Skip to content

Al lo konteni

Pa get bann keksoz ki napa valer!

Pa get bann keksoz ki napa valer!

Pa get bann keksoz ki napa valer!

“Fer mon lizye pa kontinyen get sa ki napa valer e gard mwan vivan dan ou prop fason.”—PS. 119:37.

1. Ki degre presye nou lizye i ete?

NOU lizye i vreman presye, pa i vre! Avek nou lizye nou kapab vwar sa ki o tour nou, sa ki lwen, sa ki pre, son kouler. Nou lizye i permet nou rekonnet nou zanmi e osi bann danze. Nou kapab remark en zoli keksoz avek nou lizye, apresye bann keksoz merveye dan kreasyon e vwar levidans ki Bondye i egziste e osi son laglwar. (Ps. 8:3, 4; 19:1, 2; 104:24; Rom. 1:20) Vi ki nou lizye i ganny servi dan en fason enportan pour anmenn lenformasyon kot nou lespri, i zwe en gran rol pour ed nou aprann lo Zeova e devlop lafwa dan li.—Zoz. 1:8; Ps. 1:2, 3.

2. Akoz nou devret konsernen avek sa ki nou vwar e ki nou kapab aprann avek demann sa psalmis?

2 Par kont, sa ki nou gete i osi kapab annan en move lefe lo nou. Sa relasyon ki nou lizye ek lespri i annan i sitan for ki sa ki nou vwar avek nou lizye i kapab fer nou devlop lanvi ouswa fer nou annan plis lanvi ek dezir dan nou leker. Deplis, lefet ki nou viv dan en lemonn move e egois ki anba kontrol Satan, nou ganny bonbarde avek bann portre ek propagann ki kapab fasilman fer nou pran en move semen, menm si nou lizye i zis tap en pti kou lo sa keksoz. (1 Zan 5:19) I pa drol alor ki sa psalmis ti sipliy Bondye: “Fer mon lizye pa kontinyen get sa ki napa valer e gard mwan vivan dan ou prop fason.”—Ps. 119:37.

Nou lizye i kapab anmenn nou dan en move semen

3-5. Ki zistwar dan Labib ki montre danze ki kapab annan si nou les nou lizye sedwir nou?

3 Egzamin sa ki ti ariv Ev, sa premye madanm. Satan ti dir li ki si i manz fri dan sa “pye konnesans bon e move” son “lizye [ti] pou sirman ouver.” I tre probab ki sa lide ki son lizye ti pou “ouver” ti enpresyonn li. Sa lanvi pour manz fri dan sa pye dibwa ki i pa ti devret manze ti plitar vin pli for dan li kan i ti “vwar ki fri dan sa pye ti bon pour manze e i ti en keksoz ki son lizye ti anvi gete, wi, sa fri ti atiran pour gete.” Ev ti get sa fri avek en lanvi e se sa ki ti fer li finalman dezobeir komannman Bondye. Adan, son msye osi ti dezobeir e rezilta ki sa in anmennen se ki tou imen in sibir konsekans zot move aksyon.—Zen. 2:17; 3:2-6; Rom. 5:12; Zak 1:14, 15.

4 Dan letan Noe, serten lanz osi ti ganny enfliyanse par sa ki zot ti vwar. Zenez 6:2 i dir sa lo zot: “Bann garson sa vre Bondye ti remark fiy bann zonm, ki zot ti zoli; e zot ti pran zot konman zot madanm, setadir tou sa ki zot ti swazir.” Sa bann lanz rebel ti get bann fiy lo later avek en lanvi e sa ti eksit en dezir seksyel abnormal dan zot pour annan relasyon seksyel avek bann imen. Pour fini kont, zot ti fer bann zanfan vyolan. Limanite antye ti ganny detrir akoz move aksyon bann imen sa letan, eksepte Noe ek son fanmir.—Zen. 6:4-7, 11, 12.

5 Plizyer syek pli tar, Akann, en Izraelit ti vol serten keksoz ki i ti vwar Zeriko, sa lavil ki ti’n ganny kaptire. Bondye ti’n donn lord ki tou bann keksoz dan sa lavil ti devret ganny detrir, eksepte serten keksoz valer ki ti pou ganny servi pour Zeova. Bann Izraelit ti ganny sa lavertisman: “Reste lwen avek sa keksoz ki devret ganny detrir pangar zot ava annan en dezir” e pran serten sa bann keksoz dan sa lavil. Letan ki Akann ti dezobeir, nasyon Izrael ti sibir defet dan lavil Ai e bokou Izraelit ti mor. Akann pa ti admet sa vol ki i ti’n fer ziska ki i ti ganny dekouver. Akann ti dir ki “kan mon ti vwar” sa bann keksoz, “mon ti anvi ganny zot e mon ti pran zot.” Son lizye ti’n fer li devlop en dezir pour sa bann keksoz e sa ti anmenn maler lo li ensi ki lo “tou sa ki ti pour li.” (Zoz. 6:18, 19; 7:1-26) Dan son leker, Akann ti’n devlop en dezir pour sa ki pa ti pour li.

