Ala o mambo mena me

Ala o ebambu a mongo

A wusa kusane̱ Loba do̱lisane̱

A wusa kusane̱ Loba do̱lisane̱

JE NDE baboledi ba Yehova di mapula pe̱ do̱lisane̱ mo̱, obwa? Nde nja so̱ Loba a me̱nde̱no̱ do̱lisane̱, a bola pe̱ mo̱ minam e? O Mińa ma Bibe̱l bato bō̱ ba kusane̱ mo̱ do̱lisane̱ to̱ná ba se̱le̱no̱ bola myobe minde̱ne̱. Bō̱ pe̱ bena ba ta ba be̱ne̱ bede̱mo ba bwam ba subi kusane̱ Loba do̱lisane̱. Je so̱ ná di baise̱ ná, “Nje Yehova a mawasano̱ je̱ne̱ omboa mō̱ ńasu te̱ e?” Eyembilan a Rehabeam, Kiṅ’a Yuda, e mongwane̱ biso̱ o so̱ jalabe̱.

BEBOTEDI BE SI BAM

Sango a Rehabeam a ta nde Salomo, ńena ńanedi o Israel 40 ma mbu. (1 Ki. 11:42) Salomo a wedi nde o mbu 997 B.P.A. Na Rehabeam asumwe̱ o Yerusalem wala o Sikem ná o̱kisabe̱ kiṅe̱. (2 Myan. 10:1) Mo̱ we ná o bolane̱ jo̱nge̱le̱ ná a bo bo̱ngo̱ o bupe̱ matanga ma Salomo, nu ta nu biane̱ ońola dibie̱ lao dinde̱ne̱ e? Ne̱ni Rehabeam a wusano̱ bia oboso ba ponda ná mbad’ao ńa jombwea mitakisan mō̱ ma ngińa e me̱nde̱ we̱le̱be̱ o kekise̱ e?

Rehabeam a bomane̱ ná yen ebe ekombo a Israel e londi na myambo. Na ponda, bato̱pedi ba tumba ba ta ba po̱ je̱ne̱ mo̱ o kwalisane̱ mo̱ ońola mutaka mabu, bā ná: “So̱ngo̱ a ta a dilise̱ eko̱ko̱s’asu. Nde tatan wa wamse̱ bodilo b’ebolo na jamba l’eko̱ko̱so̱ so̱ngo̱ a tano̱ a bambe̱le̱ biso̱, nde di mabolea wa.”​—2 Myan. 10:3, 4.

Pondapo̱ Rehabeam e̱n nde biana endedi nde! A londise̱ te̱ mpuli ma tumba, mo̱me̱ne̱ na mbia mao, na baboledi bao ba si wusa pe̱ be̱ne̱ longe̱ labu la m’bwe̱njē̱, to̱ baise̱ tumba mabea ka nged’a boso. O mune̱ mudi pe̱, a banga te̱ londise̱ mpuli ma tumba, bato ba wusa te̱nge̱ne̱ mo̱. Nje a tano̱ so̱ angame̱n bola e? Ni Kiṅ’a peńa e se̱le̱ nde baise̱ malea ma batudu ba bato bena ba ta bato ba malea ba sango Salomo. Denge̱ Rehabeam a mabaise̱ pe̱ malea ma beso̱mbe̱ bena bā na babo̱ ba kokisane̱ mwemba. Kaponda malea ba bolino̱ mo̱, Rehabeam a no̱ngi nde bedomsedi ba tuse̱ bato, na mo̱ alabe̱ tumba ná: “Kana tete̱ a tano̱ a bola eko̱ko̱s’ańu e be̱ bodilo, mba na mabenga nde dilise̱ mo̱. Tete̱ a ta a dipane̱ bińo̱ mawopi, nde mba na madipane̱ nde bińo̱ mikasi”​—2 Myan. 10:6-14.

Njika belēdi jeno̱ ná di busane̱ oten e? E me̱ne̱ne̱ na bwē ná ye dibie̱ o bupe̱ malea ma batudu ba bato, bato bou o mudī. Tongwea na dibie̱ la longe̱ ba be̱nno̱ be ná be̱ne̱ betune̱ ba bedomsedi di no̱ngino̱, ba bola biso̱ malea ma bwam.​—Hiob 12:12.

