“Ẹsan̄a Ẹkpere Abasi”

“Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien enye ayasan̄a ekpere mbufo.”—JAMES 4:8.

1, 2. (a) Nso ke mme owo ẹsiwak ndidọhọ? (b) Nso nsịnudọn̄ ke James ọkọnọ, ndien ntak ẹkeyomde emi?

 “ABASI odu ye nnyịn.” Ẹda mme ikọ oro ẹbana mme n̄kpọ idiọn̄ọ idụt ye idem mme ọfọn̄ ekọn̄. Ẹmịn̄ mme ikọ emi, “Nnyịn Ibuọt Idem ke Abasi” ke anana-ibat okụk eyomfịn. Edi ọsọ n̄kpọ mme owo ndidọhọ ke mmimọ imenyene n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Abasi. Nte ededi, nte afo unyịmeke ute ke ndinyene utọ itie ebuana oro oyom se ikande ikpîkpu editoho enye m̀mê ediwet enye nte ufiet?

² Bible owụt nte ke ẹkeme ndinyene itie ebuana ye Abasi. Nte ededi, emi oyom ukeme. Ama akam oyom ndusụk Christian oro ẹkeyetde aran ke akpa isua ikie ẹsọn̄ọ itie ebuana mmọ ye Jehovah Abasi. Esenyịn Christian oro James ekenyene ndidụri ndusụk mmọ utọn̄ mban̄a mme ntụhọ ikpọkidem mmọ ye mmọ nditaba edisana idaha eke spirit. Nte enye okosụk ọnọde item oro, enye ama ọnọ okopodudu nsịnudọn̄ emi: “Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien enye ayasan̄a ekpere mbufo.” (James 4:1-12) Nso ke ikọ James oro “ẹsan̄a ẹkpere” ọkọwọrọ?

3, 4. (a) Ekeme ndidi nso ke mme ikọ emi “ẹsan̄a ẹkpere Abasi” eketi ndusụk mbon akpa isua ikie oro ẹkekotde n̄wed James? (b) Ntak ikemede nditịm nnịm nte ke ẹkeme ndisan̄a n̄kpere Abasi?

³ James akada ikọ oro ekemede ndidi ediwak mme andikot n̄wed esie ẹma ẹmehe. Ibet Moses ama ọnọ mme oku mme akpan item ke nte ‘ẹkpesan̄ade ẹkpere’ Jehovah ke ibuot ikọt esie. (Exodus 19:22) Ntem, ekeme ndidi mme andikot n̄wed James ẹma ẹti nte ke ndisan̄a n̄kpere Jehovah idịghe n̄kpọ oro ẹkpedade didie didie. Jehovah okon̄ akan ke ekondo.

⁴ Ke n̄kan̄ eken, nte eyen ukpepn̄kpọ Bible kiet ọdọhọde, “ikọ nsịnudọn̄ [James 4:8] emi ọnọ okopodudu idotenyịn.” James ama ọfiọk ete ke Jehovah ke ima ima usụn̄ esinọ mme anana-mfọnmma owo ikot kpukpru ini ete ẹsan̄a ẹkpere Imọ. (2 Chronicles 15:2) Uwa Jesus ama eberede usụn̄ ndisan̄a n̄kpere Jehovah ke ọyọhọ ọyọhọ usụn̄ifiọk. (Ephesus 3:11, 12) Mfịn, ediwak miliọn owo ẹkeme ndisan̄a n̄kpere Abasi! Nte ededi, didie ke nnyịn ikeme ndibọ ufọn nto utịbe utịbe ifet emi? Nnyịn iyekere ibio ibio iban̄a usụn̄ ita oro nnyịn ikemede ndisan̄a n̄kpere Jehovah Abasi.

Ka Iso ‘Ndifiọk Abasi’

5, 6. Didie ke uwụtn̄kpọ ekpri Samuel anam an̄wan̄a se ibuanade ke “ndinyene ifiọk” mban̄a Abasi?

