1, 2. Pwata a eú alen tipachem óm kopwe aúseling ngeni ewe Chón Féruk lupwen ka ekieki met kopwe féri lón manawom? (Ppii ekkewe sasing lepoputáán ei lesen.)

IKA en emén kúkkún are sáráfé, ese mwáál ka angei chómmóng kapasen emmwen ren met kopwe féri lón fansoun mwom. Ekkewe sense, counselor, are pwal ekkóch neman repwe erenuk pwe a lamot kopwe fiti sukul tekia are kútta eú angang mi watte peioffun. Nge Jiowa a awora ewe kapasen emmwen mi sókko seni ena. Pwúngún pwe a mochen óm kopwe achocho lón sukul, pwe mwirin ka tongeni atufichi pwisin manawom. (Kol. 3:23) Nge a pwal silei pwe atun ka chúen kúkkún are sáráfé, a lamot kopwe féri ekkewe kefil mi lamot epwe kkúú manawom lón mwachkkan. Ina minne, a awora kapasen emmwen epwe álisuk le eáni ewe sókkun manaw epwe apwapwaai i lón ekkeei ránin lesópwólóón.​—Mat. 24:14.

² Chechchemeni pwe Jiowa a silei mettóch meinisin. A silei met epwe fis lón mwachkkan, me a fókkun silei úkúkún  kkanotoon sópwólóón ei ótót. (Ais. 46:10; Mat. 24:3, 36) Jiowa a pwal sileok. A silei met epwe apwapwaok me met epwe eletipechouk. Án aramas emmwen usun itá a múrinné, nge ika ese lóngólóng wóón án Kot we Kapas, iwe esap ina enletin tipachem.​—SalF. 19:21.

3, 4. Ifa usun án Atam me Efa aúseling ngeni emmwen mi ngaw a kkúú manawer me mwirimwiriir kewe?

³ Kapasen emmwen mi ngaw a fen nóm seni chék lóóm lóóm. Satan, i ewe áeménún a awora emmwen mi ngaw ngeni aramas. A ereni Efa pwe epwe lapóló pwapwaar me Atam ika repwe pwisin filatá ifa usun repwe manaweni manawer. (Ken. 3:1-6) Nge Satan a chék ekieki pwisin i! A mochen án Atam me Efa, me pwal mwirimwiriir kewe repwe álleasochisi i me fel ngeni, nge esap Jiowa. Nge saminne Satan a fen féri och mettóch fán ásengesin aramas. Fen Jiowa ewe a awora ngeni aramas mettóch meinisin mi nóm rer. A ngeni Atam ewe fefin Efa, me a ngeni Efa Atam pwe repwe chiechifengen, a awora ewe tánipi mi ling repwe nónnóm lón, me inisiir mi unuséch mi tongeni manaw tori feilfeiló chék.

⁴ A elichippúng pún Atam me Efa ra álleasolap ngeni Kot. Ren ar féri ena, ra atai ar riri ngeni ewe Emén mi awora ngeniir manawer. Iwe, minne a fis mwirin a fókkun efeiengaw. Ekis me ekis Atam me Efa ra chinnapeló me máló, usun chék epa péén irá a túnútiw seni wóón irá. Mwirimwiriir kewe ra pwal riáfféú, kapachelong kich meinisin. (Rom 5:12) Lap ngeni aramas lón ei fansoun ra pwal tunaló án Kot emmwen me féri chék met ra mochen. (Ef. 2:1-3) Ifa mwirilóón? Paipel a erá pwe ‘än aramas tipachem esap tongeni üpalü ngeni Jiowa.’​—SalF. 21:30.

