1. Pwata Jiowa a fératá manaw?

A WOR eú atun Jiowa a chék áláemén. Nge ese tipitipingaw. Ese pwal lamot an epwe wor chienan ren an epwe tipitipéch. Iwe nge, Kot a mochen pwe ekkewe ekkóch repwe kúna manaw me meefi pwapwa. Pokiten án Jiowa tong, iwe, a poputá le fératá férian kewe.​—Kölf. 36:9; 1 Joh. 4:19.

2. Met Jesus me ekkewe chónláng ra meefi atun Jiowa a fératá ekkewe pwal ekkóch mettóch?

² Akkomw, Jiowa a féri Néún we, Jesus. Mwirin, ren álillisin Néún na mwánichi, “a föri mettoch meinisin,” kapachelong fite million chónláng. (Kol. 1:16) Jesus a fókkun pwapwa ren ar angangfengen me Seman we. (SalF. 8:30) A pwal wor popun án néún Kot kewe chónláng repwe pwapwa. Ra pwisin kúna atun Jiowa me néún we Sousile Angang, Jesus, ra fératá láng me fénúfan. Iwe, met ekkena chónláng ra féri? Ra “mweireir fän pwapwa” atun fénúfan a fférútá, me ese mwáál ra sópweló le mweireir atun a tawe eú me eú férien Jiowa kewe, nge ákkáeúin atun a fératá aramas. (Hiop 38:7; SalF. 8:31) Eú me eú férien Jiowa kana ra pwári an tong me tipachem.​—Kölf. 104:24; Rom 1:20.

3. Me ren 1 Korint 15:21, 22, met án Jesus we méén kepich a atufichi?

³ Jiowa a mochen án aramas repwe manaw tori feilfeiló lón eú fénúfan mi ling i a fératá. Nge atun Atam me Efa ra ú ngeni Semer na mi tong, iwe ra atoto tipis me máló wóón unusen fénúfan. (Rom 5:12) Met Jiowa a féri? Mwittir chék, a affata  ifa usun epwe seláni aramas. (Ken. 3:15) Jiowa epwe awora Néún we, Jesus, pwe eú méén kepich mi atufichi án mwirimwirin Atam me Efa kewe repwe ngase seni fétekin tipis me máló. Mwirin, epwe mut ngeni emén me emén ar repwe filatá le angang ngeni me kúna manaw esemuch.​—Joh. 3:16; Rom 6:23; álleani 1 Korint 15:21, 22.

4. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwele pwóróus wóór lón ei lesen?

⁴ Án Kot we pwon usun manawsefál, a eppiietá chómmóng kapas eis. Áwewe chék, epwe ifa usun fisin ewe manawsefál? Sipwe tongeni esilla aramasach kewe atun repwe manawsefál? Ifa usun ewe manawsefál epwe atoto ngenikich pwapwa? Me ifa usun ach ekilonei ewe manawsefál epwe alapaaló ach aúcheani án Jiowa tong, tipachem, me mosonottam? Sipwe pwóróus wóón eú me eú ekkena kapas eis.

5. Pwata sia lúkú pwe ekkewe mi máló resap manawetá ppék lón eú chék atun?

⁵ Atun Jiowa epwe néúnéú Néún we le amanawatá fite fite million aramas, sia lúkú pwe saminne iir meinisin repwe manawetá ppék lón eú chék atun. Pwata? Pún ika epwe wor chómmóng aramas wóón fénúfan lón eú chék atun, iwe epwe kotongaw. Me esap fán eú án Jiowa angang epwe kotongaw. A silei pwe ren án aramas repwe manaw fán kinamwe, a lamot an epwe wor kókkótéch. (1 Kor. 14:33) Jiowa Kot a tipachem me mosonottam atun ra angangfengen me Jesus le ammólnatá fénúfan pwe aramas repwe manaw wóón. Jesus epwe pwal pwári tipachem me mosonottam atun an Nemenem Úkúkún Engeréú Ier lupwen repwe angangfengen me chókkewe mi manawewu seni ewe Armaketon le  ammólnatá ei fénúfan me mwen ar repwe souni ekkewe repwe manawsefál.