⁵ Nte ekemde ye John 17:3, Jesus ọkọdọhọ ete: “Ndien nsinsi uwem oro edi ndifiọk Fi ata Abasi kierakiet, ye Enye emi Afo ọkọdọn̄de, kpa Jesus Christ.” New World Translation okpụhọde esisịt ọkpọn̄ edikabade emi ye ediwak edikabade efen. Utu ke ndidọhọ “ndifiọk” Abasi, enye ada ikọ emi “ndinyene ifiọk” mban̄a Abasi. Nte ededi, ediwak nditọ ukpepn̄kpọ ẹdọhọ ke se ikọ oro ọwọrọde ke akpasarade usem Greek abuana se ikande oro—enye edi edinam oro akade-ka iso, enye oro ekemede ndikam nsụn̄ọ ke owo nditịm mmehe ye owo efen.

⁶ Nditịm mfiọk Abasi ikedịghe obufa n̄kpọ ke eyo Jesus. Ke uwụtn̄kpọ, ke N̄wed Abasi Usem Hebrew, nnyịn ikot ite ke ini Samuel ekedide eyenọwọn̄, enye ‘ikọfiọkke kan̄a Jehovah.’ (1 Samuel 3:7) Ndi emi ọkọwọrọ nte ke Samuel ekenyene esisịt ifiọk aban̄a Abasi esie? Baba. Enyene ndidi ete ye eka esie ye mme oku ẹma ẹkpep enye ekese. Nte ededi, nte eyen ukpepn̄kpọ kiet ọdọhọde, ẹkeme ndida ikọ Hebrew oro ẹdade ke ufan̄ikọ oro “ntịn̄ mban̄a owo oro ẹtịmde ẹmehe.” Samuel iketịmke ifiọk Jehovah kan̄a, nte enye ekedide edifiọk ke ukperedem ke ini enye akanamde n̄kpọ nte anditịn̄ ikọ ke ibuot Jehovah. Nte Samuel ọkọkọride  okpon, enye ama enen̄ede edifiọk Jehovah, enyenede n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye enye.—1 Samuel 3:19, 20.

7, 8. (a) Ntak emi nditụn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible mîkpesịnke nnyịn ndịk ke idem? (b) Nso idi ndusụk nditụn̄ọ akpanikọ Ikọ Abasi oro nnyịn ikpanamde ọfọn ndikpep?

⁷ Ndi afo ke ọbọ ifiọk Jehovah man enen̄ede emehe ye enye? Man anam oro, oyom afo ‘ọkọri ọkpọsọn̄ udọn̄ ọnọ’ udia eke spirit oro Abasi ọnọde. (1 Peter 2:2, NW) Kûyụhọ ye akpa editọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible. Domo ndifiọk ndusụk nditụn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible. (Mme Hebrew 5:12-14) Ndi mme utọ ukpepn̄kpọ oro ẹsisịn fi ndịk ke idem, ekerede ke mmọ ẹsọn̄ ẹkaha? Edieke edide ntre, ti ete ke Jehovah edi “Akwa Anditeme.” (Isaiah 30:20, NW) Enye ọfiọk ndinam nditụn̄ọ akpanikọ ẹsịm esịt mme anana-mfọnmma owo. Ndien enye ekeme ndidiọn̄ ukeme ofụri esịt oro afo esịnde ndifiọk se enye ekpepde fi.—Psalm 25:4.

⁸ Ntak mûdụn̄ọkede idemfo kaban̄a ndusụk “nditụn̄ọ n̄kpọ Abasi”? (1 Corinth 2:10) Mmọ idịghe mme ukpepn̄kpọ oro ẹfekde owo nte enye oro mme ekpep ukpepn̄kpọ ido ukpono ye mme ọkwọrọ ederi ẹsinenide. Mmọ ẹdi ndinem ye edemede-owo-udọn̄ ukpepn̄kpọ oro ẹkemede ndinam owo ọfiọk ekikere ye esịt ima ima Ete nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, ufak, “edisana ndịben̄kpọ,” (NW) ye nsio nsio ediomi oro Jehovah adade ndidiọn̄ ikọt esie nnyụn̄ nnam mme uduak esie—mme ibuot nneme emi ye ediwak mmọ eken ẹdi ndinem ibuotikọ oro ẹnọde uyụhọ oro ẹkemede ndida nnam ọkpọkpọ ndụn̄ọde ye ukpepn̄kpọ.—1 Corinth 2:7.

