SAPITIRI 2
Ala ka Masaya sigira sen kan sankolo la
1, 2. Kooba juman lo kɛra min ɲɔgɔn ma deli ka kɛ duniɲa kɔnɔ? Mun na adamaden si ɲɛɛ ma la a kan?
N’I TUN be yen yɛlɛmaniba dɔw kɛwagati la duniɲa kɔnɔ, o tun bena mun lo kɛ i la do? I delila k’i yɛrɛ ɲininga o la wa? Mɔgɔ caaman y’u yɛrɛ ɲininga o la. Hali n’i tun b’o wagati la, kooba minw kɛra o yɛlɛmaniw sababu ye, yala i ɲɛɛ tun bena la u kan wa? An ma la a la dɛ! Ɲɛyirali fɛ, koo minw y’a to gofɛrɛnɛman dɔw benna, an be se k’u kalan tariki gafew kɔnɔ. Nka n’an tun b’o kɛwagati la, n’a sɔrɔ an ɲɛɛ tun tɛna la u kan. Tiɲɛn na, tarikikow fanba be kɛ masasow wala minisirisow kɔnɔ mɔgɔ caaman ɲina ma. Nka, o koow be nɔɔ to mɔgɔ miliyɔn caaman kan.
2 Kooba min ɲɔgɔn ma deli ka kɛ duniɲa kɔnɔ, an be se ka mun lo fɔ o koo la? A ye nɔɔ to mɔgɔ miliyɔn caaman kan. Nka, adamaden si ɲɛɛ ma la a kan. An kaan be Ala ka Masaya sigiko le ma sankolo la. O ye Masiya ka Masaya ye, Ala ye layidu ta min koo la kabi wagatijan. O Masaya lo bena duniɲa jugu nin halaki yanni dɔɔni (Daniyɛli 2:34, 35, 44, 45 kalan). Komi adamaden si ɲɛɛ ma la o kooba kan, yala o kɔrɔ ko Jehova y’a dogo u la wa? Wala, a kɔnna k’a sagokɛla kantigimanw labɛn o koo kama wa? An k’o lajɛ.
“N bena n ka ciden ci, a ka sira labɛn n ɲa”
3-5. a) Malasi 3:1 kɔnɔ, “ciden min bena jɛnɲɔgɔnya [o kɔrɔ, layidu] koo fɔ,” o ye jɔn lo ye? b) Mun lo tun bena kɛ sanni o “ciden” ka na batoso kɔnɔ?
3 Kabi wagatijan, Jehova tun ko a bena a sagokɛlaw labɛn Masiya ka Masaya sigiko kama. Ɲɛyirali fɛ, an ka Malasi 3:1 ka kiraya kuma lajɛ. A fɔra yen ko: “N bena n ka ciden ci, a ka sira labɛn n ɲa. Aw be Matigi min yɔrɔ ɲinina, ale bena bari ka don a batoso kɔnɔ. Ciden min bena jɛnɲɔgɔnya koo fɔ, aw be min fɛ, o natɔ filɛ!”
4 “Matigi” min kofɔra, o ye Jehova lo ye. Bi tilew la, a nana a sagokɛlaw sɛgɛsɛgɛ tuma juman na a batosoba lukɛnɛ kɔnɔ? Kiraya kuma b’a fɔ ko Jehova tun bena na ni “ciden” dɔ ye min be “jɛnɲɔgɔnya [o kɔrɔ, layidu] koo fɔ.” O ciden ye Masiya lo ye, o kɔrɔ, Masacɛ Yezu Krista! (Luka 1:68-73). A siginin kɔ masaya la dɔrɔn, Ala sagokɛla minw be dugukolo kan, a tun bena u sɛgɛsɛgɛ ani k’u saniya.—1 Piyɛri 4:17.
5 “Ciden” wɛrɛ min kofɔra Malasi 3:1 daminɛ na, ale ye jɔn lo ye? O ciden tun bena a ka baara daminɛ wagatijan sanni Masiya ka sigi masaya la. Saan caaman ka kɔn saan 1914 ɲɛ, yala mɔgɔ dɔ ye “sira labɛn” Masacɛ Yezu ye wa?
6. “Ciden” min tun kofɔra kiraya kuma kɔnɔ ani a ye Ala sagokɛlaw labɛn koo nataw kama, o ye jɔn lo ye?
6 An bena o ɲiningaliw n’o ɲɔgɔnnaw jaabiliw sɔrɔ min? Jehova sagokɛla minw ye ɲɛnamaya kɛ bi tilew la, olu ka maana diiman bena an dɛmɛ k’o ɲiningaliw jaabili sɔrɔ. O maana lo lakalila gafe nin kuru bɛɛ kɔnɔ. U ka maana b’a yira ko ka kɔn saan 1870 fan fɛ, mɔgɔ kantigiw jɛnkulu dennin dɔ y’u mabɔ kerecɛn tɔgɔtigiw la. Olu dɔrɔn lo tun ye kerecɛn sɔbɛw ye. U nana weele kɔfɛ ko Bibulu Kalandenw. Charles T. Russell n’a jɛnɲɔgɔnw lo tun b’o jɛnkulu ɲɛminɛ. U y’o jɛnkulu dɛmɛ Alako ta fan fɛ ani k’a labɛn koo nataw kama. Siga t’a la, Charles T. Russell n’a jɛnɲɔgɔnw ye koow kɛ i n’a fɔ “ciden” min tun kofɔra kiraya kuma kɔnɔ. An ka koo naani lajɛ o “ciden” ye minw kɛ.
Ka Ala bato tiɲɛn la
7, 8. a) Kerecɛn tɔgɔtigiw b’a fɔ ko niin tɛ sa. Saan 1850 fan fɛ, jɔn ni jɔn lo y’a daminɛ k’a yira k’o lannako tɛ tiɲɛn ye? b) Russell n’a jɛnɲɔgɔnw y’a yira ko lannako wɛrɛ jumanw ye ngalon ye?