6. Me ren Föför 24:15, ié kewe repwe nóm lein chókkewe Jiowa epwe amanawasefáliir?

⁶ Ewe angang mi kon aúchea ekkewe mi manawewu seni Armaketon repwe féri, ina ar repwe áiti ngeni chókkewe repwe manawsefál pwóróusen án Kot we Mwú me an kewe allúk. Pwata a lamot ena angang? Pún lape ngeni ekkewe repwe manawsefál, iir ra kapachelong lein chókkewe Paipel a eita ngeniir “rese pung.” (Álleani Föför 24:15, seni Testament Mi Fö.) A wor chómmóng siwil a lamot repwe féri pwe repwe tongeni kúna feiéch seni án Kraist we méén kepich. Ekieki úkúkún watteen ewe angangen asukula fite fite million aramas ese wor sileier usun Jiowa. Epwe wor emén epwe káé ngeni emén me emén usun chék napanapen ach káé ngeni aramas ikenái? Chókkana repwe fiti eú mwichefel me angei káit pwe repwe asukula chókkewe repwe manawsefál mwiriir? A lamot sipwe witiwit me ppii met epwe fis. Iwe nge, sia silei pwe lesópwólóón án Kraist Nemenem Úkúkún Engeréú Ier, “än chon fanüfan silei ewe Samol mi Lapalap epwe alolol.” (Ais. 11:9) A ifa me chómmóngun ach angang mi apwapwa atun ena engeréú ier!

7. Pwata néún Kot kewe aramas repwe pwári tong atun repwe asukula chókkewe repwe manawsefál?

⁷ Atun án Kraist Nemenem Úkúkún Engeréú Ier, a lamot ngeni meinisin néún Jiowa kewe wóón fénúfan ar repwe sópweló le siwili manawer pwe repwe apwapwaai i. Iir meinisin repwe pwári enletin tong lón ar álisi chókkewe repwe manawsefál pwe repwe fiffiu ngeni ar apwangapwangen tipis me etipeeú manawer ngeni án Jiowa kewe allúk. (1 Pet. 3:8) Atun chókkewe mi manawsefál repwe kúna pwe néún Jiowa kewe aramas ra tipetekison me ra sópweló le siwili manawer pwe repwe apwapwaai i, iwe repwe mochen fitiir le fel ngeni Jiowa.​—Fil. 2:12.

8. Pwata sia tongeni lúkú pwe sipwe esilla aramasach kewe me chiechiach kewe repwe manawsefál?

⁸ A wor ekkóch popun sia tongeni lúkú pwe sipwe esilla aramasach kewe me chiechiach kewe repwe manawsefál. Áwewe chék, pokiten napanapen án Jiowa amanawatá aramas lóóm, sia tongeni lúkúlúk pwe i epwe férisefáli aramas pwe mesemeser, ar kapas, me ar ekiek epwe chék usun me mwen ar máló. Chechchemeni pwe Jesus a aléllééi máló ngeni annut, nge manawsefál ngeni neló seni méúr. (Mat. 9:18, 24; Joh. 11:11-13) Lupwen aramas ra neló seni ar méúr, mesemeser me ngingiir mi chék usun ewe atun ra kerán méúrútiw, me ra chúen chechchemeni mettóch. Nengeni pwóróusen Lasarus. A fen rúáánú ránin an máló, ina popun inisin a fen poputá le mwotukotukóló. Nge atun Jesus a amanawasefálietá Lasarus, fefinan kewe ra mwittir esilla, me i a pwal fókkun chechchemeniir.​—Joh. 11:38-44; 12:1, 2.

9. Pwata chókkewe mi máló resap manawsefál fán ekiekiir me inisiir mi unuséch?

⁹ Jiowa a fen pwonei pwe ese wor emén mi nóm fán án Kraist nemenem epwe apasa “pwe a samau.” (Ais. 33:24; Rom 6:7) Ina minne, chókkewe repwe manawsefál seni máló epwe péchékkúl inisiir. Iwe nge, saminne repwe mwittir unuséchúló. Ika epwe ina usun, iwe neman chón ar famili me chiechier kewe resap esiller. Usun ekis me ekis aramas meinisin repwe unuséchúló atun án Kraist Nemenem Úkúkún Engeréú Ier. Lesópwólóón ewe engeréú ier, ina chék ewe atun Jesus epwele eliwini ngeni Seman we ewe Mwú. Iwe, ena  Mwú epwe apwénúetá meinisin minne Jiowa a mochen an epwe féri, kapachelong unuséchúlóón aramas.​—1 Kor. 15:24-28; Pwär. 20:1-3.

10. Epwe ifa meefiom atun ewe manawsefál?

¹⁰ Anchangei ewe atun oupwe chufengensefál me aramasom kewe. Ewe pwapwa kopwe meefi epwe efisi óm kopwe takir are kechiw? Kopwe fókkun osomong le kélún mwareiti Jiowa? Sia tongeni lúkúlúk pwe sipwe fókkun tongei Semach we mi chúngúkich me Néún we mi tong, iir kewe mi atufichi ena manawsefál.

