Akpanikọ Ọsọn̄ Urua Adan̄a Didie Ọnọ Fi?
Akpanikọ Ọsọn̄ Urua Adan̄a Didie Ọnọ Fi?
“Mbufo ẹyefiọk akpanikọ, akpanikọ oyonyụn̄ anam mbufo ẹwọrọ ufụn.”—JOHN 8:32.
1. Didie ke ekeme ndidi usụn̄ emi Pilate akadade ikọ oro “akpanikọ” etịn̄ ikọ ama okpụhọde ye nte Jesus akadade enye?
“NSIDI akpanikọ?” Ke ini Pilate okobụpde mbụme emi, etie nte enye n̄kukụre ekenyene udọn̄ aban̄a akpanikọ ke ofụri ofụri. Ke n̄kan̄ eken, ndondo oro ke Jesus okosụk ọdọhọ ete: “N̄kamana kaban̄a ntak emi, n̄konyụn̄ ndụk ke ererimbot kaban̄a n̄kpọ emi, man ndi ntiense nnọ akpanikọ.” (John 18:37, 38) Ke mîbietke Pilate, Jesus eketịn̄ aban̄a akpanikọ Abasi.
Nte Ererimbot Esede Akpanikọ
2. Ewe ikọ Jesus owụt nte akpanikọ ọsọn̄de urua?
2 Paul ọkọdọhọ ete: “Idịghe kpukpru owo ẹnyene mbuọtidem.” (2 Thessalonica 3:2) Ẹkeme nditịn̄ ukem oro mban̄a akpanikọ. Idem ke ini ẹnyenede ifet ndifiọk akpanikọ oro ọkọn̄ọde ke Bible, ediwak owo ẹsikokoi ẹfụmi enye. Kpa ye oro, enye ọsọn̄ urua didie ntem! Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹyefiọk akpanikọ, akpanikọ oyonyụn̄ anam mbufo ẹwọrọ ufụn.”—John 8:32.
3. Item ewe aban̄ade mme abian̄a abian̄a ukpepn̄kpọ ke nnyịn ikpanam?
3 Apostle Paul ọkọdọhọ ete ke owo ikemeke ndikụt akpanikọ ke ukpepn̄kpọ ye ifiọk owo. (Colossae 2:8) Ke akpanikọ, mme utọ ukpepn̄kpọ oro ẹdi abian̄a. Paul ama odụri mme Christian ke Ephesus utọn̄ ete ke edieke mmọ ẹbuọtde idem ke ukpepn̄kpọ ye ifiọk owo, mmọ ẹditie nte nseknditọ eke spirit ‘emi ukpepn̄kpọ ẹtode ke nsio-nsio edem ẹbara nte ofụm ẹda ẹdiyo ke n̄kari owo eke ẹfiọkde nditịbi usụn̄ abian̄a.’ (Ephesus 4:14) Mfịn, ẹda nsunsu ekikere mbon oro ẹbiọn̄ọde akpanikọ Abasi ẹsịn udọn̄ ẹnọ “n̄kari owo.” Utọ nsunsu ekikere oro esiyụrọde akpanikọ n̄kari n̄kari esịn ke nsu onyụn̄ emenede nsu ke enyọn̄ nte se idide akpanikọ. Man ikụt akpanikọ kpa ye utọ etabi etabi mfịghe oro, ana nnyịn isịn ifịk idụn̄ọde N̄wed Abasi.
Mme Christian ye Ererimbot
4. Ẹnam akpanikọ odu ọnọ mmanie, ndien nso idi mbiomo mbon oro ẹbọde enye?
4 Ke etịn̄de aban̄a mbon oro ẹkekabarede ẹdi mme mbet esie, Jesus Christ ama ọbọn̄ akam ọnọ Jehovah ete: “Da akpanikọ Fo dianade mmọ nịm nọ Idem fo: ikọ Fo edi akpanikọ.” (John 17:17) Ẹyedian̄ade utọ mbon oro ẹnịm san̄asan̄a kaban̄a uduak edinam n̄kpọ Jehovah ndinyụn̄ nnam ẹdiọn̄ọ enyịn̄ ye Obio Ubọn̄ esie. (Matthew 6:9, 10; 24:14) Okposụkedi mîdịghe kpukpru owo ẹnyene enye, akpanikọ Jehovah odu ke mfọn ọnọ kpukpru mbon oro ẹyomde, inamke n̄kpọ m̀mê ewe idụt, orụk, m̀mê ekpụk ke mmọ ẹto. Apostle Peter ọkọdọhọ ete: “Mmokụt nte Abasi iten̄eke owo enyịn: edi ke kpukpru idụt Enye adadara owo ekededi eke abakde Enye onyụn̄ anamde nti ido.”—Utom 10:34, 35.