9, 10. (a) Ntak emi n̄kohodeidem akamade n̄kpọndịk, ndien nso idin̄wam nnyịn ndifep enye? (b) Ke ini edide edisịm ifiọk Jehovah, ntak emi nnyịn ikpodomode ndisụhọde idem?

⁹ Nte afo ọkọride ke ifiọk nditụn̄ọ ukpepn̄kpọ eke spirit, kpeme biọn̄ọ n̄kpọndịk oro ekemede ndisan̄a ye ifiọk—n̄kohodeidem. (1 Corinth 8:1) N̄kohodeidem akama n̄kpọndịk, koro enye esidian̄ade mme owo ọkpọn̄ Abasi. (Mme N̄ke 16:5; James 4:6) Ti ete owo ndomokiet inyeneke ntak ndibụre mbụre mban̄a ifiọk esie. Ke ndinam an̄wan̄a, kere ban̄a mme ikọ emi ẹdude ke ntọn̄ọikọ n̄wed kiet emi odụn̄ọrede n̄kọri oro ubonowo anamde  ke ifiọk ntaifiọk ke ata ndondo emi: “Adan̄a nte nnyịn ifiọkde n̄kpọ, ntre ke nnyịn itịm ikụt nte ke nnyịn ifiọkke n̄kpọ ndomokiet. . . . Ofụri se ikpepde ikpetke-kpet ndisịm se nnyịn isụk inyenede ndikpep.” Utọ nsụhọdeidem emi edi n̄wọrọnda. Idahaemi, ke ini edide edisịm n̄kponn̄kan ifiọk—kpa ifiọk Jehovah Abasi—nnyịn imakam inyene ntak oro okponde akan ndisụhọde idem. Ntak-a?

¹⁰ Tịm fiọk ndusụk ikọ oro Bible etịn̄de aban̄a Jehovah. “Ekikere fo ẹmetụn̄ọ eti-eti.” (Psalm 92:5) “Ifiọk [Jehovah] akan nte owo obụkde.” (Psalm 147:5) ‘Idụhe nte ẹdụn̄ọrede ifiọk Jehovah.’ (Isaiah 40:28) “Uwak ọniọn̄ ye ifiọk Abasi ẹditụn̄ọ adan̄a didie!” (Rome 11:33) Nte an̄wan̄ade, tutu amama nnyịn idifiọkke kpukpru n̄kpọ iban̄a Jehovah. (Ecclesiastes 3:11) Enye emekpep nnyịn ediwak utịbe utịbe n̄kpọ, edi kpukpru ini nnyịn idisụk inyenyene ekese n̄kpọ ndikpep. Ndi idotenyịn edikpep mban̄a mme n̄kpọ emi iduahi nnyịn idem inyụn̄ inam nnyịn isụhọde idem? Do, nte nnyịn ibọde ukpep, ẹyak nnyịn kpukpru ini ida ifiọk oro ikọde nte n̄kpọ oro anamde nnyịn isan̄a ikpere Jehovah inyụn̄ in̄wam mbon en̄wen ẹtiene ẹnyene ifiọk emi—ikûdede iyak ifiọk emi anam nnyịn imenede idem nnyịn ikan mbon en̄wen.—Matthew 23:12; Luke 9:48.

Wụt Ima Oro Afo Amade Jehovah

11, 12. (a) Didie ke ifiọk oro nnyịn ikpepde iban̄a Jehovah okpotụk nnyịn? (b) Nso ibiere m̀mê owo enyene ata ima ọnọ Abasi?