5. Met Kot a lúkúlúkú an epwe wor, iwe, mi pwénútá ena?

⁵ Jiowa a lúkúlúk pwe epwe wor aramas, kapachelong chómmóng kúkkún me sáráfé, repwe mochen silei i me angang ngeni. (Kölf. 103:17, 18; 110:3) Jiowa a fókkun aúcheani ekkena kúkkún me sáráfé! En emén me leir? Iwe, ese mwáál ka kan pwapwaiti chómmóng “mettoch mi mürina” seni Kot, me ra alapaaló pwapwaan manawom. (Álleani Kölfel 103:5; SalF. 10:22) Sipwe pwóróus wóón rúáánú me leir. Ikkeei: mwéngé lón pekin lúkú, chiechi mi múrinné, mettóch mi aúchea sia achocho le tikeri, me ngaseló mi enlet.

6. Pwata a lamot óm kopwe túmúnú óm riri ngeni Kot, me met i a awora pwe epwe álisuk?

⁶ Ekkewe man rese meefi lamoten ar repwe silei ewe Chón Fériiretá. Nge kich aramas sia meefi lamoten ena. (Mat. 4:4) Lupwen sia aúseling ngeni Kot, sia angei mirit, tipachem, me pwapwa. Jesus a erá pwe ra pwapwa chókkewe mi meefi lamoten ar repwe riri ngeni Kot. (Mat. 5:3) Kot a awora ngenikich ewe Paipel me a néúnéú “ewe chon angang mi allükülük o tipachem” le awora ekkewe puk me álillis seni Paipel epwe tongeni álisikich le apéchékkúlaló ach lúkú. (Mat. 24:45) Sia kan eita ngeni ekkena minen álillis mwéngé lón pekin lúkú pún ra apéchékkúla ach lúkú me ach riri ngeni Jiowa. Sia pwapwaiti sókkopaten mwéngé lón pekin lúkú!​—Ais. 65:13, 14.

7. Ifa usun ewe mwéngé lón pekin lúkú mi feito seni Kot epwe álisuk?

⁷ Ewe mwéngé lón pekin lúkú a tongeni awora ngonuk tipachem me tufichin ekiek,  ikkena met ra tongeni túmúnuk lón sókkopaten mettóch. (Álleani Än Salomon Fos 2:10-14.) Áwewe chék, ekkena napanap ra tongeni álisuk le esilla pwóróus mi chofona, usun chék án aramas erá pwe ese wor Chón Fératá, are moni me pisek repwe atoto ngonuk pwapwa. Ekkena napanap repwe pwal álisuk le túmúnuk seni ekkewe mochen are féffér epwe efeiengawok. Ina minne, achocho úkúkún óm tongeni pwe epwe wor óm tipachem me tufichin ekiek. Mwirin, kopwe pwisin kúna pwe Jiowa a tongeok me mochen met epwe fókkun échituk.​—Kölf. 34:8; Ais. 48:17, 18.

8. Pwata a lamot óm kopwe arap ngeni Kot iei, me ifa usun ena mettóch epwe álisuk lón mwachkkan?

⁸ Ekiseló chék, meinisin kinikinin án Satan ei fénúfan epwe taló. Jiowa chék epwe tongeni túmúnúkich me awora met mi lamot ngenikich, neman kapachelong minne sipwe áni mwéngéén rán me rán. (Ap. 3:2, 12-19) Ina popun, iei ewe fansoun sipwe arap ngeni Kot me apéchékkúlaló ach lúkúlúk wóón i. (2 Pet. 2:9) Ika ka féri ena, ese lifilifil met epwe fis, kopwe meefieni meefien Tafit ei, a erá: “Iteiten fansoun üa mefi pwe ewe Samol mi Lapalap a nom rei. Pokiten i a arap ngeniei, üsap tongeni mwökütüküt.”​—Kölf. 16:8.

9. (a) Me ren Johannes 6:44, met Jiowa a kan féfféri? (b) Pwata a kkóló aúchean ach chuuri chienach Chón Pwáraatá?

