1-2. Mun na kerecɛnw bɛɛ ka ɲi k’a ɲini ka dɔ lɔn kerecɛn mɔlenw ka sukununi koo la?

BI, JEHOVA sagokɛlaw fanba ka jigiya ye ka ɲɛnamaya banbali kɛ dugukolo kan. Nka, kerecɛn mɔlenw tɔɔ minw be dugukolo kan, olu ka jigiya ye ka kunu ka taga ɲɛnamaya kɛ sankolo la. O kerecɛn mɔlenw b’a fɛ k’a lɔn u ka ɲɛnamaya bena kɛ cogo min na sankolo la. Nka, minw ka jigiya ye ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan, mun na olu ka ɲi k’a ɲini ka dɔ lɔn o koo la? I ko an bena a ye cogo min na, minw be kunu ka taga sankolo la, olu ka sukununi bena duga caaman lase fana mɔgɔw ma minw ka jigiya ye ka ɲɛnamaya banbali kɛ dugukolo kan. O la, an ka jigiya ye ka taga sankolo la wo, ka to dugukolo kan wo, an ka ɲi k’a ɲini ka dɔ lɔn sukununi koo la min ɲɛsinna kerecɛn mɔlenw ma.

² Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, Ala ye Yezu ka kalanden dɔw ɲɛminɛ u ye koo dɔw sɛbɛ kerecɛn mɔlenw ka sukununi koo la. Ciden Zan y’a ɲɛfɔ ko: “Sisan an ye Ala deenw ye, nka an bena kɛ min ye, o ma yira ka gwɛ fɔlɔ. An y’a lɔn ko tuma min na a bena a cogo yira, an bena kɛ komi ale.” (1 Zan 3:2, NW). O la, kerecɛn mɔlenw t’a lɔn u ka ɲɛnamaya bena kɛ cogo min na sankolo la u suu kununin kɔ. Nka, u bena Jehova ye yɛrɛ yɛrɛ la tuma min na u bena u ka sara sɔrɔ sankolo la. Bibulu tɛ koo bɛɛ fɔ an ye kerecɛn mɔlenw ka sukununi koo la. Nka, ciden Pol be kunnafoni dɔw di an ma o koo  la. Kerecɛn mɔlenw bena kɛ ni Krista ye tuma min na a bena gofɛrɛnɛmanw ni “fangatigiw” halaki. A bena “saya” yɛrɛ ban, o min y’an “jugu laban” ye. A laban, Yezu n’a marakɛɲɔgɔnw bena u yɛrɛ ani fɛɛn tɔɔw bɛɛ majigi Jehova ye (1 Kor. 15:24-28). O bena kɛ wagati diiman ye yɛrɛ le! *

3. Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 15:30-32 ye, Pol tun lanin lo sukununi koo la minkɛ, o y’a dɛmɛ ka mun lo kɛ?

³ Pol tun lanin lo sukununi koo la minkɛ, o y’a dɛmɛ ka tɔɔrɔ caaman muɲu (1 Korɛntikaw 15:30-32 kalan). A y’a fɔ Korɛntikaw ye ko: “Loon bɛɛ ne be saya sira kan.” A y’a sɛbɛ fana ko: “Ne ye tɔɔrɔ . . . sɔrɔ mɔgɔjuguw bolo Efɛzi dugu kɔnɔ.” (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23). N’a sɔrɔ o “mɔgɔjuguw” tun ye Yahutuw ani mɔgɔ wɛrɛw lo ye (Kɛw. 19:26-34; 1 Kor. 16:9). A mana kɛ min o min ye, Pol ye gwɛlɛyabaw sɔrɔ minw y’a niin bila farati la. O bɛɛ n’a ta, a tun be siniɲasigi filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye.—2 Kor. 4:16-18.

4. Sukununi jigiya be kerecɛnw ka limaniya barika bonya cogo di bi? (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

⁴ An be wagati gwɛlɛw lo la. U ye fariyako kɛ an balima dɔw la. Dɔ wɛrɛw be yɔrɔ minw na, kɛlɛ be yen ani u latanganin tɛ. Jamana dɔw la, u ye bali sigi Jehova Seerew ka baara wala a faan dɔw kan. O yɔrɔw la, u be se ka balimaw minɛ k’u don kaso la wala k’u faga. O gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, an balimaw be Jehova sago kɛra. U ye ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ yɛrɛ le! U sirannin tɛ sabu u b’a lɔn ko hali n’u y’u faga bi, Jehova ye layidu ta ko a bena u duga kosɔbɛ sini ma.