5. Ntak emi ẹsiwakde ndikọbọ mme Christian?
5 Mme Christian ẹbuana akpanikọ Bible ye mbon en̄wen edi owo idarake mmọ ke kpukpru ebiet. Jesus ama ọtọt ete: “Ẹyeda mbufo ẹyak ẹnọ ukụt, ẹnyụn̄ ẹwot mbufo: kpukpru mme idụt ẹyenyụn̄ ẹsua mbufo kaban̄a enyịn̄ Mi.” (Matthew 24:9) Ke etịn̄de n̄kpọ aban̄a ufan̄ikọ emi, ọkwọrọ ederi owo Ireland oro John R. Cotter ekewet ke 1817 ete: “Utu ke ukeme oro mmọ [mme Christian] ẹsịnde ndida ukwọrọikọ n̄kpụhọde uwem ubonowo ndinam mme owo ẹwụt esịtekọm, ke nditịm ntịn̄, enye edinanam mmọ ẹsua ẹnyụn̄ ẹkọbọ mme mbet ke ndiyarade idiọkido mmọ.” Mme utọ andikọbọ oro ‘inyịmeke ndibọ ima akpanikọ, man ẹnyan̄a mmọ.’ Ke ntak emi, “Abasi ọdọn̄ abian̄a ndinam utom ke esịt mmọ, ete ẹnịm nsu ke akpanikọ: man ẹdikpe ikpe kpukpru owo emi mîdaha akpanikọ, edi ẹdarade ukwan̄ido.”—2 Thessalonica 2:10-12.
6. Mme udọn̄ ewe ke Christian mîkpọkọrike?
6 Apostle John ọnọ mme Christian oro ẹdude uwem ke ererimbot usua emi item ete: “Ẹkûma ererimbot, ye se idude ke ererimbot. . . . Ofụri-ofụri se idude ke ererimbot, mbumek obụkidem, ye mbumek enyịn, ye ikpîkpu ubọn̄ uwem emi, itoho Ete, edi oto ke ererimbot.” (1 John 2:15, 16) Ke ndidọhọ “ofụri-ofụri,” John isioho n̄kpọ ndomokiet ifep. Ke ntak emi nnyịn ikpedehede ikọri udọn̄ inọ n̄kpọ ekededi emi ererimbot emi ekemede ndinọ oro ekemede ndiwọn̄ọde nnyịn n̄kpọn̄ akpanikọ. Ndinam item John eyenyene ọkpọsọn̄ odudu ke uwem nnyịn. Didie?
7. Didie ke ifiọk akpanikọ onụk mbon esịt akpanikọ?
7 Ke isua 2001, Mme Ntiense Jehovah ke ofụri ererimbot ẹma ẹnịm se iwakde ibe ukpepn̄kpọ Bible miliọn inan̄ ye ubak ke ọfiọn̄ kiet kiet, ẹkpepde owo kiet kiet ye mme otuowo se Abasi oyomde man ẹdu uwem. Nte utịp, owo 263,431 ẹma ẹna baptism. Un̄wana akpanikọ ama akabade edi ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ mbufa mbet emi, ndien mmọ ẹma ẹfep idiọk nsan̄a ye oburobụt usụn̄ uwem unana uten̄e Abasi oro ọyọhọde ererimbot emi. Tọn̄ọ nte ẹkena baptism, mmọ ẹka iso ndidu uwem ekekem ye mme idaha oro Jehovah enịmde ọnọ kpukpru mme Christian. (Ephesus 5:5) Nte akpanikọ edi ọsọn̄urua n̄kpọ ntre ọnọ fi?
Jehovah Ekere Aban̄a Nnyịn
8. Didie ke Jehovah anam n̄kpọ aban̄a uyakidem nnyịn, ndien ntak emi owụtde eti ibuot ‘ndibem iso nyom Obio Ubọn̄’?
8 Kpa ye unana mfọnmma nnyịn, Jehovah ke mbọm enyịme uyakidem nnyịn, osụhọrede idem, yak idọhọ ntre, man odụri nnyịn ada. Ke ntre enye ekpep nnyịn ndimenede mme utịtmbuba ye mme udọn̄ nnyịn ke enyọn̄. (Psalm 113:6-8) Ke ukem ini oro, Jehovah ayak nnyịn inyene ọkpọkpọ itie ebuana ye enye, ndien enye ọn̄wọn̄ọ ndise mban̄a nnyịn edieke nnyịn ‘ibemde iso iyom Obio Ubọn̄ Esie ye edinen ido Esie.’ Edieke nnyịn inamde emi inyụn̄ ikpemede idem nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit, enye ọn̄wọn̄ọ ete: “Ẹyedian kpukpru n̄kpọ emi ẹnọ mbufo.”—Matthew 6:33.