7 Bibulu kalandenw tun be Jehova deli ka sɔrɔ ka Bibulu sɛgɛsɛgɛ. N’u tun bɛnna kelen ma tiɲɛnkalan min koo la, u tun b’o sɛbɛ zurunaliw kɔnɔ ani k’o jɛnsɛn. Kerecɛn tɔgɔtigiw be dibiba la Alako ta fan fɛ kabi saan kɛmɛkulu caaman. U ka kalan caaman bɔra kafiriyakow lo la. Ɲɛyirali fɛ, u b’a fɔ ko niin tɛ sa. Nka saan 1850 fan fɛ, mɔgɔ kɔnɔgwɛ dɔw ye Bibulu sɛgɛsɛgɛ k’a ye k’o kalan tɛ bɔ Ala ka Kuma kɔnɔ. Henry Grew, George Stetson ani George Storrs y’u jaa gwɛlɛya ka sɛbɛ dɔ bɔ ani ka kalanw kɛ k’a yira k’o lannako ye Sutana ka ngalon dɔ lo ye. a U ka baara ye Charles Russell n’a jɛnɲɔgɔnw dɛmɛ ka Bibulu faamu koɲuman.
8 Kalan min ye ko niin tɛ sa, Bibulu Kalandenw y’a faamu fana ko kalan wɛrɛw ɲɛsinna o ma minw ye ngalon ye ani u be mɔgɔ lafili. U dɔw ye ko mɔgɔ ɲumanw bɛɛ be taga sankolo la ani ko Ala be mɔgɔ juguw niin tɔɔrɔ jahanama tasumaman kɔnɔ fɔɔ abada. Russell n’a jɛnɲɔgɔnw y’u jaa gwɛlɛya ka barokunw, gafew, kitabuninw ni sɛbɛninw bɔ ani u ye forobakalan dɔw sɛbɛ zurunaliw kɔnɔ walisa k’a yira k’o lannakow ye ngalon ye.
9. Kɔrɔsili Sangaso y’a yira cogo di ko Ala tigiya saba kalan ye ngalon ye?
9 Mɔgɔ caaman tun lanin be Ala tigiya saba kalan na. Bibulu Kalandenw y’a yira k’o fana ye ngalon ye. Saan 1887 la, a tun fɔra Kɔrɔsili Sangaso b kɔnɔ ko: “Bibulu b’a yira ka gwɛ ko Jehova ani an Matigi Yezu tɛ kelen ye. U la kelen ye Faa ye, tɔɔ kelen ye Dencɛ ye. Kabako yɛrɛ lo k’a ye ko mɔgɔ caaman sɔnna a la ko Ala saba lo lajɛnna ka kɛ kelen ye, ani k’o Ala kelen lo ye saba ye. O koo b’a yira ka gwɛ ko Legilizi ɲɛmɔgɔw tun be sinɔgɔra Alako ta fan fɛ ani Sutana tun b’a la k’u lafili pewu!”
10. Kɔrɔsili Sangaso y’a yira cogo di ko saan 1914 tun bena kɛ saan kɛrɛnkɛrɛnnin ye?
10 Tɔgɔ min tun lara Kɔrɔsili Sangaso la a daminɛ na, o tun b’a yira ko a sɛbɛbagaw tun b’u mako don kosɔbɛ Bibulu ka kiraya kumaw na minw b’a yira ko Krista be masaya la. Ala tun ye wagati dɔ latigɛ walisa ka Masiya ka Masaya sigi sen kan. Kerecɛn mɔlen kantigi minw tun b’o Kɔrɔsili Sangaso sɛbɛ, olu y’a faamu ko “waati wolonwula” minw kofɔra Daniyɛli ka kiraya kuma kɔnɔ, o ɲɛsinna Ala ka wagati latigɛnin lo ma. Kabi saan 1876, u y’a fɔ k’o wagati wolonwula nunu tun bena laban 1914 lo la (Dan. 4:25, Bible senuma; Luka 21:24). Hali n’o balimaw tun m’a faamu fɛɛn min tun bena kɛ tigitigi o saan kɛrɛnkɛrɛnnin na, u tun be Bibulu ka tiɲɛnkalan minw lɔn, u y’o weleweleda yɔrɔ bɛɛ. U ka baara be mɔgɔw nafara halibi.
11, 12. a) Russell y’a fɔ k’u sera ka tiɲɛnkalanw faamu jɔn lo sababu la? b) Russell n’a jɛnɲɔgɔnw ye baaraba juman lo kɛ saan caaman ka kɔn 1914 ɲɛ? Nafa juman sɔrɔla o la?
11 Russell n’a jɛnɲɔgɔn kantigiman si m’a fɔ k’u sera k’o tiɲɛnkalanw faamu u yɛrɛ ma. Russell yɛrɛ sɔnna a ma ko minw kɔnna olu ɲɛ, u ka baara y’olu dɛmɛ ka tiɲɛnkalanw faamu. Nka o bɛɛ la, a ye Jehova Ala lo tando kosɔbɛ sabu a sagokɛlaw mako be fɛɛn min na, a b’u kalan o la wagati latigɛnin na. Tiɲɛn na, Russell n’a jɛnɲɔgɔnw ye jijali minw kɛ ka tiɲɛn faranfasi ka bɔ ngalon na, Jehova y’u duga yɛrɛ le o kosɔn. Dɔɔni dɔɔni, u tora k’u mabɔ kerecɛn tɔgɔtigiw la.
