Mme Un̄wọn̄ọ Anie ke Afo Ekeme Ndiberi Edem?
Mme Un̄wọn̄ọ Anie ke Afo Ekeme Ndiberi Edem?
“MME un̄wọn̄ọ esie ẹma ẹkponi kpa nte enye okokponde adan̄aoro, edi mme edinam esie idịghe n̄kpọ ndomokiet kpa nte enye mîdịghe n̄kpọ ndomokiet idahaemi.”—King Henry the Eighth, emi William Shakespeare ekewetde.
Ikpọ un̄wọn̄ọ oro Shakespeare eketịn̄de aban̄a ekedi eke Cardinal Thomas Wolsey, owo England oro ekenyenede akwa odudu ke England ke ọyọhọ isua ikie 16. Ndusụk owo ẹkeme ndidọhọ ke se Shakespeare eketịn̄de edi ukem ye ata ediwak un̄wọn̄ọ oro mmimọ isikopde mfịn. Ediwak ini, ẹsinam ekese un̄wọn̄ọ ẹnọ mme owo edi mmọ ibọhọ se ẹken̄wọn̄ọde oro. Ntem, isọn̄ke ndifiọk ntak emi mme owo ẹsiyịkde un̄wọn̄ọ ekededi.
Uwak Edikpu
Ke uwụtn̄kpọ, ke ini enyene-ndịk en̄wan akasiahade ke mme idụt Balkan ke iduọk isua 1990, Esop Ukpeme Edidiana Mme Idụt ama ọdọhọ ke obio Srebrenica ke Bosnia edi “obot ubọhọ.” Oro eketie nte un̄wọn̄ọ oro ẹkemede ndiberi edem. Ediwak tọsịn mbon itọkekọn̄ ẹdide Muslim ke Srebrenica ẹkekere ntre. Nte ededi, un̄wọn̄ọ aban̄ade obot ubọhọ ọkọwọrọ ikpîkpu ke akpatre. (Psalm 146:3) Ke July 1995, mbonekọn̄ oro ẹkedade ekọn̄ ẹdụk Srebrenica ẹma ẹbịn mbonekọn̄ Edidiana Mme Idụt ẹfep ẹnyụn̄ ẹkan obio oro. Se iwakde ibe mbon Muslim 6,000 ẹma ẹsop, ndien ke nsụhọde n̄kaha, ẹma ẹwot mbon Muslim 1,200 oro mîkedịghe mbonekọn̄.
Kpukpru ikpehe uwem ẹyọhọ ye mme un̄wọn̄ọ oro ẹbiatde. Mme owo ẹkere ke ẹda “akpakịp abian̄a abian̄a etop unyamurua” oro mmimọ ikopde mfịn ẹtụk mmimọ. “Un̄wọn̄ọ oro mme ebre mbre ukara ẹsinamde ke ini ubịnikọt mmọ, ẹkem ẹdibiat” isiyakke mme owo ẹkop inemesịt. (The New Encyclopædia Britannica, Eboho 15, page 37) Mme adaiso ido ukpono oro mme owo ẹbuọtde idem, emi ẹn̄wọn̄ọde ndise mban̄a otuerọn̄ mmọ ẹsinam n̄kpọ ye mmọ ke ata idiọk usụn̄. Idem ke mme utọ ubọkọkọ nte ukpepn̄wed ye ibọkusọbọ—emi akpanade ẹwụt mbon en̄wen mbọm ye edikere mban̄a—ndusụk owo ẹmebiat mbuọtidem oro mme owo ẹnyenede ke idem mmọ ẹnyụn̄ ẹwo mîdịghe ẹkam ẹwot mbon oro mmọ ẹsede enyịn. Eyịghe idụhe Bible odụride nnyịn utọn̄ ete ikûse kpukpru ikọ oro ẹtịn̄de ke akpanikọ!—Mme N̄ke 14:15.
Mme Un̄wọn̄ọ Oro Ẹsude
Nte ededi, ediwak owo ẹsinam ikọ mmọ, okposụkedi emi esikpade mmọ ediwak n̄kpọ. (Psalm 15:4) Ikọ mmọ esinyene iwụk, mmọ ẹsinyụn̄ ẹnam se mmọ ẹtịn̄de. Mbon eken ẹsinen̄ede ẹyom ndisu mme un̄wọn̄ọ oro mmọ ekenamde ye nti uduak. Mmọ ẹsiben̄e idem ẹnyụn̄ ẹnyịme ndinam se mmọ ẹken̄wọn̄ọde edi mmọ n̄kukụre isikemeke ndinam ntre. Mme idaha ẹkeme ndinam nti uduak ẹkpu.—Ecclesiastes 9:11.
Ke ntak ekededi, se idude edi nte ke esisọn̄ ediwak owo ndikọn̄ mbuọtidem ke mme un̄wọn̄ọ oro owo ekededi anamde. Ntre mbụme edi: Nte odu un̄wọn̄ọ ekededi oro nnyịn ikemede ndiberi edem? Ih. Nnyịn imekeme ndiberi edem ke mme un̄wọn̄ọ oro ẹkụtde ke Ikọ Abasi, kpa Bible. Ntak mûdụn̄ọkede se ibuotikọ oro etienede etịn̄de aban̄a emi? Afo emekeme ndibiere, nte ediwak miliọn owo ẹma ẹkebebiere, nte ke nnyịn imekeme ndinen̄ede mberi edem ke mme un̄wọn̄ọ Abasi.
[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 3]
Ndise AP/Amel Emric