álemwiri seniir? Ewe Paipel a erá: “Ren emén aramas [Atam], tipis a tolong lón fénúfan, me máló a tolong ren ena tipis, iei ussun máló a tori aramas meinisin pokiten iir meinisin ra tipis.” (Rom 5:12) Iwe, álemwiriach me ren Atam, ina tipis, mi atoto máló. Álemwiriach na tipis, a ussun eú liwinimmang mi fókkun watte ese wor emén leich a tongeni omusa.—Kölf. 49:8.
3. Pwata sia tongeni aléllééi ach kewe tipis ngeni “liwinimmang”?
3 Jises a aléllééi tipis ngeni “liwinimmang.” (Mat. 6:12; Luk 11:4) Atun sia tipis, ussun itá a wor ach liwinimmang ngeni Jiowa. A lamot ach sipwe omusatiw ena liwinimmangen tipis. Iká ese mus ena liwinimmang, iwe epwe chék mus iká sia máló.—Rom 6:7, 23.
4. (a) Iká ese wor álillisich, met epwe fis ngeni meinisin chón tipis? (Kölfel 49:7-9) (b) Met ewe kapas “tipis” a wewe ngeni me ren Paipel? (Ppii ewe pwóór itelapan, “ Tipis.”)
4 Esap tufich ngeni pwisinkich ach sipwe angeisefáli meinisin met a péút seni Atam me If. (Álleani Kölfel 49:7-9.) Iká ese wor álillisich, iwe esap wor ach ápilúkúlúk fán iten mwachkkan are ach ápilúkúlúkún manawsefál. Ren enletin, sipwe chék máló ussun ekkewe man, sisap manawsefál.—SalAf. 3:19; 2 Pit. 2:12.
5. Ifa ussun Semach we mi tong a álisikich le ngase seni liwinin tipisich? (Ppii ewe sasing.)
5 Ekieki ussun pwóróusen ewe alúwél lepoputáán ei lesen. Epwe met meefian iká emén mwán mi pisekisek a ereni an epwe omusa meinisin an kewe liwinimmang? Ese mwáál, ena alúwél epwe fókkun kilisou me etiwa án ena mwán na liffang mi kirekiréch. A pwal ina ussun ren kich, Semach we mi tong Jiowa, a fen fang ngenikich eú liffang epwe omusatiw ewe tipis sia álemwiri seni Atam. A iei ussun án Jises áweweei: “Pokiten Kot a fókkun tongei fénúfan a fangoló Néún áláemén pwe meinisin mi anganga ar lúkú lón i resap péútmwááliló nge repwe kúna manaw esemuch.” (Jon 3:16) Ena liffang a pwal atufichikich le ririéch ngeni Jiowa.
6. Met sipwele káé lón ei lesen, me pwata?
6 Ifa ussun sia tongeni feiéch seni ena liffang mi amwarar me kúna omusomusen ach kewe tipis are “liwinimmang”? Ren ach sipwe pélúweni ena kapas eis, sipwe etittina met Jiowa a féri ren an epwe omusaaló ach kewe tipis. Ach ekieki ussun ena, epwe alapaaló ach kilisou ngeni.
JIOWA A MOCHEN ACH SIPWE RIRIÉCH NGENI
7. (a) Met a pwal péút seni Atam me If? (b) Pokiten kich mwirimwirin Atam me If, met a fókkun lamot ngenikich? (Rom 5:10, 11)
7 Atun Atam me If ra tipis, rese chúen tongeni manaw tori feilfeiló. Me ra pwal wiliiti chón oputa Semer we, Jiowa. Me mwen ar we ra tipis, iir chón án Jiowa we famili. (Luk 3:38) Nge atun ra álleasolapa, iwe ese chúen mut ngeniir ar repwe chóni an na famili. A fis ena me mwen ar néúnéú. (Ken. 3:23, 24; 4:1) Ese wor emén me lein néúr kana, kapachelong kich sia tongeni pachelong lón án Jiowa we famili. Ina popun a lamot ngenikich álillis ren ach sipwe tongeni ririéch ngeni. (Álleani Rom 5:10, 11.) Sisap chúen nóm lón tettelin chón oputa Kot, nge sipwe wiliiti chiechian. A amwarar pwe Jiowa a fen akkomw mwékút ren an epwe atufichi ach sipwe chiechisefál ngeni i. Ifa ussun?
KOT A ATUFICHI ACH SIPWE WILIITI CHIECHIAN
8. Met Jiowa a awora?
8 Jiowa a fen akkóta alen án aramas tipis repwe ririéch ngeni. A akkóta alen ach sipwe angeisefáli met a péút seni Atam ren an awora eú mettóch mi léllé aúchean ngeni met a péútúló. Ewe Tesin Krik a pwal fós ussun alen án Jiowa atufichi án emén epwe tongeni chiechi ngeni. Rom 3:25 a apasa: “Kot a isettá . . . eú asor pwe aramas repwe chásefál ngeni I.” Ena mettóch a atufichi án kich meinisin sipwe chiechiéch ngeni i.