12 Saan caaman ka kɔn 1914 ɲɛ, o cɛɛ kantigiw ye baaraba min kɛ walisa ka tiɲɛnkalanw lafasa, o be mɔgɔ kabakoya! Saan 1917 la, a tun fɔra novanburukalo tile fɔlɔ ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ ko: “Jahanama koo ani ngalon kalan wɛrɛw tun be siranya bila mɔgɔ miliyɔn caaman na. Nka bi, u tɛ siran tugun . . . Tiɲɛnkalanw be i n’a fɔ kɔgɔjikuru, min barika be bonyana kabi saan 40 ni kɔ ani a bena laban ka dugukolo bɛɛ fa. Tiɲɛnkalanw man di minw ye, u tɛ se k’u bali u ka jɛnsɛn duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ. A be i n’a fɔ mɔgɔ dɔ, min b’a ɲini ka jikuruw bali ni filanan ye u ka woyo.”
13, 14. a) “Ciden” ye sira labɛn cogo di Masacɛ Yezu ye? b) An balima minw ye ɲɛnamaya kɛ a saan kɛmɛ ni kɔ ye nin ye, an be se ka kalan juman lo sɔrɔ u ka koo la?
13 Miiri ka filɛ: Ni Ala sagokɛlaw tun m’a lɔn faranfasi min be Yezu n’a Faa Jehova cɛ, u labɛnnin tun bena sɔrɔ tuma min na Ala ka Masaya sigira sen kan wa? Ayi! U labɛnnin tun tɛna sɔrɔ fana n’u tun b’a miiri ko mɔgɔ bɛɛ be sin ka sabaliya sɔrɔ ani k’o tɛ nilifɛn ye Ala be min di Yezu ka kalanden damanin dɔrɔn ma. N’u tun b’a miiri fana ko Ala be mɔgɔw tɔɔrɔ jahanama tasumaman kɔnɔ fɔɔ abada, u labɛnnin tun tɛna sɔrɔ. Siga t’a la, “ciden” tun ye sira labɛn Masacɛ Krista ye!
14 Anw do? An balima minw ye ɲɛnamaya kɛ a saan kɛmɛ ni kɔ ye nin ye, an be kalan juman lo sɔrɔ u ka koo la? I n’a fɔ olu, an ka ɲi ka Ala ka Kuma kalan ani k’a sɛgɛsɛgɛ sɔbɛ la (Zan 17:3). Duniɲamɔgɔw be bolibolila bololafɛnw lo kɔ ani u ka Alakow be nagasira ka taga. Nka anw kɔni, an k’a to Alakow ka diya an ye tuma bɛɛ.—1 Timote 4:15 kalan.
“Aw ye bɔ dugu nin [o kɔrɔ, Babilonɛba]” la
15. Dɔɔni dɔɔni, Bibulu Kalandenw ye mun lo faamu? (jukɔrɔla kunnafoni lajɛ).
15 Bibulu Kalandenw ye mɔgɔw kalan ko waajibi lo u k’u mabɔ kerecɛn tɔgɔtigiw ka legiliziw la. Saan 1879 la, Kɔrɔsili Sangaso kumana “Babilonɛ ka legilizi” koo la. Yala a tun be kumana katolikiw ka papuw koo la wa? Wala katolikiw ka diinan lo koo la? Kabi saan caaman protɛstanw tun y’a fɔ ko Babilonɛ min kofɔra Bibulu kɔnɔ, o ɲɛsinna katoliki diinan lo ma. Nka dɔɔni dɔɔni, Bibulu Kalandenw y’a faamu ko bi, kerecɛn tɔgɔtigiw ka legiliziw bɛɛ lo be “Bablilonɛ” kɔnɔ. Mun na do? Sabu u bɛɛ be mɔgɔw kalan lannako minw na, o tɛ tiɲɛn ye. An kumana u dɔw koo la dakun tɛmɛninw na. c Mɔgɔ kɔnɔgwɛ minw be Babilonɛ ka legiliziw kɔnɔ, an ka gafew tora k’a yira u la ka gwɛ u ka ɲi ka min kɛ.
16, 17. a) Mun lo tun fɔra L’Aurore du Millénium, gafe 3nan ani Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ walisa ka mɔgɔw jija u ka bɔ ngalon diinanw kɔnɔ? b) Mun lo tun y’o ladili barika dɔgɔya? (jukɔrɔla kunnafoni lajɛ).
16 Ɲɛyirali fɛ, saan 1891 la, a tun fɔra L’Aurore du Millénium, gafe 3nan kɔnɔ ko Ala banna bi tile ka Babilonɛ na. A fɔra yen ko: “Ala banna kerecɛn tɔgɔtigiw ka diinanw bɛɛ la. Minw bɛɛ ma sɔn u ka ngalon kalanw n’u ka kɛwalew ma, an b’a ɲini u fɛ u ka bɔ o diinanw kɔnɔ sisan yɛrɛ.”
17 Mɔgɔ dɔw tun sɔnna tiɲɛnkalanw na nka u tɔgɔw bele tun be legiliziw ka sɛbɛw kɔnɔ. U tun b’a fɔ k’u be taga legilizi la tuma kelen kelen dɔrɔn le. Saan 1900, zanwiyekalo la, ladili dira u ma Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ. Ɲiningali dɔ tun kɛra o zurunali kɔnɔ ko: “An be se k’a fɔ ko an bɔra Babilonɛ kɔnɔ k’a sɔrɔ an bele b’an seen don a ka koow la wa? Ala b’a fɛ an ka mɛnni kɛ ale fɛ o cogo le la wa? . . . O le ka di Ala ye wa? Ayi. Mɔgɔ mana kɛ legilizi dɔ deen ye, o kɔrɔ ko a tigi ye layidu ta jama ɲɛɛ na ko ale y’o diinan ta ye. O kama, a tigi ka kan k’o layidu dafa, fɔɔ n’a . . . y’a yira bɛɛ ɲɛɛ na ko a t’o diinan na tugun wala n’a y’a tɔgɔ jɔsi ka bɔ u ka sɛbɛw kɔnɔ.” Dɔɔni dɔɔni, o koo nana kɛ waajibiko ye. d Mɔgɔ o mɔgɔ b’a fɛ kɛ ka Jehova sago kɛ, o tigi tun ka ɲi k’a mabɔ ngalon diinan na pewu!