¹¹ Nte odotde, apostle Paul ama owụt ebuana oro odude ke ufọt ifiọk ye ima. Enye ekewet ete: “Mmeben̄e ntem nte, ima mbufo akpakam ọdọdiọn̄ awak ke ifiọk ye kpukpru ikike.” (Philippi 1:9) Utu ke ndinam nnyịn ikohode idem, kpukpru ọsọn̄urua akpanikọ oro ikpepde iban̄a Jehovah ye mme uduak esie ẹkpenyene ndinam ima oro nnyịn imade Ete nnyịn eke heaven ọkọri.

¹² Nte ededi, ediwak owo oro ẹdọhọde ke imama Abasi inen̄ekede ima enye. Mmọ ẹkeme ndinen̄ede nnyene ọkpọsọn̄ ntụk ima ke esịt mmọ nnọ enye. Mme utọ ntụk oro ẹfọn, idem ẹdotde itoro, ke ini mmọ ẹdude ke n̄kemuyo ye nnennen ifiọk. Edi mme utọ ntụk oro ke idemmọ idịghe ata ima ẹnyenede ẹnọ Abasi. Ntak mîdịghe? Tịm fiọk nte Ikọ Abasi anamde ata ima an̄wan̄a: “Ndima Abasi edi emi, ete, nnyịn inịm mbet Esie; ndien mbet Esie ibiakke owo idem.” (1 John 5:3) Do, ẹwụt ata ima ẹnyenede ẹnọ Abasi n̄kukụre ke ini ẹkopde item.

13. Didie ke mbak Abasi edin̄wam nnyịn ndiwụt ima oro imade Jehovah?

¹³ Mbak Abasi ayan̄wam nnyịn ndikop item nnọ Jehovah. Ntotụn̄ọ uten̄e ye ukpono emi inyenede inọ Jehovah oto ifiọk oro inyenede iban̄a enye, ye se ikpepde iban̄a anana-mbiet edisana idaha, ubọn̄, odudu, unenikpe, ọniọn̄, ye ima esie. Utọ mbak oro enen̄ede edi akpan n̄kpọ man isan̄a ikpere enye. Ke akpanikọ, tịm fiọk se Psalm 25:14 ọdọhọde: “Jehovah etie ufan ye mmọ eke ẹbakde enye.” Ntre edieke nnyịn inyenede eti mbak editre ndiyat edima Ete nnyịn eke heaven esịt, nnyịn iyekeme ndisan̄a n̄kpere enye. Mbak Abasi ayan̄wam nnyịn ndinam ọniọn̄ ọniọn̄ item oro ẹwetde ke Mme N̄ke 3:6: “Diọn̄ọ enye ke kpukpru usụn̄ fo, ndien enye eyenen̄ede usụn̄ fo enịm.” Nso ke oro ọwọrọ?

14, 15. (a) Nso idi ndusụk ubiere oro nnyịn isinyenede ndinam ke uwem ofụri usen? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndinam mme ubiere ke usụn̄ oro owụtde ke imenyene mbak Abasi?

¹⁴ Afo enyene ndinam ikpọ ye n̄kpri ubiere kpukpru usen. Ke uwụtn̄kpọ, nso nneme ke afo edineme ye mme nsan̄autom, mme nsan̄a ufọkn̄wed, ye mme mbọhọidụn̄ fo? (Luke 6:45) Ndi afo eyesịn ifịk anam utom oro ẹnọde fi anam, mîdịghe ndi ediyom usụn̄ oro edikụrede utom oro ye unana edisịn ofụri ukeme fo? (Colossae 3:23) Ndi afo edisan̄a ekpere mbon oro mîmaha Jehovah, mîdịghe ediyom ndisọn̄ọ itie ebuana fo ye mme owo eke spirit? (Mme N̄ke 13:20) Nso ke afo edinam, idem ke n̄kpri udomo, man anam mme ufọn n̄kpọ Obio Ubọn̄ Abasi ẹka iso? (Matthew 6:33) Edieke mme utọ edumbet N̄wed Abasi oro  ẹsiakde mi ẹkarade mme ubiere oro afo anamde kpukpru usen, do afo ke akpanikọ ọmọdiọn̄ọ Jehovah “ke kpukpru usụn̄ fo.”

