PWÓRÓUS LÚKÚNPÉÉN | EWE PAIPEL—PWÓRÓUSEN AN NÓMOFFÓCHÓLÓ
Paipel Ese Móróló ren Tatakkisilóón Taropween
MINEN EFEIENGAW: Ekkewe sou mak Paipel me sou kapi Paipel ra kan soun mak wóón ekkewe sókkun mettóch mi ffér seni ewe fetil itan papyrus are ekkewe sókkun mi ffér seni únúchen man. (2 Timoty 4:13) Ifa usun ekkena sókkun mettóch Paipel a mak lón ra tongeni efisi mórólóón ewe Paipel?
Ekkewe sókkun taropwe mi ffér seni ewe fetil itan papyrus ra mwittir kam, mes, me apwangapwangoló. Iei alon Richard Parkinson me Stephen Quirke, iir sou káé usun pisekin Isip minen lóóm: “Mwirin och fansoun eché taropwe mi ffér seni papyrus a tongeni tatakkisiló me wiliti súsúún pwúl.” Ra pwal erá: “Lupwen ra isoni eú papyrus mi nnum me ireeló lón eú leenien iseis, a tongeni niwangir are ngawóló pokiten chéchchén, me ekkewe nakich are kúkkúnún man ra tongeni áni ákkáeúin ekkewe sókkun likukutong mi pwech.” Lupwen aramas ra kúna ekkóch ekkena esin taropwe, nge mwirin ra nóm fán watteen saramen ttinen akkar are lón eú leeni mi lúkúchéchchén, iwe ra mwittir ngawóló.
Ekkewe sókkun taropwe mi ffér seni únúchen man ra péchékkúl lap seni ekkewe esin mi ffér seni fetil, nge ra pwal chúen ngawóló ika ese túmún are ra nóm fán watteen pwichikkar me patapat, lón leeni mi lúkúchéchchén are saram. * Ekkewe kúkkúnún man ra pwal sani le áni. Ina minne, eú puk itelapan Everyday Writing in the Graeco-Roman East, a apasa pwe ina ewe popun chómmóng ekkewe rekot minen lóóm lóóm rese nómoffóchóló. Iwe, ika pwe ewe Paipel a tatakkisiló, ekkewe pwóróus mi mak lón ra pwal móróló.
IFA USUN EWE PAIPEL A NÓMOFFÓCHÓLÓ: Ewe allúkún Jus a allúk ngeni iteiten king an epwe “apirüelong lon eu puk ekei allük fän itan,” ekkewe nimu puk akkomw lón Paipel. (Tuteronomi 17:18) Pwal och ekkewe sou kapiini Paipel ra féri chómmóng kapi ren péúr pwe lón fansoun ekkewe aposel mi wor Paipel lón ekkewe sinakok lón unusen fénúen Israel me pwal mwo nge lón ewe fénú towau itan Masetonia. (Lukas 4:16, 17; Föför 17:11) Ifa usun ekkóch ekkewe kapi mi fókkun minen lóóm ra nómoffóchóló tori lón ei fansoun?
Ese móróló ekkewe kapiin Paipel iter Dead Sea Scrolls mi iseis ren fitepúkú ier lón rume mi nóm lón pokungo lón leeni mi pwásápwás
Emén sou káé usun ewe Testament mi Fé itan Philip W. Comfort, a erá: “Ekkewe chón Jus ra silleló ren ar isoni lón pechis are rume ekkewe kapiin Paipel mi nnum pwe repwe túmúnú pwe rete ngawóló.” Ese mwáál ekkewe Chón Kraist ra sópweló le féri ena esin eéreni. Pún, ló, ló, ló, aramas ra kúna ekkóch kapiin Paipel minen lóóm lóóm mi iseis lón rume, pwal lón ekkewe kúkkún ruumw mi kiroch, me ekkewe pokungo me lón ekkewe leeni mi fókkun pwásápwás.
MWIRILÓÓN: A chúen nóm rech lón ei fansoun fite ngeréú som kinikinin kapiin Paipel mi mak ren péún aramas, ekkóch leir ra mak lap seni 2,000 ier lóóm. Ese pwal wor eú puk are taropwe minen lóóm epwe usun ewe Paipel pún a wor chómmóng chómmóng kapiin mi ffér seni lóóm lóóm.
^ Áwewe chék, kapiin ewe U.S. Declaration of Independence, ewe mi sain, a mak lón ewe sókkun taropwe mi ffér seni únúchen man. Nge iei, kis seni 250 ier a ló, a fen mesiló, iwe a weires án aramas repwe álleani.
