1. Kabi sanga ni wagati bɛɛ, Jehova sagokɛla caaman y’a yira cogo di k’u b’a batora ni miiriya ɲuman ye?

 I BE jɛnɲɔgɔnya min kɛra ni Jehova ye, yala i b’o jati fɛɛn nafamanba ye wa? Siga t’o la, ani i kelen lo tɛ ni o miiriya ye! Kabi galen, Jehova sagokɛla caaman fana tun be ni o miiriya ye (Zab. 104:33, 34). Mɔgɔ caaman ye jijalibaw lo kɛ walisa ka se ka Jehova bato. Israɛldenw ka wagati la, o mɔgɔ dɔw tun weelela ko Naziriyɛnw. Naziriyɛnw tun ye jɔnw lo ye ani an be kalan jumanw lo sɔrɔ u ka koo la?

2. a) Naziriyɛnw tun ye jɔnw lo ye? (Nɔnburuw 6:1, 2). b) Mun na Israɛlden dɔw tun b’a latigɛ ka kɛ Naziriyɛnw ye?

² Eburukan kumaden min bayɛlɛmana ko “Naziriyɛn,” o kɔrɔ ko “mɔgɔ min bilara dan na,” “min danfara bɔra tɔɔw la,” wala “mɔgɔ min y’a yɛrɛkun di.” Naziriyɛnw ye Israɛlden kisɛyanin dɔw lo ye, minw ye jijalibaw kɛ walisa ka se ka baara kɛ Jehova ye cogo kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ la. Musa ka sariya kɔrɔ, cɛɛw wala musow tun be se k’u daa di Jehova ma ko u bena kɛ Naziriyɛnw ye wagati dɔ kɔnɔ a (Nɔnburuw 6:1, 2 kalan). Ni Israɛlden dɔ tun y’o layidu ta, a tun ka ɲi ka cikan dɔw labato, Israɛlden tɔɔw tun  waajibiyanin tɛ ka minw labato. O bɛɛ n’a ta, mun na Israɛlden dɔw tun b’a latigɛ ka kɛ Naziriyɛnw ye? Sabu u be Jehova kanu kosɔbɛ ani u b’a waleɲuman lɔn a ka dugabaw kosɔn.—Deter. 6:5; 16:17.

3. Bi, cogo juman na Ala sagokɛlaw ka koo bɔnin be Naziriyɛnw ta ma?

³ “Krista ka sariya” ye daan sigi Musa ka sariya la minkɛ, naziriya tɛ yen tugun (Gal. 6:2; Ɔrɔm. 10:4). Nka i ko Naziriyɛnw, bi, Jehova sagokɛlaw bele b’a yira k’u b’a fɛ ka baara kɛ a ye n’u dusu bɛɛ, u niin bɛɛ, u hakili bɛɛ ani u fanga bɛɛ ye (Mariki 12:30). An b’a latigɛ k’o lo kɛ n’an y’an yɛrɛkun di Jehova ma. An y’an daa di Jehova ma min na, an b’o labato n’an be mɛnni kɛ a fɛ ani n’an be sɔn ka kari fɛɛn dɔw kɔ. An k’a filɛ Naziriyɛnw tun b’u ka dadili dafa cogo min na. O la, an bena kalan nafaman dɔw sɔrɔ minw bena an dɛmɛ k’a lɔn an fana be se k’an ta dafa cogo min na b (Mat. 16:24). An ka misali dɔw lajɛ.

