N’ KƆRƆBAYARA Graz dugu la, Otirisi jamana na. N’ saan wolonfila, u tagara ni n’ ye lakɔli dɔ la u be diinankow kalan yɔrɔ min na. Nka, n’ ye mɔnpɛriw ni masɛriw ye u be kakalayakow kɛra ani o koo ye n’ hakili ɲagami. O kama, n’ bamuso y’a to n’ bɔra o lakɔli la sanni saan yɛrɛ ka ban.

Kɔfɛ, n’ tagara lakɔli dɔ la, ɛntɛrna na. Loon dɔ sufɛ, n’ facɛ nana n’ ta walisa an ka taga dogo sabu u tun be bɔnbuw cira Graz dugu la. An tagara dogo Schladming dugu la. An senin kɔ dɔrɔn, an tun tɛmɛna pɔɔn min kan, bɔnbu y’o ci ka yɛrɛkɛ. Loon wɛrɛ, ka ne ni n’ mamamuso to an ka luu kɔnɔ, awiyɔn dɔ ye marifa ci an kan. O awiyɔn tun tɛ sanfɛ kojugu. Sanni marifakɛlɛ ka ban, legilizi ni gofɛrɛnɛman y’an jigi tigɛ.

Saan 1950, Jehova Seere dɔ y’a daminɛ ka kibaro diiman fɔ n’ bamuso ye. N’ tun be to k’u ka baro lamɛn ani ka n’ bamuso bila sira lajɛnw na. Komi n’ bamuso tun lanin b’a la ko tiɲɛn diinan lo, a batizera saan 1952 la.

O wagati la, a tun be n’ ɲɛɛ na ko an ka dugu ka kafo tun ye musokɔrɔbaw ka jɛnkulu dɔ lo ye. Nka kɔfɛ, an tagara kafo wɛrɛ kɔnɔ ani kanbelew ni sunguru caaman tun be yen. Musokɔrɔba jɛnkulu tun tɛ! An kɔseginin Graz dugu la, n’ y’a daminɛ ka taga lajɛnw bɛɛ la. Dɔɔni o kɔ, ne fana lara a la ko n’ tun be min kalanna, tiɲɛn lo. N’ fana y’a faamu ko Jehova Ala b’a sagokɛlaw dɛmɛ ani ko a t’u jigi tigɛ abada! A b’o kɛ hali n’an b’a miiri ko an b’an kelen na ani ko an tɛ se ka gwɛlɛya dɔ muɲu.—Zab. 3:6, 7.

N’ tun b’a fɛ ka kibaro diiman fɔ tɔɔw ye. N’ y’a daminɛ ni n’ dɔgɔ ni n’ kɔrɔw lo ye. N’ kɔrɔmuso naani tun ye mɛtirimusow ye ani u tun bɔra soo. Nka, u tun be baara kɛ dugu dennin minw na, n’ tagara yen walisa k’u jija  u ka Bibulu kalan. Kɔfɛ, n’ dɔgɔ ni n’ kɔrɔw bɛɛ y’o lo kɛ ani u kɛra Jehova Seerew ye.

N’ ka lɔgɔkun filanan na soo ni soo waajuli la, n’ ye bibulukalan daminɛ ni muso dɔ ye. A tun be ni saan 30 ni kɔ ye. A ye ɲɛtaga kɛ fɔɔ ka batize. Kɔfɛ, a cɛɛ n’a dencɛ fila fana batizera. O muso ka bibulukalan ye n’ ka limaniya sabati. Cogo di do? Mɔgɔ si ma deli ka bibulukalan kɛ ni n’ ye. N’ tun ka ɲi ka kalansen kelen kelen bɛɛ labɛn. A be komi n’ tun be n’ yɛrɛ kalan fɔlɔ walisa ka se ka n’ ka Bibulu kalanden kalan! O ye n’ dɛmɛ ka tiɲɛnkalanw faamu koɲuman. N’ ye batɛmu ta saan 1954, awirilikalo la.