⁹ Lupwen ka kerán chuuri emén ese fiti ewe enlet, ifa úkúkún óm wesewesen silei eménna? Neman ka silei itan me mesemesan, nge ese mwáál kese kon silei chómmóng mettóch usun i. Nge a fókkun sókkóló lupwen ka kerán chuuri emén mi fiti ewe enlet. Ka silei pwe i a tongei Jiowa. Ka silei pwe Jiowa a kúna och napanap mi múrinné me lón letipan, ina popun a etiwa an epwe chón an we famili mi fel ngeni i. (Álleani Johannes 6:44.) Ese lifilifil ia eménna a feito me ie me ifa usun an mááritá, nge ka fen silei chómmóng mettóch usun i, me a pwal silei chómmóng mettóch usum!

10, 11. Met néún Jiowa kewe aramas ra tipeeúfengen wóón, me ifa usun ka tongeni kúna feiéch seni?

 ¹⁰ Atun ka kerán chuuri emén Chón Pwáraatá, ka fen silei pwe oua tipeeúfengen wóón ekkewe mettóch mi fókkun lamot. Ka silei pwe inaamwo ika mi sókkóló ámi fós, nge oua eáni ewe “fós mi limeliméch,” ewe enlet. (Sef. 3:9, NW) A wewe ngeni pwe oua lúkú Kot, fiti an kewe allúk usun manaw mi liméch, me eáni ápilúkúlúkéch fán iten mwachkkan. Ekkena mettóch ra álisikemi ámi oupwe lúkúlúkfengen, me apéchékkúla ámi ririin chiechi pwe epwe nómoffóchóló.

¹¹ Ina minne, lupwen ka fel ngeni Jiowa, ka tongeni enletin apasa pwe a wor chiechiom kewe mi múrinné seni meinisin. Mi wor chiechiom kewe wóón unusen fénúfan, inaamwo ika kesaamwo chuuriir meinisin! Mi wor emén lúkún néún Jiowa kewe aramas a tongeni pwapwaiti ei sókkun liffang mi aúchea?

12. Ikkefa ekkewe mettóch mi aúchea ka tongeni achocho ngeni?

¹² Álleani Än Salomon Afalafal 11:9–12:1. Mi wor met ka achocho ngeni óm kopwe tikeri? Neman ka fen akkóta óm kopwe álleani Paipel iteiten rán are ámúrinnééló óm kinikin are memmeef lón mwich. Are neman ka achocho óm kopwe lipwákéchúló lón óm néúnéú ewe Paipel le fós ngeni aramas. Met meefiom atun ka meefi pwe ka feffeitá are lupwen aramas ra erenuk pwe ka feffeitá? Ese mwáál ka fókkun pwapwa, me itá úrúrún ina met kopwe meefi! Pwata? Pokiten ka féri met Jiowa a mochen, usun chék Jesus.​—Kölf. 40:8; SalF. 27:11.

13. Ifa usun óm angang ngeni Kot a múrinné seni óm nefótófót wóón met chón ei fénúfan ra achocho ngeni?

¹³ Lupwen ka nefótófót wóón óm angang ngeni Jiowa, ka féri met epwe atoto ngonuk pwapwa me awora aúchean manawom. Iei án Paulus kapasen fén: “Oupwe apposakemi, ousap mwöküt seni ämi souläng. Oupwe alapalafochei ämi achocho lon ewe angangen ach Samol, pun oua silei pwe esap lomotongau ämi angang lon ach Samol.” (1 Kor. 15:58) Nge lupwen aramas ra nefótófót wóón met ra achocho ngeni lón ei fénúfan, áwewe chék ren ar awatteelóói néúr moni are ar repwe iteféúló, iwe rese wesewesen pwapwa. Ikaamwo ra sópwéch, nge fán chómmóng ra meefi pwe a péén lón letiper. (Luk. 9:25) Sia silei ei seni pwóróusen King Salomon.​—Rom 15:4.

