1, 2. Met weween ach sipwe nennengeni Jiowa?

SIA manaw lón ei “fansoun weires.” (2 Tim. 3:1) Me epwe lapóló weiresin manawach me mwen Jiowa epwe ataieló ei ótót mi fókkun ngaw me epwe atoto kinamwe wóón fénúfan. Ina minne, sipwe pwisin eisinikich: ‘Ié ua kútta álillis me emmwen seni?’ Ese mwáál sipwe mwittir apasa pwe seni Jiowa, me ina pélúwan we mi fókkun múrinné.

² Met weween ach sipwe nennengeni Jiowa? Me ifa usun sipwe túmúnú pwe sipwe kan nennengeni i atun a wor ach osukosuk? Lóóm lóóm, emén soumakken Paipel a áweweei usun lamoten ach sipwe kan nennengeni Jiowa atun a lamot ngenikich álillis. (Álleani Kölfel 123:1-4.) A erá pwe lupwen sia nennengeni Jiowa, sia usun chék emén chón angang mi nennengeni néún we masta. Ifa usun? Emén chón angang a nennengeni are lúkúlúk wóón néún we masta an epwe awora ngeni anan mwéngé me túmúnú i. Nge a pwal lamot ngeni an epwe chék nennengeni néún we masta iteitan pwe epwe  weweiti met néún na masta a mochen i epwe féri, iwe epwe chék féri. Pwal ina chék usun, a lamot sipwe káéfichi án Kot Kapas iteiten rán pwe sipwe weweiti met Jiowa a mochen ach sipwe féri, iwe mwirin, sipwe chék féri. Iwe, sia tongeni lúkúlúk pwe Jiowa epwe álisikich atun sia osupwangen álillis.​—Ef. 5:17.

3. Met a tongeni étúmúnúngawakicheló seni ach nennengeni Jiowa?

³ Inaamwo ika sia silei pwe mi lamot ach sipwe nennengeni Jiowa fansoun meinisin nge fán ekkóch sia tongeni túmúnúngawóló. Ina met a wesewesen fis ngeni Marta, chiechien Jesus we. A “fokun osukosuk ren chomong angang a föri.” (Luk. 10:40-42) Ika emén mi tuppwél usun chék Marta a túmúnúngawóló pwal mwo nge atun Jesus mi nóm ren, iwe sisap máirú pwe sia pwal tongeni túmúnúngawóló. Iwe, met a tongeni étúmúnúngawakicheló seni ach nennengeni Jiowa? Lón ei lesen, sipwele pwóróusfengen wóón ifa usun féfférún ekkewe ekkóch a tongeni aosukosukakich. Sipwe pwal káé ifa usun sipwe chék nennengeni Jiowa.

4. Pwata a tongeni ámáirú ngenikich an péút seni Moses an tufichin tolong lón ewe Fénúen Pwon?

⁴ Moses a wesewesen kútta seni Jiowa an emmwen. Paipel a erenikich pwe i “a chök likitü, pun usun chök nge a küna ewe Kot sisap tongeni küna.” (Álleani Ipru 11:24-27.) A pwal apasa pwe “esap wor eman soufos lon Israel usun Moses, ätewe ewe Samol mi Lapalap a fos newenewen ngeni.” (Tut. 34:10) Nge inaamwo ika Moses i emén chiechien Jiowa, nge a péút seni ewe tufich an epwe tolong lón ewe Fénúen Pwon. (Num. 20:12) Epwe pwata?

5-7. Met a fis mwirin chék án chón Israel ló seni Isip, me met Moses a féri?