5. Miiricogo juman lo be se k’an ka limaniya nagasi sukununi koo la?

⁵ Pol y’a balimaw lasɔmi miiricogo nin koo la: “Ni suuw tena kunun, o tuma na: ‘An ka dumuni kɛ ka minni kɛ, bari sini an bena sa.’ ” Mɔgɔ dɔw tun be n’o miiriya jugu ye ka kɔn Pol ka wagati yɛrɛ ɲɛ. N’a sɔrɔ Pol tun be Ezayi 22:13 kɔnɔna kumaw lo fɔra, o min be Israɛldenw ka miiriya kofɔ. Sanni u k’a ɲini k’u magwɛrɛ Ala la, u tora ka boli boli u negelakow lo kɔ. An be se k’a fɔ ko u ka miiriya tun ye nin ye: “An ka ɲɛnamaya diyabɔ sabu bi an be yen, sini an tɛ yen.” Mɔgɔ caaman be n’o miiriya ɲɔgɔn lo ye bi. Nka, Bibulu b’a ɲɛfɔ o miiriya jugu ye bɔnɛ min lase Israɛldenw ma.—2 Til. Kib. 36:15-20.

6. An lanin lo sukununi koo la minkɛ, o b’a to an b’an yɛrɛ tanga teri sifa jumanw lo ma?

⁶ An b’a lɔn ko Jehova bena suuw kunu. O la, an b’an janto an teriw sugandili koo la. Mɔgɔ minw tun lanin tɛ sukununi koo la, Korɛnti balimaw tun man ɲi ka jɛnɲɔgɔnya kɛ n’olu ye. An be kalan min sɔrɔ o koo la bi: An be wagati caaman kɛ ni mɔgɔ minw ye, n’u t’u janto siniko la wala n’u ɲɛnako fɔlɔ ye k’u yɛrɛ ɲɛnagwɛ dɔrɔn le, u bena nɔɔ jugu to an kan. Ni kerecɛn sɔbɛ dɔ be wagati caaman kɛ n’o mɔgɔ sugu ye, o be se k’a miiricogo n’a ka delinanko ɲumanw nagasi. O mɔgɔw yɛrɛ be se k’a to a be koo dɔw kɛ minw ka gwo Ala ye. O kama, Pol y’a fɔ ka gwɛlɛya ko: “Aw k’aw ɲaa yɛlɛ ka taama tilenninya la. Aw kana to ka hakɛ kɛ tugu.”—1 Kor. 15:33, 34.

7. Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 15:35-38 ye, dɔw tun be ɲiningali jumanw lo kɛ sukununi koo la?

⁷ Vɛrise nunu kalan: 1 Korɛntikaw 15:35-38. Minw tun b’a fɛ mɔgɔw ka sigasiga sukununi koo la, n’a sɔrɔ u tun be ɲiningali kɛ ko: “Suuw bena kɛ cogo di ka kunun?” Pol y’o jaabi cogo min na, a ka ɲi an ka miiri o la sabu min be kɛ saya kɔ, bi mɔgɔ caaman be n’u yɛrɛ ka miiriya ye o koo la. Nka Bibulu be mun lo fɔ o koo la?

8. Minw be kunu ka taga sankolo la, ɲɛyirali juman lo b’an dɛmɛ k’olu ka sukununi koo faamu?

⁸ Ni mɔgɔ sara, a fari be toli. Nka Ala min ma tɛmɛ fɛɛn si fɛ ka duniɲa dan, ale be se k’o tigi lakunu ani ka farikolo bɛnnin di a ma (Zɛnɛzi 1:1; 2:7). Pol tɛmɛna ɲɛyirali dɔ fɛ k’a yira ko mɔgɔ sara ni farikolo min ye, Ala mako t’a la k’a tigi lakunu n’o farikolo kelen nin ye. Miiri “kisɛ” gwansan wala “ɲɔkisɛ” koo la. N’u y’a dan, a be falen ani a be kala bɔ. Kala min bɔra, o ni kisɛ tɛ kelen ye hali dɔɔni. Pol tɛmɛna o ɲɛyirali fɛ k’a yira ko n’an Danbaga ye mɔgɔ lakunu ka bɔ saya la, a be se ka farikolo di a ma “ka kɛɲɛ [n’ale] yɛrɛ sago ye.”

