BETELEDI BA MBATA
Kudumane̱ la mulopo—O njika ponda na ońola nje e?
O njika pond’a jowe̱ muto ńe Kriste̱n angame̱ne̱no̱ kudumane̱ mulopo, na ońola nje e? Jombweye nje mudī ma Loba mu tute̱le̱no̱ ńamuloloma Paulo o tila jombwea di to̱ti. A boli bediedi be mongwane̱ biso̱ o no̱ngo̱ bedomsedi ba bwam, be mabole̱ Loba edube. (1 Korinto 11:3-16) Paulo a to̱pedi ońola mambo malalo jangame̱ne̱no̱ jombwea: (1) beboledi be mabaise̱ ná muto a kudumane̱ mulopo, (2) o njika bete̱medi angame̱ne̱no̱ bola nika, na (3) nje e matute̱le̱ mo̱ o bupe̱ ben bete̱sedi.
Beboledi. Paulo a tubi mina ma beba: muka na to̱po̱ la bedinge̱. (Myemba 4, 5) Muka mwe nde byala ba jowe̱ di makwalisane̱no̱ Yehova. We̱nge̱, to̱po̱ la bedinge̱ di mombwea nde to̱ njika belēdi be se̱medi o Bibe̱l Kriste̱n e mokwe̱le̱no̱. Paulo e so̱ nde o kwala ná, muto angame̱ne̱ kudumane̱ mulopo mao o ponda ye̱se̱ eno̱ o kane̱ to̱so̱ jokwe̱le̱ mbale̱ i tilabe̱ o Bibe̱l e? Ke̱m. Ponda muto eno̱ o kane̱ to̱so̱ o jokwe̱le̱ nde e malangwe̱ nga a kudumane̱ mulopo to̱ ke̱m.
Bete̱medi. Byala ba Paulo be makwalea ońola bete̱medi beba—o ndabo a mbia na o mwemba. Mo̱ ná: “Mulopo ma muto mwe nde mome, . . . Muto na muto nu makane̱, to̱ nu mato̱pe̱ bedinge̱ na mulopo mu telame̱, a sambwe̱le̱ nde mulopo mao.” (Myemba 3, 5) O nje e mombweye̱ bete̱sedi ba ndabo a mbia, Yehova a te̱se̱ nde mome ka mulopo ma munj’ao. A si boli te̱ doi la byanedi la mom’ao edube ke̱ a me̱nde̱ nde bwese̱ mo̱ iso̱n yete̱na a londise̱ m’bē̱ mwena Yehova a bolino̱ mome nu bai. K’eyembilan, yete̱na e mapula ná a tombise̱ jokwa la Bibe̱l o jukea la mom’ao, a me̱nde̱ so̱ jemba byanedi bao tongwea na kudumane̱ mulopo. A me̱nde̱ o bola nika ebe̱ ná mom’ao a dubisabe̱ to̱ ke̱m, kana eno̱ mulopo ma ndabo a mbia. * Angame̱ne̱ te̱ kane̱ to̱so̱ jokwe̱le̱ o jukea la mun’ao ńa mome nu dubisabe̱ nu dia nde muna nusadi, angame̱ne̱ pe̱ mulemlem kudumane̱ mulopo mao, seto̱ ońolana mun’ao ńa mome e mulopo ma ndabo a mbia, nde ońola doi la byanedi di bolabe̱ bome ba dubisabe̱ o mwemba ma Kriste̱n.
Paulo a to̱pedi ońola kudumane̱ la mulopo o mwemba, mo̱ ná: “Mō̱ e te̱ nu to̱ndi musunga ma madoi ońola din to̱ti, a bie ná biso̱ di si be̱n nik’ede̱mo, to̱ myemba ma Loba pe̱.” (Myemba 16) O mwemba ma Kriste̱n, doi la byanedi di bolabe̱ nde bome ba dubisabe̱. (1 Timoteo 2:11-14; Bonahebe̱r 13:17) Bome buka te̱ nde be ná ba te̱se̱be̱ ka batudu na ka baboledi ba be̱n m’bē̱ mu bolabe̱ babo̱ na Loba o jombwea dibemba lao. (1 Petro 5:1, 2) Nde, ponda iwo̱, bete̱medi bō̱ bena be baise̱ ná muto ńe Kriste̱n a londise̱ m’bē̱ mwena mwangame̱ne̱ nde o londisabe̱ na munasango nu dubisabe̱, nu dongame̱n pe̱. K’eyembilan, ye ná e pula ná a die̱le̱ ndongame̱n a dikalo ońolana munasango nu dubisabe̱ na nu dongame̱n to̱ mō̱ a si be̱n ponda to̱so̱ ná a s’ukedi. To̱so̱ ná e o tombise̱ jokwa la Bibe̱l di te̱se̱be̱ o jukea la munasango nu dubisabe̱. * Ońolana i ńai a beboledi ye nde dongo diwo̱ la bebolo ba mwemba ma Kriste̱n, a me̱nde̱ o kudumane̱ mulopo o lee̱le̱ ná a memba ná e nde o londise̱ m’bē̱ mwe nde ma munasango.
