1, 2. Mɔgɔw be mun lo fɔ Jehova Seerew koo la?

MƆGƆ caaman y’a kɔrɔsi ko Jehova Seerew ɲɔgɔn tɛ yen u ka jogo ɲumanw kosɔn. Ɲɛyirali fɛ, Jehova Seere minw be Alemaɲi, Aton Gill y’u tando u ka jogo ɲumanw kosɔn. O cɛɛ ye gafesɛbɛbaga dɔ ye. A y’a sɛbɛ ko: “Nazi ka sɔrɔdasiw ye Jehova Seerew yɛrɛ lo tɔɔrɔ kosɔbɛ! . . . Saan 1939 la, u tagara ni Jehova Seerew mɔgɔ 6000 lo ye [kaso la].” A y’a sɛbɛ fana k’o tɔɔrɔba bɛɛ n’a ta, Jehova seerew y’a yira k’u ye “mɔgɔ sɔbɛw ye ani k’u hakili siginin lo tɔɔrɔ wagati la.” A y’a fɔ fana ko Jehova seerew be “kantigiya kɛ u ka Ala ye ani u kaan bɛnnin lo.”

² Afirikidisidi jamana na, mɔgɔ dɔw ye Ala sagokɛlaw ka jogo ɲuman dɔw kɔrɔsi fana. Wagati dɔ la o jamana na, tubabuw ani farafin minw ye Jehova Seerew ye, olu tun tɛ se ka ɲɔgɔn lajɛn u sago la. Nka saan 2011, desanburu tile 18 dimansilon na, Jehova Seere mɔgɔ 78000 ye ɲɔgɔn lajɛn Zowanɛsburg balɔntan fogoba la. Mɔgɔw bɔra Afirikidisidi siyaw bɛɛ la ani gɛrɛfɛjamanaw na ka na o lajɛn kɛrɛnkɛrɛnnin na. O yɔrɔ ɲɛmɔgɔ dɔ y’a fɔ o lajɛnba koo la ko: “N’ ma deli ka jamaba nin ɲɔgɔn ye balɔntan fogoba nin kɔnɔ min sɔɔn ka  ɲi ten. Bɛɛ ye fani ɲumanw don. U ye balɔntan fogoba saniya koɲuman! U bɛɛ ka fanidoncogo ka ɲi. Min yɛrɛ be mɔgɔ kabakoya, o ye k’u bɔra siya caaman na.”

3. Mun lo b’a to an ka balimaya ɲɔgɔn tɛ yen?

³ Mɔgɔw be min fɔ Jehova Seerew koo la, o b’a yira ko an ka balimaya ɲɔgɔn tɛ yen (1 Piyɛri 5:9). Mun lo b’a to an ka ɔriganisasiyɔn be dan na jɛnkulu tɔɔw bɛɛ la? Ala ka Kuma ni hakili senu ka dɛmɛ sababu la, an b’an jija ka “jogokɔrɔ bɛɛ dabila.” An be “jogokura ta,” o jogo kɔrɔw nɔɔ na.—Kɔlɔs. 3:9, 10.

4. An bena mun lo lajɛ barokun nin na? Mun na a ka ɲi an k’o lajɛ?

⁴ N’an ye jogo kɔrɔw dabila, an man kan ka segi o ma tugun. Barokun nin na, an bena a filɛ cogo min na an be se ka jogo kɔrɔw dabila ani fɛɛn min kama o ye kɔrɔtɔko ye. An bena a ye fana ko mɔgɔ mana kojugu kɛ cogo o cogo, a tigi be se k’o dabila ani k’a sɔɔn yɛlɛma. Ka fara o kan, mɔgɔ minw be Jehova batora kabi wagatijan, an bena a ye cogo min na olu be se ka to ni jogo ɲumanw ye. Mun na an mako b’a la k’o koo lajɛ? A fɔ man di nka, mɔgɔ minw tun be Jehova batora, u dɔw m’u yɛrɛ kɔrɔsi ani u labanna k’u ka jogo kɔrɔw ta. O kama, an bɛɛ ka ɲi ka Bibulu ka ladili nin ta sɔbɛ la: “Ni mɔgɔ min be miiri ko ale lɔnin b’a seen kan, o tigi k’a yɛrɛ kɔlɔsi a kana ben!”—1 Kor. 10:12.