Nou devret disiplin nou lekor

6, 7. Ki riz Satan i souvan servi pour tronp nou e konman bann piblisiter komersyal i servi sa byen?

6 Tou dimoun ozordi i ganny tante dan menm fason ki Ev, bann lanz dezobeisan ek Akann. Parmi tou sa “lentansyon” oubyen riz ki Satan i servi pour tronp limanite, “dezir atraver nou lizye” i sa enn pli pwisan. (2 Kor. 2:11; 1 Zan 2:16) Bann piblisiter komersyal dan nou letan i konn tre byen ki dimoun in touzour ganny enfliyanse par sa ki zot vwar. En eksper renonmen pour bann piblisite Lerop i dir: “Sa ki nou vwar avek nou lizye i pli kapab sedwir nou. Nou abilite pour vwar i souvan pli for ki lezot sans e i annan sa pouvwar pour konvenk nou pour fer lekontrer avek sa ki nou konnen i byen.”

7 I pa drol alor ki bann piblisiter i bonbard nou avek bann portre ki’n ganny byen aranze, dan en fason ki sa ki nou vwar i annan lefe lo nou e fer nou anvi sa prodwi ouswa servis ki zot pe ofer! En serser Leta-z-ini ki ti fer en letid lo konman piblisite i enfliyans bann dimoun, ti dir ki sa bann piblisite “pa ganny fer zis pour transmet serten lenformasyon, me pli enportan, pour zwe lo santiman sa dimoun ki pe gete, pour ki i annan lefe lo li.” Bann portre ki provok dezir seksyel i souvan ganny servi. Parey Angle i dir, “Sex sells.” Pa i vreman enportan alor ki nou kontrol sa ki nou gete e sa ki nou les antre dan nou lespri ek leker!

8. Ki mannyer Labib i met lanfaz lo lenportans pour protez nou lizye?

8 Dezir atraver nou lizye ek dezir natir imen i kapab annan lefe lo bann vre Kretyen osi. Se pour sa rezon ki Parol Bondye i ankouraz nou pour disiplin nou lekor an rapor avek sa ki nou gete e anvi. (1 Kor. 9:25, 27; lir 1 Zan 2:15-17.) Zob, sa zonm drwat, ti en dimoun ki ti rekonnet ki nou lizye i enfliyans e kantite nou dezir. I ti dir: “Mon’n fer en lalyans avek mon lizye. Alor, ki mannyer mon kapab kontinyen get en vyerz.” (Zob 31:1) Zob pa ti zis refize tous en madanm dan en fason imoral, i pa ti menm les son lespri ganny distrer avek en tel panse. Zezi ti montre klerman ki nou lespri pa devret ganny sali avek bann panse imoral kan i ti dir: “En dimoun ki get madanm en lot zonm avek dezir in deza komet adilter avek li dan son leker.”—Mat. 5:28.

Evit sa bann keksoz ki napa valer

9. (a) Akoz nou devret fer byen atansyon kan nou pe servi Internet? (b) Ki kapab arive menm si nou lizye i tap zis en pti kou lo pornografi?

9 Dan sa lemonn ozordi, i’n vin deplizanpli popiler pour ‘kontinyen get’ pornografi, sirtou lo Internet. I pa fodre ki nou rod sa bann sit lo Internet, parski zot ki rod nou! Dan ki fason? En lavertisman avek en portre provokan i kapab en sel kou aparet lo lekran konpiter en dimoun. Ouswa en e-mail ki paret napa okenn danze, enn fwa ou ouver i kapab en sel kou bonbard ou avek en portre pornografik ki’n ganny fer dan en fason ki i difisil pour ferm sa sit. Menm si en dimoun in vwar zis en pti kou sa portre avan ferm sa sit, sa portre in deza fini annan lefe lo son lespri. Menm si ou lizye in zis tap en pti kou lo pornografi, sa i kapab annan en move konsekans. I kapab fer en dimoun annan en konsyans sarze e i pou menm bezwen lite pour efas sa bann portre degoutan dan son lespri. Pli pir ankor, en dimoun ki ‘kontinyen get’ pornografi par ekspre i devret atoupri met a mor son bann dezir imoral.—Lir Efezyen 5:3, 4, 12; Kol. 3:5, 6.