11. Me ren alon Jesus we mi mak lón Johannes 5:28, 29, met epwe fis ngeni chókkewe mi álleasochisi Kot?

¹¹ Anchangei ewe pwapwa chókkewe mi manawsefál repwe meefi atun ra pwilitawu manawer lóóm me etipeeú manawer ngeni án Jiowa kewe allúk. Epwe mumu ngeni chókkewe mi féri ekkena siwil ar repwe manaw lón Paratis tori feilfeiló. Nge, Jiowa esap mut ngeni chókkewe rese mochen ekkesiwili manawer ar repwe manaw lón Paratis.​—Ais. 65:20; álleani Johannes 5:28, 29.

12. Ifa usun aramas meinisin wóón ei fénúfan repwe kúna feiéch seni Jiowa?

¹² Fán nemenemen án Kot we Mwú, meinisin néún kewe aramas repwe kúna pwúngún met a mak lón Än Salomon Fos 10:22, ewe a apasa: “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap a awöüükich, nge i esap apacha och riaföü ngeni.” Ren álillisin án Jiowa we manaman, epwe lapóló án néún kewe aramas ákkáppirú Kraist me repwe ukkunuséchúló. (Joh. 13:15-17; Ef. 4:23, 24) Pwal och, iteiten rán epwe péppéchékúleló inisiir me repwe wiliti aramas múrinné. Epwele ifa me apwapwaan manaw lón ena atun! (Hiop 33:25) Iwe nge, ifa usun ach ekilonei ewe manawsefál epwe álisikich lón ei fansoun?

13. Met Kölfel 139:1-4 a pwári usun úkúkún án Jiowa silefichiikich? Me ifa usun ewe manawsefál a pwári ena?

¹³ Usun met sia fen pwóróus usun, pwe atun Jiowa epwe amanawasefáli aramas, i epwe eliwinisefáli ar ekiek me napanaper kewe pwe repwe wiliti pwal chék ewe aramas ra usuni me mwan. Ekieki met weween ena. Jiowa a fókkun tongeok ina minne a chemeni meinisin napanapen óm ekiek, memmeef, kapas, me féffér. Iwe atun epwe amanawasefáluk, epwe mecheres ngeni an epwe eliwinisefáli óm ekiek, óm féffér, me napanapom kewe. King Tafit a silei pwe Jiowa a silefichi emén me emén kich. (Álleani Kölfel 139:1-4.) Met meefiach ren ach silei úkúkún án Jiowa silefichiikich?

14. Itá epwe ifa meefiach atun sia ekieki usun án Jiowa silefichiikich?

¹⁴ Atun sia ekilonei úkúkún án Jiowa silefichiikich, esap wor ach lólilen. Pwata? Chemeni pwe Jiowa a fókkun chúngúkich. Emén me emén kich sia aúchea me ren. A fókkun áfánni meinisin met a fiffis lón ánein manawach. A ifa me ekinamween ena! Sisap fókkun meefi pwe sia chék áláemén. Fansoun meinisin Jiowa a chék nónnóm rech me a mochen álisikich.​—2 Kron. 16:9.

15. Ifa usun ewe manawsefál a pwári án Jiowa tipachem?

¹⁵ Lupwen aramas ra niwokkus le máló, chón oputer ra tongeni echchimwer ar repwe féri met ekkewe rese kan féfféri ren ar eniwer pwe repwe nireló. Chókkewe mi nóm fán nemenien Satan ra áeá ena esin niwokkus le eniwa aramas ar repwe afangemá chiechier kewe are féri met ra silei pwe ese pwúng ar repwe féri. Nge rese tongeni echchimwakich ach sipwe féri ena. Sia silei pwe ika chón oputakich repwe nikicheló, Jiowa epwe amanawasefálikichetá.  (Pwär. 2:10) Sia lúkúlúk pwe ese wor och mettóch repwe tongeni féri epwe atai ach chiechi ngeni Jiowa. (Rom 8:35-39) A ifa me watteen tipachemen Jiowa mi pwáló ren an ngenikich ewe ápilúkúlúkún manawsefál! Pokiten ena, sise niwokkus ika ekkewe chón peni Satan ra eniwakich pwe repwe nikicheló ika sise féri met ra apasa. A pwal apworaikich pwe sipwe akkamwéchú ach tuppwél ngeni Jiowa.

16. Ikkefa ekkewe kapas eis kopwe pwisin eisinuk? Me ifa usun pélúwer repwe álisuk le silei úkúkún óm lúkúlúk wóón Jiowa?