¹⁵ Ke nditịm ntịn̄, ekikere emi ekpenyene ndikara ubiere kiet kiet oro nnyịn inamde: ‘Nso ke Jehovah ediyom mi nnam? Nso usụn̄ edinam edinen̄ede idat enye esịt?’ (Mme N̄ke 27:11) Ndiwụt mbak Abasi ke usụn̄ emi edi mfọnn̄kan usụn̄ ndiwụt ima oro imade Jehovah. Mbak Abasi oyonụk nnyịn n̄ko ndisana—ke n̄kan̄ eke spirit, ke n̄kan̄ eke ido uwem, ye ke n̄kan̄ eke ikpọkidem. Ti ete ke kpasụk ufan̄ikọ oro James esịnde udọn̄ ọnọ mme Christian ete “ẹsan̄a ẹkpere Abasi,” ke enye eteme n̄ko ete: “Ẹyet ubọk mbufo ẹsana, mbufo mme anam-idiọk; ẹnyụn̄ ẹnam esịt mbufo ẹsana, mbon esịt iba.”—James 4:8.

16. Ke ndinọ Jehovah enọ, nso ke nnyịn mîdikemeke ndinam tutu amama, edi nso ke nnyịn ikeme ndikụt unen ndinam kpukpru ini?

¹⁶ Nte ededi, ndiwụt ke nnyịn imama Jehovah abuana se ikande editre ndinam se idiọkde. Ima n̄ko esinụk nnyịn ndinam se inende. Ke uwụtn̄kpọ, didie ke nnyịn isinam n̄kpọ iban̄a akwa ntatubọk Jehovah? James ekewet ete: “Kpukpru eti edinọ ye kpukpru enọ eke ẹfọnde ẹma ẹto ke enyọn̄, ẹto ke ubọk Ete mme un̄wana ẹsụhọde ẹdi.” (James 1:17) Edi akpanikọ, ke ini inọde Jehovah inyene nnyịn, nnyịn inamke enye oforo. Enye enyenyene kpukpru n̄kpọ. (Psalm 50:12) Ndien ke ini nnyịn inọde Jehovah ini ye odudu nnyịn, nnyịn inamke se enye mîkpekemeke ndinam. Idem edieke ikpesịnde ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi, enye akpanam mme itiat ẹsio n̄kpo! Ntak ndien nnyịn inọde Jehovah inyene, ini, ye odudu nnyịn? Ke akande kpukpru, nnyịn inam emi ndiwụt ke imama enye ke ofụri esịt, ukpọn̄, ekikere, ye odudu nnyịn.—Mark 12:29, 30.

17. Nso ikeme ndinụk nnyịn ndinọ Jehovah enọ ke inemesịt?

¹⁷ Ke ini nnyịn inọde Jehovah enọ, nnyịn ikpanam ntre ke idatesịt, “koro Abasi amama owo eke ọnọde ke inemesịt.” (2 Corinth 9:7) Edumbet oro ẹwetde ke Deuteronomy 16:17 ekeme ndin̄wam nnyịn ndinọ enọ ke inemesịt: “Edi kpukpru owo ẹdi ye enọ ke ubọk, ekem ye ufọn eke Jehovah Abasi fo ọfọnde fi.” Ke ini nnyịn ikerede iban̄a adan̄a nte Jehovah ọfọnde mfọn ye nnyịn, esidọn̄ nnyịn ndinọ enye n̄kpọ ke ntatubọk. Utọ edinọ oro esidat enye esịt, ukem nte ekpri enọ edima eyen esidatde ete m̀mê eka esịt. Ndiwụt ima nnyịn ke usụn̄ emi ayan̄wam nnyịn ndisan̄a n̄kpere Jehovah.