SƆN KA KARI FƐƐN DƆW KƆ

4. Ka kɛɲɛ ni Nɔnburuw 6:3, 4 ye, Naziriyɛnw tun ka ɲi ka sɔn ka kari mun lo kɔ?

⁴ Nɔnburuw 6:3, 4 kalan. Naziriyɛnw tun ka ɲi k’u yɛrɛ tanga dɔrɔ ma ani u tun man kan ka ɛrɛzɛn dumu wala fɛɛn o fɛɛn dilanna ni ɛrɛzɛn ye. Nka, mɔgɔ tɔɔw tun be se k’o fɛɛnw dumu tuma bɛɛ ani o tun tɛ koo jugu ye. Bibulu b’a fɔ ko “duvɛn . . . ye adamaden nisɔndiyafɛn ye” ani ko Ala ka nilifɛn dɔ lo (Zab. 104:14, 15). Hali ni koo jugu tɛ mɔgɔ k’o fɛɛnw diyabɔ, Naziriyɛnw sɔnna ka kari o kɔ. c

5. Madián ni Marcela y’a latigɛ ka kari fɛɛn jumanw lo kɔ ani mun na do?

⁵ I ko Naziriyɛnw, an fana be kari fɛɛn dɔw kɔ ka se ka Jehova bato bɛrɛbɛrɛ. An ka Madián ni Marcela ka koo lajɛ. d U tun fɛrɛnin lo u ka ɲɛnamaya la. Madián tun be ni baara ɲuman ye minkɛ, u tun be boon cɛɲumanin dɔ lo kɔnɔ. Nka, u tun b’a fɛ ka baara kɛ bɛrɛbɛrɛ Jehova  ye. Ka se k’u ka laɲinita dafa, u y’a latigɛ ka yɛlɛmani dɔw kɛ. U ko: “An y’a daminɛ ka dɔ bɔ an ka musakaw la. An yɛlɛmana boon dennin dɔ kɔnɔ ani an y’an ka mobili feere.” Waajibi tun tɛ Madián ni Marcela k’o kɛ. Nka o y’a to u sera ka dɔ fara u ka waajuli baara kan. U ka desizɔn y’u wasa ani k’u ninsɔndiya.

6. Bi, mun na kerecɛnw be sɔn ka kari fɛɛn dɔw kɔ? (jaa lajɛ fana).

⁶ Bi, kerecɛnw be sɔn ka kari fɛɛn dɔw kɔ ka se ka wagati sɔrɔ k’u ka Alakow kɛ (1 Kor. 9:3-6). Jehova t’an waajibiya k’o kɛ ani an be kari fɛɛn minw kɔ, koo jugu tɛ ka kɛ n’o fɛɛnw ye. Misali la, dɔw tun be se ka kɛ n’u yɛrɛla luu ye, k’u diyanye baara sɔrɔ wala ka bɛgɛn dɔw balo. Nka u karila o bɛɛ kɔ. Caaman y’a latigɛ k’u bena kɔnɔni kɛ fɔlɔ ka sɔrɔ ka furu wala ka deenw wolo. Dɔ wɛrɛw y’a latigɛ ka taga dɛmɛ don yɔrɔ minw na weleweledalaw man ca hali n’o bena u yɔrɔ janya u ka mɔgɔ kanulenw na. An caaman be sɔn k’o kɛ sabu an b’a fɛ k’an seko fisaman lo kɛ Jehova ka baara la. I mana a latigɛ ka kari fɛɛn o fɛɛn kɔ walisa ka se ka baara kɛ Jehova ye, a mana kɛ fɛɛnba wala fɛɛn dennin ye, la a la ko o ka di Jehova ye kosɔbɛ.—Eburuw 6:10.