5. a) A yira fɛɛn min kama kɔrɔtɔko lo an ka jogo kɔrɔw dabila. (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.) b) Ka kɛɲɛ ni Kɔlɔsikaw 3:5-9 ye, an ka ɲi ka koo jumanw lo dabila?

⁵ N’i ka fani nɔgɔra ani n’a sɔrɔ a kasa be bɔra, i bena mun lo kɛ do? I bena a bɔ i kaan na joona joona. O cogo kelen na, n’an y’a ye ko an be koo dɔ kɛra min bɛnnin tɛ Ala sago ma, an bena teliya k’o dabila. Pol ye min fɔ ka gwɛ kerecɛnw ye a ka wagati la, an bena o sira tagama. A ko: “Aw ka nin koow bɛɛ dabila.” Pol ye jurumuko minw kofɔ, an k’u fila lajɛ: kakalaya ni mɔgɔkolonya, o kɔrɔ nɔgɔlenya.—Kɔlɔsikaw 3:5-9 kalan.

6, 7. a) Pol ka kumaw b’a yira cogo di ko mɔgɔ ka ɲi ka jijaliba lo kɛ walisa k’a ka jogo kɔrɔw dabila? b) Sakura tun be ɲɛnamaya kɛ cogo di? Mun lo y’a dɛmɛ k’o ɲɛnamaya kɛcogo dabila?

⁶ Kakalayakow. Bibulu ka kumaden min bayɛlɛmana ko kakalaya, o ɲɛsinna cɛnimusoko lo ma, mɔgɔw be min kɛ k’a sɔrɔ u ma furu sariya ɲɛɛ kɔrɔ. O ɲɛsinna cɛɲɔgɔnɲini wala musoɲɔgɔnɲini fana ma. Pol y’a fɔ a kerecɛnɲɔgɔnw ye ko u ka “dugukolo kan koow,” o kɔrɔ, farisogo negelakow bɛɛ “dabila” i n’a fɔ “kakalaya.” Pol ye min fɔ o b’a yira ka gwɛ ko an ka ɲi ka bondori kɛ le walisa k’o nege juguw bɔ an na pewu! Nka, an be se ka see sɔrɔ o nege juguw kan.

⁷ Sakura * be bɔ Zapɔn, an k’ale ka koo lajɛ. Tuma min na a tun ye sunguru ye, a tun b’a kelen na ani a hakili tun ɲagamini lo. A saan 15, a y’a daminɛ ka cɛnimusokow kɛ ni cɛɛ caaman ye walisa a kana to a kelen na. A maloyanin y’a fɔ ko: “O y’a to n’ ye kɔnɔ tiɲɛ siɲɛ saba. A daminɛ na, ni n’ tun mana kakalayakow kɛ, a tun be n’ ɲɛɛ na ko n’ latanganin lo. N’ tun b’a miiri fana ko mɔgɔw bena n’ jati ani ka n’ kanu. Nka, n’ nana a ye ko kakalayakow tun be n’ niin bila farati la le.” Sakura ye kakalayakow kɛ fɔɔ ka taga se a saan 23. O kɔ, a y’a daminɛ ka bibulukalan kɛ ni Jehova Seerew ye. Sakura tun be min kalanna, o diyara a ye.  A tun b’a yɛrɛ jalaki kosɔbɛ ani maloya tun b’a la. Jehova ka dɛmɛ sababu fɛ, a sera ka see sɔrɔ o miiriyaw kan ani ka kakalayakow dabila. Sisan, Sakura ye kudayi piyɔniye ye ani a t’a jati tugun ko a b’a kelen na. A y’a fɔ ko: “Loon o loon, ne ninsɔn ka di k’a ye ko Jehova be n’ kanu.”

