1-3. a) An ka lannako jɔnjɔn dɔ ye juman ye? b) Mun na sukununi koo kɔrɔtanin lo kosɔbɛ? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)

NI MƆGƆ dɔ y’i ɲininga ko i ka lannako jɔnjɔnw ye jumanw ye, i bena mun lo fɔ do? Siga t’a la, i bena a fɔ ko i lanin b’a la ko Jehova lo y’an Danbaga ani niin Dibaga ye. N’a sɔrɔ i bena a fɔ ko i lanin be Yezu Krista la, ale min y’a niin saraka an kosɔn. N’a sɔrɔ i bena a fɔ fana ko i lanin b’a la ko Ala bena alijɛnɛ sigi dugukolo kan ani ko Ala sagokɛlaw bena ɲɛnamaya kɛ yen fɔɔ abada. Nka i ka lannako minw ka d’i ye, yala i bena a fɔ ko sukununi y’u dɔ ye wa?

² N’a sɔrɔ an jigi b’a la ka kisi tɔɔrɔba wagati la ani ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan fɔɔ abada. O n’a ta bɛɛ, joo b’an fɛ k’a fɔ ko sukununi y’an ka lannako jɔnjɔn dɔ ye. Ciden Pol y’a yira fɛɛn min kama sukununi koo kɔrɔtanin lo kosɔbɛ. A y’a fɔ ko: “Ni suuw tena kunun, o kɔrɔ ko Krista fana ma kunun.” Ni Krista tun ma kunu ka bɔ saya la, a tun tɛna kɛ an ka Masacɛ ye. Ka fara o kan, an be kalan minw kɛ Ala ka Masaya koo la, o tun bena kɛ fuu ye (1 Korɛntikaw 15:12-19 kalan). Nka, an b’a lɔn ko Yezu kununa ka bɔ saya la. Komi an lanin b’o la, an tɛ komi Saduseɲɛw. Olu tun be ja kelen kan ko suuw tɛ se ka  kunu. Hali ni mɔgɔw b’an lɔgɔbɔ, an bele lanin b’a la kosɔbɛ ko suuw bena kunu.—Mariki 12:18; Kɛw. 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.

³ Pol y’a fɔ ko “suw kununni” ye “Krisita ka kalan daminɛ kow” dɔ ye (Eburuw 6:1, 2, ABM). A y’a yira ka gwɛ ko ale lanin b’a la ko suuw bena kunu (Kɛw. 24:10, 15, 24, 25). Tiɲɛn lo ko sukununi y’an ka kalanw daminɛkow dɔ ye, o kɔrɔ, an ye kalan jɔnjɔn minw faamu Ala ka Kuma kɔnɔ. Nka, an bele ka ɲi ka sɛgɛsɛgɛri kɛ koɲuman sukununi koo la (Eburuw 5:12). Mun na do?

4. An be se k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la sukununi koo la?

⁴ Ni mɔgɔw ye bibulukalan daminɛ, u fanba be Bibulu ka maanaw kalan sukununi koo la. O maana dɔ ye ko Yezu ye Lazari suu kunu. O mɔgɔw b’a faamu fana ko Ibrayima, Zɔbu ani Daniyɛli tun lanin b’a la ko suuw bena kunu. Kabi wagatijan Ala y’a daa di ko suuw bena kunu. Nka, ele be se ka basigi Bibulu kan k’a yira fɛɛn min kama i lanin b’o la wa? Yala Bibulu b’a fɔ sukununi bena kɛ tuma min na wa? O ɲiningaliw jaabiliw bena i ka limaniya sabati.

5. An bena kɔn ka mun lo lajɛ sukununi koo la?

⁵ N’a sɔrɔ a ka nɔgɔ an fɛ ka la a la ko mɔgɔ dɔ suu kununa dɔɔni a sanin kɔ (Zan 11:11; Kɛw. 20:9, 10). Nka, ni mɔgɔ dɔ sara kabi saan caaman wala kabi saan kɛmɛkulu caaman do? Yala an be se ka la a la k’o tigi suu bena kunu wa? Yala an be se ka la a la k’o tigi bena kunu hali ni Ala y’a daa di o koo la kabi saan caaman wa? Ala tun kɔnna k’a fɔ kabi wagatijan ko a bena mɔgɔ dɔ suu kunu. O koo dafara ani i lara o la. O ye sukununi juman lo ye? I be ni jigiya min ye sukununi nata koo la, o ɲɛsinna o koo ma cogo di?