SƆN KA KƐ DAN NA TƆƆW LA

7. Mun lo tun be se k’a to a be gwɛlɛya Naziriyɛn dɔ ma k’a ka dajuru dafa? (Nɔnburuw 6:5; jaa lajɛ fana).

⁷ Nɔnburuw 6:5 kalan. Naziriyɛnw tun b’u daa di Jehova ma k’u tɛna u kunsigi tigɛ. U tun b’a yira o cogo la ko u kolonin lo bɛrɛbɛrɛ Jehova ye. Ni Israɛlden dɔ mɛɛnna a ka naziriya la, a kunsigi tun be janya fɔɔ bɛɛ b’a filɛ. O tun tɛ basi ye a ma ni a sigiɲɔgɔnw tun b’a jija a ka naziriya la. A fɔ man di nka, wagati dɔ la Israɛl jamana na, mɔgɔw tun tɛ Naziriyɛnw jija ani u tun koo man di mɔgɔw ye. Kira Amɔsi ka wagati la, Israɛlden minw tun murutira, olu tun be to ka “duvɛn di [Naziriyɛnw] ma.” N’a sɔrɔ u tun b’o kɛ walisa Naziriyɛnw kana se k’u ka dajuru dafa (Amɔsi 2:12). O kama, fɔɔ Naziriyɛnw tun k’u jaa gwɛlɛya le ka se k’u ka dajuru dafa o min tun b’u kɛ dan na tɔɔw la.

8. Benjamin ka koo b’i jija cogo di?

⁸ Jehova ka dɛmɛ barika la, an fana be se k’an jaa gwɛlɛya ka kɛ dan na tɔɔw la hali ni kuma man di an ye. An ka balimacɛ Benjamin ka koo lajɛ. A be ni saan 10 ye ani a be bɔ Nɔrvɛzi. Kɛlɛ min be Ikrɛni, Benjamin ka lakɔli ye fɛti dɔ kɛ walisa k’a yira k’u be Ikrɛni le kɔ. U y’a  ɲini denmisɛnw fɛ u ka dɔnkili dɔ la ani ka fani dɔw don minw kulɛri ye Ikrɛni darapo kulɛri ye. Benjamin tun y’a latigɛ k’a yɔrɔ janya u la walisa a kana a seen don o faso kanuya koow la. Nka, a ka mɛtirimuso dɔ y’a ye ani k’a kaan kɔrɔta k’a fɔ a ye ko: “I be mun lo kɛra yen, na yan! An bɛɛ b’ele lo kɔnɔna.” Benjamin y’a jaa gwɛlɛya ka gwɛrɛ a ka mɛtirimuso la ani k’a fɔ a ye ko: “N’ tɛ n’ seen don kɛlɛkow ni politikikow la. Jehova Seere caaman yɛrɛ be kaso la sabu u banna k’u tɛ taga kɛlɛ la.” A ka mɛtirimuso y’o faamu minkɛ, a m’a waajibiya tugun a ka na o fɛti la. Nka a ka klasidenw tora k’a ɲininga mun na a ma na. Benjamin siranna fɔɔ a tun be ɲini ka kasi. Nka, a ye min fɔ a ka mɛtirimuso ye, a y’a jaa gwɛlɛya k’o fɔ a ka klasidenw bɛɛ ye. Kɔfɛ, Benjamin y’a fɔ a bangebagaw ye ko Jehova lo y’ale dɛmɛ a sera k’a ka lannakow lafasa.

9. An be se ka Jehova ninsɔndiya cogo di?

⁹ An be dan na tɔɔw la sabu an y’a latigɛ ka Jehova sago lo kɛ. Lakɔli la wala baarakɛyɔrɔ la, an mako be jagwɛlɛya la walisa k’a yira tɔɔw la ko an ye Jehova Seere ye. Ka fara o kan, mɔgɔw ka kɛwalew n’u sɔɔn be tiɲɛna ka taga duniɲa nin kɔnɔ. O kama, n’a sɔrɔ a ka gwɛlɛ an ma ka Bibulu ka sariyakolow sira tagama ani ka waajuli kɛ (2 Tim. 1:8; 3:13). Nka an k’a to an hakili la tuma bɛɛ ko minw tɛ Jehova bato, n’an b’an jaa gwɛlɛya ka kɛ dan na olu la, “o bena [Jehova] nisɔndiya.”—Talenw 27:11; Mal. 3:18.