⁵ Kis seni ruu maram mwirin án chón Israel ló seni Isip, me pwal mwo nge me mwen chék ar repwe tori ewe Chuuk Sinai, a fis och mettóch mi watte. Ekkewe aramas ra poputá le ngúnúngúnúngaw pokiten ese wor konik. Ra poputá le ngúnúngúnúngawa Moses me fókkun song, ina minne “Moses a siö ngeni ewe Samol mi Lapalap, ‘Met üpwe föri ngeni ekei aramas? Arapakan chök ar repwe monei ngeniei fau.’” (Eks. 17:4) Jiowa a ngeni Moses kapasen emmwen mi fataffatéch. Jiowa a ereni an epwe uwei wokun we me opuni ngeni ewe achaw lón Horep. Paipel a apasa: “Moses a föri iei usun fän mesen ekewe souakomwen Israel.” Iwe, konik a puwu seni, me a watte únúmen chón Israel, iwe a pwák ewe osukosuk.​—Eks. 17:5, 6.

⁶ Paipel a erenikich pwe Moses a eita ngeni ewe leeni “Massa,” weween, “Sosot,” me “Meripa,” weween, “Anini.” Pwata? “Pun ekewe aramasen Israel ra anini ngeni Moses, ra pwal sotuni ewe Samol mi Lapalap ren ar apasa, ‘Ifa usun, ewe Samol mi Lapalap a nom leich ika esap?’”​—Eks. 17:7.

⁷ Ifa meefien Jiowa usun minne a fis lón Meripa? A meefi pwe chón Israel ra ú ngeni i me an we nemenem, esap chék ngeni Moses. (Álleani Kölfel 95:8, 9.) Minne ekkewe chón Israel ra féri a fókkun  ngaw. Nge minne Moses a féri a pwúng. A nengeni Jiowa, iwe mwirin a apwénúetáéchú an emmwen.

8. Met a fis arapakkan ngeni chék sópwólóón án chón Israel sái lón ewe fénúpéén?

⁸ Iwe nge, ina epwe 40 ier mwirin, met a fis mi pwal usun chék ena? A chék arapakkan sópwólóón án chón Israel we sái lón ewe fénúpéén. Ra tori ewe leeni kkan ngeni Kates, kkan ngeni kiánin ewe Fénúen Pwon. Ei leeni a pwal iteni Meripa. * Pwata? Pokiten ekkewe chón Israel ra ngúnúngúnúngaw pún ese wor konik. (Num. 20:1-5) Nge lón ei atun, Moses a fókkun mwáálliló.

9. Ifa ewe kapasen emmwen Jiowa a ngeni Moses, nge met Moses a féri? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

⁹ Met Moses a féri lupwen ekkewe aramas ra ú ngeni? A pwal kútta emmwen seni Jiowa. Nge lón ei atun Jiowa ese ereni Moses an epwe opuni ewe achaw. A ereni Moses an epwe uwei wokun we, emmwenaaló ekkewe aramas kkan ngeni ewe achaw, mwirin, fós ngeni ewe achaw. (Num. 20:6-8) Moses mi féri ena? Aapw. I a fókkun song, ina minne a ereni ekkewe aramas fán léúwommóng: “Oupwe rongorong, ämi chon ü ngeniei. Ifa usun, äm aipwe atowu koluk seni lon ei achau fän itemi?” Mwirin, a opuni ewe achaw are faw, esap chék fán eú nge fán ruu.​—Num. 20:10, 11.

10. Met meefien Jiowa ren minne Moses a féri?

¹⁰ Jiowa a fókkun song ngeni Moses. (Tut. 1:37; 3:26) Pwata a ina usun meefien Jiowa? Neman eú popun, pokiten Moses ese álleasochisi ewe mineféén emmwen Jiowa a ngeni.

11. Pwata án Moses opuni ewe achaw, a tongeni efisi án chón Israel repwe ekieki pwe Jiowa ese féri eú manaman?

¹¹ Neman a pwal wor eú popun pwata Jiowa a song. Ekkewe achaw mi watte lón ewe áeúin Meripa, ina och sókkun faw itan granite. Ikaamwo emén a angómmóng le opuni ena granite, ese fókkun wor emén epwe ekieki pwe konik epwe puwu seni. Nge ekkewe achaw lón ewe oruuen Meripa ra fókkun sókkóló. Lape ngeniir, iir och sókkun achaw itan limestone. Pokiten ewe limestone ina och sókkun faw mi mékúkái, iwe konik a kan tolong lón me ioifengen fan. Mwirin, aramas ra tongeni angei konik seni ren ar pwangeni. Iwe, lupwen Moses a opuni ewe achaw nge ese fen fós ngeni, met, ekkewe chón Israel ra ekieki pwe a pwisin ina usun ina popun a puwu konik seni nge esap pokiten án Jiowa féri manaman? * Sise enletin silei ika ina ar ekiek.