“BA SENGANE̱ EYAL’A YEHOVA”

Rehabeam a ko̱te̱le̱ sonj’a bila o janane̱ tumba lena di pawe̱. Na Yehova a kwalisane̱ mo̱ tongwea na muto̱ped’a mudī Semaya, a kwala ná: “Lo s’ala janane̱ bonasango ańu, bana ba Israel bwemba; moto te̱ a timbe ombo’ao, ebanja nika e wu nde na mba.”​—1 Ki. 12:21-24. *

A si botedi to̱ bwemba. Dutea te̱ ne̱ni nika e takise̱no̱ Rehabeam! Nje bato ba tumba ba me̱nde̱no̱ jo̱nge̱le̱ jombwea ni kiṅe̱ ni kakane̱ o ko̱kise̱ bato na “mikasi” nde ombusa ponda ese̱le̱ bato ba pamo e? (Kobisane̱ na 2 Myango 13:7.) To̱ na nika, Kiṅe̱ na milo̱ṅ mao ma bila “ba sengane̱ eyal’a Yehova, ba timba ombusa kaponda eyal’a Yehova.”

Njika belēdi di mabusane̱no̱ e? Ye dibie̱ o sengane̱ Loba to̱ e be̱ nde ná bola la nika le ná di wanea biso̱ mayaṅako. Sengane̱ la Loba di malenea do̱lisane̱ lao na minam.​—Ndim. 28:2.

Nje Rehabeam a timbino̱ bola e? A sengane̱, ese̱le̱ mwano mao ma janane̱ tumba di bokisabe̱ peńa, na mo̱ a soke̱ mo̱nge̱le̱ mao o longa mindi o matumba ma Yuda na Beńamin mena a tano̱ anea. A ta a boka mindi ma ngińa “na ngińa ninde̱ne̱.” (2 Myan. 11:5-12) Di buki me̱se̱, o pambo a ponda po̱, a bupe̱ mambenda ma Yehova. Kana Janea la dom la matumba di ta owas’a byanedi ba Yerobeam di kwedino̱ o jowe̱ la losango, jita oteten abu “ba ta ba sikime̱ye̱ doi la Rehabeam” bala o Yerusalem o sue̱le̱ jowe̱ la mbale̱. ( 2 Myan. 11:16, 17) Na nika so̱ nde sengane̱ la Rehabeam di sikime̱ye̱no̱ janea lao.

BOBE​—NA DIME̱NE̱ LA JATE̱LE̱

Nde ponda Janea lao di sikime̱ye̱no̱, Rehabeam a boli lambo moto to̱ mō̱ a s’engane̱no̱ mo̱. Ese̱le̱ mbend’a Yehova ońola jowe̱ la basibi! Ońola nje e? Mo̱ ńango nu ta nde ngo̱n a Bonaamon nde a tute̱le̱ mo̱ o bola nika e? (1 Ki. 14:21) To̱ e be̱ nde ońola njika njo̱m, tumba le̱se̱ di timbi nde bupe̱ mo̱. Na Yehova ese̱le̱ ná Kiṅ’a Egipto Sisak e no̱nge jita la mindi ma Yuda, to̱ná Rehabeam a tano̱ a boka mo̱ na ngińa!​—1 Ki. 14:22-24; 2 Myan. 12:1-4.

Mambo ma bati be̱ bobe ponda Sisak a po̱ino̱ o Yerusalem, owe̱ni a tano̱ anea. O niponda nde muto̱ped’a mudī Semaya a bīse̱no̱ Rehabeam na banedi ba Yuda mwe̱ndi ma Loba ná: “Bińo̱ lo bangisan mba, mba pe̱ na mabake̱ bińo̱ o mā ma Sisak.” Nje Rehabeam a bolino̱ jombwea mu mwe̱ndi ma beko̱kisedi e? Lambo langame̱n musesako! Bibe̱l mo̱ ná: “Na banedi ba Israel na kiṅe̱ ba sibise̱ babo̱me̱ne̱, bā na: ‘Yehova a te̱m na sim!’” Na Yehova a sunga Rehabeam na Yerusalem o dibumbe.​—2 Myan. 12:5-7, 12.

