Ebe ọdọhọ ete: “Ami ye n̄wan mi ikenyene nsio nsio ekikere iban̄a nte ẹkpekponode owo. Idịghe nte ekikere nnyịn mbiba ikenenke, onyụn̄ edi ke ikedịghe ukem. N̄kekere ke akpana n̄wan mi esitịn̄ ikọ ye ami ukpono ukpono akan nte esitịn̄de.”

N̄wan ọdọhọ ete: “Ke edem nnyịn, ima isitịn̄ ikọ imenede uyo, imịnede iso, inyụn̄ ida idem itịn̄ ikọ, ima isinyụn̄ isịbe owo ikọ ke inua. Nnyịn ikadaha ndomokiet ke otu emi nte usọn̄enyịn. Edi iketiehe ntre ke edem mme ebe mi.”

Ana n̄wan ye ebe ẹkpono kiet eken kpukpru ini. Ntre, nso ke akpanam man owụt n̄wan m̀mê ebe fo ke imokpono enye?

Irenowo ẹsinen̄ede ẹyom ẹkpono mmimọ. Bible ọdọhọ mme ebe ete: “Yak owo mbufo kiet kiet enen̄ede ama n̄wan esie nte enye amade idem esie.” Edi enye adian do n̄ko ete: “Yak n̄wan enen̄ede okpono ebe esie.” (Ephesus 5:33) Iban ye irenowo ẹsiyom ẹkpono ẹnyụn̄ ẹma mmimọ, edi esịt esinen̄ede enem irenowo ke ini iban mmọ ẹkponode mmọ. Ete kiet emi ekerede Carlos * ọdọhọ ete: “Irenowo ẹsiyom iban mmọ ẹkụt ke mmimọ imekeme ndise mban̄a se itịbede, ndikọk mfịna, ndinyụn̄ nse mban̄a ubon mmimọ.” Ke ini n̄wan okponode ebe esie sia ebe ekemede ndinam mme n̄kpọ emi, mmọ mbiba ẹsikop inem ndọ mmọ. Mma kiet emi ekerede Corrine ọdọhọ ete: “Ebe mi esinen̄ede ama mi ke ini n̄wụtde ke mmokpono enye.”

Iban n̄ko ẹsiyom ẹkpono mmimọ. Ntre ke okponyụn̄ edi sia ebe ikemeke ndima n̄wan emi enye mîkponoke. Daniel ọdọhọ ete: “Ana nsikpan̄ utọn̄ nnọ n̄wan mi nnyụn̄ nnam ndusụk n̄kpọ emi enye etịn̄de man n̄wụt ke mmokpono enye. Mmesikere n̄ko nte etiede enye ke idem. Edieke mmendiọn̄ọke ntak emi n̄kpọ afịnade enye, oro iwọrọke ke ana nda se ifịnade enye oro ke mbubru.”

Yak edi enye ọdọhọ ke omokpono imọ. Idịghe afo ndikere ke imokpono ebe m̀mê n̄wan fo ediwụt ke omokpono enye, edi edi enye ndikụt ke omokpono imọ. Se eyenan̄wan oro iketịn̄de iban̄a ke ekpri ibuotikọ oro “Se Isinamde Ọsọn̄,” ekedide edifiọk edi oro. Enye ọdọhọ ete: “Ọkpọkọm n̄kekere ke mma n̄kpono ebe mi, edieke n̄kanamde ebe mi ekere ke n̄kponoke imọ, akana n̄kpụhọde nte nnamde n̄kpọ.”

• Wet n̄kpọ ita emi amade ke uwem ebe m̀mê n̄wan fo. Mme n̄kpọ emi amade ke idem esie mi ẹkeme ndinam fi ọtọn̄ọ ndikpono enye.

• Ke ufan̄ urua kiet, se nte afo (idịghe n̄wan m̀mê ebe fo) anamde n̄kpọ.

Nte etịn̄de ikọ. Ndụn̄ọde kiet oro ẹkenamde ama owụt ke ‘ebe ye n̄wan oro ẹkopde inem ndọ mmọ ẹsiwak nditịn̄ nti ikọ ke ini ẹnemede mfịna mmọ. Edi mbon oro mîkopke inem ndọ mmọ isiwakke nditịn̄ nti ikọ ke ini ẹnemede mfịna.’ *—Se se Bible etịn̄de ke Mme N̄ke 12:18.

Bụp idemfo ete: ‘Ndi mmesitịn̄ ikọ ukpono ukpono ye n̄wan m̀mê ebe mi? Ikafan̄ ke nsikụt ndudue nnọ enye, ikafan̄ ke nsinyụn̄ ntoro enye? Uyo mi esitie didie ke ini ntịn̄de ekikere mi m̀mê ke ini ntịn̄de se ifịnade mi?’ Ndi n̄wan m̀mê ebe fo eyenyịme ye se afo ọbọrọde?—Se se Bible etịn̄de ke Colossae 3:13.

Nam emi ise: Biere ndisiyom n̄kpọ nda ntoro n̄wan m̀mê ebe fo kpukpru usen. Fiak se nti edu esie emi ekewetde enịm. Nam emehe fi ndisitịn̄ se enen̄erede ama ke uwem esie nnọ enye.—Se se Bible etịn̄de ke 1 Corinth 8:1.

Nte anamde n̄kpọ. N̄wan kiet emi ekerede Alicia ọdọhọ ete: “Mmesinen̄ede mbiat ini nnam n̄kpọ ke ufọk, ndien ke ini ebe mi etịmde n̄kpọ esie obon mîdịghe ke ini enye atan̄de usan ekeyet ke ama akadia n̄kpọ ama, emi esinem mi tutu onyụn̄ owụt ke enye okpono mi onyụn̄ ama ofụri se nnamde.”

Bụp idemfo ete: ‘Ndi nte nsinamde n̄kpọ ye ebe m̀mê n̄wan mi owụt ke mmokpono enye? Ndi mmesinen̄ede ndu ye enye nnyụn̄ n̄kpan̄ utọn̄ nnọ enye?’ Ndi n̄wan m̀mê ebe fo eyenyịme ye se afo ọbọrọde?

Nam emi ise: Wet usụn̄ ita emi akpamade n̄wan m̀mê ebe fo okpono fi. Dọhọ enye ewet n̄ko. Ekem yak se ekewetde nọ enye nyụn̄ bọ se enye ekewetde. Ebe, domo ndinam se n̄wan fo ekewetde. N̄wan, nyụn̄ domo ndinam se ebe fo ekewetde. Owo kiet ama ọtọtọn̄ọ ndinam, owo enye eken eyetiene anam.