6. Zaburuw 118 ye mun lo fɔ Yezu koo la?

⁶ An ka kuma sukununi dɔ koo la min kofɔra Zaburuw 118 kɔnɔ ani a kofɔra kabi saan caaman sanni a ka kɛ. N’a sɔrɔ Dawuda lo y’o sɛbɛ. A fɔra a kɔnɔ ko: “Masaba, e k’an kisi. . . . Mɔgɔ min be nana Masaba tɔgɔ la, Ala ka barika don o la.” O kiraya kuma ɲɛsinna Masiya lo ma. N’a sɔrɔ i hakili b’a la ko dɔw y’o zaburu kɔnɔna kumaw fɔ tuma min Yezu yɛlɛla fali kan ka don Zeruzalɛmu, Nisan kalo tile 9nan na. O kɛra dɔɔni ka kɔn a ka saya ɲɛ (Zab. 118:25, 26; Mat. 21:7-9). Nka, mun na an be se k’a fɔ ko Zaburuw 118 tun be kumana sukununi dɔ lo koo la min tun bena kɛ wagatijan o kiraya kuma kɔ? A fɔra fana o Zaburu kɔnɔ ko: “Bonlɔlaw banna kabakuru min na, o nana kɛ kabakuru barikaman ye, boon nɔnkɔn ta.”—Zab. 118:22.

7. Yahutuw banna Yezu la cogo di?

⁷ Yahutu ka kuntigiw lo ye “bonlɔlaw” ye minw banna Masiya la. U y’u kɔɔ di Yezu ma ani u man sɔn a ma ko ale lo ye Krista ye. Nka o dɔrɔn tɛ. Yahutu caaman banna Yezu la ani u yɛrɛ y’a ɲini Pilati fɛ a k’a faga (Luka 23:18-23). Olu lo y’a to u ye Yezu faga.

8. Yezu tun be se ka kɛ “kabakuru barikaman ye” cogo di “boon nɔnkɔn” na?

⁸ N’u banna Yezu la ani k’a faga, a be se ka kɛ “kabakuru barikaman ye” cogo di “boon nɔnkɔn” na? O tun be se ka kɛ a suu kununin kɔ le. Yezu yɛrɛ y’o yira ka gwɛ tuma min na a ye ntalen la forotigi dɔ koo la. O cɛɛ y’a ka baaradenw ci ka taga a ka sɛnɛkɛlaw fɛ. O sɛnɛkɛlaw y’u tɔɔrɔ. O kɔ, forotigi y’a dencɛ ci sabu a tun b’a miiri ko sɛnɛkɛlaw tun bena a dencɛ lamɛn. Nka, u y’a faga. O cogo kelen na, Israɛldenw  ye Ala ka kiraw tɔɔrɔ. O kɔ, Jehova y’a Dencɛ ci u fɛ. O Dencɛ lo ye Masiya ye. Nka, Israɛldenw y’a Dencɛ faga. O talen lanin kɔ, Yezu ye Zaburuw 118:22 ka kiraya kuma kofɔ (Luka 20:9-17). Ciden Piyɛri basigira o vɛrise kelen kan tuma min na a kumana ni Yahutuw ka mɔgɔ nunu ye: ‘Kititigɛlaw, . . . cɛkɔrɔbaw ani sariya karamɔgɔw.’ Olu tun ye ɲɔgɔn lajɛn “Zeruzalɛmu dugu kɔnɔ.” A y’a fɔ o mɔgɔw ye ko: “Yezu Krista Nazarɛtika . . . aw tun ye min gwengwen lɔgɔ kan. Ala y’a kunun.” O kɔ, a y’a fɔ ko: “Aw bonlɔlaw banna kabakuru min na, o nana kɛ kabakuru barikaman ye, boon nɔnkɔn ta.”—Kɛw. 3:15; 4:5-11; 1 Piyɛri 2:5-7.

9. Koo kabakoman juman lo tun kofɔra Zaburuw 118:22 kɔnɔ?

⁹ Siga t’a la, kiraya kuma min be sɔrɔ Zaburuw 118:22 kɔnɔ, o tun b’a yira ko sukununi dɔ bena kɛ hali n’a kofɔra kabi saan caaman. Mɔgɔw tun bena ban Masiya la ani k’a faga. Nka, a tun bena lakunu ka kɛ boon nɔnkɔn kabakuru barikaman ye. Yezu lakununin kɔ, ale kelenpe lo kɛra kisibaga ye sabu “Ala ma mɔgɔ wɛrɛ ci diɲɛ na, adamaden be se ka kisi min tɔgɔ barika la.”—Kɛw. 4:12; Efɛz. 1:20.