8. Koo jumanw lo be se ka mɔgɔ nɔgɔ Ala ɲɛɛ kɔrɔ?

⁸ Nɔgɔlenya. Bibulu kɔnɔ, kumaden min bayɛlɛmana ko “mɔgɔkolonya [wala nɔgɔlenya, NW],” o kɔrɔ ka ca. A be se ka kɛ kakalayakow ye. A be se ka ɲɛsin fana sigarɛtimin ma wala ka malobaliya kumaw fɔ walisa ka mɔgɔw bila yɛlɛ la (2 Kor. 7:1; Efɛz. 5:3, 4). Mɔgɔw be dogo ka koo nɔgɔnin minw kɛ, o kumaden ɲɛsinna fana o ma. O koo dɔw ye ka gafe dɔw kalan minw be cɛnimusoko nege bila mɔgɔ la, wala ka porno filɛ. O koow be mɔgɔ lasun k’a ɲɛfɛla mɔmɔ walisa k’a ka cɛnimusoko nege wasa.—Kɔlɔs. 3:5. *

9. N’an be koo dɔw kɛ minw b’a to kakalayako nege be gwan an na, o be se ka mun lo lase an ma?

⁹ Mɔgɔ minw be to ka porno filɛ, kakalayako nege ka teli k’olu minɛ ani u be to ka miiri o koo la tuma bɛɛ. Sɛgɛsɛgɛrikɛlaw y’a kɔrɔsi ko porno filɛ nege gwannin be mɔgɔ minw na, olu ni dɔrɔminlaw ni dɔrɔgiminlaw bɛɛ ka kan. O mɔgɔw tɛ se ka sigi n’u ma porno filɛ. O kama, a tɛ bari an na k’a ye ko porno filɛ nɔfɛkow ka jugu. A nɔfɛko dɔw ye nunu ye: a tigi be maloya, a t’a sɔbɛ don baara la. O be se k’a to a ka denbaya ka hɛɛrɛ be nagasi, a ka furu be sa ani a b’a yɛrɛ faga yɛrɛ. Mɔgɔ dɔ ye porno filɛ dabila ani saan kelen o kɔ a y’a sɛbɛ ko: “Sisan kɔni, n’ b’a lɔn ko n’ ye mɔgɔ kantigi ye kokura.”

10. Ribeiro sera ka porno filɛ dabila cogo di?

¹⁰ Mɔgɔ caaman bele be bondori kɛra walisa ka porno filɛ dabila. Ribeiro be bɔ Berezil ani a ka koo b’a yira ko mɔgɔ be se ka porno filɛ dabila. A kanbele tuma na, a bɔra u ka soo ani a y’a daminɛ ka baara kɛ yɔrɔ dɔ la, u be sɛbɛ kɔrɔw yɛlɛma k’u kɛ fɛɛn wɛrɛw ye yɔrɔ min na. Porno tun be sɔrɔ o papiye caaman kɔnɔ. Ribeiro ko: “Dɔɔni dɔɔni, n’ tun tɛ se ka sigi ni n’ ma porno filɛ. Ne ni muso min tun be ɲɔgɔn fɛ, n’ tun be kɔrɔtɔ ale ka bɔ walisa n’ ka se ka porno filimuw filɛ.” Loon dɔ, u tun ka ɲi ka sɛbɛ minw yɛlɛma k’u kɛ fɛɛn wɛrɛw ye, Ribeiro ye gafe dɔ sɔrɔ u cɛma min kuun ko: Le secret du bonheur familial. A y’o gafe ta k’a kalan. A ye min kalan a kɔnɔ, o y’a lasun ka bibulukalan kɛ ni Jehova Seerew ye. Nka, a ye wagatijan kɛ ka sɔrɔ ka se ka porno filɛ dabila. Mun lo y’a dɛmɛ do? A ko: “Ne tun be delili kɛ, ka Bibulu kalan ani n’ tun ye min kalan, n’ tun be miiri o la. O lo y’a to Ala ka jogow diyara n’ ye ani Jehova yɛrɛ koo diyara n’ ye kosɔbɛ ka tɛmɛ porno filɛ kan.” Ala ka Kuma ani a ka hakili senu sababu fɛ, Ribeiro sera k’a ka jogo kɔrɔw dabila, ka batize ani sisan a ye diinan mɔgɔkɔrɔ ye.