Kọri N̄kpet N̄kpet Ebuana Ebe ke Akam

18. Ntak odotde ndikere mban̄a nte ikpoforide uduot akam nnyịn?

¹⁸ Mme ini ọkpọkpọ akam ẹsinọ nnyịn ọsọn̄urua ifet—ifet nditịn̄ ntotụn̄ọ, ikọ idịbi nnọ Ete nnyịn eke heaven. (Philippi 4:6) Sia akam edide akpan usụn̄ ndisan̄a n̄kpere Abasi, odot ndituak nda nnyụn̄ n̄kere mban̄a uduot akam nnyịn. Idịghe nte ke ana mme akam nnyịn ẹdi n̄wọrọnda ke nte itịn̄de ye ibonde ikọ, edi ikpenyene nditịn̄ mme ikọ oro ẹtode esịt. Didie ke nnyịn ikeme ndifori uduot akam nnyịn?

19, 20. Ntak ọfọnde nditie n̄kere se iditịn̄de mbemiso ibọn̄de akam, ndien nso idi ndusụk n̄kpọ oro ẹdotde nnyịn itie ikere iban̄a?

¹⁹ Nnyịn imekeme ndidomo nditie n̄kere se iditịn̄de mbemiso ibọn̄de akam. Edieke nnyịn ibemde iso itie ikere, nnyịn iyekeme nditịn̄ ikọ nnennen nnennen ke akam nnyịn inyụn̄ inam akam oro enyene se ọwọrọde, ntem ifepde nditịn̄ mfiak ntịn̄ mme ikọ oro imehede isinyụn̄ isọpde iti. (Mme N̄ke 15:28, 29) Iso-ọfọn ndikere mban̄a ndusụk n̄kpọ oro Jesus akasiakde ke akam uwụtn̄kpọ esie ndien ekem ikerede iban̄a nte mmọ ẹnyenede ebuana ye mme idaha nnyịn, ekeme ndin̄wam. (Matthew 6:9-13) Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imekeme ndibụp idem nnyịn m̀mê nso ke nnyịn ikeme nditịp nsịn ke edinam uduak Jehovah mi ke isọn̄. Ndi nnyịn imekeme nditịn̄ udọn̄ nnyịn nnọ Jehovah ndinam n̄kpọ esie adan̄a nte ikekeme inyụn̄ iben̄e enye an̄wam nnyịn ndinam utom ekededi oro enye ọnọde nnyịn? Ndi imetịmede esịt iban̄a mme n̄kpọ obụkidem oro ẹnanade nnyịn? Nso idiọkn̄kpọ ke nnyịn iyom ẹfen ẹnọ nnyịn, ndien mmanie ke oyom nnyịn ika iso ifen inọ?  Mme idomo ewe ẹsịm nnyịn, ndien ndi nnyịn imọfiọk adan̄a nte inen̄erede iyom ukpeme Jehovah ke afan̄ emi?

²⁰ Adianade do, nnyịn imekeme ndikere mban̄a mme owo oro nnyịn ifiọkde emi ẹnen̄erede ẹyom un̄wam Jehovah. (2 Corinth 1:11) Nte ededi, nnyịn ikpefreke ndinọ ekọm. Edieke nnyịn ituakde ida inyụn̄ ikerede iban̄a mme n̄kpọ emi, ke akpanikọ, nnyịn imekeme ndikụt mme ntak ndikọm Jehovah nnyụn̄ ntoro enye kpukpru usen ke akwa mfọn esie. (Deuteronomy 8:10; Luke 10:21) Ndinam ntre enyene mme ufọn efen efen—enye ekeme ndin̄wam nnyịn ndinyene in̄wan̄-in̄wan̄ edu ediwụt esịtekọm mban̄a uwem.