10. a) Zaburuw 16:10 kɔnna ka kuma mun lo koo la? b) An b’a lɔn cogo di ko a tun ma ɲɛsin Dawuda lo ma?

¹⁰ An ka vɛrise wɛrɛ lajɛ min be kuma sukununi dɔ koo la. O sukununi kɛra saan waa kelen ni kɔ o kiraya kuma kɔ. O b’a to an be la a la ko sukununi be se ka kɛ hali n’a kofɔra kabi wagatijan. Zaburuw 16 kɔnɔ, Dawuda y’a sɛbɛ ko: “Katuguni i tɛna ne ni to saya bolo, i tɛna sɔn i ka Senuma ka toli.” (Zab. 16:10, ABM). Dawuda tun t’a fɔra le ko ale tɛna sa ka ye wala ko u tɛna ale suu don. Ala ka Kuma b’a yira ka gwɛ ko Dawuda kɔrɔla. O kɔ, “Dawuda sara, u y’a suu don a yɛrɛ ka ciin kɔnɔ.” (1 Mas. 2:1, 10). O la, Zaburuw 16:10 tun be kumana jɔn lo koo la?

11. Tuma juman lo Piyɛri ye Zaburuw 16:10 ɲɛfɔ?

¹¹ Saan waa kelen ni kɔ Zaburuw 16:10 ka kumaw sɛbɛnin kɔ, Piyɛri y’a ɲɛfɔ a tun ɲɛsinna mɔgɔ min ma. Lɔgɔkun damanin Yezu sanin ani a lakununi kɔ, ciden Piyɛri kumana ni Yahutuw ni siya wɛrɛ mɔgɔw ye. U tun ye mɔgɔ waa caaman ye (Kɛwaliw 2:29-32 kalan). A y’a fɔ ko Dawuda sara ani ko u y’a suu don. Piyɛri lamɛnbagaw tun b’o kala ma. Piyɛri y’a fɔ tugun ko Dawuda “tun kɔnna ka Ala ka Mɔgɔ wolomanin [Masiya] kununko lɔn.” Bibulu t’a fɔ ko jama ye Piyɛri ka kumaw sɔsɔ.

12. Zaburuw 16:10 dafara cogo di? Ala tun y’a daa di sukununi min koo la, o vɛrise b’a yira cogo di k’o ye tiɲɛn ye?

¹² Dawuda ye kuma minw sɛbɛ Zaburuw 110:1 kɔnɔ, Piyɛri y’o kofɔ walisa mɔgɔw k’a ka kumaw faamu ka ɲɛ (Kɛwaliw 2:33-36 kalan). Piyɛri basigira Ala ka Kuma kan ka jamaba dɛmɛ u ka la a la ko Yezu lo ye “Matigi” ani Krista ye. Mɔgɔw y’a faamu ko Zaburuw 16:10 dafara tuma min na Yezu suu kununa. Kɔfɛ, ciden Pol basigira o vɛrise kan fana ka kuma ni Yahutuw ye Antiyɔsi dugu la, Pisidi jamana na. A ka kumaw ye mɔgɔw kabakoya ani u tun b’a fɛ ka dɔ lɔn tugun o koo la (Kɛwaliw 13:32-37, 42 kalan). Bibulu tun kɔnna ka kuma sukununi min koo la, o dafara hali ka sɔrɔ o kofɔra kabi saan caaman. O b’an ka limaniya sabati sukununi koo la.

13. An be se k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la sukununi koo la?

¹³ K’a lɔn ko sukununi be se ka kɛ hali  n’a kofɔra kabi saan caaman, o b’an jija yɛrɛ le! Nka, dɔ be se k’a yɛrɛ ɲininga ko: “Yala o kɔrɔ ko ne ka ɲi ka kɔnɔnin kɛ wagatijan kɔnɔ ka sɔrɔ ka n’ ka mɔgɔ kanulenw ye wa? Sukununi bena kɛ tuma juman?” Yezu y’a fɔ a ka cidenw ye ko: “Ne Fa Ala ka wagati min latigɛ, ani a ka tuma min latigɛ ni a yɛrɛ ta fanga ye, aw man kan ka o lɔn.” O kɔrɔ, a ka cidenw tun tɛ se ka koo dɔw lɔn (Kɛw. 1:6, 7, Biblu Ala ta Kuma; Zan 16:12). Nka, an be ni kunnafoni dɔw ye minw b’an dɛmɛ k’a lɔn sukununi bena kɛ tuma min na.