18. Mun na a tun ka kan mɔgɔw ka bɔ Babilonɛba la?
18 N’u tun ma to k’a fɔ Jehova sagokɛlaw ye ko u k’u mabɔ Babilonɛba la pewu, mun lo tun bena kɛ? Yala kerecɛn mɔlenw labɛnnin tun bena sɔrɔ dugukolo kan Krista sigituma na masaya la wa? An ma la a la. Mɔgɔ tɛ se ka Jehova bato “hakili ni tiɲɛn la” n’a m’a mabɔ Babilonɛ na (Zan 4:24, NW). Anw do? Yala an fana cɛsirinin lo ka bɔ ngalon diinanw kɔnɔ wa? An ka to ka cikan nin sira tagama: “N ka jama, aw ye bɔ dugu nin [o kɔrɔ, Babilonɛba]” la.—Yirali 18:4 kalan.
U tun be ɲɔgɔn lajɛn batoli kama
19, 20. Kɔrɔsili Sangaso ye Ala sagokɛlaw jija cogo di u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn?
19 Bibulu Kalandenw y’a ɲini u tɔɲɔgɔn dannabagaw fɛ ko n’u be se, u ka ɲɔgɔn lajɛn batoli kama. Kerecɛn sɔbɛw fɛ, k’i mabɔ ngalon diinan na, o dɔrɔn tɛ bɔri kɛ. An ka ɲi fana k’an seen don bɛrɛbɛrɛ batoli senuman ka koow la. Kabi Kɔrɔsili Sangaso daminɛna ka bɔ, a tora k’a kalanbagaw jija u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn batoli kama. Ɲɛyirali fɛ, balimacɛ Russell tun ye dugu caaman yaala walisa ka forobakalanw kɛ. O kɔ, a y’a fɔ saan 1880 zuwekalo la k’o lajɛnw tun be mɔgɔw jija kosɔbɛ. A y’a fɔ Kɔrɔsili Sangaso kalanbagaw ye ko u ka lɛtɛrɛw ci ale ma walisa a k’a lɔn ɲɛtaga min be kɛra. A k’o lɛtɛrɛ dɔw bena yira Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ. Kuun juman kama? A ko: “An bɛɛ b’a fɛ k’a lɔn . . . Matigi b’aw dɛmɛna cogo min na ka ɲɛtaga kɛ. An b’a fɛ k’a lɔn fana ni aw bele be lajɛn n’aw kerecɛnɲɔgɔnw ye.”
20 Saan 1882 la, barokun dɔ sɛbɛra Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ (angilikan na). A kuun ko: “An ka ɲɔgɔn lajɛn.” O barokun kɔnɔ, u ye kerecɛnw jija u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn walisa “ka ɲɔgɔn jija, ka ɲɔgɔn jaa gwɛlɛya ani ka ɲɔgɔn barika bonya.” A tun fɔra yen fana ko: “Hali ni mɔgɔ kalannin wala mɔgɔ setigi t’aw cɛma, basi t’o la. Aw kelen kelen bɛɛ ka na n’aw ka Bibulu ye, papiye, kiriyɔn ani fɛɛn o fɛɛn be se k’aw dɛmɛ ka sɛgɛsɛgɛri kɛ. Aw ye barokun dɔ sugandi, a’ ye hakili senu deli Ala fɛ a k’aw dɛmɛ k’o barokun faamu. O kɔ, a’ ye Bibulu kalan ka miiri a kan ani ka vɛrisew suma ni ɲɔgɔn ye. N’aw y’o kɛ, siga t’a la, hakili senu bena aw dɛmɛ ka tiɲɛn lɔn.”
21. Balima minw tun be Alegeni dugu la, olu ye ɲɛyirali juman to lajɛnw ani balimaw dɛmɛni koo la?
21 Bibulu Kalandenw ka sigiyɔrɔsoba tun be Alegeni, Pɛnsilvani mara la (Etazini). O yɔrɔ balimaw tun ye ɲɛyirali ɲuman ye sabu u tun be ɲɔgɔn lajɛn i ko a fɔra cogo min na Eburuw 10:24, 25 kɔnɔ (o vɛrisew kalan). Balimacɛ Charles Capen tun be to ka taga o lajɛnw na a denmisɛn tuma na. Tuma min na a kɔrɔla, a y’a sɛbɛ ko: “N’ hakili be bibulusen dɔ la min tun sɛbɛra sosiyete ka lajɛnba boon kogo kan ko: ‘Aw bɛɛ ye balimaw ye, aw bɛɛ ka karamɔgɔ ye kelen ye [Krista]’. N’ ma ɲinɛ o bibulusen kɔ abada. Kuntigiw tɛ yen Jehova sagokɛlaw cɛma.” (Mat. 23:8). Balimacɛ Capen ko lajɛnw tun be mɔgɔw jija ani k’u jaa gwɛlɛya. A y’a fɔ fana ko balimacɛ Russell tun b’a seko kɛ k’a janto kafoden kelen kelen bɛɛ la Alako ta fan fɛ.
22. U ye kerecɛn kantigiw jija u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn batoli kama. U y’o koo ta cogo di? An be kalan juman sɔrɔ o la?