9. Anie edi “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” ndien didie ke Jehovah ada “asan̄autom” emi anam n̄kpọ ke ndise mban̄a nnyịn?
9 Jesus Christ ama emek mme apostle esie 12 onyụn̄ esịn itiat idakisọn̄ esop mme Christian oro ẹyetde aran oro ẹkedide ẹdikot “Israel Abasi.” (Galatia 6:16; Ediyarade 21:9, 14) Ẹma ẹditịn̄ ẹban̄a emi ke ukperedem nte “ufọk odu-uwem Abasi, adaha ye isọn̄ eke akpanikọ Abasi odorode ke esịt.” (1 Timothy 3:15) Jesus ama anam ẹdiọn̄ọ mme andibuana ke esop oro nte “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ye “akama-ukpọhọde, emi anamde akpanikọ onyụn̄ edide ọniọn̄.” Jesus ọkọdọhọ ete ke anam-akpanikọ asan̄autom oro ọyọnọ mme Christian ‘udia mmọ ke edikem ini.’ (Matthew 24:3, 45-47; Luke 12:42) Edieke nnyịn mîdiaha udia, biọn̄ ekeme ndiwot nnyịn. Kpasụk ntre, edieke nnyịn mîdiaha udia eke spirit nnyịn iyokop mmemidem inyụn̄ ikpa ke n̄kan̄ eke spirit. Ke ntre, “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ndidu edi uyarade efen nte ke Jehovah ekere aban̄a nnyịn. Nnyịn ikpakam iwụt esịtekọm kpukpru ini iban̄a mme ọsọn̄urua udia eke spirit oro ẹnọde nnyịn ẹbe ke “asan̄autom” oro.—Matthew 5:3.
10. Ntak emi edide akpan n̄kpọ nnyịn ndidụk mme mbono esop kpukpru ini?
10 Ndidia udia eke spirit abuana ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ. Enye n̄ko abuana edidụk nsan̄a ye mme Christian eken nnyụn̄ ndụk mme mbono esop. Nte afo emeti nnennen se afo akadiade ọfiọn̄ itiokiet, m̀mê idem urua itiokiet, emi ẹkebede? Ekeme ndidi utịghi. Edi, se ededi emi afo akadiade ama ọnọ fi mme akpan n̄kpọ oro afo okoyomde man aka iso odu uwem. Ndien eyedi afo amafiak adia ukem udia oro toto ke ini oro. Ukem oro ke edi ye udia eke spirit oro ẹnọde ke mme mbono esop Christian nnyịn. Eyedi nnyịn isitịghi kpukpru n̄kpọ oro nnyịn ikopde ke mme mbono esop. Ndien ekeme ndidi ẹnọ ukem ntọt oro ẹbe ini kiet. Kpa ye oro, enye edi udia eke spirit, edi akpan n̄kpọ oro iyomde kaban̄a nsọn̄idem eke spirit nnyịn. Kpukpru ini mme mbono esop nnyịn ẹsinọ nti udia eke spirit, oro ẹnọde ke edikem ini.
11. Nso mbiomo ke nnyịn inyene ke ini idụkde mme mbono esop Christian?
11 Ndidụk mme mbono esop Christian obiom nnyịn mbiomo n̄ko. Ẹteme mme Christian ẹte ‘ẹsịn udọn̄ ẹnọ kiet eken,’ ẹdemerede mme ekemmọ andibuana ke esop ẹnọ “ima ye nti utom.” Nnyịn nditịm idem nnọ, ndidụk, ndinyụn̄ mbuana ke kpukpru mbono esop Christian edi n̄kpọ oro ọsọn̄ọde mbuọtidem nnyịn owo kiet kiet onyụn̄ edi n̄kpọ nsịnudọn̄ ọnọ mbon en̄wen. (Mme Hebrew 10:23-25) Ukem nte nditọwọn̄ oro ẹkemede ndisasat udia, ndusụk owo ẹkeme ndiyom n̄kaiso nsịnudọn̄ man ẹdia udia eke spirit oro ọnọde nsọn̄idem. (Ephesus 4:13) Edi n̄kpọ owụtde ima ndinọ nsịnudọn̄ oro ke ini ẹyomde man utọ mbon oro ẹkeme ndidi mme Christian oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha, emi apostle Paul ekewetde aban̄a ete: “Ọkpọsọn̄ udia enyene mmọ emi ẹma ẹkekon̄ ẹwọrọ idaha, kpa mmọ emi otode ke nnam-mehe mmọ ẹma ẹkọ ifiọk ndidiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde.”—Mme Hebrew 5:14.