14. Sukununi minw kɛra ka kɔn Yezu ka tile ɲɛ, mun na u tɛ kelen ye ni Yezu ta ye?

¹⁴ Sukununi minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, Yezu ta lo kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ u bɛɛ kan. Ni Yezu suu tun ma kunu, an ka mɔgɔ kanunin minw sara, an si tun tɛna se k’u ye tugun. Kira Eliya ani Elize ye mɔgɔ minw suu kunu ka kɔn Yezu ka tile ɲɛ, olu ma to niin na fɔɔ abada. U sara ani u suu tolila kaburu la. Nka, “an y’a lɔn ko Krista kununna, ale te sa tugu, saya te se a kɔrɔ tugu.” A “bena to nii na kudayi” sankolo la.—Ɔrɔm. 6:9; Yir. 1:5, 18; Kɔlɔs. 1:18; 1 Piyɛri 3:18.

15. Mun na a fɔra ko Yezu lo kɛra mɔgɔ “kununnen fɔlɔ” ye?

¹⁵ Yezu fɔlɔ lo suu kununa ka kɛ mɛlɛkɛ ye sankolo la. Mɔgɔ minw suu be kunu o cogo la, u si ta kɔrɔtanin tɛ ka se Yezu ta ma (Kɛw. 26:23). Nka, mɔgɔ wɛrɛw fana suu bena kunu ka taga sankolo la. Yezu y’a daa di ko a ka ciden kantigiw bena kuntigiya kɛ n’ale ye o yɔrɔ la (Luka 22:28-30). Walisa k’o sara sɔrɔ, u ka ɲi ka sa ban. O kɔ, i ko Yezu, u bena kunu ka kɛ mɛlɛkɛw ye sankolo la. Ciden Pol y’a sɛbɛ ko: “Krisita kununna ka bɔ suw cɛma. Minnu sara, ale ye olu la kununnen fɔlɔ de ye.” O kɔ, a y’a fɔ ko mɔgɔ wɛrɛw bena kunu ka ɲɛnamaya kɛ sankolo la. A ko: “Bɛɛ ni a ka waati don. Krisita ye fɔlɔ ye, o kɔ, minnu ye Krisita taw ye a na tuma la [o kɔrɔ, kabi a ka Masaya daminɛ tuma na].”—1 Kor. 15:20, 23, ABM.

16. Minw bena kunu ka kɛ mɛlɛkɛw ye sankolo la, olu bena kunu tuma juman?

¹⁶ Minw bena kunu ka kɛ mɛlɛkɛw ye sankolo la, Pol ka kumaw b’an dɛmɛ k’a lɔn o bena kɛ wagati min na. O tun bena kɛ kabi tuma min na Krista tun bena a ka Masaya daminɛ sankolo la. Kabi saan caaman, Jehova Seerew be basigi Bibulu kan k’a yira ko Yezu ka Masaya daminɛna saan 1914 la. Yezu bele be yen a ka Masaya la ani duniɲa jugu ni halaki loon surunyana kosɔbɛ.

17, 18. Mun lo bena kɛ kerecɛn mɔlen dɔw la Yezu ka Masaya daminɛnin kɔ?

¹⁷ Minw bena kunu ka taga sankolo la,  Bibulu b’a fɔ tugun olu koo la ko: “Mɔgɔ minw sara, an t’a fɛ aw ka to olu ka koo lɔnbaliya la . . . N’an lanin b’a la tiɲɛ na ko Yezu sara ka kunun, o cogo la mɔgɔ minw sara k’u jigi lanin to Yezu kan, Ala bena olu kunun fana u ka to ni Yezu ye. . . . An minw bena to [niin] na fɔɔ ka taga se Matigi ka kɔsegi ma [o kɔrɔ, kabi a ka Masaya daminɛ tuma na], mɔgɔ minw sara, an tena kɔn ka taga olu ɲa. Ni sira dira, mɛlɛkɛ kuntigi ka pɛrɛnkan fɛ ani Ala ka buru kaan fɛ, . . . mɔgɔ minw tun lara Krista la ka sɔrɔ ka sa, olu be kunun fɔlɔ. O kɔ, an minw tora nii na, an bena kori ka kɔrɔta ɲɔgɔn fɛ ni olu ye sankaba kan ka taga Matigi kunbɛn. An bena to n’a ye tuma bɛɛ.”—1 Tes. 4:13-17.