Ombusa nika, Rehabeam a bengi be̱ kiṅ’a Janea la Mikondo. Obiana a mawo̱, a boli bana bao ba bome mabea jita, ná ba si te̱me̱ te̱nge̱ne̱ munańango abu Abiya, mun’ao na mutimbane̱ epol’ao ya kiṅe̱. ( 2 Myan. 11:21-23) Nika nde Rehabeam a lee̱le̱no̱ dime̱ne̱ la dibie̱ a si lee̱le̱no̱ kwaṅ.

BOBE NGA BWAM E?

To̱ na nje ye̱se̱ a bolino̱, Rehabeam a subi o do̱lisane̱ Loba. Bibe̱l e mato̱pea ońola Janea lao ninka ná: “A boli bobe.” Ońola nje e? Ebanja “a si ta a te̱se̱ mulema mao o pulise̱ Yehova.”​—2 Myan. 12:14.

O diwengisan na Kiṅe̱ David, Rehabeam a si ta a be̱ne̱ mulatako ma bo̱ibo̱i na Yehova

Dutea te̱ nje nika e mapulano̱ kwala: Rehabeam a sengane̱ Loba ponda iwo̱. A boledi pe̱ tumba la Yehova mambo mō̱ ma bwam. Nde a si we̱ ná a be̱ne̱ mulatako ma bo̱ibo̱i na Yehova to̱ ńo̱ngi ninde̱ne̱ ńa do̱lisane̱ mo̱. Ońola nika nde, a kwedino̱ o bedangwedi ba bobe na o jowe̱ la losango. Nde we ná o baise̱ na wame̱ne̱ ná: ‘Niponda Rehabeam a kasino̱ beko̱kisedi ba Loba, a ta nde a tutabe̱le̱ na bane̱ nga mulema mao na ńo̱ng’ao ńa do̱lisane̱ Loba nde ba tute̱le̱ mo̱ o jate̱le̱ e?’ (2 Myan. 11:3, 4; 12:6) Ombusa ponda a timbi pe̱te̱ nde o bola nje ye bobe. E se̱ diwengisan a tano̱ na sango ńa mbambe̱, Kiṅe̱ David e! Ye mbale̱ ná David a po̱ngi jita la mawuse̱, nde longe̱ lao di lee̱le̱ ná a ta a be̱ne̱ ndolo ońola Yehova, ko̱di ońola jowe̱ la mbale̱; a ta pe̱ ate̱le̱ na mbale̱ ke̱ a wusi.​— 1 Ki. 14:8; Mye. 51:3, Mye. 51:19; Mye. 63:2.

Je ná di busane̱ belēdi o myango ma longe̱ la Rehabeam. E te̱nge̱n ná bato ba sombweye mbia mabu na we̱ pe̱ o bolea bape̱pe̱ bwam. Nde ná di do̱lisane̱ Yehova, ka lambo laboso jangame̱n se̱le̱ sue̱le̱ jowe̱ la mbale̱, di tingame̱ pe̱ na mo̱.

Je nde ná di tongwe̱le̱ yete̱na di we̱ o tika be̱ne̱ ndolo ninde̱ne̱ ńa Yehova. Ka nje te̱ di maso̱se̱le̱no̱ wea ná i si dima, mulemlem pe̱ nde jangame̱nno̱ bola ná ndolo di be̱ne̱nno̱ Loba e si dima, tongwea na jokwa l’Eyal’ao ponda te̱, dutea o nje di langino̱, na be̱ pe̱ titimbe̱ o muka. (Mye. 1:2; Rom. 12:12) Ndolo di be̱ne̱nno̱ Yehova e me̱nde̱ so̱ jońse̱ ńo̱ng’asu ńa do̱lisane̱ mo̱ o nje ye̱se̱ di mabolano̱. E me̱nde̱ pe̱ tute̱le̱ biso̱ ponda iwo̱ yete̱na e mapula nika, o jate̱le̱ na mbale̱. O diwengisan na Rehabeam, di me̱nde̱ tingame̱ na jowe̱ la mbale̱.​—Yuda 20, 21.

^ par. 9 Ońola ka ni titi jemea ńa Salomo, Loba a kwali oboso ba ponda ná Janea di me̱nde̱ jababe̱.​—1 Ki. 11:31.