9. Faranfasi min be farikolow ni ɲɔgɔn cɛ, 1 Korɛntikaw 15:39-41 be mun lo fɔ o koo la?

⁹ Vɛrise nunu kalan: 1 Korɛntikaw 15:39-41. Pol y’a fɔ ko Ala ma fɛɛnw dan ni farikolo sifa kelen ye. Ɲɛyirali fɛ, misiw, kɔnɔw ani jɛgɛw tɛ ni farikolo kelen ye. Pol y’a fɔ ko sankolo la, tile ani kalo cogoya tɛ kelen ye. A y’a fɔ fana ko “lolo dɔ yeelen be tɛmɛ dɔ ta kan.” O ye tiɲɛn ye hali n’an tɛ se k’o faranfasi ye an ɲɛɛ na. Lɔnnikɛlaw b’a fɔ ko lolow sifa tɛ kelen ye. Dɔw ka bon, dɔw ka dɔgɔ, a wulenmanw be yen, a gwɛmanw be yen ani a nɛrɛmugumanw be yen, i n’a fɔ tile. Pol y’a fɔ fana ko: “Sankololafɛnw be yen, dugukolo kan fɛɛnw fana be yen.” Cogo di do?  Dugukolo kan, farikolow ye sogolaman ye. Nka sankolo la, farikolow ye hakiliman ye, i n’a fɔ mɛlɛkɛw ta.

10. Minw suu be kunu ka taga sankolo la, olu be kunu ni farikolo sifa juman lo ye?

¹⁰ A kɔrɔsi Pol ye min fɔ o kɔ: “O cogo kelen na fana, suuw kununko bena kɛ ten. Farisogo tolita be don, a ɲanaman be kunun.” Tiɲɛn na, ni mɔgɔ sara, a farikolo be toli ani a be kɔsegi buguri la (Zɛnɛzi 3:19). N’o lo, cogo juman na farikolo “ɲanaman be kunun”? Pol tun kaan tɛ adamadenw lo ma minw kununa ka bɔ saya la dugukolo kan, i n’a fɔ Eli, Elize ni Yezu ye minw kunu. Pol tun kaan be mɔgɔ dɔw lo ma minw be kunu ni mɛlɛkɛw farikolo ɲɔgɔn ye walisa ka ɲɛnamaya kɛ sankolo la.—1 Kor. 15:42-44.

11-12. Yɛlɛmani juman lo kɛra Yezu fɛ tuma min na a suu kununa? O yɛlɛmani ɲɔgɔn be kɛ cogo di kerecɛn mɔlenw fɛ?

¹¹ Tuma min na Yezu tun be dugukolo kan, a tun be ni adamadenw farikolo ɲɔgɔn ye. Nka tuma min na a suu kununa, a kɛra mɛlɛkɛ ye “min be nii di” ani a kɔsegira sankolo la. O cogo kelen na, kerecɛn mɔlenw tun bena kunu ka bɔ saya la ni farikolo ye min be se ka ɲɛnamaya kɛ sankolo la. Pol y’a ɲɛfɔ ko: “Mɔgɔ min bɔra dugukolo la, an ye ale cogo ta cogo min na, o cogo kelen na fana, mɔgɔ min bɔra sankolo la, an bena ale fana cogo ta.”—1 Kor. 15:45-49.

¹² A kɔrɔtanin lo an k’a to an hakili la ko Yezu ma kunu ni adamaden farikolo ye. Mun na do? Pol y’o ɲɛfɔ tuma min na a sera a ka kuma laban na sukununi koo la. A ko: “Farisogo ni joli tɛ se ka Ala ka masaya sɔrɔ” sankolo la (1 Kor. 15:50, Bible senuma). Cidenw ni kerecɛn mɔlen tɔɔw tun tɛna kunu ka taga sankolo la ni adamaden farikolo ni joli ye, o min ye tolita ye. U tun bena kunu tuma juman do? Pol y’a ɲɛfɔ ko u tun tɛna kunu u sanin kɔ dɔrɔn, nka u  ka sukununi tun bena kɛ kɔfɛ le. Tuma min na Pol ye Korɛntikaw ka kitabu fɔlɔ sɛbɛ, Yezu ka kalanden dɔw tun “sara” ka ban, i n’a fɔ ciden Zaki (Kɛw. 12:1, 2). Cidenw ani kerecɛn mɔlen tɔɔw tun ma sa fɔlɔ.—1 Kor. 15:6.