¹⁶ Ika ekkewe chón oputa Jiowa ra erá pwe repwe niukóló, kopwe lúkúlúk pwe Jiowa epwe amanawasefáluk? Ifa usun kopwe silei ika kopwe lúkúlúk wóón Jiowa lón ena atun? Eú alen óm kopwe silei, pwisin eisinuk, ‘Ekkewe kefil mi kisikis ua féri lón eú me eú rán ra pwári pwe ua lúkúlúk wóón Jiowa?’ (Luk. 16:10) Pwal iei eú kapas eis, ‘Napanapen ai áeá ai fansoun me néúnéú moni a pwári pwe ua lúkúlúk wóón án Jiowa we pwon pwe epwe awora minne ua osupwangan lón pekin aion ika ua akkomwa an we Mwú?’ (Mat. 6:31-33) Ika pélúwen ekkena kapas eis ewer, iwe a ffat pwe ka lúkúlúk wóón Jiowa, me kopwe mmólnetá ngeni ese lifilifil sóssót epwe toruk.​—SalF. 3:5, 6.

17. (a) Ifa usun ewe manawsefál a pwári án Jiowa mosonottam? (b) Ifa usun sipwe pwári pwe sia aúcheani án Jiowa mosonottam?

¹⁷ Jiowa a fen filatá ránin me kulókun an epwele ataieló ei ótóten fénúfan mi ngaw. (Mat. 24:36) I a mosonottam le witiwiti ena fansoun a fen filatá. A fókkun mochen amanawasefáli ekkewe mi máló, nge a chék mosonottam. (Hiop 14:14, 15) A witiwit tori ewe fansoun mi fich an epwe amanaweretá. (Joh. 5:28) A wor popun mi múrinné ach sipwe aúcheani mosonottamen Jiowa. Ekieki ei: Pokiten án Jiowa mosonottam, a suuk ngeni chómmóng aramas, kapachelong kich, ach sipwe “ekieksefäl.” (2 Pet. 3:9) Jiowa a mochen pwe aramas meinisin repwe eáni ewe ápilúkúlúkún manaw esemuch. Ina popun sipwe pwári ach aúcheani an mosonottam. Ifa usun? Ren ach kúkkútta chókkewe letiper mi “páái ngeni ar repwe etiwa ewe enlet mi atoto manaw esemuch,” me álisiir ar repwe tongei Jiowa me angang ngeni. (Föf. 13:48, NW) Mwirin, repwe usun chék kich le kúna feiéch pokiten án Jiowa mosonottam.

18. Pwata a lamot ach sipwe mosonottam ngeni ekkewe ekkóch?

¹⁸ Jiowa epwe mosonottam le witiwit tori lesópwólóón  ewe engeréú ier me mwen an epwe ekieki pwe sia wesewesen unuséch. Tori ena fansoun, Jiowa epwe tipemecheres le omusaaló ach kewe tipis. Ina popun, a lamot sipwe áppirú i, nefótófót wóón napanapen pwiich kewe mi múrinné, me mosonottam ngeniir. Ekieki pwóróusen emén Chón Kraist fefin mi úri pwúlúwan we semwenin aúrek mi kon ssenúk me úkútiw le fiffiti mwich. A erá: “A fókkun áweires ngeniei, a mwittir siwil nónnómun manawem me ause chúen tongeni féri meinisin met aua akkóta.” Inaamwo ika a fis ekkena mettóch, nge ena fefin mi tong a chúen mosonottam ngeni pwúlúwan na. A lúkúlúk wóón Jiowa me ese fókkun fangetá. I a áppirú Jiowa, a chék tunaló ekkena osukosuk me a nefótófót wóón féffér múrinnéén pwúlúwan we. Neminna a apasa, “A fókkun múrinné napanapen pwúlúwei we, ekis me ekis a achocho an epwe chikar seni an semmwen.” A ifa me lamoten ach sipwe mosonottam ngeni chón ach famili are chón ach mwichefel mi achocho le likiitú fán ar kewe weires!

19. Met mi lamot sipwe úppós le féri?

¹⁹ Jesus me ekkewe chónláng ra pwapwa atun a kerán fférútá fénúfan. Nge anchangei pwapwaar atun repwe kúna án ei fénúfan uroló ren aramas mi unuséch, iir kewe mi tongei me angang ngeni Jiowa. Anchangei pwapwaan chókkewe mi feitá láng pwe repwe eti Jesus le nemenem atun repwe kúna án aramas feiéch seni ar angang. (Pwär. 4:4, 9-11; 5:9, 10) Anchangei ewe atun ach kechiwen metek epwele wililó ngeni kechiwen pwapwa, me atun epwele moroffocholó semmwen, letipeta, me máló. (Pwär. 21:4) Nge ren mwo iei, kopwe chék sópweló óm úppós le áppirú Semom we mi tong, tipachem, me mosonottam. Ika ka ina usun, kopwe chék pwappwapwa ese lifilifil met sókkun sóssót epwe toruk. (Jas. 1:2-4) A ifa me kilisouch ren án Jiowa ei pwon pwe “epwe fis ewe manausefal”!​—Föf. 24:15, TF.