Saan 1955, n’ tagara lajɛnba dɔw la minw labɛnna jamana caaman kama. O lajɛnbaw kɛra Alemaɲi, Faransi ani Angletɛri. Ka n’ to Londres, n’ ye Albert Schroeder kunbɛn. A tun ye Gilead lakɔli ka kalanfa dɔ ye. Kɔfɛ, a kɛra Koow Ɲɛnabɔla Jɛnkulu mɔgɔ dɔ ye. An tagara Garande Beretaɲi ka mize (British Museum) filɛ ani balimacɛ Schroeder ye Bibulu kɔrɔkɔrɔ dɔw yira an na minw sɛbɛra ni bolo ye. Ala tɔgɔ tun be sɔrɔ u kɔnɔ, Heburukan na. O kɔ, a y’a ɲɛfɔ fɛɛn min kama o sɛbɛninw nafa ka bon. O ye ne dusukun sɔrɔ yɛrɛ le. O kama, n’ tun jijanin lo kosɔbɛ ka Bibulu ka kalanw jɛnsɛn.

N’ ye kudayi piyɔniye baara daminɛ saan 1956, zanwiye tile fɔlɔ. Kalo naani o kɔ, u ko n’ ka taga kɛ dan na piyɔniye ye Mistelbach dugu la, Otirisi. O wagati la, Jehova Seerew tun tɛ o yɔrɔ la. Ne ni n’ ka waajulikɛɲɔgɔn ka kokɛcogow tun tɛ kelen ye hali dɔɔni ani o kɛra gwɛlɛyaba ye n’ fɛ. Bɛrɛ tun ma n’ jɛn saan 19 na ani n’ tun lamɔna duguba la. Nka, ale tun be ni saan 25 ye ani a tun bɔra dugudennin dɔ la. N’ tun tɛ la joona sufɛ ani n’ tun tɛ wuli joona sɔgɔma. Nka ale tun be la joona ani a tun be wuli joona. O bɛɛ n’a ta, an kɛtɔ ka Bibulu ka ladiliw sira tagama, an sera ka bɛn ani an y’an ka waajuli baara kɛ ɲɔgɔn fɛ koɲuman.

An ye gwɛlɛya wɛrɛ sɔrɔ ka tɛmɛ o kan. U y’an tɔɔrɔ nka “Ala m’an bila.” (2 Kor. 4:7-9). Loon dɔ, an tun be waajuli kɛra dugudennin dɔ la ani mɔgɔw y’u ka wuluw foni an kama. Yanni dɔɔni, wulu belebelebaw y’an lamini, u tun be sɔngɔra ani k’u ɲiinw waga an kama. An ye ɲɔgɔn bolo minɛ ani n’ ye delili kɛ ko: “Jehova, sabari n’u y’an minɛ, a to an ka sa joona!” U sera an gɛrɛfɛ dɔrɔn, u lɔra. U y’u kukalaw yuguyugu ani u kɔsegira. An y’a lɔn ko Jehova lo y’an dɛmɛ. O kɔ, an ye waajuli kɛ o dugudennin bɛɛ kɔnɔ. A diyara an ye k’a ye ko mɔgɔw ye lamɛnni kɛ. N’a sɔrɔ u tun kabakoyara k’a ye k’o wuluw ma foyi kɛ an na ani ko an m’an fari faga. Kɔfɛ, u dɔw yɛrɛ kɛra Jehova Seerew ye.

Koo wɛrɛ ye siranyaba bila an na. Loon dɔ, an ka lutigi ye dɔrɔ min ka suu ani a ko ale b’an faga sabu an b’an sigiɲɔgɔnw ɲɛɛ gwanna. A muso y’a dari ka dɛsɛ. An y’u ka kuma bɛɛ mɛn k’an to boon kɔnɔ etazi sanfɛ. An ye sigilanw kɛ ka daa tugu joona  joona ani an y’a daminɛ k’an ka valiziw labɛn. An ye daa yɛlɛ tuma min na, an ka lutigi tun lɔnin be ɛsikaliyew kan ani murujan dɔ tun b’a bolo. O kama, daa min tun be kɔfɛyɔrɔ la, an bɔra n’o ye ka boli ka bɔ zaradɛn na n’an ka minanw bɛɛ ye. An ma kɔsegi ka na tugun.