14. Met ka tongeni káé seni minne Salomon a sótuni le féri?

¹⁴ Salomon, i emén mi fókkun wéúéch me watte an nemenem, a ekieki an epwe sótuni le féri och mettóch. A erá: “Üpwe sotuni pwapwan fanüfan pwe üpwe chök pwapwa.” (SalAf. 2:1-10) Ina minne Salomon a aúetá ekkewe imw mi fókkun ekinamwe me eingeing, féri ekkewe tánipi mi ling, me féri met chék a tipeni. Iwe met, i mi meefi pwapwa me menemenéch? Lupwen Salomon a nesékúriti meinisin met a féri, a apasa: “Üa mefi pwe meinisin a pön.” A pwal apasa: “Esap wor och feiöch lon.” (SalAf. 2:11) Mi wor lesen ka tongeni káé seni met Salomon a sótuni le féri?

15. Me ren Kölfel 32:8, pwata a lamot ngonuk lúkú, me ifa usun epwe álisuk?

¹⁵ Ekkóch aramas ra káé lesen lón manawer seni chék minne ra mwáálliló wóón me mwirin kúna pwúnúngawer. Jiowa ese mochen an epwe fis ngonuk ei mettóch. A mochen óm  kopwe aúseling ngeni me álleasochisi. A lamot lúkú pwe kopwe tongeni féri ena, nge esap fókkun wor óm niamam wóón ekkewe kefil ka féri lón manawom pokiten óm lúkú. Me Jiowa esap fókkun ménúkaaló ‘ewe chen ka pwäri ngeni i.’ (Ipru 6:10) Ina minne, kopwe achocho le ámááraatá lúkú mi péchékkúl. Mwirin, kopwe féri ekkewe kefil mi múrinné lón manawom me pwisin kúna pwe Semom we lón láng a mochen met epwe fókkun échituk.​—Álleani Kölfel 32:8.

16. Pwata sipwe aúcheani ngaseló me áeá ach ngaseló fán tipachem?

¹⁶ Paulus a makkeei: ‘Ia ngünün ach Samol a nom ie, ikenan a wor ngasala.’ (2 Kor. 3:17) Jiowa a aúcheani ngaseló, me a féruk pwe kopwe pwal aúcheani. Nge a mochen kopwe áeá óm ngaseló fán tipachem, ina met epwe túmúnuk. Neman ekkóch piloom kewe ra katol sasingin me kachitoon kapasingaw, are eáni manaw mi limengaw, alamotongawa manawer ren ar féri sókkun urumwot mi efeiengaw, are áeámwáálli sáfei mi efeiengaw are sakaw. Lepoputáán, neman usun itá mi apwapwa me ámmeseik, nge fán chómmóng ra atoto feiengaw watte, áwewe chék ren semmwen, umwesimwesitá, are pwal mwo nge máló. (Kal. 6:7, 8) Ekkewe kúkkún me sáráfé mi féri ekkena mettóch, neman ra ekieki pwe ra ngaseló, nge ren enletin rese.​—Tit. 3:3.

17, 18. (a) Ifa usun ach álleasochisi Kot a enletin angasakich? (b) Ifa usun ewe ngaseló Atam me Efa ra fen pwapwaiti lóóm a lap seni ewe ngaseló aramas ra kúna lón ei fansoun?

¹⁷ Nge ach álleasochisi Jiowa a échitikich. A éch fán iten péchékkúlen inisich me a atoto ach enletin ngaseló. (Kölf. 19:7-11) Me lupwen ka áeá óm ngaseló fán tipachem, weween, lupwen ka filatá le álleasochisi án Kot kewe allúk me emmwen mi unuséch, ka pwáraatá ngeni Kot me semom kewe me inom pwe en emén mi alúkúlúk. Ese mwáál epwe lapóló án semom kewe me inom lúkúlúk wóóm, me neman epwe lapóló ar mut ngonuk óm kopwe féri pwal ekkóch mettóch. Me Jiowa a pwonei pwe ekiseló epwe ngeni meinisin néún kewe chón angang mi tuppwél ewe ngaseló mi unuséch, ewe Paipel a eita ngeni án ‘noun Kot kewe ngas mi ling.’​—Rom 8:21, Testament Mi Fö.