Ndise Mban̄a Idem Nnyịn ke N̄kan̄ eke Spirit
12. Anie enyene mbiomo oro okponde akan ndika iso ndu ke akpanikọ? Nam an̄wan̄a.
12 Nsan̄a ndọ nnyịn m̀mê mme ete ye eka nnyịn ẹkeme ndisịn udọn̄ nnọ nnyịn ke usụn̄ akpanikọ. Kpasụk ntre, mbiowo esop ẹkeme ndibọk nnyịn nte ubak otuerọn̄ oro mmọ ẹsede enyịn. (Utom 20:28) Edi enen̄ede edi mbiomo anie edieke anade nnyịn ika iso ke usụn̄ uwem akpanikọ? Ke akpanikọ, edi mbiomo nnyịn owo kiet kiet. Ndien oro edi ntre ke ini mme idaha ẹfọnde ye ke n̄kpọsọn̄ ini. Kere ban̄a n̄kpọntịbe etienede mi.
13, 14. Nte ẹwụtde ke n̄kpọntịbe abuanade eyenerọn̄, didie ke nnyịn ikeme ndinyene un̄wam eke spirit oro iyomde?
13 Ke Scotland ndusụk nditọerọn̄ ke ẹkesụk ẹta mbiet ke ini kiet ke otu mmọ okoyode aka mben ukpe onyụn̄ ọduọde odụk ukpe oro. Enye ikadaha unan, edi ama okop ndịk ikonyụn̄ ikemeke ndiwọrọ. Ntre enye ama ọtọn̄ọ ndimai ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄. Eka esie ama okop, ndien enye n̄ko ama ọtọn̄ọ ndimai tutu ekpemerọn̄ edi edisio eyenerọn̄ oro.
14 Tịm fiọk nte mme n̄kpọ ẹketịbede ke adiana ke adiana. Erọn̄ ama amai oyom un̄wam, eka esie ama etiene amai, ndien ekpemerọn̄ oro okodude ke edidemede ama okop onyụn̄ anam n̄kpọ ndinyan̄a enye. Edieke ekpri unam ye eka esie ẹkemede ndifiọk n̄kpọndịk nnyụn̄ nsọsọp mmai nyom un̄wam, nte nnyịn ikpanamke ukem oro ke ini iduọde ke n̄kan̄ eke spirit m̀mê isobode n̄kpọndịk unana idotenyịn ke ererimbot Satan? (James 5:14, 15; 1 Peter 5:8) Nnyịn ikpenyene ndinam oro, akpan akpan edieke nnyịn mînyeneke ifiọk edide ke ntak emi idide n̄kpri owo m̀mê ke ntak emi idide mbufa owo ke akpanikọ.
Nditiene Ndausụn̄ Abasi Ada Inemesịt Edi
15. Eketie n̄wan kiet didie ke idem ke ini enye ọkọtọn̄ọde ndibuana ye esop Christian?
15 Kere ban̄a nte ifiọk Bible ọsọn̄de urua ye ifụre ekikere oro enye adade ọsọk mbon oro ẹnamde n̄kpọ Abasi akpanikọ. N̄wan kiet edide isua 70 ke emana oro akabuanade ye Ufọkabasi England ke ofụri uwem esie ama enyịme ndinyene ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible ye kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah. Ikebịghike enye ama ekpep nte ke enyịn̄ Abasi edi Jehovah esinyụn̄ etiene ọdọhọ “Amen” ke an̄wan̄wa akam ofụri esịt oro ẹsibọn̄de ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ n̄kann̄kụk. Enye ama ọdọhọ ye akwa inemesịt ete: “Utu ke ndiwụt ke Abasi enen̄ede odu oyom usụn̄ ọkpọn̄ nnyịn mme owo, etie nte mbufo ẹmeda enye ẹdisịn ke otu nnyịn nte edima ufan. Emi edi n̄kpọ emi akananam mmen̄kọfiọkke.” Eyedi edima owo oro enyenede udọn̄ mi idifreke nte akpanikọ okotụkde uwem esie ke akpa ini. Kpasụk ntre, akpakam nnyịn ifreke nte akpanikọ ọkọsọn̄de urua ke enyịn nnyịn ke akpa ini oro nnyịn ikọbọde enye.