TO KA JEHOVA SAGO KƐ I ƝƐNAKO FƆLƆ YE

10. Cikan min be sɔrɔ Nɔnburuw 6:6, 7 la, mun na a tun be se ka gwɛlɛya Naziriyɛnw ma k’o labato?

¹⁰ Nɔnburuw 6:6, 7 kalan. Ni mɔgɔ tun sara, Naziriyɛnw tun man kan ka gwɛrɛ a la. N’a sɔrɔ ele fɛ, o tɛ koo gwɛlɛn ye. Nka Bibulu sɛbɛwagati la, o cikan tun be se ka gwɛlɛya kosɔbɛ Naziriyɛn dɔ ma, n’a y’a sɔrɔ ko a somɔgɔ dɔ lo sara. O wagati la, ni sanga landakow tun be kɛra, waajibi lo i ka gwɛrɛ suu la (Zan 19:39, 40; Kɛw. 9:36-40). Naziriyɛnw tun be dajuru min ta, o tun b’a to u tɛ se k’u niin don o landakow la. Hali dusukasiba wagati la, u tun b’a yira k’u limaniyanin lo kosɔbɛ u kɛtɔ k’u ka dajuru dafa. Siga t’a la, Jehova tun be barika don o  mɔgɔ limaniyaninw na walisa u ka se k’o gwɛlɛyaw muɲu.

11. Kerecɛn ka ɲi k’a cɛsiri ka mun lo kɛ ka ɲɛsin denbaya ka koow ma? (jaa lajɛ fana).

¹¹ An kerecɛnw ye an yɛrɛkun di Jehova ma minkɛ, an b’o koo ta sɔbɛko ye. O be nɔɔ to an ka desizɔnw kan ani an b’an somɔgɔw minɛ cogo min na. An b’an sɔbɛ don k’an ka denbayamɔgɔw mako wasa Alako ta fan fɛ. Nka, an t’u diyanyekow bila Jehova sago ɲɛ (Mat 10:35-37; 1 Tim. 5:8). Tuma dɔw la, walisa k’an koo diya Jehova ye, an be desizɔn dɔw ta minw tɛ diya an somɔgɔw ye.

12. Walisa ka gwɛlɛya dɔ ɲɛnabɔ a ka denbaya kɔnɔ, Alexandru ye mun lo kɛ ani a ma mun lo kɛ?

¹² An ka Alexandru n’a muso Dorina ka koo lajɛ. U ye bibulukalan kɛ saan kelen kɔnɔ. O kɔ, Dorina y’a lalɔ ani a y’a ɲini Alexandru fɛ ale fana k’a lalɔ. Nka, Alexandru y’a dusu suma k’a ɲɛfɔ a ye nɛmɛnɛmɛ ko ale b’a fɛ ka taga ɲɛ ni kalan ye. O ma diya Dorina ye ani a y’a ɲini k’a waajibiya a k’a dabila. A tun man nɔgɔ Alexandru ma k’a faamu fɛɛn min kama a muso tun b’o kɛra a la. Tuma dɔw la, Dorina tun be sɔngɔ a kan ani a tun be kuma gwɛlɛw fɔ a ma. O kama, Alexandru tun b’a fɛ k’a ka bibulukalan dabila. O n’a ta bɛɛ, a y’a jija ka Jehova sago kɛ a ɲɛnako fɔlɔ ye ani o wagati kelen na, a tora k’a yira ko a b’a muso kanu ani ko a b’a bonya. A laban, a ka ɲɛyirali ɲuman ye a muso lasun ka bibulukalan daminɛ kokura ani ka batize.—Videwo nin lajɛ jw.org kan: Alexandru ni Dorina Văcar: “Kanuya be mɔgɔ min dusu la, o tigi be muɲuli kɛ, a be koɲuman kɛ.”

13. An be se k’a yira cogo di ko an be Jehova n’an ka denbayamɔgɔw kanu?

¹³ Jehova lo ye denbaya Jusigibaga ye ani a b’a fɛ an ka ninsɔndiya an ka denbaya kɔnɔ (Efɛz. 3:14, 15). N’an b’a fɛ ka ninsɔndiya sɔbɛ la, an ka ɲi ka koow kɛ i ko Jehova b’a fɛ cogo min na. Siga t’a la, i be jijalibaw lo kɛra ka Jehova bato ani o wagati kelen na k’i janto i ka denbayamɔgɔw la, k’a yira u la ko i b’u kanu ani ko i b’u bonya. La a la ko o ka di Jehova ye kosɔbɛ.—Ɔrɔm. 12:10.