An tagara boon dɔ ta lotɛli dɔ la. A laban an tora yen saan kelen ɲɔgɔn. O y’an dɛmɛ an ka waajuli baara la. Cogo di do? O lotɛli tun be dugu cɛma ani a tun ka di an ka Bibulu kalanden caaman ye ka na kalan kɛ yen n’an ye. Dɔɔni o kɔ, an y’a daminɛ ka kafo ka kitabukalan ni Kɔrɔsili Sangaso kalan kɛ an ka boon kɔnɔ ani mɔgɔ 15 ɲɔgɔn lo tun be kɛ yen.

An tora Mistelbach saan kelen ni kɔ. O kɔ, u ye n’ ci ka taga Feldbach dugu la Graz dugu worodugu ni kɔrɔn cɛ. N’ tun be ni waajulikɛɲɔgɔn kura ye. Nka, kafo si tun tɛ yen. An tun be boon dennin dɔ kɔnɔ min dilanna ni lɔgɔ ye, etazi fɔlɔ la. Komi woow tun be lɔgɔw cɛma ani fɔɲɔ tun be tɛmɛ yen ka don boon kɔnɔ, an ye zurunaliw kɛ k’u datugu. Ka fara o kan, an tun be jii bɔ kɔlɔn lo la. Nka, an ka jijali ma kɛ fuu ye. Kalo damanin kɔnɔ, jɛnkulu dɔ sigira sen kan. An tun be bibulukalan kɛra ni denbayamɔgɔ dɔw ye ani u la mɔgɔ 30 kɛra Jehova Seerew ye!

O koow ɲɔgɔn y’a to n’ ye Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ sabu minw b’a ka Masaya kɛ u ɲɛnako fɔlɔ ye, a t’olu to yen abada! Hali ni mɔgɔ si tɛ se k’an dɛmɛ, Jehova kɔni b’an dɛmɛ tuma bɛɛ.—Zab. 121:1-3.

Lajɛnba min labɛnna jamana caaman kama, u dɔ kɛra saan 1958, yɔrɔ nunu na Niyɔriki: Yankee Stadium ni Polo Grounds. N’ ye sɛbɛ dɔ dafa walisa ka taga o lajɛnba la ani Otirisi ka Betɛli ye n’ ɲininga n’a bena diya n’ ye ka Gilead lakɔli 32nan kɛ. N’ tun be se ka ban o nɛɛmaba la cogo di? N’ sinna k’a fɔ ko “ɔnhɔn!”

Gilead lakɔli la, n’ sigira Martin Poetzinger gɛrɛfɛ. A tun ye tɔɔrɔbaw muɲu Nazi ka fanga baara kɛyɔrɔw la. Kɔfɛ ale  fana kɛra Koow Ɲɛnabɔla Jɛnkulu mɔgɔ dɔ ye. Kilasi kɔnɔ, Martin tun be kuma n’ tulo la ka n’ ɲininga ko: “Erika, o kɔrɔ ko di Alemankan na?”

An ka fɔrɔmasɔn tilancɛ la, Nathan Knorr y’a fɔ an tun ka ɲi ka taga yɔrɔ minw na. Ne tun ka ɲi ka taga Paraguay. Komi n’ tun tɛ mɔgɔkɔrɔba ye, n’ facɛ tun ka ɲi ka sira di walisa n’ ka se ka don o jamana na. N’ sera Paraguay saan 1959 marisikalo la. N’ tun be misɔnden boon dɔ kɔnɔ ni waajulikɛɲɔgɔn kura ye Assomption dugu la.

Dɔɔni o kɔ, n’ ye Walter Bright kunbɛn. Misɔnden tun lo ani a tun ye Gilead lakɔli 30nan kɛ. Kɔfɛ, an furula ani an ye gwɛlɛyaw muɲu ɲɔgɔn fɛ. An tun mana gwɛlɛyaba dɔ sɔrɔ tuma o tuma, an tun be Jehova ka layidu kumaw kalan Ezayi 41:10 kɔnɔ. A fɔra yen ko: “Aw kana siran, bari, ne be ni aw ye, aw hakili kana ɲagami, bari, ne le ye aw ka Ala ye. Ne be barika don aw la.” O vɛrise tun b’an hakili sigi ko n’an y’an jija ka to kantigiya la ani ka Ala ka Masaya kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye, a tɛna an to yen abada.