13. Mun lo tun bena kɛ Yezu siginin kɔ masaya la?

¹³ Yezu ni Pol ye kiraya kɛ wagati jɔnjɔn dɔ koo la. O wagati la, Krista tun bena kɛ masaya la. O tuma na, kɛlɛw, dugukolo yɛrɛyɛrɛ, fɔɲɔbanaw ani koo jugu wɛrɛw tun bena kɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ. O kiraya kuma be dafara kabi saan 1914. Koo jɔnjɔn wɛrɛ tun bena a yira ko a be dafara. Yezu y’a fɔ ko kibaro diiman bena fɔ k’a yira ko Ala ka Masaya sigira sen kan. O kibaro tun bena fɔ “diɲɛ yɔrɔ bɛɛ la, waasa Alalɔnbaliw bɛɛ k’a koo mɛn. O kɔ, diɲɛ laban be sɔrɔ ka se.” (Mat. 24:3, 7-14). Pol y’a fɔ ko kerecɛn mɔlen minw “sara,” olu ka sukununi tun bena kɛ fana tuma min na Krista be masaya la.—1 Tes. 4:14-16; 1 Kor. 15:23.

14. Kerecɛn mɔlen minw be sa Krista siginin kɔ masaya la, olu be kɛ cogo di?

¹⁴ Bi kerecɛn mɔlen minw be sa, olu be sin ka kunu ka taga sankolo la. Pol ka kuma b’o lo yira 1 Korɛntikaw 15:51, 52 kɔnɔ. A ko: “An bɛɛ tena sa, nga an bɛɛ cogo bena yɛlɛma le, yɔrɔnin kelen dɔrɔn, ɲaa tugu n’a yɛlɛ cɛ, buru laban fiyɛtuma.” O kumaw be dafara bi! Krista balimaw suu kununin kɔ, u bena ninsɔndiya kosɔbɛ sabu u bena “to n’a ye tuma bɛɛ.”—1 Tes. 4:17.

15. Minw bena yɛlɛma “ɲaa tugu n’a yɛlɛ cɛ,” baara juman lo b’olu kɔnɔna?

¹⁵ Minw bena yɛlɛma “ɲaa tugu n’a  yɛlɛ cɛ,” Bibulu b’a fɔ an ye olu bena baara min kɛ sankolo la. Yezu y’a fɔ u ye ko: “Ni min y’a yɛrɛ minɛ ka ɲa, ka ne ka fɔtaw bɛɛ kɛ fɔɔ ka se u daan na, ne bena siya wɛrɛw ka kuntigiya di o tigi ma. A bena u mara ni nigɛbere ye k’u ci, i n’a fɔ mɔgɔ be daga ci cogo min na. Ne yɛrɛ y’o fanga nin sɔrɔ n Faa fɛ.” (Yir. 2:26-28). Minw bena taga sankolo la, olu bena fara u Kuntigi Yezu kan ka siyaw mara ni nigɛbere ye.—Yir. 19:11-15.

16. Mɔgɔ caaman bena see sɔrɔ saya kan cogo di?

¹⁶ A gwɛnin lo ko kerecɛn mɔlenw bena see sɔrɔ saya kan (1 Kor. 15:54-57). U ka sukununi sababu la, u bena dɛmɛ don walisa ka juguya bɛɛ ban Arimagedɔn kɛlɛ nata la. Kerecɛn miliyɔn caaman, cɛɛw fara musow kan, u bena kisi ka ‘bɔ tɔɔrɔba’ la ani ka don duniɲa kura kɔnɔ (Yir. 7:14). O mɔgɔ minw kisira, olu bena a ye cogo wɛrɛ la tugun ko see sɔrɔla saya kan: Mɔgɔ miliyari caaman minw sara, u suu bena kunu! Miiri k’a filɛ o kabako koo bena an ninsɔndiya cogo min na! (Kɛw. 24:15). Minw bɛɛ bena kantigiya kɛ Jehova ye, olu bena see sɔrɔ saya kan, an y’o min sɔrɔ cɛɛn ye Adama fɛ. U bena ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada!

17. Min fɔra 1 Korɛntikaw 15:58 kɔnɔ, o b’an jija ka mun lo kɛ sisan?

¹⁷ Jehova y’a to ciden Pol ye dususalo kumaw sɛbɛ sukununi koo la k’o ci Korɛntikaw ma. Bi, kerecɛn kelen kelen bɛɛ ka ɲi k’a waleɲuman lɔn o kosɔn. Dalilu barikamanw b’a yira ko an ka ɲi ka sɔn Pol ka ladili nin ma, o min ye ko an k’an seko bɛɛ kɛ “Matigi ka baara la” sisan (1 Korɛntikaw 15:58 kalan). N’an b’an seko bɛɛ kɛ o baara la, an be se ka la a la ko an bena ɲɛnamaya kɛ hɛɛrɛ la sini ma. An bena ɲɛnamaya kɛ cogo ɲuman dɔ la, an yɛrɛ ma deli ka miiri min na. O bena a yira ka gwɛ ko an ye baaraba min kɛ Matigi ye, o ma kɛ fuu ye.