21. Ndikpep mban̄a mme uwụtn̄kpọ N̄wed Abasi ewe ekeme ndin̄wam nnyịn ke ini isan̄ade ikpere Jehovah ke akam?

²¹ Ukpepn̄kpọ ekeme ndifori uduot akam nnyịn n̄ko. N̄wọrọnda akam oro mme anam-akpanikọ iren ye iban ẹkebọn̄de ẹdu ke Ikọ Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, edieke nnyịn isobode mfịna oro akamade n̄kpọ-ata, anamde nnyịn itịmede esịt inyụn̄ ikam ikop ndịk iban̄a mfọnọn̄kpọ nnyịn m̀mê eke mbonima nnyịn, nnyịn imekeme ndikot akam oro Jacob ọkọbọn̄de ke adan̄aemi enye akasan̄ade edi ndisobo ye Esau, eyeneka esie emi okoyomde ndisio enye usiene. (Genesis 32:9-12) Mîdịghe nnyịn imekeme ndidụn̄ọde akam oro Edidem Asa ọkọbọn̄de ke ini n̄kpọ nte mbonekọn̄ Ethiopia miliọn kiet ẹkedịghede ikọt Abasi. (2 Chronicles 14:11, 12) Edieke nnyịn isobode mfịna oro etiede nte ke ọmọn̄ esuene eti enyịn̄ Jehovah, do oyodot ikere iban̄a akam oro Elijah ọkọbọn̄de ke iso mme andituak ibuot nnọ Baal ke Obot Carmel, ye akam oro Nehemiah ọkọbọn̄de aban̄a idiọk idaha Jerusalem. (1 Ndidem 18:36, 37; Nehemiah 1:4-11) Ndikot nnyụn̄ ntie n̄kere mme utọ akam oro ẹkeme ndisọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ẹnyụn̄ ẹkeme ndinọ nnyịn ekikere mban̄a mfọnn̄kan usụn̄ oro nnyịn ikemede ndisan̄a n̄kpere Jehovah kaban̄a se ifịnade nnyịn.

22. Nso idi ibuotikọ isua 2003, ndien ke ofụri isua emi, nso ke nnyịn ikeme ndibụp idem nnyịn ke ini ke ini?

²² Nte an̄wan̄ade, idụhe ukpono, idụhe utịtmbuba,  ekededi oro okponde akan edinam item James oro ọdọhọde “ẹsan̄a ẹkpere Abasi.” (James 4:8) Nnyịn ikpakam inam ntre ebe ke ndikọri ke ifiọk oro inyenede iban̄a Abasi, ke ndinen̄ede n̄wụt ima oro nnyịn imade enye, ye ke ndikọri n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye enye ebe ke akam oro nnyịn isibọn̄de. Ke ofụri isua 2003, ke adan̄aemi itide James 4:8 nte ibuotikọ isua, ẹyak nnyịn ika iso ndidụn̄ọde idem nnyịn m̀mê nnyịn ke akpanikọ ke isan̄a ikpere Jehovah. Nte ededi, nso kaban̄a utịt utịt ufan̄ikọ oro? Ke nso usụn̄ifiọk ke Jehovah ‘edisan̄a ekpere mbufo,’ adade mme edidiọn̄ ewe edi? Ibuotikọ oro etienede eyeneme emi.

Nte Afo Emeti?

• Ntak anade ẹda edisan̄a n̄kpere Jehovah nte akpan n̄kpọ?

• Nso idi ndusụk utịtmbuba oro nnyịn ikemede ndinịm ke ebuana ye edinyene ifiọk Jehovah?

• Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke imama Jehovah ata ima?

• Ke mme usụn̄ ewe ke nnyịn ikeme ndikọri ata n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah ebe ke akam?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Se Ẹwetde ke Ikpọ Abisi ke page 12]

Ibuotikọ isua 2003 edidi: “Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien enye ayasan̄a ekpere mbufo.”—James 4:8.

[Ndise ke page 8, 9]

Samuel ama editịm ọfiọk Jehovah nte enye ọkọkọride okpon

[Ndise ke page 12]

Akam oro Elijah ọkọbọn̄de ke Obot Carmel edi utọ akam oro ikpekpepde ndibọn̄