12. Ifa pwal eú popun Jiowa a song ngeni Moses me Aaron?

¹² Neman a pwal wor eú popun pwata Jiowa a fókkun song ngeni Moses me Aaron. Moses a ereni ekkewe aramas: “Äm aipwe atowu koluk seni lon ei achau fän itemi?” Lupwen Moses a apasa “äm,” ese mwáál a fósun iir me Aaron. Minne Moses a apasa a fókkun ésúfélúngaw pokiten ese unusen elingaaló Jiowa ren ena manaman. Kölfel 106:32, 33 a erá: “Chon Israel ra asonga Kot me arun ekewe kolukun Meripa. Moses a küna riaföü watte pokiter, pun ra achouu lelukan pwe a ssela an fos.” * (Num. 27:14) Moses ese ngeni Jiowa ewe iteúéch mi fich ngeni. Jiowa a ereni Moses me Aaron: “Oua ü ngeni ai allük.” (Num. 20:24) Ina eú tipis mi fókkun watte!

13. Pwata mi pwúng napanapen án Jiowa apwúngú Moses?

¹³ A watte met Jiowa a kútta seni Moses me Aaron pokiten iir ra wisen emmweni Néún kewe aramas. (Luk. 12:48) Me lóóm, Jiowa ese mut ngeni unusen ewe eú táppin aramasen Israel ar repwe tolong lón ewe Fénúen Pwon pokiten ra ú ngeni i. (Num. 14:26-30, 34) Ina minne, a pwúng an epwe pwal chék ina án Jiowa apwúng ngeni Moses lupwen a ú ngeni i. Usun chék ekkewe ekkóch chón ú ngeni, ese pwal mumutá án Moses epwe tolong lón ewe Fénúen Pwon.

14, 15. Met a efisi án Moses epwe ú ngeni Jiowa?

¹⁴ Met a efisi án Moses epwe ú ngeni Jiowa? Nengenisefáli alon Kölfel 106:32, 33, a apasa: “Chon Israel ra asonga Kot me arun ekewe kolukun Meripa. Moses a küna riaföü watte pokiter, pun ra achouu lelukan pwe a ssela an fos.” Iwe, inaamwo ika ekkewe chón Israel ra ú ngeni Jiowa, nge fen Moses ewe a chou, are song. Ese nemeniéchú pwisin meefian, a fen uwawu meefian nge ese akkomw ekieki met mwirilóón.

¹⁵ Moses a úkútiw le nennengeni Jiowa pún a mut ngeni féfférún ekkewe ekkóch an epwe aosukosuka i. Ewe áeúin fansoun ekkewe aramas ra ngúnúngúnúngaw usun konik, Moses a féri met mi pwúng. (Eks. 7:6) Nge neman a chipwangeló me song pokiten án chón Israel angangen ú ngeni ren fitu fitu ier. Neman Moses a chék ekieki pwisin meefian lap seni an ekieki ifa usun i a tongeni elingaaló Jiowa.

16. Pwata sipwe ekieki usun minne Moses a féri?

¹⁶ Ika emén soufós mi tuppwél a tongeni túmúnúngawóló me tipis, usun chék Moses, iwe mi mecheres an epwe pwal tongeni fis ngenikich. A fókkun kkan án Moses epwele tolong lón ewe Fénúen Pwon, pwal ina chék usun a kkan ach sipwele tolong  lón ewe ótót sefé. (2 Pet. 3:13) Sise fókkun mochen an epwe péút senikich ena feiéch mi kkóló aúchean. Nge ren ach sipwe tolong lón ewe ótót sefé, a lamot sipwe sópweló le nennengeni Jiowa me sipwe álleasochisi fansoun meinisin. (1 Joh. 2:17) Ikkefa ekkewe lesen sia tongeni káé seni mwáállilóón Moses?