22 Kerecɛn kantigiw ye Alegeni balimaw ladegi ani cikan min dira lajɛnw koo la, u y’o labato. Kafow sigira Oyo, Misigan, Ameriki saheli fan fɛ ani mara wɛrɛw la. Ala b’a ɲini a sagokɛla kantigiw fɛ u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn batoli kama. U ye Ala sagokɛlaw dɛmɛ u k’o cikan labato. Miiri k’a filɛ, n’o tun ma kɛ, yala u labɛnnin tun bena sɔrɔ tiɲɛn na tuma min na Ala ka Masaya sigira sen kan wa? An ma la a la dɛ! Anw do? An ka ɲi k’an cɛsiri ka to ka taga lajɛnw na tuma o tuma. An ka ɲi ka sababu bɛɛ ɲini walisa ka Ala bato n’an balimaw ye ani ka ɲɔgɔn jija.
U tun be waajuli kɛ ni kisɛya ye
23. Kɔrɔsili Sangaso y’a yira ka gwɛ cogo di ko kerecɛn mɔlenw bɛɛ ka kan ka mɔgɔw waaju tiɲɛn koo la?
23 Bibulu Kalandenw tun b’a fɔ ko kerecɛn mɔlenw bɛɛ ka kan ka mɔgɔw waaju tiɲɛn koo la. Saan 1885, a tun fɔra Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ ko: “An kana ɲinɛ ko kerecɛn mɔlen kelen kelen bɛɛ sugandira walisa ka waajuli kɛ (Ezayi 61:1).” Saan 1888, a tun fɔra fana Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ ko: “Cii min kalifara an ma, o gwɛnin lo . . . N’an banna k’o kɛ ani ka joo di an yɛrɛ ma, an be kɛ baarakɛla salabagatɔw ye. An b’a yira o fɛ ko Ala ye lɔyɔrɔba min di an ma, an man kan n’o ye.”
24, 25. a) Yala balimacɛ Russell n’a jɛnɲɔgɔnw ye mɔgɔw jija dɔrɔn ko u ka waajuli kɛ wa? A ɲɛfɔ. b) Piyɔniye dɔ ye mun lo fɔ a ka baara koo la?
24 Balimacɛ Russell n’a jɛnɲɔgɔnw ma mɔgɔw jija dɔrɔn ko u ka waajuli kɛ. U y’a daminɛ fana ka sɛbɛnin dɔw bɔ minw be weele ko “Bibulu Kalandenw ka sɛbɛninw” (Bible Students’ Tracts). e Kɔfɛ, o sɛbɛninw tɔgɔ yɛlɛmana ko “Alako sɛbɛw, minw be bɔ kalo saba saba” (Old Theology Quarterly). U tun b’o ci Kɔrɔsili Sangaso kalanbagaw ma walisa u k’u tilantilan mɔgɔw ye gwansan.
A ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Waajuli baara ye ne ɲɛnako fɔlɔ ye wa?”
25 Mɔgɔ minw tun b’u yɛrɛ di kudayi waajuli baara kama, olu tun be weele ko Colporteurs (piyɔniyew). Charles Capen tun ye u dɔ ye. A y’a fɔ ko: “Kiin minw tun kalifara n’ ma Pɛnsilvani mara la, walisa ka se k’o bɛɛ yaala, n’ tun be baara kɛ ni karti dɔw ye Etazini jamana tun ye minw labɛn. O kartiw tun b’a yira sira minw be taga dugu kelen kelen bɛɛ la. O la, mɔgɔ tun be se k’u ta seen na. Mɔgɔ minw tun be gafe Étude des Écritures komandi kɛ, tuma dɔw la, n’ tun be tile saba kɛ ka yaala k’u ka komandiw minɛ. O kɔ, n’ tun be sowotoro dɔ luwe walisa k’o gafew cɛ ka taga u di o tigiw ma. Tuma caaman na, n’ tun be si ni mɔgɔw ye u ka forow kɔnɔ. O wagati la, mobili tun man ca.”
26. a) Mun na Ala sagokɛlaw tun ka ɲi k’u seen don bɛrɛbɛrɛ waajuli baara la walisa u labɛnnin ka sɔrɔ Krista ka mara kama? b) A ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la?
26 Siga t’a la, o wagati mɔgɔw mako tun be jagwɛlɛya ni kisɛya la walisa ka waajuli kɛ. N’u tun ma kerecɛn sɔbɛw dɛmɛ k’a faamu ko a kɔrɔtanin lo u ka waajuli kɛ, yala u labɛnnin tun bena sɔrɔ Krista ka mara kama wa? Ayi! Tagamasiɲɛ jɔnjɔn minw yɛrɛ tun bena a yira ko Krista ye masaya daminɛ, u la dɔ ye waajuli baara lo ye (Mat. 24:14). A tun ka ɲi u ka Ala ka mɔgɔw labɛn walisa u k’o baara kɛ u ɲɛnako fɔlɔ ye sabu o baara be mɔgɔw niin kisi. A ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Waajuli baara ye ne ɲɛnako fɔlɔ ye wa? Yala n’ be koo dɔw saraka walisa k’o baara kɛ bɛrɛbɛrɛ wa?”
Ala ka Masaya sigira sen kan!
27, 28. Ciden Zan ye mun lo ye yeli dɔ la? Sutana n’a ka jinaw ye mun lo kɛ tuma min na Ala ka Masaya sigira sen kan?