¹⁸ Ina ewe sókkun ngaseló Atam me Efa ra pwapwaiti. Lón ewe tánipiin Eten, a wor eú chék mettóch Kot a ereniir ar resap féri. Ina ar resap mwéngé seni ewe efóch irá. (Ken. 2:9, 17) Óm ekiek pwe Kot a kon tichik are ese pwúng an allúkú ngeniir ena mettóch? Aapw! Ekieki usun chómmóngun án aramas kewe allúk ra fériiretá me eriáni meinisin ar repwe álleasochisiir. Nge Jiowa a ngeni Atam me Efa fókkun eú chék allúk.

19. Met Jiowa me Jesus ra ákkáiti ngenikich epwe álisikich ach sipwe ngaseló?

¹⁹ Jiowa a fókkun tipachem lón napanapen an féffér ngenikich. I ese ngenikich chómmóng allúk, nge fán mosonottam a áiti ngenikich ach sipwe álleasochisi ewe allúkún tong, weween tongei Kot me aramas. A áiti ngenikich ach sipwe manaweni manawach me ren an kewe kapasen emmwen, me oputa minne mi ngaw. (Rom 12:9) Lón án Jesus we  Afalafal Wóón ewe Chuuk, a álisikich le weweiti pwata aramas ra féri minne mi ngaw. (Mat. 5:27, 28) Lón ewe ótót sefé, lón wisen Jesus we Kingen án Kot we Mwú, i epwe akkasukulakich le eáni an ekiek usun met mi pwúng me met mi mwáál. (Ipru 1:9) Jesus epwe pwal féri pwe epwe unuséch ekiekich me inisich. Anchangei ika epwe ifa usun ena fansoun lupwen sisap pwal mwo nge chúen tipetipeló le féri minne mi ngaw, me sise chúen kúna ewe riáfféú mi torikich pokiten tipis. Iwe mwirin, sipwe pwapwaiti ewe ‘ngas mi ling’ Jiowa a pwonei.

20. (a) Ifa usun Jiowa a áeá an ngaseló? (b) Ifa usun ka tongeni áppirú i?

²⁰ Lón ewe ótót sefé, epwe chúen wor aúkúkún ach ngaseló. Ifa usun? Fansoun meinisin, mi lamot ena ngaseló epwe nóm fán emmwenien ach tong ngeni Kot me aramas. Lupwen tong a emmwenikich, iwe sia ákkáppirú Jiowa. Inaamwo ika mi pwúkún unus án Jiowa ngaseló, nge a filatá an epwe mut ngeni tong an epwe emmweni mettóch meinisin a féri, kapachelong an féffér ngenikich. (1 Joh. 4:7, 8) Ina minne, mi chék pwúng ach sipwe ekieki pwe sia tongeni chék enletin ngaseló ika sia áppirú Kot.

21. (a) Ifa meefien Tafit usun Jiowa? (b) Met sipwe pwóróus wóón lón en lesen mwirin ei?

²¹ Ka meefi kilisou ngeni Jiowa ren mettóch meinisin mi múrinné a awora ngonuk? A awora ngonuk mwéngé lón pekin lúkú, chiechi mi múrinné, mettóch mi aúchea ka tongeni achocho le tikeri, ewe ápilúkúlúk fán iten ewe ngaseló mi unuséch, me pwal chómmóng liffang mi amwarar. (Kölf. 103:5) Neman ka pwal meefi meefien Tafit lupwen a iótek me a apasa ekkeei kapas mi mak lón Kölfel 16:11: “En ka aiti ngeniei ewe alen manau. Om nom rei a afisätä ai pwapwa mi somwosom o awarato ai mwänek tori feilfeilachök.” Lón ewe lesen mwirin ei, sipwe pwóróus wóón pwal ekkóch pwóróus aúchea mi enlet mi mak lón Kölfel 16. Ekkeei mettóch repwe álisuk le silei ifa usun kopwe eáni ewe manaw mi fókkun múrinné seni meinisin!