9. Met Jiowa a féri pwe epwe musoló tipisin ekkewe chón Israel?
9 Jiowa a suuki eú alen án ekkewe chón Israel repwe kúna omusomusen ar tipis me chiechi ngeni i. Ekkena chón Israel ra kan féri fetellap fán eú iteiten ier. Ina ewe rán ra eita ngeni Ránin Áchááchá. Lón ena rán, ewe souasor mi lapalap a kan asor man fán iten ekkewe aramas. Ewer, ekkewe asoren man rese tongeni unusen amóeló tipisin ekkewe chón Israel pokiten a kisikis aúchean man seni aramas. Nge iká ekkena chón Israel iir mi áier ra kan eáni ekkewe asor Jiowa a mochen ar repwe eáni, iwe i epwe tipemecheres le omusaaló ar tipis. (Ipru 10:1-4) Ekkewe asor ekkewe chón Israel ra eáni lón ewe Ránin Áchááchá me pwal lón ekkewe ekkóch rán, a álisiir le mirititi pwe iir chón tipis me a lamot ngeniir eú mettóch epwe unusen amóeló tipisiir kewe.
10. Met Jiowa a féri pwe epwe musoló tipisin aramas?
10 Met Jiowa a féri pwe epwe atufichi musolóón tipisin aramas? A akkóta án Néún we mi áchengicheng epwe “asoresini pwisin i fán eú chék fán iten fansoun meinisin pwe epwe uwealó tipisin chómmóng aramas.” (Ipru 9:28) Jises a “fangoló manawan ussun eú méén kepich fán iten chómmóng.” (Mat. 20:28) Met weween ena méén kepich?
JISES A AWORA EWE MÉÉN KEPICH
11. (a) Me ren ewe Paipel, pwata a lamot an epwe wor eú méén kepich? (b) Ié a tongeni tufichin awora ena méén kepich?
11 Me ren ewe Paipel, Jiowa a akkóta an epwe wor eú méén kepich epwe tongeni méénatiw musolóón tipisich me atufichi ach sipwe chiechi ngeni i. Met a lamot epwe kamétiw ren án aramas repwe angeisefáli met a péút seni Atam? Chemeni pwe a péút seni Atam me If manawer we mi unuséch me ar ápilúkúlúkún manaw esemuch. Ina popun, a lamot an epwe léllé aúchean met a kamétiw ngeni met a péútúló. (1 Tim. 2:6) A tongeni kamétiw ren chék emén mwán (1) mi unuséch, (2) mi tufichin manaw tori feilfeiló wóón fénúfan, me (3) mi tipemecheres le fangetááni, are asoresini manawan fán itach. Manawen ena emén a tongeni mé ngeni met a fen péútúló.
12. Pwata a tufich án Jises awora ewe méén kepich?
12 Ekieki ekkeei úlúngát popun pwata Jises a tufichin awora ewe méén kepich. (1) A unuséch, me “ese féri och tipis.” (1 Pit. 2:22) (2) Pokiten ena, iwe a wor an tufichin manaw tori feilfeiló wóón fénúfan. (3) A tipemecheres le máló me fangoló manawan fán itach. (Ipru 10:9, 10) Pokiten Jises a unuséch, iwe a wewe ngeni ewe áeménún mwán, Atam, me mwen an tipis. (1 Kor. 15:45) Iwe, pokiten Jises a máló fán itach, iwe a tufichin méénatiw unusen tipisin Atam me enniwilisefáli met a péút seni. (Rom 5:19) Ina popun, Jises a wiliiti “ewe amuchúlóón Atam.” Ese lamot án pwal emén mi unuséch epwe feito me méénatiw met a péút seni Atam. Jises a máló “fán eú chék . . . pwe epwe álisi aramas tori feilfeiló chék.”—Ipru 7:27; 10:12.
13. Pwata a tufich ach sipwe ririéch ngeni Jiowa?
13 Met a atufichi ach sipwe ririéch ngeni Jiowa? Jiowa a awora alen an epwe omusaaló tipisich kewe. Jises a asoresini manawan mi unuséch pwe epwe unusen omusatiw liwinin ach kewe tipis.—Efi. 1:7; Ipru 9:14.
JIOWA A ANGASAKICH SENI TIPIS ME MÁLÓ ME SIA KÚNA PWÚNG ME REN
14. Met sipwele káé, me pwata?
14 Ifa ussun sia feiéch seni met Jiowa a fen féri fán itach? Ren ach sipwe pélúweni ena kapas eis, sipwe pwóróus wóón ruu mettóch mi álisikich le weweiti ifa ussun sia feiéch seni án Jiowa omusaaló tipis.