11. Mɔgɔ be se ka mun lo kɛ walisa ka porno filɛ dabila?

¹¹ A kɔrɔsi ko bibulukalan dɔrɔn lo m’a to Ribeiro ye porno filɛ dabila. Nka, a tun be min kalan Bibulu kɔnɔ, a miirila o la koɲuman ani a y’a to o y’a dusukun sɔrɔ. A ye Jehova deli fana a k’ale dɛmɛ. O koow lo ye Ribeiro dɛmɛ Ala koo diyara a ye kosɔbɛ ka tɛmɛ porno filɛ kan. Ka Ala kanu kosɔbɛ ani ka koo jugu  kɔniya, o lo be mɔgɔ dɛmɛ bɛrɛbɛrɛ ka se ka porno filɛ dabila.—Zaburuw 97:10 kalan.

12. Mun lo ye Stephen dɛmɛ a sera ka dimiya ni nɛnini dabila?

¹² Mɔgɔ minw dusu be wuli joona, olu ka teli ka mɔgɔw nɛni walisa k’u ka dimiya yira. O koo be u ka denbayamɔgɔw tɔɔrɔ. Stephen be bɔ Ɔsitarali ani deenw b’a fɛ. A ko: “Tuma caaman na, n’ tun be kuma juguw fɔ ani n’ tun ka teli ka dimi koo fitinin dɔrɔn kosɔn. Ne ni n’ muso faranna siɲɛ saba ani an tun b’a ɲinina k’an ka furu sa.” O kɔ, Jehova Seerew y’a daminɛ ka bibulukalan kɛ ni Stephen n’a muso ye. Tuma min na Stephen y’a daminɛ ka Bibulu ka ladiliw sira tagama, mun lo sɔrɔla o la do? A ko: “An ka denbaya ka ɲɛnamaya kɛcogo fisayara kosɔbɛ. Fɔlɔ la, n’ tun ka teli ka dimi ani koo fitinin dɔrɔn n’ tun be sɔngɔ mɔgɔ kan. Nka, Jehova ka dɛmɛ sababu fɛ, n’ ye hɛɛrɛ ni dususuman sɔrɔ.” Stephen ye kɔrɔsigi ciden ye sisan ani a muso ye kudayi piyɔniye ye kabi saan caaman. Diinan mɔgɔkɔrɔw y’a fɔ Stephen koo la ko: “Stephen hakili siginin lo, a be baara kɛ koɲuman ani a majiginin lo.” U ma deli k’a ye ko a dimina mɔgɔ kɔrɔ. Yala Stephen b’a jati ko ale ka setigiya lo y’a to a sera k’a sɔɔn yɛlɛma wa? A ko: “Ni ne tun ma sɔn Jehova ka n’ dɛmɛ n’ ka n’ sɔɔn yɛlɛma pewu, n’ tun tɛna o dugaw sɔrɔ abada.”

13. Mun na farati b’a la ka dimi? Bibulu b’an lasɔmi mun lo la?

¹³ Bibulu b’an lasɔmi ko an kana dimi joona, an kana mɔgɔ nɛni ani an kana sɔngɔ mɔgɔ kan (Efɛz. 4:31). A fɔ man di nka, o koow b’a to mɔgɔ be fariyakow kɛ. Duniɲamɔgɔw fɛ, a bɛnnin lo ko mɔgɔ ka dimi. Nka, o koo tɛ nɔɔrɔ la an Danbaga kan. Mɔgɔ caaman ka ɲi ka dimiya dabila ka sɔrɔ ka jogo kuraw don u yɛrɛ la.—Zaburuw 37:8-11 kalan.