O mune̱ múdi, jowe̱ di be̱n matongo jita ma si mabaise̱ * Yete̱na nate̱na wa a titi te̱nge̱ nde mbaki, nde e be̱ ná doi lao la mulema di matute̱le̱ mo̱ o bola nika, bobe to̱ bō̱ bo titi ke̱ a kudumane̱ mulopo, ka nje te̱ duta di malee̱le̱no̱.
ná munańango a kudumane̱ mulopo. K’eyembilan, a si me̱nde̱ bola nika ke̱ e o bola jalabe̱ o ponda ndongame̱n, ke̱ e o dikalo la jo̱mbe̱ na jo̱mbe̱ na mom’ao to̱so̱ na mome nupe̱pe̱ nudubisabe̱, ke̱ e o kane̱ to̱so̱ jokwa na bana bao bena basidubisabe̱. O ka mbale̱, bete̱medi bepe̱pe̱ bena be wana myuedi, ye pe̱ te̱ ná munańango a titi mbaki jombwea lambo, e ná a bata po̱ngo̱ muwaso.Nje e matute̱le̱. O mwemba 10, di maso̱ njo̱m iba ońola nje muto ńe Kriste̱n a me̱nde̱no̱ pula bupe̱ ben byanedi: “Muto a be̱ne̱ eyemban a doi la mome o mulopo o njo̱m a ange̱l.” Laboso, maka eyal’a, “eyemban a doi la mome.” Kudumane̱ la mulopo le nde mbadi muto a malee̱le̱no̱ ná a memba doi la byanedi Yehova a bolino̱ bome ba dubisabe̱ o mwemba. Bola la nika di malee̱le̱ ná a to̱ndi Yehova Loba, a tingame̱ pe̱ na mo̱. Njo̱m ni londe̱ iba e maso̱be̱ nde o ben byala ná, “o njo̱m a ange̱l.” Ne̱ni be bewekedi ba ngińa be me̱ne̱no̱ di kudumane̱ la mulopo e?
Ange̱l i mombwa ná pe̱ńe̱pe̱ńe̱ ne̱ni doi la byanedi la Loba di membabe̱no̱ oteten a bebokedi, e be̱ o mo̱ń to̱ o wase. Jombwea din to̱ti, babo̱ pe̱ ba matombwane̱ tongwea na byembilan ba beboledi ba bwam ba bato ba benama ba titi ke̱nge̱nge̱. Omo̱ń a me̱se̱, babo̱ pe̱ bangame̱ne̱ sibise̱ babo̱me̱ne̱ owas’a bediedi ba Yehova—kekise̱ lena jita la ange̱l o mińa mitombi di si tongwe̱le̱no̱. (Yuda 6) O nin we̱nge̱, ange̱l ye ná ye̱ne̱ ponda iwo̱ ná munańango a bi, oko, a be̱n pe̱ so̱ṅtane̱ buka munasango, nde a masibise̱ mo̱me̱ne̱ owas’a doi lao la byanedi na mulema mwe̱se̱. O ngedi iwo̱, munańango e nde Kriste̱n ńo̱kisabe̱ ńena ni me̱nde̱ janeye̱ ombusa ponda mwemba na Kristo. Nu munańango a belabe̱ o bolea o epolo yasame̱ buka ya ange̱l, na janea pe̱ mwemba na Kristo o mo̱ń. A se̱ eyembilan a bwam ange̱l i me̱ne̱no̱ o nin we̱nge̱! Na mbale̱, nika ńe bonańango be̱se̱ edube o lee̱le̱ sengane̱ tongwea na jemea labu, na bedangwedi babu ba sibise̱ la ńolo oboso ba lodun na lodun la ange̱l a jemea!
^ par. 3 Muto ńe Kriste̱n a si me̱nde̱ kane̱ na doi la mo̱ń o jukea la mom’ao ńe Kriste̱n, o sumo te̱ ke̱ e o bete̱medi be mapule̱ nika, k’eyembilan yete̱na diboa di kwese̱ mom’ao mbuke.
^ par. 1 Munańango a si me̱nde̱ kudumane̱ mulopo ke̱ a matombise̱ jokwa la Bibe̱l di te̱se̱be̱ o jukea la mome ńe mute̱ dikalo nusidubisabe̱ ńena nu titi mom’ao.
^ par. 2 Ońola beteledi bepe̱pe̱, son ombwa La Tour de Garde (Njongo a Betatedi) ńa 15 Ngo̱nde̱ 2015, dipapa 30; ńa 15 Madibe̱dibe̱ 2002, mapapa 26-27, na ńa 1 Eso̱pe̱so̱pe̱ 1977, mapapa 349-352.