MBUỌTIDEM esinam inen̄ede inyene odudu. Ke uwụtn̄kpọ, kpa ye emi Satan oyomde ndinam nnyịn ikpọn̄ Jehovah, mbuọtidem anam nnyịn ikeme ‘ndinịme kpukpru enyịm ikan̄ andidiọk.’ (Eph. 6:16) Mbuọtidem ekeme ndin̄wam nnyịn iyọ mme mfịna emi ẹtiede nte ikpọ obot. Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ete: “Edieke mbufo ẹnyenede mbuọtidem eke ekpride nte n̄kpasịp mustard, mbufo ẹyedọhọ obot emi ẹte, ‘Wụhọde mi kowụhọ ko,’ ndien enye oyowụhọde.” (Matt. 17:20) Sia ifiọkde ke mbuọtidem ekeme ndinam nnyịn itetịm ikpere Jehovah, akpana ikere iban̄a mme mbụme emi: Nso idi mbuọtidem? Didie ke se isịnede nnyịn ke esịt ekeme ndinam inyene mbuọtidem mîdịghe anam ikûnyene? Nso ke ikpanam man itetịm inyene mbuọtidem? Ikpọbuọt idem ye anie?—Rome 4:3.

Mbuọtidem ikụreke ke ndinịm m̀mê ndinyịme ke se Bible ekpepde edi akpanikọ, sia idem “mme demon . . . ẹnịm ke akpanikọ [ke Abasi odu] ẹnyụn̄ ẹnyek.” (Jas. 2:19) Nso ndien idi mbuọtidem?

Bible ọdọhọ ke mbuọtidem esịne n̄kpọ iba. Akpa, “mbuọtidem edi idotenyịn oro enyenede nsọn̄ọ nte ke se ẹtiede ẹbet eyedi.” (Heb. 11:1a) Edieke afo enyenede mbuọtidem, eyenen̄ede enịm ke kpukpru se Jehovah etịn̄de ẹdi akpanikọ, ke mmọ ẹyenyụn̄ ẹsu. Ke uwụtn̄kpọ, Jehovah ọkọdọhọ nditọ Israel ete: “Edieke mbufo ẹdikemede ndibiat ediomi mi emi aban̄ade uwemeyo ye ediomi mi emi aban̄ade okoneyo, man uwemeyo ye okoneyo ẹkûdu ke ini mmọ, kpasụk ntre ẹyekeme ndibiat ediomi mi oro n̄kodiomide ye David, asan̄autom mi.” (Jer. 33:20, 21) Ndi akanam idem enyek fi ke utịn ekeme nditre ndisiaha nnyụn̄ nsop tutu oro anam nnyịn inyeneke uwemeyo ye okoneyo aba? Ekpedi usûyịkke mme ibet obot emi ẹnamde inyene uwemeyo ye okoneyo ẹnyụn̄ ẹnamde isọn̄ asan̄a akanade utịn, ndi akpana eyịk m̀mê Andinam mme ibet emi eyekeme ndinam se enye ọn̄wọn̄ọde osu? Ikpanaha!—Isa. 55:10, 11; Matt. 5:18.

Ọyọhọ iba, mbuọtidem edi “uyarade oro owụtde ke ata idem n̄kpọ odu okposụkedi enyịn mîkwe.” Bible ọdọhọ ke mbuọtidem edi “uyarade” emi owụtde m̀mê anamde inịm ke n̄kpọ emi owo mîkwe ke enyịn odu. (Heb. 11:1b) Nso idi n̄kpọ kiet emi inịmde ke odu kpa ye emi nnyịn mîkwe? Da nte ke eyenọwọn̄ obụp fi ete, ‘Anam didie ọdiọn̄ọ ke ofụm odu?’ Kpa ye emi mûkwe ofụm akpa, ekeme ndidi ọyọdọhọ enye mme n̄kpọ emi ẹwụtde ke ofụm odu, utọ nte ibifịk emi isin̄wekde, se ofụm esinamde, ye mme n̄kpọ ntre. Oro ekeme ndin̄wam enye enịm ke ofụm odu kpa ye emi owo mîkemeke ndikụt ofụm ke enyịn. Kpasụk ntre n̄ko, uyarade esinam owo enyene mbuọtidem.—Rome 1:20.