¹⁸ Sukununi fɔlɔ daminɛna wagati dɔɔni Krista ka Masaya daminɛni kɔ. Kerecɛn mɔlen minw bena to niin na tɔɔrɔba wagati la, olu bena “kɔrɔta ɲɔgɔn fɛ . . . sankaba kan.” Minw bena kɔrɔta “sankaba kan,” olu ‘tɛna sa,’ o kɔrɔ, u sanin tɛna to wagatijan kɔnɔ. Nka, u “cogo bena yɛlɛma le, yɔrɔnin kelen dɔrɔn, ɲaa tugu n’a yɛlɛ cɛ, buru laban fiyɛtuma” na.—1 Kor. 15:51, 52; Mat. 24:31.

19. An be sukununi juman lo kɔnɔna min ka ɲi ka tɛmɛ sukununiw kan minw kɛra galen?

¹⁹ Bi, kerecɛn kantigiw fanba tɛ kerecɛn mɔlenw ye ani u tɛna masaya kɛ ni Yezu Krista ye sankolo la. Nka, u be Jehova ka loon kɔnɔna, o min ye duniɲa ni laban loon ye. Mɔgɔ si t’a lɔn duniɲa laban bena kɛ loon tigitigi min na. Nka, koow b’a yira k’o loon surunyana (1 Tes. 5:1-3). Ni duniɲa kura sigira, sukununi sifa wɛrɛ bena kɛ. O wagati la, mɔgɔ minw sara, u bena kunu walisa ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan. U bena se ka kɛ mɔgɔ dafaninw ye ani ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada. Siga t’a la, o sukununi ka ɲi ka tɛmɛ sukununi tɛmɛninw kan minw kɛra galen. O wagati la, “muso dɔw . . . ka mɔgɔ saninw kununna.” Nka wagati dɔɔni o kɔ, o mɔgɔw sara tugun.—Eburuw 11:35.

20. Mun na an be se ka la a la ko sukununi bena kɛ cogo bɛnnin na?

²⁰ Bibulu b’a fɔ ko minw bena taga sankolo la, olu suu bena kunu. U kelen kelen “bɛɛ n’a lɔyɔrɔ.” (1 Kor. 15:23). O kama, an be se ka la a la ko sukununi minw bena kɛ dugukolo kan, o bena kɛ cogo bɛnnin na. O ye jigiya ɲuman ye dɛ! O b’an lasun k’an yɛrɛ ɲininga ko: Mɔgɔ minw sara a ma mɛɛn, yala olu lo bena kɔn ka kunu Yezu ka saan waa kelen mara daminɛni kɔ wa? Yala, u lɔnbagaw lo bena u bisimila wa? Jehova sagokɛla kantigi dɔw ye ɲɛnamaya kɛ galen ani u tun be jama ɲɛminɛ koɲuman. Yala olu lo bena kɔn ka kunu walisa ka Ala sagokɛlaw dɛmɛ ka koow labɛn alijɛnɛ kɔnɔ wa? Minw ma Jehova bato ka ye do? Olu bena lakunu tuma juman ani yɔrɔ juman? An be se k’an yɛrɛ ɲininga koo caaman na. Nka, yala kuun b’a la an ka to ka miiri u la wa? A ka fisa an ka kɔnɔni kɛ ka koow ye n’an ɲɛɛ ye. Jehova bena koow kɛ cogo min na, o bena an kabakoya.

21. I jigi lanin be mun lo la sukununi koo la?

²¹ Sanni o cɛ, an ka ɲi k’an ka limaniya sabati Jehova koo la. A y’a daa di Yezu sababu fɛ ko mɔgɔ sanin minw be ale hakili la, olu bena ɲɛnamaya kɛ tugun (Zan 5:28, 29; 11:23). Walisa k’a yira ko see be Jehova ye ka suuw kunu, Yezu y’a fɔ loon dɔ ko Ibrayima, Isiyaka ani Yakuba “ɲanaman lo.” (Luka 20:37, 38). Tiɲɛn na, an be ni dalilu caaman ye minw b’a to an be se k’a fɔ i ko ciden Pol ko: “Ne jigi dalen bɛ Ala kan, . . . ko mɔgɔw . . . suw na kunun.”—Kɛw. 24:15, ABM.