O kɔ, u y’an ci ka taga Berezil donda gɛrɛfɛ. O yɔrɔ la, legilizi kuntigiw ye kanbelew ni sunguruw lasun u ka bɛrɛw fili an ka misɔnden boon kan k’a sɔrɔ a tun tiɲɛna. O kɔ, Walter ye bibulukalan daminɛ ni polisiw kuntigi ye. Ale ye koo bɛɛ kɛ walisa polisiw ka lɔ an ka luu daa la lɔgɔkun kelen. O kɛra sababu ye an ye ɲɛsuma sɔrɔ. Dɔɔni o kɔ, an bɔra yen ka yɛlɛma boon ɲuman dɔ kɔnɔ Berezil jamana kɔnɔ, Paraguay donda gɛrɛfɛ. O y’an nafa sabu an tun be se ka lajɛnw kɛ Paraguay ani Berezil. Sanni an ka bɔ o yɔrɔ la, kafo fitinin fila tun be yen.

N’ ka dɔgɔtɔrɔw tun ko n’ tɛ se ka deen sɔrɔ. O kama, saan 1962 an kabakoyara k’a mɛn ko n’ kɔnɔman lo! Kɔfɛ, an tagara sigi Walter somɔgɔw gɛrɛfɛ Hollywood dugu la, Floride mara la. Saan caaman kɔnɔ, ne ni Walter ma se ka piyɔniye baara kɛ sabu an tun ka ɲi k’an ka denbaya mako wasa. O n’a ta bɛɛ, an tora ka Ala ka Masaya kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye.—Mat. 6:33.

An sera Floride saan 1962 novanburu la. An kabakoyara k’a ye ko an balima farafinw ni tubabuw, tun tɛ lajɛnw kɛ ɲɔgɔn fɛ. U tun tɛ waajuli kɛ fana yɔrɔ kelen na. U tun b’o kɛ walisa dugu mɔgɔw kana wuli u kama. Nka Jehova fɛ, siyaw bɛɛ ye kelen ye. A ma mɛɛn, farafinw ni tubabuw y’a daminɛ ka lajɛnw kɛ ɲɔgɔn fɛ. A tun gwɛnnin lo k’o sera ka kɛ Jehova lo barika la sabu bi, kafo caamanba b’o yɔrɔ la.

A fɔ man di nka, saan 2015, Walter sara. Kansɛri bana lo tun y’a kunsɛmɛ minɛ. A kɛra furucɛ ɲuman ye n’ fɛ saan 55 kɔnɔ. A tun be Jehova kanu ani a ye balima caaman dɛmɛ. N’ kɔrɔtɔnin lo k’a ye tugun kɛnɛya la sukununi wagati la.—Kɛw. 24:15.

N’ be Jehova waleɲuman lɔn sabu n’ sera ka kudayi cidenya baara kɛ saan 40 ni kɔ kɔnɔ. N’ ye ninsɔndiyaba ni duga caaman sɔrɔ o la. Ɲɛyirali fɛ, ne ni Walter ka Bibulu kalanden mɔgɔ 136 batizera an ɲɛna. Tiɲɛn lo ko an ye gwɛlɛya dɔw sɔrɔ, nka o m’a to an y’an ka Ala kantigi batoli dabila. O gwɛlɛyaw y’a to an y’an magwɛrɛ Ala la kosɔbɛ sabu an tun lanin b’a la ko a bena koow ɲɛnabɔ a sago la ani wagati min k’a diya. A y’o lo kɛ fana!—2 Tim. 4:16, 17.

Walter ɲɛnafin be n’ na kosɔbɛ. Nka, n’ ka piyɔniye baara be n’ dɛmɛ ka n’ ka dimi muɲu. Ni n’ be mɔgɔw kalan Bibulu koo la, o be n’ dɛmɛ. Min yɛrɛ be n’ dɛmɛ kosɔbɛ, o ye ka sukununi jigiya kofɔ u ye. Tiɲɛn na, n’ be se k’a fɔ ko koow mana kɛ cogo o cogo, Jehova ma n’ jigi tigɛ abada! I ko a y’a daa di cogo min na, a ye n’ dɛmɛ ka n’ barika bonya n’a “kininbolo barikama ye.”—Ezayi 41:10, ABM.