17. Met a tongeni álisikich ach sisap mut ngeni song an epwe nemenikich?

¹⁷ Kosap mut ngeni song an epwe nemenuk. Fán ekkóch sia kúkkúna ewe pwal chék osukosuk sia piin kúkkúna. Nge Paipel a erá: “Sisap achanü le föföri mine a mürina. Pun are sisap achanü, epwe war ewe fansoun lupwen sipwe kini ewe räs.” (Kal. 6:9; 2 Tes. 3:13) Ika och mettóch are emén a kan asongakich, kich mi kan akkomw ekiek me mwen sipwe fós? Kich mi kan nemeni meefiach? (SalF. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Lupwen ekkóch ra asongakich, a lamot ach sipwe mut ngeni Jiowa an epwe pwári an we song. (Álleani Rom 12:17-21.) Met weween ena? Sipwe mosonottam le witiwiti met Jiowa epwe féri ngeni ach we osukosuk ika mi meefi pwe mi lamot, lap seni ach sipwe song. Ika sia  liwini ngaw ngeni ngaw nge sise nennengeni Jiowa, iwe, sia ésúfélúngawa i.

18. Met sipwe chechchemeni usun ach álleasochisi emmwen?

¹⁸ Kopwe fókkun álleasochisi mineféén emmwen. Kich mi fókkun álleasochisi ekkewe mineféén emmwen Jiowa a ngenikich? Sisap féfféri ekkewe mettóch lón ewe napanap sia fen piin féfféri me lóóm pokiten chék ina met sia fen eérenaaló. Nge sipwe fen mwittir álleasochisi ese lifilifil emmwen Jiowa a kerán awora ngenikich me ren an we mwicheich. (Ipru 13:17) Pwal och, sipwe túmúnú ach sipwe “chök apwönüetä mine a mak.” (1 Kor. 4:6) Ika sia fókkun álleasochisi án Jiowa emmwen, sia kan nennengeni i.

19. Ifa usun sipwe túmúnú pwe mwáállin ekkewe ekkóch esap atai ach chiechi ngeni Jiowa?

¹⁹ Kosap mut ngeni mwáállin ekkewe ekkóch an epwe atai óm chiechi ngeni Jiowa. Ika sipwe sópweló le nennengeni Jiowa, sisap tongeni atai ach chiechi ngeni i are song pokiten féfférún ekkewe ekkóch. Mi lamot ei mettóch ákkáeúin ika kich usun chék Moses, mi wor ekkóch wisach lón án Kot we mwicheich. Pwúngún, a lamot pwe emén me emén leich sipwe angang weires me álleasochisi Jiowa pwe sipwe kúna manaw. (Fil. 2:12) Iwe nge, atun a watte wisach, pwal ina watteelóón met Jiowa epwe kútta senikich. (Luk. 12:48) Nge ika sia enletin tongei Jiowa, ese wor och mettóch epwe áchepetekikich are áimukicheló seni an we tong.​—Kölf. 119:165; Rom 8:37-39.

20. Met sipwe tipeppós le féri?

²⁰ Sia manaw lón ei fansoun mi weires. Ina minne, a fókkun lamot ach sipwe chék nennengeni Jiowa, “ewe mi mot won ewe lenien motun king lon läng,” pwe sipwe weweiti minne a mochen sipwe féri. Sisap mut ngeni féfférún ekkewe ekkóch an epwe atai ach chiechi ngeni Jiowa. Minne a fis ngeni Moses a áiti ngenikich eú lesen mi fókkun lamot. Sipwe tipeppós le “netä ren ewe Samol mi Lapalap ach we Kot, tori epwe ümöümöch ngenikich,” nge sisap fen mwittir song ren mwáállilóón ekkewe ekkóch.​—Kölf. 123:1, 2.