Dami ekedi isua itiokiet ke ini udọn̄ọ mfre okowotde ete esie. Derrick ekedi isua usụkkiet ke ini udọn̄ọ esịt okowotde ete esie. Jeannie ekedi isua itiaba ke ini kansa okowotde eka esie. *

Nditọ emi ẹma ẹnyene mbọm tutu ke ini n̄kpa ekemende ete m̀mê eka mmọ ọkpọn̄ mmọ. Ndi se ikọwọrọde mmọ ọwọrọ fi? Edieke edide ntre, ibuotikọ emi ayan̄wam fi. * Edi yak itịn̄ n̄kpọ ifan̄ iban̄a mfụhọ.

Mme owo ẹsifụhọ ke nsio nsio usụn̄. Emi ọwọrọ ke nte afo esinamde n̄kpọ ke ini ofụhọde ekeme ndikpụhọde ye nte owo en̄wen esinamde n̄kpọ. N̄wed oro ẹkotde Helping Teens Cope With Death ọdọhọ ke “idụhe akpan usụn̄ emi ẹdọhọde owo esinam n̄kpọ ke ini enye ofụhọde n̄kpa owo esie.” Se idide akpan n̄kpọ edi ke owo ikpodomoke ndinam nte ke se itịbede ibiakke imọ. Ntak-a? Ntak edi ke . . .

Owo ndinam nte ke se itịbede ibiakke imọ ekeme ndifịna enye. Jeannie oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ọdọhọ ete: “Ke ini eka mi akakpade, n̄kekere ke ana mmụm idem n̄kama mbak ekpri eyeneka mi iditua ikaha. Ntre n̄kanam nte ke se itịbede oro inen̄ekede ifịna mi. Tutu esịm emi, esidi n̄kpọ ama etịbe, ami nyakke mme owo ẹdiọn̄ọ ke se itịbede oro enen̄ede afịna mi, edi mmọdiọn̄ọ ke ndinam ntre ifọnke ye ami.”

Ntaifiọk ẹnyịme ye se enye etịn̄de emi. N̄wed emi ẹkotde The Grieving Teen ọdọhọ ke eyenọwọn̄ emi owo esie akpade idikemeke ndinam nte ke n̄kpọ itịbeke ke nsinsi; ke ebebịghi awawara n̄kpọ emi ọyọbọhọ enye asuana. Ndinam nte ke n̄kpọ itịbeke ekeme ndinam enye esisọp ayat esịt mîdịghe anam enye ọdọn̄ọ. Owo ndinam nte n̄kpa owo esie ibiakke enye ekeme ndinam enye ọn̄wọn̄ mmịn ebe ubọk mîdịghe ada n̄kpọsọn̄ ibọk man efre aban̄a se itịbede oro.

Mfụhọ ekeme ndinam ibuot oyon̄ owo. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹsiyat esịt ye owo emi akpade, ẹnyụn̄ ẹkere m̀mê nso inam enye akpa ọkpọn̄ mmimọ. Ndusụk owo ẹsiyat esịt ye Abasi, ẹnyụn̄ ẹkere ke ikpakanaha Abasi ayak owo mmimọ  akpa. Ediwak owo ẹsiduọhọ idemmọ ke ntak ikọ emi mmọ ẹketịn̄de m̀mê se mmọ ẹkenamde owo mmọ mbemiso enye akpade, sia mmọ mîdikemeke aba ndinam emem ye owo oro.

Kpukpru emi owụt ke mfụhọ awak afan̄. Nso ikeme ndin̄wam fi? Nso ke akpanam man mfụhọ edimen fi emen?

Tịn̄ nte etiede fi ke idem nọ owo. Ekeme ndidọn̄ fi ndidu ikpọn̄ ke ini ofụhọde. Edi edieke etịn̄de nte etiede fi ke idem ọnọ owo ke ubon mbufo m̀mê ufan fo, enye ekeme ndin̄wam fi ọfiọk se akpanamde man mfụhọ oro edimen fi emen.—Se se Bible etịn̄de ke Mme N̄ke 18:24.

Wet n̄kpọ ban̄a owo fo oro akpade. Ke uwụtn̄kpọ, emekeme ndiwet se akanamde ye enye, emi ekenen̄erede enem fi. Emekeme n̄ko ndiwet mme edu esie emi akamade onyụn̄ ewet mme edu esie emi akpamade ndikpebe.

Edieke se afo eketịn̄de ye ete m̀mê eka fo mbemiso enye akpade osụk afị̇nade fi, wet nte etiede fi ke idem ye ntak emi etiede fi ntre. Ke uwụtn̄kpọ, emekeme ndiwet ete: “Esịt afịna mi sia ekedi ntọhọ ye ete mi nte mfịn, n̄kpọn̄ enye akpa.”

Fiak tie kere m̀mê ufọn odu ndibiom idemfo ikpe. N̄wed oro ẹkotde The Grieving Teen ọdọhọ n̄ko ete: “Ukemeke ndiduọhọ idemfo sia ukûdiọn̄ọke ke udunyeneke ifet ndikpe enye ubọk. Idụhe nte owo editrede nditịn̄ m̀mê ndinam n̄kpọ emi ediyomde enye ekpe owo ubọk.”—Se se Bible etịn̄de ke Job 10:1.

Se ban̄a idemfo. Dia nti udia, sịn̄ede idem, nyụn̄ duọk odudu. Edieke mîdọn̄ke fi ndidia ata udia, emekeme ndiyom n̄kpri n̄kpọ nta man idịbi fo okûna ukpọk. Kûdia udia emi mîfọnke owo ke idem, kûnyụn̄ un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn sia mme n̄kpọ ntem idin̄wamke fi.

Bọn̄ akam nọ Abasi. Bible ọdọhọ ete: “Top mbiomo fo nọ Jehovah, ndien enye ọyọsọn̄ọ fi idem.” (Psalm 55:22) Akam idịghe n̄kpọ emi onyụn̄ anamde man idem enem fi. Akam edi nneme emi enemede ye Abasi “emi ọdọn̄de nnyịn esịt ke kpukpru ukụt nnyịn.”—2 Corinth 1:3, 4.

Bible edi kiet ke otu n̄kpọ oro Abasi esidade ọdọn̄ nnyịn esịt. Kpep Bible man ọfiọk se isitịbede ke ini owo akpade ye nte Abasi edinamde mme akpan̄kpa ẹset. *—Se se Bible etịn̄de ke Psalm 94:19. ▪