27 Saan 1914 labanna ka se. I ko an y’a fɔ dadonkumaw na cogo min na, kooba minw kɛra sankolo la o wagati la, adamaden si ɲɛɛ ma la u kan. Nka, Ala y’o koow yira ciden Zan na tagamasiɲɛw fɛ. Miiri k’a filɛ: Zan ye “kabakoba” dɔ ye sankolo la. Ala ka “muso” kɔnɔman lo ani a ye dencɛ wolo. O muso ye Ala ka ɔriganisasiyɔn faan dɔ ye min be sankolo la. Dencɛ min wolola, yanni dɔɔni, o bena “nigɛbere ta ka siyaw bɛɛ kolo n’o ye.” A wolonin kɔ, “Ala ye deen nin ta ka taga bila a yɛrɛ gɛrɛfɛ a ka masasigilan” yɔrɔ la. O kɔ, pɛrɛnkan dɔ bɔra sankolo la ko: “K’a ta bii ma, an ka Ala ka kisili n’a ka sebagaya n’a ka masaya waati sera. Ala ka Mɔgɔ wolomanin [Krista] ka setigiya waati lo.”—Yir. 12:1, 5, 10.
28 Siga t’a la, Zan ye min ye, o ye Ala ka Masaya sigiko lo ye. O Masaya sigiko kɛra kooba ye, nka o ma diya bɛɛ ye. Sutana n’a ka jinaw ye Misɛli (Krista) n’a ka mɛlɛkɛ kantigiw kɛlɛ. O kɛlɛ labanna cogo di? Bibulu b’a fɔ ko: “Misɛli ye Sogojuguba nin n’a kɔmɔgɔw [a ka jinaw] gwɛn ka jigi dugukolo kan. U b’ale Sogojugu nin le wele fana ko sakɔrɔ, jinaw kuntigi, Sutana, diɲɛ ɲagamibaga.”—Yir. 12:7, 9.
29, 30. Ala ka Masaya siginin kɔ, yɛlɛmani jumanw lo kɛra: a) dugukolo kan? b) sankolo la?
29 Saan caaman ka kɔn saan 1914 ɲɛ, Bibulu Kalandenw tun y’a fɔ ko tɔɔrɔko dɔw tun bena daminɛ o saan na. U kabakoyara k’a ye ko u tun ye min fɔ, o lo kɛra tigitigi. I ko Zan tun y’a ye yelifɛn na cogo min na, Sutana tun bena a daminɛ ka bɔnɛba lase adamadenw ma. Bibulu b’a fɔ ko: “Bɔnɛ ye aw diɲɛ mɔgɔw ni kɔgɔji kɔnɔ fɛɛnw ta ye, bari Sutana dimininba jigira aw fɛ. A b’a lɔn ko a halakilon tɔɔ man jan tugu.” (Yir. 12:12). Duniɲa ka kɛlɛba fɔlɔ daminɛna saan 1914 la. K’a ta o wagati ma, koo minw b’a yira ko Krista be masaya la, u daminɛna ka dafa duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ. Duniɲa juguman nin “laban tuma” daminɛna o wagati la.—2 Tim. 3:1.
30 Nka ninsɔndiya lo tun be sankolo la sabu Sutana n’a ka jinaw gwɛnna pewu ka bɔ yen. Zan y’o koo lakali ko: “O kama, sigiyɔrɔ b’aw minw fɛ [sankolo la, NW], aw ka nisɔndiya.” (Yir. 12:12). Komi Yezu sigira masaya la ani sankolo saniyara, Ala ka Masaya bena baara kɛ sisan walisa ka Ala sagokɛlaw mako ɲɛ dugukolo kan. A tun bena mun lo kɛ do? An y’a ye sapitiri nin dadonkumaw na ko “ciden min bena jɛnɲɔgɔnya [o kɔrɔ, layidu] koo fɔ,” o ye Krista lo ye. Ale tun bena a daminɛ ka Ala sagokɛlaw saniya dugukolo kan. O kɔrɔ ko di?
Kɔrɔbɔli wagati
31. Malasi tun kɔnna ka mun lo fɔ Ala sagokɛlaw saniyani wagati koo la? O kiraya kuma y’a daminɛ ka dafa cogo di? (jukɔrɔla kunnafoni fana lajɛ).
31 Malasi tun kɔnna k’a fɔ k’o saniyani wagati bena gwɛlɛya. A y’a sɛbɛ ko: “Jɔn bena se ka lɔ a nalon na? Jɔn bena se ka lɔ seen kan a bɔlon na? Bari, a bena kɛ i n’a fɔ numucɛ ka faan tasuma, i n’a fɔ fanikobaga ka safina.” (Mal. 3:2). O kumaw kɛra tiɲɛn ye. K’a ta saan 1914 ma, kɔrɔbɔlibaw tora ka Ala sagokɛlaw sɔrɔ. Kɛlɛba fɔlɔ wagati la, u ye Bibulu Kalanden caaman tɔɔrɔ ani k’u don kaso la. f
32. Saan 1916 kɔ, kɔrɔbɔli juman lo ye Ala sagokɛlaw sɔrɔ?
32 Ɔriganisasiyɔn yɛrɛ kɔnɔ, Ala sagokɛlaw ye kɔrɔbɔli sɔrɔ. Saan 1916, balimacɛ Russell sara a saan 64 dɔrɔn. A tun ye ɲɛyirali ɲuman ye Alakow la. A ka saya ye mɔgɔ caaman dusu kasi kosɔbɛ. O y’a yira ko mɔgɔ dɔw tun y’u jigi la kojugu a kan. U tun y’a daminɛ ka balimacɛ Russell bonya i n’a fɔ u b’a batora, hali k’a sɔrɔ ale yɛrɛ tun t’o fɛ. Balimacɛ Russell sanin kɔ, mɔgɔ caaman y’a miiri k’olu tɛna Ala ka Kuma faamu tugun. O kama, labɛn minw tun kɛra walisa ɔriganisasiyɔn ka taga ɲɛ, u murutira kosɔbɛ o ma. U dɔw yɛrɛ kɛra kerecɛn murutininw ye, o min nana ni bɛnbaliya ye ɔriganisasiyɔn kɔnɔ.
