Ren fitengeréú ier, ese wor emén a wesewesen silei pélúwen ena kapas eis, nge fite million aramas ra máló lupwen a fis ekkóch sókkun samau mi mwittir chéúló. Ló, ló, ló, ekkewe scientist ra silei ewe enlet usun chéúlóón semmwen. Ra kúna pwe chómmóng semmwen ra kan fis pokiten ekkewe ménún samau, weween ekkewe féúkúkkúnún ménúmanaw iter bacteria are virus. Ar kúna ena eú chék pwóróus mi enlet, a álisi aramas ar repwe eppeti me echikara chómmóng semmwen, iwe a efisi án fite billion aramas repwe manawattam me péchékkúl.

Nge ifa usun pwal ekkóch kapas eis mi lamot? Met meefiom, ifa usun óm kúkkútta ewe enlet usun ekkeei kapas eis fan epwe kkúú manawom?

• Ié ewe Kot?

• Ié ewe Jesus Kraist?

• Met weween Mwúún Kot?

• Met epwe fis lón mwachkkan?

Fite million aramas ra fen kúna pélúwen ekkena kapas eis, iwe a amúrinnééló manawer. En ka pwal tongeni kúna feiéch seni óm silei pélúwer.

Neman kopwe ekieki, ‘Mi tufich ai upwe kúna ewe pwóróus mi enlet usun och mettóch?’ Neman ka tipeeú ngeni pwe a wekkeiresiló ach kútta ewe enlet wóón chómmóng mettóch. Pwata?

Chómmóng rese lúkúlúk wóón mwúún aramas, pekin business, are news me TV ar repwe ereniir minne mi enlet. Lupwen ra rongorong are álleani eú pwóróus, ra meefi pwe a weires ar repwe esilla ika mi wesewesen enlet, are meefien chék emén, are mi otuputup, are mi wesewesen chofona. Lón ei fansoun, chómmóng ra lúkúlúkúmmang me chómmóng ra achéúfetálei pwóróus mi mwáál. Ina minne, aramas rese chék tipefesen wóón met ekkewe pwóróus ra ánnetatá, nge ra pwal tipefesen wóón met ewe wesewesen pwóróus.

Inaamwo ika a wor ekkena esin weires, nge mi tufich ach sipwe kúna enletin pélúwen ekkewe kapas eis mi lamot seni meinisin. Ifa usun? Ren ach féri met ekkewe sia kan féfféri pwe sipwe kúna pélúwen pwal ekkóch ach kapas eis.

Sia tongeni erá pwe ka fen kúkkútta pwóróus mi enlet iteiten rán. Nengeni pwóróusen Jessica ei, a úri néún we nengngin eú semmwen mi áweires pokiten a allergic ngeni peanut. A erá: “Pwal mwo ekis mwirimwirin peanut a tongeni máló ren.” A lamot ngeni Jessica an epwe silei ika ekkewe mwéngé epwe mééni epwe éch ngeni néún we nengngin. A erá: “Ewe áeúin mettóch ua féri, ua álleanifichi makken wóón ekkewe mwéngé pwe upwe cheki met ekkewe mi nofit ngeni. Mwirin, ua pwal kútta ekkóch pwóróusan me pwal mwo nge kékkéri are mak ngeni minne ká férian pwe upwe lúkúlúk ika ese fókkun wor och mwirimwirin peanut mi pacheri. Ua pwal kútta ekkóch pwóróus mi alúkúlúk epwe álisiei le silei ika upwe tongeni lúkúlúk wóón napanapen án ewe kompeni ffér mwéngé.”

Ese mwáál ekkewe kapas eis ka kúkkútta pélúwer rán me rán ese kon watte aúchear epwe usun án Jessica, nge ese mwáál ka pwal usun Jessica le féri ekkeei mettóch fan pwe epwe álisuk le kúna pélúwen óm kewe kapas eis:

• Silei usun.

• Kútta pwal tichikin pwóróus fán itan.

• Túmúnú pwe epwe alúkúlúk ia a feito me ie ewe pwóróus.

Ekkeei mettóch ra pwal tongeni álisuk le kúna enletin pélúwen ekkewe kapas eis mi fókkun aúchea. Ifa usun?

Lupwen Jessica a kúkkútta pwóróus mi enlet lón Paipel, i a pwal féri ekkewe mettóch a kan féfféri atun a kútta pwóróus fán iten enen néún we. Neminna a apasa, “Ai álleaniéchú me achocho le kútta pwóróus, a álisiei ai upwe kúna ewe enlet lón Paipel.” Fite million aramas ra pwal kúna seni Paipel pélúwen ekkeei kapas eis, usun chék Jessica:

• Met popun sia manaw wóón fénúfan?

• Met a fis ngeni emén lupwen a máló?

• Pwata sia kúna riáfféú?

• Met Kot a féri pwe epwe aúkatiw riáfféú meinisin?

• Ifa usun a tongeni wor pwapwa lón ach famili?

Ka tongeni kúna pélúwen ekkeei kapas eis me pwal ekkóch seni óm álleani ewe Paipel me kútta pwal ekkóch pwóróus wóón ewe website www.dan124.com.