16. (a) Nso ikeme nditịbe edieke nnyịn inamde edinyene okụk edi akpan utịtmbuba nnyịn? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndikụt ata inemesịt?
16 Ediwak owo ẹkere ke edieke mmimọ ikpenyenede ediwak okụk, mmimọ ikpokop inemesịt. Nte ededi, edieke nnyịn inamde edinyene okụk edi akpan utịtmbuba nnyịn ke uwem, nnyịn imekeme ndikop “ediwak mfụhọ.” (1 Timothy 6:10) Kere ban̄a adan̄a ediwak owo emi ẹsidepde mme tiket mbre mfọniso, ẹbiatde okụk ke mme itie ubre nsa, m̀mê ẹnyenede ndisịme idotenyịn ke ikpọ mbubehe, ẹdoride enyịn ndidia ikpọ udori. Ata esisịt ibat owo ẹsidia udori emi mmọ ẹsidoride enyịn ẹban̄a. Ndien ediwak ini idem mbon oro ẹsidiade udori oro ẹsikụt nte ke usọp usọp uforo mmimọ isidaha inemesịt idi. Utu ke oro, inemesịt oro ebịghide oto edinam uduak Jehovah, ndinam utom ye esop Christian ye ndausụn̄ edisana spirit Jehovah ye un̄wam mme angel esie. (Psalm 1:1-3; 84:4, 5; 89:15) Ke ini nnyịn inamde emi, nnyịn imekeme ndibọ mme edidiọn̄ emi nnyịn mîkodorike enyịn. Nte akpanikọ enen̄ede ọsọn̄ urua ke enyịn fo esịm udomo oro enye ekemede ndida mme utọ edidiọn̄ oro nsọk fi?
17. Nso ke Peter ndiketie ye Simon akwat-ikpa akayarade aban̄a edu apostle oro?
17 Kere ban̄a ifiọk n̄kpọntịbe apostle Peter. Ke isua 36 E.N., enye ama anam isan̄ isụn̄utom aka Unaisọn̄ Sharon. Enye ama edisịm Lydda, ebiet emi enye akanamde Aeneas emi ọkọdọn̄ọde akpauben̄ okop nsọn̄idem ndien ekem enye ama ebe aka esụkmbehe Joppa. Do enye ama anam Dorcas eset ke n̄kpa. Utom 9:43 asian nnyịn ete: “Edikem, Peter etie ediwak usen ke Joppa ye owo kiet emi ekerede Simon, akwat-ikpa.” Ibio ibio editịn̄ mban̄a emi owụt edu unana asari Peter ke nte enye akanamde n̄kpọ ọnọ mme owo ke obio oro. Didie? Eyen ukpepn̄kpọ Bible oro Frederic W. Farrar ewet ete: “Baba uyịre uyịre anditiene Ibet [Moses] oro Ẹtịn̄de-tịn̄ ndomokiet ikpakamaha ndidụn̄ ke ufọk akwat-ikpa. Ndikụt ikpa emi kpukpru usen ye okpo nsio nsio unam oro ẹkesiyomde ke utom emi, ye mme n̄kpoduoho emi ẹkesidade ẹnam enye, ẹma ẹnam utom emi edehe ke enyịn kpukpru mme anditiene ibet uyịre uyịre.” Idem ọkpọkọm ‘ufọk Simon emi okodude ke mben inyan̄’ ikodụhe ikpere ufọk ukwatikpa esie, Farrar ọdọhọ ke Simon akanam ‘utom emi ẹkesede ke ndek ndien ke ntem osụhọrede uku kpukpru mbon oro ẹkenamde enye.’—Utom 10:6.
18, 19. (a) Ntak emi esịt eketịmerede Peter aban̄a n̄kukụt emi ẹkenọde enye? (b) Nso edidiọn̄ emi owo mîkodorike enyịn ke Peter ọkọbọ?