14. Yala mɔgɔ fariman be se ka yɛlɛma wa?

¹⁴ Hans ye diinan mɔgɔkɔrɔ ye kafo dɔ kɔnɔ Ɔsitarali. An k’a ka koo lajɛ. Diinan mɔgɔkɔrɔw jɛnkulu ka koow labɛnbaga y’a fɔ a koo la ko: “A ka gwɛlɛ ka balima sɔrɔ min dusu sumanin lo ten.” Nka Hans tun tɛ mɔgɔ dususumanin ye ka kɔrɔ. Tuma min na a tun ye kanbele ye, a y’a daminɛ ka dɔrɔ min ani a labanna ka kɛ mɔgɔ fariman ye. Loon dɔ, a ye dɔrɔ min ka su ani a dimina fɔɔ a y’a ka sunguru faga. U ye kiti ben a kan ko a ka ɲi ka saan 20 kɛ kaso la o kosɔn. A daminɛ na, kaso ma se k’a to a y’a ka fariya dabila. A bamuso ye labɛnw kɛ walisa diinan mɔgɔkɔrɔw ka taga bɔ a ye kaso kɔnɔ. Hans ye bibulukalan daminɛ. A ko: “N’ ye bondoriba lo kɛ walisa ka se ka n’ ka jogo kɔrɔw dabila. Vɛrise minw ye n’ jija, u dɔ ye Ezayi 55:7 ye. A fɔra yen ko: ‘Mɔgɔjugu k’a ka juguya dabila.’ 1 Korɛntikaw 6:11 fana ye n’ dɛmɛ. Mɔgɔ minw y’u ka kɛwale juguw dabila, o vɛrise b’a fɔ olu koo la ko: ‘Aw dɔw tun be ten.’ Saan caaman kɔnɔ, Jehova muɲuna ne kɔrɔ ka n’ dɛmɛ. A ka hakili senu sababu fɛ, a ye n’ dɛmɛ n’ ye jogo kuraw don n’ yɛrɛ la.” Hans ye saan 17 ni kalo wɔɔrɔ kɛ kaso la. O kɔ, u y’a bila. O y’a sɔrɔ a tun batizera ka ban. A ko: “Ne be Jehova waleɲuman lɔn sabu a makarila ne la kosɔbɛ ani a yafara ne ma pewu!”

15. Mɔgɔw ka teli ka mun lo kɛ? Nka, Bibulu be mun lo fɔ o koo la?

¹⁵ Ngalontigɛ ye jogo kɔrɔ faan dɔ ye.  Ɲɛyirali fɛ, mɔgɔ caaman be ngalon tigɛ lanpo sara koo la ani u tɛ sɔn u ka filiw ma. Nka, Jehova kɔni ye “tiɲɛtigi ye.” (Zab. 31:6). A b’a fɔ a sagokɛlaw ye ko: “Aw ka galontigɛ dabila! Mɔgɔ kelen kelen bɛɛ ka tiɲɛ fɔ ɲɔgɔn ye.” (Efɛz. 4:25; Kɔlɔs. 3:9). O kama, an ka ɲi ka tiɲɛn fɔ hali n’o bena maloya bila an na wala n’o t’an nafa.—Talenw 6:16-19.

16. Mɔgɔ be se k’a ka jogo kɔrɔw dabila cogo di?

¹⁶ Mɔgɔ ka setigiya dama tɛ se k’a to a b’a ka jogo kɔrɔw dabila. An ye mɔgɔ minw kofɔ ka tɛmɛ, Sakura, Ribeiro, Stephen, ani Hans, olu ye bondoriba lo kɛ walisa k’u ka kɛwale juguw dabila. Ala ka Kuma n’a ka hakili senu lo y’u dɛmɛ u sera k’o kɛ (Luka 11:13; Eburuw 4:12). N’an b’a fɛ k’o dɛmɛ sɔrɔ, an ka ɲi ka Ala ka Kuma kalan loon o loon, ka miiri a kan ani ka hakilitigiya ni fanga deli Ala fɛ tuma o tuma. O lo bena an dɛmɛ an ka se ka Bibulu ka ladiliw sira tagama (Zozuwe 1:8; Zab. 119:97; 1 Tes. 5:17). N’an be kafo ka lajɛnw labɛn ani ka taga lajɛnw na, o fana b’a to Ala ka Kuma n’a ka hakili senu b’an dɛmɛ (Eburuw 10:24, 25). Duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ, an be kalanw sɔrɔ Alako ta fan fɛ fɛɛrɛ caaman sababu fɛ i n’a fɔ gafew, JW Telewisɔn, JW Library ani jw.org.—Luka 12:42.

17. An bena mun lo lajɛ barokun nata la?

¹⁷ An ye kɛwale jugu damanin lo lajɛ, kerecɛn ka ɲi ka minw dabila pewu. Nka, yala an ka ɲi k’o dɔrɔn lo kɛ walisa k’an koo diya Ala ye wa? Ayi. An ka ɲi ka jogo kuraw don an yɛrɛ la i ko fani ani ka kɛ n’o jogow ye tuma bɛɛ. Barokun nata la, an bena o jogo kura dɔw lajɛ.