Mme Mbụme Oro Mme Andikot Ẹbụpde
Psalm 144:12-15 ke Edikabade Eke Obufa Ererimbot Ikọmbakara eke 2013 aban̄a ikọt Abasi. Akani akaban̄a ndiọi isenowo oro ẹsiakde ke ufan̄ikọ 11. Ntak emi ikokpụhọrede nte ikabarede itien̄wed oro?
Ikọ Hebrew oro ẹkabarede ke itien̄wed oro ekeme ndida mban̄a ikọt Abasi onyụn̄ ekeme ndida mban̄a ndiọi owo. Yak ise se inamde ikabade itien̄wed oro ntem idahaemi:
Nte ikabarede itien̄wed oro idahaemi enen̄ede an̄wan̄a owo. Akpa ikọ Hebrew oro odude ke Psalm 144:12 edi asher. Se enye ọwọrọde ekeme ndinam ẹfiọk se ẹtịn̄de ẹban̄a ke Psalm 144:12-15 ye mme ufan̄ikọ oro ẹbemde iso. Ẹkeme ndikabade asher ke nsio nsio usụn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkeme ndikabade enye nte “emi.” “Emi” ke ẹkeda ẹtọn̄ọ ufan̄ikọ 12 ke akani Edikabade Eke Obufa Ererimbot Ikọmbakara. Oro akanam ẹsikere ke nti n̄kpọ oro ẹtịn̄de ke Psalm 144:12-14 ẹditịbe inọ ndiọi owo oro ẹsiakde ke mme ufan̄ikọ oro ẹbemde iso. Asher ekeme n̄ko ndinam ẹkụt utịp emi owo edibọde sia ẹkeme ndikabade enye n̄ko nte “oro,” “man,” m̀mê “ndien.” Ntak edi oro Edikabade Eke Obufa Ererimbot Ikọmbakara eke 2013 ye ndusụk Bible ẹkabarede asher nte “ndien” ke ufan̄ikọ 12.
Nte ikabarede itien̄wed oro idahaemi ekem ye ofụri Psalm 144. Ndida “ndien” ntọn̄ọ ufan̄ikọ 12 owụt ke ndinen owo ẹdibọ mme edidiọn̄ oro ẹtịn̄de ke ufan̄ikọ 12 esịm 14 sia mmọ ẹdọhọ ke ufan̄ikọ 11 ẹte ‘ẹnyan̄a mmimọ ẹsio’ ndiọi owo ke ubọk. Emi owụt n̄ko ke ndinen owo ke ẹdọhọ utịm ikaba ke ufan̄ikọ 15 ke mmọ “ẹkop inemesịt.” Kpasụk mmọ ke ‘Jehovah edi Abasi mmọ.’ Ti ke idiọn̄ọ oro owụtde ikọ emi owo en̄wen etịn̄de ikodụhe ke Psalm 144:12-15 ke ata akpa uwetn̄kpọ usem Hebrew. Ntem, ana mme akabade Bible ẹtịm ẹse m̀mê ẹwet itien̄wed oro nte ẹsiwetde uto ke usem Hebrew, ẹse se mme ufan̄ikọ en̄wen ẹtịn̄de, ẹnyụn̄ ẹse mme itien̄wed en̄wen emi ẹtịn̄de ukem n̄kpọ oro man mmọ ẹkeme ndikabade nnennen nnennen.
Nte ikabarede itien̄wed oro idahaemi ekem ye mme itie Bible en̄wen emi Abasi ọn̄wọn̄ọde ndidiọn̄ nti ikọt esie. Ndikabade asher nte “ndien” ke Psalm 144:12 enen̄ede owụt idotenyịn oro David ekenyenede ini enye ekewetde Psalm 144. David ama enịm ke ini Jehovah edinyan̄ade nditọ Israel isio mme asua ke ubọk, ke enye ọyọdiọn̄ mmọ onyụn̄ anam mmọ ẹkop inemesịt. (Lev. 26:9, 10; Deut. 7:13; Ps. 128:1-6) Ke uwụtn̄kpọ, Deuteronomy 28:4 ọdọhọ ete: “Ọyọfọn ọnọ mfri idịbi fo ye mfri in̄wan̄ fo ye mfri idịbi ufene fo, mme abak enan̄ fo ye nditọerọn̄ fo.” Ke ini Solomon eyen David akakarade, nditọ Israel ẹma ẹforo etieti ẹnyụn̄ ẹdu ke emem. Ndusụk se iketịbede ini Solomon akakarade okowụt nte n̄kpọ editiede ini Christ edikarade.—1 Ndi. 4:20, 21; Ps. 72:1-20.
Nte ikabarede Psalm 144 idahaemi iwụtke ke se ikesikpepde ke Bible inenke. Utu ke oro, psalm emi akam ananam ẹnen̄ede ẹkụt idotenyịn oro ikọt Abasi ẹnyenede toto ke eset. Ikọt Jehovah ẹdori enyịn ke enye oyosobo ndiọi owo onyụn̄ ọdiọn̄ ndinen owo, anam mmọ ẹdu ke emem ke nsinsi.—Ps. 37:10, 11.