18 Peter emi mîkanamke asari ama enyịme mfọnido Simon, ndien Peter ama ọbọ ndausụn̄ Abasi emi enye mîkodorike enyịn do. Enye ama okụt n̄kukụt emi ẹkedọhọde enye ata mme unam emi ẹkedide ndedehe nte ekemde ye ibet mme Jew. Peter ama afan̄a ete ke akananam imọ ‘itaha se mîsanake ye se ẹbetde ibet.’ Edi ẹma ẹdọhọ enye utịm ikata ẹte: “Kûbat se Abasi anamde asana ke ibet.” Nte an̄wan̄ade, ‘esịt ama etịmede Peter aban̄a se n̄kukụt oro enye okụtde ọwọrọde.’—Utom 10:5-17; 11:7-10.
19 Peter ikọfiọkke ite ke usen oro ekebemde iso ke Caesarea, oro oyomde usụn̄ ke kilomita 50, owo Gentile emi ekerede Cornelius ama okụt n̄kukụt n̄ko. Angel Jehovah ama eteme Cornelius ete ọdọn̄ mme isụn̄utom ẹkeyom Peter ke ufọk Simon akwat-ikpa. Cornelius ama ọdọn̄ nditọufọk esie ẹka ufọk Simon, ndien Peter ama asan̄a ye mmọ ọnyọn̄ Caesarea. Do enye ama ọkwọrọ ikọ ọnọ Cornelius ye mme iman ye mme ufan esie. Nte utịp, mmọ ẹma ẹkabade ẹdi akpa mme andinịm ke akpanikọ ẹdide mme Gentile emi mînaha mbobi ndibọ edisana spirit nte mme adiakpa Obio Ubọn̄. Idem okposụkedi iren oro mîkanaha mbobi, kpukpru mbon oro ẹkekopde ikọ Peter ẹma ẹna baptism. Emi ama eberede usụn̄ ọnọ mbon idụt, oro mme Jew ẹkebatde ke edidehe, ndikabade ndi mme andibuana ke esop Christian. (Utom 10:1-48; 11:18) Nso n̄wọrọnda ifet ke emi ekedi ntem ọnọ Peter—kpukpru emi koro akpanikọ ekedide ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ enye onyụn̄ anamde enye etiene ndausụn̄ Jehovah onyụn̄ anam n̄kpọ ke mbuọtidem!
20. Nso un̄wam Abasi ke ẹnọ nnyịn ke ini nnyịn inịmde akpanikọ akpa ke uwem nnyịn?
20 Paul eteme ete: “Ke nditịn̄ akpanikọ, ẹyak nnyịn ikọri ke ima ke kpukpru n̄kpọ isịm enye emi edide ibuot, Christ.” (Ephesus 4:15, NW) Ih, akpanikọ ayada anana-mbiet inemesịt ọsọk nnyịn idahaemi edieke nnyịn inịmde enye akpa ke uwem nnyịn inyụn̄ iyakde Jehovah ada nnyịn usụn̄ ebe ke edisana spirit esie. Ti n̄ko ban̄a ibetedem ndisana angel ke utom ukwọrọikọ nnyịn. (Ediyarade 14:6, 7; 22:6) Edi akwa ukpono didie ntem nnyịn ndinyene utọ ibetedem oro ke utom oro Jehovah ọnọde nnyịn ndinam! Ndimụm nsọn̄ọnda n̄kama ayada esịm nnyịn nditoro Jehovah, Abasi akpanikọ, ke nsinsi nsinsi. Nte n̄kpọ ekededi ọkpọsọn̄ urua akan oro?—John 17:3.
Nso ke Nnyịn Ikekpep?
• Ntak emi ediwak owo mînyịmeke akpanikọ?
• Didie ke mme Christian ẹkpese mme n̄kpọ ererimbot Satan?
• Nso ikpedi edu nnyịn kaban̄a mme mbono esop, ndien ntak-a?
• Nso mbiomo ke nnyịn inyene kaban̄a edise mban̄a idem nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise obio/Ndise ke page 18]
(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)
AKWA INYAN̄
Caesarea
UNAISỌN̄ SHARON
Joppa
Lydda
Jerusalem
[Ndise]
Peter ama etiene ndausụn̄ Abasi onyụn̄ ọbọ mme edidiọn̄ oro enye mîkodorike enyịn
[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]
Ndise Obio: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.
[Ndise ke page 13]
Jesus ama etie ntiense aban̄a akpanikọ
[Ndise ke page 15]
Ukem nte ata udia, udia eke spirit edi akpan n̄kpọ kaban̄a nsọn̄idem eke spirit nnyịn