33. Balimaw jigi tun be min na, o ma dafa. O kɛra kɔrɔbɔli ye u fɛ cogo di?
33 Balimaw kɔrɔbɔra fana sabu u jigi tun be min na, o ma dafa. Kɔrɔsili Sangaso tun ye min fɔ siyaw ka wagati koo la, o dafara. A tun k’o wagati bena ban saan 1914 la. Nka, balimaw tun m’a faamu fɔlɔ fɛɛn min tun bena kɛ o saan na (Luka 21:24). U tun b’a miiri ko saan 1914, Krista tun bena na kerecɛn mɔlenw cɛ, u ka taga mara kɛ n’ale ye sankolo la. Nka, o ma kɛ. Saan 1917 laban tuma na, Kɔrɔsili Sangaso tun kumana saan 40 sumantigɛ wagati dɔ koo la. A tun fɔra k’o wagati bena ban saan 1918 daminɛ na. Nka, waajuli baara bele tun ma ban. A yɛrɛ tora ka yiriwa o wagati kɔ. Kɔrɔsili Sangaso y’a yira ko sumantigɛ wagati banna, nka fɛfɛri lo tora. Mɔgɔ caaman ye Jehova batoli dabila sabu u jigi tigɛra.
34. Kɔrɔbɔliba juman lo ye Ala sagokɛlaw sɔrɔ saan 1918? Mun na diinan kuntigiw y’a miiri ko Ala sagokɛlaw “sara”?
34 Kɔrɔbɔliba dɔ ye Ala sagokɛlaw sɔrɔ saan 1918. Joseph F. Rutherford lo tun sigira Charles T. Russell nɔɔ na. Faamanw bagara ale n’a jɛnɲɔgɔn 7 ma k’u minɛ. U y’u jalaki ani u ko u bena saan caaman kɛ kaso la Atilanta, Zɔrizi mara la (Etazini). A tun be komi Ala ka mɔgɔw ka baara sumayara. O diyara legiliziw kuntigi caaman ye. Olu fɛ Bibulu Kalandenw tun be mɔgɔw niin tɔɔrɔ ani u y’a miiri ko sisan u “sara”, o kɔrɔ u tɛ farati ye tugun. Mun na u tun b’o miiri do? Sabu Ala sagokɛlaw ɲɛminɛbagaw tun minɛna ka don kaso la, u ka sigiyɔrɔsoba datugura ani mɔgɔw wulila waajuli baara kama Erɔpu ani Etazini jamanaw la (Yir. 11:3, 7-10). Diinan kuntigiw tun b’u yɛrɛ lafilila le!
U segira ka kɛ niin na!
35. Mun na Yezu y’a to kɔrɔbɔliw y’a ka mɔgɔw sɔrɔ? A ye mun lo kɛ walisa k’u dɛmɛ?
35 Tiɲɛn diinan kɛlɛbagaw tun tɛ min kala ma, o ye ko Yezu tun y’a to kɔrɔbɔliw y’a ka mɔgɔw sɔrɔ kuun dɔ lo kama. O kuun ye k’o wagati la, Jehova tun nana “sigi ka nɔgɔ bɔ i n’a fɔ warigwɛbaarabaga.” (Mal. 3:3). Jehova n’a Dencɛ tun lanin b’a la k’o kɔrɔbɔlibaw tun tɛna mɔgɔ kantigiw kunnatiɲɛ. Nka, o koo tun bena u saniya ani k’u labɛn koɲuman u ka baara kɛ Masacɛ Yezu ye. Ala sagokɛlaw kɛlɛbagaw tun t’a miiri ko min be se ka kɛ, o lo kɛra. Saan 1919 daminɛ na, a tun gwɛnin lo ko Jehova tun ye koo dɔ kɛ a ka hakili senu sababu la: Minw tun sara, u segira ka kunu! (Yir. 11:11). O wagati la, Krista ye laban loonw tagamasiɲɛba dɔ dafa: A ye “jɔncɛ kantigiman hakiliman” sigi. O ye kerecɛn mɔlenw jɛnkulu dennin dɔ ye min tun bena Ala ka mɔgɔw ɲɛminɛ ani k’u balo Alako ta fan fɛ wagati latigɛnin na.—Mat. 24:45-47, NW.
36. Mun lo y’a yira ko Ala sagokɛlaw segira ka kɛ niin na Alako ta fan fɛ?
36 Balimacɛ Rutherford n’a jɛnɲɔgɔnw bɔra kaso la, saan 1919, marisikalo tile 26. Dɔɔni o kɔ, labɛn kɛra walisa ka lajɛnba dɔ kɛ sɛtanburukalo la. U y’a daminɛ ka labɛnw kɛ walisa ka zurunali kura dɔ bɔ min tun bena weele ko: L’Âge d’Or. O zurunali ni Kɔrɔsili Sangaso be bɔ ɲɔgɔn fɛ ani a tun labɛnna waajuli kama. g O saan na, u ye sɛbɛ wɛrɛ bɔ min be weele ko Bulletin. O lo be weele bi ko Kerecɛnw ka ɲɛnamaya n’u ka waajuli baara lajɛnsɛbɛ. Kabi a bɔtuma, o sɛbɛ kɛra sababu ye ɲɛtaga be kɛra waajuli baara la. Siga t’a la, kabi saan 1919, an tora ka sinsin a kan ko soo ni soo waajuli baara kɔrɔtanin lo.
37. Saan minw tugura saan 1919 kɔ, dɔw ye tiɲɛn sira bila cogo di?
37 Waajuli baara tora ka Krista ka mɔgɔw saniya sabu minw tun ye kuncɛbaw ye, o baara tun man di u ye. Minw tun tɛ sɔn o baara ma, u y’u mabɔ kerecɛn kantigiw la. Saan minw tugura saan 1919 kɔ, minw ma kantigiya kɛ, olu y’a daminɛ ka Jehova sagokɛlaw kɔrɔfɔ sabu u dimininba tun lo. U yɛrɛ farala Jehova sagokɛlaw juguw kan k’u tɔɔrɔ.
