ETIE nte mbon Maori ẹkewọrọ ẹkedụn̄ ke New Zealand n̄kpọ nte isua 800 emi ekebede. Mmọ ẹma ẹwat ke ubom ẹbe ata akamba akpa mbemiso ẹsịmde do. Mmọ ẹma ẹdikụt ke New Zealand itiehe nte mme isuo Polynesia emi mmọ ẹkewọrọde ẹkpọn̄. Mmọ ẹma ẹkụt ke ikpọ obot, ikpọ eboho ice, ufiop idịm, ye snow ẹdu do. Ke n̄kpọ nte isua 500 ama ekebe, mbon en̄wen ẹma ẹto Europe ẹdi ẹditiene ẹdụn̄ ke New Zealand. Mfịn, ndusụk mbon New Zealand ẹnam n̄kpọ nte mbon Britain, ndusụk ẹnam nte mbon Polynesia. Ata ediwak mmọ ẹdụn̄ ke ikpọ obio. Wellington edi ibuot obio New Zealand, ndien enye odu ke ata utịt utịt n̄kan̄ edem usụk. Ẹdọhọ ke idụhe ibuot obio en̄wen ke ofụri ererimbot emi odude ke ata utịt utịt edem usụk ntem.

 Idụt emi eye etieti. Ntak edi oro n̄kpọ nte owo miliọn ita ẹsidide ẹdise idụt emi kpukpru isua, kpa ye oro enye odude ke ufọt akpa.

Nsio nsio unam ẹdu ke New Zealand, mmọ n̄ko ẹnyene unen ye inuen emi mîdụhe ke mme idụt en̄wen. Ekpọk emi ẹkotde tuatara, emi ekemede ndidu uwem nsịm isua 100, odu do n̄ko. Nsio nsio emian̄ ye ikpọ iyak, utọ nte isọnsi ye okụn̄abak ẹdu n̄ko.

Mme Ntiense Jehovah ẹdu ke New Zealand ke n̄kpọ nte isua 120 idahaemi. Mmọ ẹsikpep mme owo Bible ke n̄kpọ nte usem 19. Emi esịne mme usem emi ẹsemde ke mme isuo Polynesia, utọ nte usem Niuean, Rarotongan, Samoan, ye Tongan.