TƆƆW JIJA U KA NAZIRIYƐNW LADEGI

14. Mɔgɔ jumanw yɛrɛ lo mako b’a la an k’u jija an ka kumaw fɛ?

¹⁴ Bi, minw bɛɛ b’a latigɛ ka Jehova bato, u ka ɲi ka sɔn ka kari fɛɛn dɔw kɔ sabu u be Jehova kanu. Nka tuma dɔw la,  o man nɔgɔ. Cogo juman na an be se ka ɲɔgɔn dɛmɛ k’o kɛ? An kɛtɔ ka ɲɔgɔn jija an ka kumaw fɛ (Zɔbu 16:5). I ka kafo kɔnɔ, yala dɔw b’a ɲinina k’u ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na walisa ka se k’u niin don bɛrɛbɛrɛ Alakow la wa? Yala i be kanbele ni sunguru dɔw lɔn minw b’u jaa gwɛlɛya ka kɛ dan na tɔɔw la lakɔliso la hali ni a ka gwɛlɛ u ma k’o kɛ wa? Yala i be Bibulu kalandenw wala balima dɔw lɔn minw b’u jijara kosɔbɛ ka to kantigiya la hali k’a sɔrɔ u somɔgɔw b’u kɛlɛla wa? An ka o balimaw hakili sigi an ka kumaw fɛ. Cogo di do? An ka tɛmɛ sababu bɛɛ fɛ k’a yira u la ko an b’u kanu u ka yɛrɛsaraka miiriya n’u ka jagwɛlɛya kosɔn.—Filem. 4, 5, 7.

15. Balima dɔw ye kudayi cidenya baarakɛlaw dɛmɛ cogo di?

¹⁵ Tuma dɔw la, n’a sɔrɔ see b’an ye ka kudayi cidenya baarakɛlaw dɛmɛ (Talenw 19:17; Eburuw 13:16). Balima musokɔrɔba kantigi dɔ tun b’a fɛ sɔbɛ la k’o lo kɛ. A be bɔ Siri Lanka jamana na. Komi u ye dɔ fara a ka pansiyɔn kan, a tun b’a fɛ ka balima sunguru fila dɛmɛ u ka to u ka piyɔniye baara la wariko gwɛlɛya bɛɛ n’a ta. O la, a y’a latigɛ ka wari daa dɔ di u ma kalo o kalo walisa k’u dɛmɛ u k’u ka musakaw sara. O balimamuso ye min kɛ, o ye koo ɲuman yɛrɛ lo ye!

16. An be kalan juman lo sɔrɔ Naziriyɛnw ka koo la?

¹⁶ Galen, mɔgɔ minw tun b’u yɛrɛ di ka kɛ Naziriyɛnw ye, an be kalan caaman sɔrɔ u ka koo la! Nka, o labɛn b’an dɛmɛ ka koo dɔ faamu an sankolola Faa Jehova yɛrɛ koo la. An y’an yɛrɛkun di a ma minkɛ, a lanin b’a la ko an b’a fɛ sɔbɛ la k’an koo diya a ye. A b’a lɔn fana ko an labilanin lo ka kari fɛɛn dɔw kɔ walisa k’an ka dajuru dafa. A be danbe la an kan a kɛtɔ ka sababu di an ma an k’a yira ko an b’a kanu (Talenw 23:15, 16; Mariki 10:28-30; 1 Zan 4:19). Naziriyɛnw ka koo b’a yira ko an be jijali minw kɛ walisa ka baara kɛ Jehova ye, a ɲɛɛ b’o la ani a b’o jati fɛɛn nafamanba ye. O kama, an ka sɔn ka to k’an seko fisaman kɛ Jehova ka baara la!