Sia edide uyarade emi owo okụtde esinam enye enyene mbuọtidem, owo okpoyom ndibuọt idem ye Abasi, ana enye ebem iso enyene “nnennen ifiọk akpanikọ.” (1 Tim. 2:4) Edi ikụreke ke ndinyene ifiọk. Apostle Paul ekewet ete: “Owo ada esịt ọbuọt idem.” (Rome 10:10) Ana owo amama akpanikọ, idịghe ndinenịm kpọt. Ndima akpanikọ edinam enye anam n̄kpọ emi owụtde ke enye enyene mbuọtidem, oro edi, odu uwem emi enemde Abasi esịt. (Jas. 2:20) Owo emi mînen̄ekede ima akpanikọ ekeme ndisụk  nsịn uyarade emi enye okụtde edieke enye mînyịmeke ndisana se enye enịmde nyak mîdịghe oyomde ndinam se enye emekde. (2 Pet. 3:3, 4; Jude 18) Emi akanam ndusụk owo ke eyo Bible ẹkûbuọt idem ye Abasi kpa ye emi mmọ ẹkekụtde mme utịben̄kpọ. (Num. 14:11; John 12:37) Mbon emi ẹnen̄erede ẹma akpanikọ kpọt ke edisana spirit Abasi esinam ẹnyene mbuọtidem.—Gal. 5:22; 2 Thess. 2:10, 11.

Edidem David esịne ke otu mbon emi ẹkenen̄erede ẹbuọt idem ye Abasi. (Heb. 11:32, 33) Edi idịghe kpukpru owo ke ubon mme David ẹkebuọt idem ye Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, enyene ini emi Eliab akpaneka David akasuade ọnọ David ini David akayatde esịt aban̄a se Goliath eketịn̄de ini enye edide en̄wan ye Israel. Eliab ndikasua nnọ David okowụt ke enye ibuọtke idem ye Jehovah. (1 Sam. 17:26-28) Idụhe eke adade-da mbuọtidem amana, inyụn̄ idụhe eke ete m̀mê eka esikpade ọkpọn̄ mbuọtidem ọnọ; ntre David ke idemesie ndikekpere Abasi akanam enye enyene mbuọtidem.

Ke Psalm 27, David anam ikụt nte imọ ikasan̄ade idibuọt idem ntre ye Jehovah. (Uf. 1) David ama etie ekere se ikọwọrọde enye ye nte Jehovah akan̄wamde enye akan mme asua esie. (Uf. 2, 3) Enye ama enen̄ede ama ndutịm emi Jehovah akanamde man ẹsituak ibuot ẹnọ Enye. (Uf. 4) David ama esitiene ikọt Abasi eken okokpono Abasi ke tent utuakibuot. (Uf. 6) Enye ama ọbọn̄ akam ke ofụri esịt ọnọ Jehovah. (Uf. 7, 8) David ama onyụn̄ oyom Abasi eteme enye usụn̄ esie. (Uf. 11) Mbuọtidem ekedi ata akpan n̄kpọ ọnọ David tutu enye ọdọhọ m̀mê imọ ikpodu ke m̀mọ̀n̄ ekpedi imọ ikenyeneke mbuọtidem.—Uf. 13.

Emekeme ndinyene utọ mbuọtidem emi David ekenyenede edieke esikerede n̄kpọ onyụn̄ anamde n̄kpọ nte ẹwụtde ke Psalm 27. Sia edide nnennen ifiọk esinam owo enyene mbuọtidem, nte esịnde idem ekpep Ikọ Abasi ye mme n̄wed Ikọ Abasi, ntre ke edimem fi utom ndinyene edu emi edisana spirit esinamde owo enyene mi. (Ps. 1:2, 3) Ama ekpep n̄kpọ, da ini tie kere se ekpepde. Iyọdọdiọn̄ ima Jehovah edieke itiede ikere se ikpepde. Nte imade Jehovah ika, ntre ke edidọn̄ nnyịn ndituak ibuot nnọ enye ke mbono esop nnyụn̄ n̄kwọrọ idotenyịn emi inyenede nnọ mbon en̄wen, ndien emi oyowụt ke imọbuọt idem ye enye. (Heb. 10:23-25) N̄kpọ en̄wen emi ediwụtde ke imọbuọt idem ye Jehovah edi nnyịn ‘ndibọn̄ akam kpukpru ini, inyụn̄ ikpaha mba.’ (Luke 18:1-8) Ntre, ‘kûdop ndibọn̄ akam’ nnọ Jehovah, nyụn̄ nịm ke ‘enye ekere aban̄a fi.’ (1 Thess. 5:17; 1 Pet. 5:7) Mbuọtidem esinam inam se inende, ndien ima inam se inende, iyetetịm ibuọt idem ye Jehovah.—Jas. 2:22.

Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie okoneyo oro mbemiso ẹkewotde enye ete: “Ẹbuọt idem ye Abasi, ẹbuọt idem n̄ko ye ami.” (John 14:1) Ọwọrọ idịghe Jehovah kpọt ke inyene ndibuọt idem, ana ibuọt  idem ye Jesus n̄ko. Didie ke afo ekeme ndiwụt ke ọmọbuọt idem ye Jesus? Ẹyak ineme usụn̄ ita.

Akpa, da ufak nte ọkpọkpọ enọ emi Jehovah ọnọde fi. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Ndu ke mbuọtidem eke nnyenede ke Eyen Abasi, emi akamade mi okonyụn̄ ayakde idemesie ọnọ kaban̄a mi.” (Gal. 2:20) Edieke ọbuọtde idem ye Jesus, ọwọrọ emenen̄ede enịm ke ufak ekeme ndin̄wam fi, ke ufak ke Abasi ada efen mme idiọkn̄kpọ fo, ke enye anam fi odori enyịn ndidu uwem ke nsinsi, ke enye onyụn̄ edi n̄kponn̄kan n̄kpọ emi Abasi adade owụt ke imama fi. (Rome 8:32, 38, 39; Eph. 1:7) Emi idiyakke fi etie obiom idem ikpe onyụn̄ ekere ke imọ iwọrọke n̄kpọ.—2 Thess. 2:16, 17.

Ọyọhọ iba, bọn̄ akam nọ Jehovah man ekeme ndikpere enye, sia ufak anam ikeme ndisan̄a n̄kpere Jehovah. Ufak anam ikeme ndibọn̄ akam nnọ Jehovah ‘ifụre ifụre, man ẹkpetua nnyịn mbọm nnyịn ikponyụn̄ ikụt mfọnido oro owo mîdotke ke nnennen ini oro nnyịn iyomde un̄wam.’ (Heb. 4:15, 16; 10:19-22) Akam anam idọdiọn̄ ibiere ke nnyịn idiyakke idem inọ idomo.—Luke 22:40.

Ọyọhọ ita, kop uyo Jesus. Apostle John ekewet ete: “Owo eke ọbuọtde idem ke Eyen enyene nsinsi uwem; owo eke ọsọn̄de ibuot ye Eyen idikwe uwem, edi iyatesịt Abasi odoro enye ke idem.” (John 3:36) John ọkọdọhọ ke owo emi enyenede mbuọtidem okpụhọde ye owo emi ọsọn̄de ibuot. Ntre afo ndikop uyo Jesus owụt ke ọmọbuọt idem ye enye. Afo okop uyo Jesus ke ndinịm “ibet Christ,” oro edi, kpukpru se Jesus ekekpepde ye mme ewụhọ emi enye ọkọnọde. (Gal. 6:2) Afo okop uyo Jesus n̄ko ke ndinam se “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọdọhọde. (Matt. 24:45) Afo ndikop uyo Jesus ayanam fi enyene odudu ọyọ mme mfịna emi ẹnyenede ndịk nte oyobio ẹnyụn̄ ẹtiede nte ẹkeme ndida fi ibuot.—Matt. 7:24, 25.

Enyene ini emi ete kiet okofioride ọdọhọ Jesus ete: “Mmenyene mbuọtidem! N̄wam mi ke ebiet oro nnanade mbuọtidem!” (Mark 9:24) Idịghe nte ke ete oro ikenyeneke mbuọtidem ndomokiet, edi enye ama osụhọde idem enyịme ke imọ imoyom mbuọtidem emi akande se imọ inyenede. Ukem nte ete oro, n̄kpọ eyetịbe ọnọ nnyịn emi ediyomde kpukpru nnyịn inyene mbuọtidem emi akande se inyenede idahaemi. Kpukpru nnyịn imekeme ndinen̄ede mbuọt idem ye Jehovah idahaemi. Nte ima iketetịn̄, iyọdọdiọn̄ ibuọt idem ye Abasi edieke ikpepde Ikọ Abasi inyụn̄ itiede ikere se ikpepde sia emi ayanam inen̄ede ima Jehovah. N̄kpọ en̄wen emi edinamde idọdiọn̄ ibuọt idem ye Abasi edi nditiene nditọete nnyịn ntuak ibuot nnọ Jehovah, nnam mbon en̄wen ẹfiọk idotenyịn emi inyenede, nnyụn̄ n̄kọbọ ke akam. Enyene n̄kponn̄kan utịp emi idibọde edieke inen̄erede ibuọt idem ye Jehovah. Ikọ Abasi ọdọhọ nnyịn ete: “Ndima, ẹda ata edisana mbuọtidem ẹbọp idem mbufo . . . [man] ẹka iso ẹnam n̄kpọ emi edinamde Abasi ama mbufo.”—Jude 20, 21.