10. Akoz i kapab fasil pour zanfan get pornografi e ki lefe sa i kapab annan lo zot si zot gete?

10 Bann zanfan i kapab arive get pornografi akoz natirelman zot kontan fournen. Si sa i arive, i kapab annan en lefe dirab lo zot pwennvi lo dezir seksyel. En rapor i dir ki sa bann lefe i kapab varye, sa zanfan i kapab swa annan en pwennvi egzazere lo bann dezir seksyel ouswa i kapab “vwar li difisil pour annan en bon relasyon kot i annan lanmour, i pou annan en move pwennvi lo bann madanm; e tre probab i pou adikt avek pornografi, ki menm kapab enterfer avek son bann devwar kot lekol, son lanmitye ek relasyon avek lafanmir.” Pli pir ankor i sa lefe ki sa i kapab annan dan en lavi maryaz.

11. Donn en legzanp pour montre danze pour get pornografi.

11 En frer Kretyen ti ekrir: “Dan tou sa keksoz ki mon ti adikt avek avan vin en Kretyen, pornografi ti sa enn ki ti vreman pli difisil pour mwan lit avek. Mon ankor kapab vwar sa bann portre dan bann moman san ekspekte; en senp loder, lanmizik, en keksoz ki mon vwar ouswa en pti limazinasyon i kapab en sel kou fer sa bann portre vin dan mon lespri. Mon bezwen lalit avek li tou le zour e regilyerman.” En lot frer li, ler i ti ankor en zanfan e son paran pa ti kot lakour, i ti get liv pornografi son papa ki pa ti en Temwen. I ti ekrir: “Sa bann portre ti vreman annan en lefe terib lo mon pti lespri. Menm la konmela, 25 an pli tar, mon pa ankor kapab retir serten sa bann portre dan mon lespri. Malgre sa kantite zefor ki mon fer pour oubliy zot, zot pa oule sorti menm. Sa i fer mwan santi mwan koupab, menm ki mon pa konsantre lo zot.” Pa i vreman saz pour pa get bann keksoz ki napa valer, koumsa nou pa pou annan bann santiman ki parey en fardo lo nou! Ki mannyer en dimoun i kapab fer sa? I bezwen fer bokou zefor pour “anmenn tou [son] lentelizans konman prizonnyen pour fer [li] obei Kris.”—2 Kor. 10:5.

12, 13. Ki keksoz ki napa valer bann Kretyen pa devret gete e akoz?

12 En lot keksoz ki “pa vo nanryen” ouswa ki napa valer nou devret evite, i bann divertisman ki promot materyalizm oubyen pratik demonyak ouswa ki montre vyolans, versman disan ek lanmor. (Lir Psonm 101:3. *) Bann paran Kretyen i annan sa responsabilite devan Zeova pour swazir sa ki ganny gete kot zot lakour. Byensir, napa vre Kretyen ki pou volonterman fer bann pratik demonyak. Kantmenm sa, paran i bezwen konnen ki kalite film, seri lo televizyon, zwe video, menm liv kartoun ek liv zanfan ki baze lo bann pratik demonyak.—Prov. 22:5.

13 Ki swa nou zenn ouswa aze, nou lizye pa devret kontan bann zwe video ki annan vyolans e ki montre bann senn kot bann karakter i ganny touye dan en fason kriyel. (Lir Psonm 11:5. *) Nou pa devret les nou lespri konsantre lo okenn pratik ki Zeova i deteste. Mazinen ki Satan pe target nou lespri. (2 Kor. 11:3) Menm si nou pas tro bokou letan pour get bann divertisman ki kapab ganny konsidere konman akseptab, sa i kapab pran sa letan ki nou ti pou pase pour ador Bondye an fanmir, lir Labib ouswa prepar nou renyon.—Fili. 1:9, 10.

Swiv legzanp Zezi

14, 15. (a) Kwa ki enteresan pour note konsernan trwazyenm tantasyon ki Satan ti servi avek Zezi? (b) Ki mannyer Zezi ti reisi reziste sa tantasyon?

14 I regretab pour dir ki nou pa kapab evite vwar serten keksoz ki napa valer dan sa move lemonn. Menm Zezi osi ti pas ladan. Dan son trwazyenm lesey pour anpes Zezi fer lavolonte Bondye, “dyab ti anmenn Zezi dan en landrwa pli o, e i ti montre li tou bann rwayonm partou lo later.” (Mat. 4:8; nou ki’n met an italik.) Akoz Satan ti fer sa? San dout, i ti anvi kapitaliz lo lenfliyans pwisan ki lizye i annan. Ler i ti pou’n get laglwar tou bann rwayonm sa lemonn, sa ti pou’n kapab fer Zezi devlop en dezir pour vin enportan dan sa lemonn. Me, konman Zezi ti reazir?