15-16. (a) Met sia ngase seni pokiten ewe méén kepich? (b) Met meefiach ren ach ngase seni tipis me máló?
15 Ewe Paipel a erá pwe ewe méén kepich a angasakicheló are méénisefálikich. Ewe aposel Piter a áweweei ren an erá: “Oua silei pwe esap silifer me kolt, ekkewe mettóch mi tongeni móróló, ra angasakemiiló [are, méénisefálikemi] seni ewe manaw mi lamotongaw oua angei seni semelapemi kewe, nge oua ngaseló ren chchaan Kraist we mi aúchea, ewe mi ussun chchaan emén nieniféén siip ese wor tikitikipwúlún me limengawan.”—1 Pit. 1:18, 19.
16 Ewe asoren méén kepich, a atufichi ach sipwe ngas seni tipis me máló, ekkewe mettóch mi efisi watteen riáfféú. (Rom 5:21) Sia unusen kilisou ngeni Jiowa me Jises pwe ra angasakicheló ren chchaan Jises we mi aúchea.—1 Kor. 15:22.
17-18. (a) Met weween ach kúna pwúng me ren Kot? (b) Ifa ussun sia feiéch seni ach kúna pwúng me ren Kot?
17 Ewe Paipel a erá pwe néún Jiowa kewe chón angang ra kúna pwúng me ren. Weween pwe Jiowa ese kútta senikich ach sipwe pwisin watiw liwinin ekkewe tipis sia féri. Nge an féri ena, ese ú ngeni an kewe allúk ussun pwúngiéch. Ach kúna pwúng me ren Kot, ese wewe ngeni pwe ina liwinin ach achocho. Pwal och, Jiowa ese fókkun tipeeú ngeni tipis. Nge a tipemecheres le omusaaló ach kewe tipis pokiten sia pwáári ach lúkú lón met iir me Jises ra fen féri ren ar repwe awora ewe méén kepich.—Rom 3:24; Kal. 2:16.
18 Ifa ussun sia feiéch seni ach kúna pwúng me ren Jiowa? Ekkóch ra kúna feiéch pokiten ra kefilitá ar repwe fiti Jises le nemenem lón láng me ra wiliiti néún Kot. (Tait. 3:7; 1 Jon 3:1) A fen musoló tipisiir kewe. Ussun itá rese mwo nge fen féri ekkena tipis. Ina minne, a fich ngeniir ar repwe pachelong lón án Kot we Mwú. (Rom 8:1, 2, 30) Nge ekkewe ekkóch mi kúna pwúng me ren Kot, repwe manaw wóón fénúfan tori feilfeiló. Jiowa a fen omusaaló ar kewe tipis me ra wiliiti chiechian. (Jem. 2:21-23) Ewe mwiich mi fókkun chóchó repwe manawewu mwirin ewe Armaketon, ra ápilúkúlúkú ar resap fókkun máló. (Jon 11:26) “Ekkewe mi pwúng” me “ekkewe rese pwúng,” iir mi máló, repwe manawsefál. (Féf. 24:15; Jon 5:28, 29) Ló, ló, ló, meinisin néún Jiowa kewe chón angang wóón fénúfan iir mi álleasochis, repwe “néún Kot” mi “eáni eú manaw mi ngas.” (Rom 8:21) Sia mwétéresiiti ena fansoun atun sipwe wiliiti sefál néún Jiowa mi unuséch!
19. Ifa ussun a múrinnéló nónnómuch pokiten met Jiowa me Jises ra fen féri fán itach? (Pwal ppii ewe pwóór “ Án Jiowa Omusaaló Tipis.”)
19 Ren enletin, ese wor ach ápilúkúlúk ussun chék ewe alúwél sia fen pwóróus ussun mi péút seni mettóch meinisin, me seman kewe me inan ra likit ngeni eú watteen liwinimmang ese tongeni muse ngeni. Nge sia kilisou ngeni Jiowa, pokiten a álisikich. A siwil nónnómuch pokiten Jiowa a awora alen an epwe musoló tipisich, me Jises a awora ewe méén kepich. Ach lúkú Jises Kraist a atufichi ngaselóóch seni tipis me máló. Atun Jiowa a omusaaló tipisich kewe, ussun itá nge sise mwo tipis ngeni fán eú. Nge lap seni meinisin, iei sia tongeni ririéch ngeni Jiowa, Semach we mi tong lón láng.
20. Met sipwe káé lón en lesen mwirin?
20 Sia fókkun kilisou atun sia ekilonei met Jiowa me Jises ra fen féri fán itach. (2 Kor. 5:15) Iká esap pwúlún ar álillis, esap fókkun wor ach ápilúkúlúk! Nge met weween ngeni emén me emén kich án Jiowa omusaaló tipis? Ina met sipwe káé lón en lesen mwirin.
KÉL 10 Mwareiti Jiowa, Ach Kot!