38. Yezu ka kalandenw ye koo caaman kɛ ani u ye see sɔrɔ u juguw kan. O bɛɛ be mun lo yira?
38 O gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, Krista ka kalandenw tora ka ɲɛtaga kɛ ani ka yiriwa Alako ta fan fɛ. U ye koo caaman kɛ ani u ye see sɔrɔ u juguw kan. O bɛɛ b’a yira ka gwɛ ko Ala ka Masaya be sen kan! Tiɲɛn na, ni Ala ka dɛmɛ tun tɛ, o jɛnkulu dennin min mɔgɔw dafanin tɛ, olu tun be se ka see sɔrɔ Sutana n’a ka duniɲa juguman nin kan cogo di? Siga t’a la, Ala tɛmɛna a Dencɛ fɛ ani Masiya ka Masaya fɛ k’o dɛmɛ lase a ka mɔgɔw ma.—Ezayi 54:17 kalan.
39, 40. a) Gafe nin labɛnna cogo di? b) Gafe nin kalan bena i nafa cogo di?
39 Sapitiri nataw la, an bena a ye Ala ka Masaya ye koo minw bɛɛ kɛ dugukolo kan kabi a sigira sankolo la, a saan kɛmɛ ye nin ye. Gafe nin tilanyɔrɔ kelen kelen bɛɛ bena kuma Masaya ka baara dɔ koo la. Sapitiri kelen kelen bɛɛ la, koorilen dɔ labɛnna segikanni kama. O bena an kelen kelen bɛɛ dɛmɛ k’a filɛ ni Ala ka Masaya ye tiɲɛnko ye an ɲɛɛ na. Sapitiri labanw na, an bena a ye fɛɛn min bena kɛ ni Ala ka Masaya ye mɔgɔ juguw bɛɛ halaki yanni dɔɔni ani ka dugukolo kɛ alijɛnɛ ye. I bena nafa juman lo sɔrɔ gafe nin kalan na?
40 Sutana b’a fɛ k’i ka limaniya nagasi Ala ka Masaya koo la. Nka, Jehova b’a fɛ k’i ka limaniya barika bonya walisa i ka latanga ani i ka fanga sɔrɔ o sababu fɛ (Efɛz. 6:16). O kama, an b’i jija i k’i sɔbɛ don ka gafe nin sɛgɛsɛgɛ koɲuman. O kɛtɔ, to k’i yɛrɛ ɲininga ko: “Ne fɛ, yala Ala ka Masaya ye tiɲɛnko ye ne ɲɛɛ na wa?” N’o Masaya ye tiɲɛnko ye i fɛ sɔbɛ la, Ala ka loonba bena na a sɔrɔ i be dɛmɛ donna o Masaya ka koow la. O loon na, bɛɛ bena a ye ko Ala ka Masaya ye tiɲɛnko ye ani ko a be sen kan!
a N’i be kunnafoni wɛrɛw fɛ Grew, Stetson ani Storrs koo la, gafe nin lajɛ: Les Témoins de Jéhovah, prédicateurs du Royaume de Dieu, ɲɛɛ 45-46.
b O zurunali tɔgɔ yɛlɛmana siɲɛ caaman kabi a bɔtuma na saan 1879. Nka, gafe nin kuru bɛɛ kɔnɔ, an bena a weele ko Kɔrɔsili Sangaso.
c Diinan minw b’u seen don duniɲa ka koow la, Bibulu Kalandenw tun y’a faamu ko u ka ɲi k’u mabɔ o diinanw na. Nka u tora ka mɔgɔ dɔw jati u balimaw ye hali k’a sɔrɔ u tun tɛ Bibulu Kalanden dɔw ye. O mɔgɔw tun b’a fɔ ko u lanin be kunmabɔsara koo la ani ko u y’u yɛrɛkun di Ala ma.
d Mɔgɔw tun b’a miiri k’o ladili ɲɛsinna sagakulu fitinin mɔgɔw dɔrɔn lo ma, olu minw ye mɔgɔ 144 000 ye. O lo kama o ladili barika dɔgɔyara a daminɛ na. An bena a ye sapitiri 5nan na ko ka kɔn saan 1935 ɲɛ, an tun b’a miiri ko “jamaba” min kofɔra Yirali 7:9, 10 kɔnɔ, kerecɛn tɔgɔtigiw mɔgɔ caaman tun bena kɛ olu dɔw ye. An tun b’a miiri k’o mɔgɔw tun bena kɛ jɛnkulu filanan dɔ ye min bena taga sankolo la sabu u tugura Krista kɔ laban loonw na.
e An ka sɛbɛ minw tɔgɔ be faransɛkan na, u be sɔrɔ angilikan wala faransɛkan lo la.
f Saan 1920, sɛtanburukalo la, zurunali L’Âge d’Or (Réveillez-vous !) ye barokun kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ bɔ. U y’an balimaw tɔɔrɔ cogo minw na kɛlɛba fɔlɔ wagati la, o barokun tun b’olu dɔw lakali. O koow kɛra Kanada, Angletɛri, Alemaɲi ani Etazini jamanaw na. Balima dɔw ka tɔɔrɔ juguyara kosɔbɛ. Nka, ka kɔn kɛlɛba fɔlɔ ɲɛ, o tɔɔrɔkow ɲɔgɔn tun man ca.
g Saan caaman kɔnɔ, Kɔrɔsili Sangaso tun be labɛn walisa ka sagakulu fitinin mɔgɔw ka limaniya barika bonya.