15 Zezi pa ti konsantre lo sa ki Satan ti pe ofer. I pa ti les son leker devlop bann move dezir e i pa ti ni menm pran letan pour mazin lo sa ki Satan ti pe ofer li avan pran en desizyon. Zezi ti azir deswit. I ti dir li: “Sorti la ale Satan!” (Mat. 4:10) Zezi ti konsantre lo son relasyon avek Zeova, son larepons ti baze lo son bi dan lavi e sa ti annan pour fer avek fer lavolonte Bondye. (Ebr. 10:7) Konman rezilta, avek sikse Zezi pa ti les Satan servi son bann riz avek li.

16. Ki leson nou kapab aprann avek legzanp Zezi ler i ti reziste tantasyon Satan?

16 Nou kapab aprann en kantite avek legzanp Zezi. Premyerman, Satan i kapab servi son riz avek nenport ki parmi nou. (Mat. 24:24) Dezyenmman, sa ki nou les nou lizye kontinyen gete i kapab devlop plis sa dezir ki dan nou leker pour en bon keksoz ouswa en move keksoz. Trwazyenmman, Satan i anvi fer tou sa ki i kapab pour pran lavantaz lo “dezir atraver nou lizye” pour ki nou swiv sa move semen. (1 Pyer 5:8) Katriyenmman, nou osi nou kapab opoz Dyab, sirtou si nou pa tarde pour azir.—Zak 4:7; 1 Pyer 2:21.

Annan en “bon” lizye

17. Ki nou devret determinen pour fer avan en keksoz ki napa valer i aparet devan nou?

17 Nou dedikasyon anver Bondye i enplik en promes serye pour reste lwen avek bann keksoz ki napa valer. Ler nou fer en ve pour fer lavolonte Bondye, nou zwenn ansanm avek sa psalmis an dizan: “Mon’n anpes mon lipye al dan okenn move semen, pour ki mon kapab gard ou parol.” (Ps. 119:101) I pa pou saz lo nou par si nou espere ziska ki nou vwar en keksoz ki napa valer aparet devan nou avan deside ki nou pou fer. Nou konn byen klerman kwa ki Labib i defann. Nou osi konn bann taktik Satan. Kan ki Zezi ti ganny tante pour fer ros vin dipen? Apre ki i pa ti’n manze pour 40 zour e 40 nwit e i “ti lafen.” (Mat. 4:1-4) Satan i konnen kan nou feb e pli vilnerab pour tonm dan tantasyon. Alor, la konmela menm i lemoman pour pran sa bann keksoz an konsiderasyon. Pa anvoy li pour pli tar! Si nou gard ve nou dedikasyon anver Zeova tou le zour dan nou lespri, nou pou reste determinen seryezman pour pa get bann keksoz ki napa valer.—Prov. 1:5; 19:20.

18, 19. (a) Eksplik diferans ant en “bon” lizye ek enn ki “malad.” (b) Akoz i enportan pour kontinyen egzamin sa ki annan valer e ki konsey Filipyen 4:8 i donn nou lo la?

18 Tou le zour nou vwar en kantite nouvo diferan kalite distraksyon ki paret deplizanpli atiran. Alor, i tre tre enportan ki nou swiv konsey Zezi pour annan en ‘bon lizye.’ (Mat. 6:22, 23) En ‘bon lizye’ i enn ki antyerman konsantre lo en sel bi e sa i annan pour fer avek fer lavolonte Bondye. De lot kote, en lizye “malad” i enn ki rize, egois e ganny atire avek bann keksoz ki napa valer.

19 Mazin byen, nou lizye i nouri nou lespri e nou lespri i nouri nou leker. Eski pa i enportan alor pour kontinyen egzamin bann keksoz ki annan valer! (Lir Filipyen 4:8.) Alor, annou kontinyen repet lapriyer sa psalmis: “Fer mon lizye pa kontinyen get sa ki napa valer e gard mwan vivan dan ou prop fason.” Anmezir nou fer bokou zefor pour azir an armoni avek sa lapriyer, nou kapab asire ki Zeova pou “gard [nou] vivan dan [son] prop fason.”—Ps. 119:37; Ebr. 10:36.

[Not anba lo paz]

^ par. 12 Psonm 101:3: “Mon pa pou met devan mon lizye okenn keksoz ki pa vo nanryen. Mon ay sa ki bann aposta i fer; sa pa atase avek mwan.”

^ par. 13 Psonm 11:5: “Zeova li menm i egzamin sa dimoun drwat konman sa dimoun mesan. I vreman ay nenport ki ki kontan vyolans.”

Ki nou devret rapel lo . . .

• relasyon ant nou lizye, lespri ek leker?

• danze pour get pornografi?

• lenportans pour annan en “bon” lizye?

[Kestyon]

[Portre lo paz 26]

Ki keksoz ki napa valer bann Kretyen pa merit gete?