‘Ndibak Jehovah Edi Eti Ibuot’
‘Ndibak Jehovah Edi Eti Ibuot’
“YAK nnyịn ikop utịt ofụri n̄kpọ emi: bak Abasi, nyụn̄ nịm mbet esie: koro emi edi eke kpukpru owo.” (Ecclesiastes 12:13) Nso akpan ubiere ke spirit Abasi akanam Edidem Solomon eke Israel eset esịm ntem! Job n̄ko ama ọfiọk ufọn edibak Abasi, enye ọkọdọhọ ete: “Sese, ndibak Ọbọn̄ edi eti ibuot, ndinyụn̄ n̄kabade n̄kpọn̄ idiọk edi asian.”—Job 28:28.
Bible owụt ke enen̄ede edi akpan n̄kpọ ndibak Jehovah. Ntak owụtde eti ibuot ndibak Abasi? Didie ke ndibak Abasi ekeme ndinyene ufọn nnọ nnyịn owo kiet kiet ye nte otu oro ẹtuakde ibuọt ẹnọ ata Abasi? Mme N̄ke ibuot 14, ufan̄ikọ 26 esịm 35 ọbọrọ mbụme emi. *
Andinọ “Ọkpọsọn̄ Ibetedem”
Solomon ọdọhọ ete: “Ọkpọsọn̄ ibetedem odu ke uten̄e Jehovah: ndien nditọ esie ẹyenyene ubọhọ.” (Mme N̄ke 14:26) Anam-Akpanikọ Ata Ọkpọsọn̄ Abasi, Jehovah, edi n̄kukụre ebiet emi eten̄e-Abasi ekemede ndiberi edem. Eyịghe idụhe utọ owo oro esinyenede ọkpọsọn̄ mbuọtidem ke iyakan se ededi oro editịbede ke ini iso! Enye eyebịghi uwem onyụn̄ okop inemesịt.
Edi nso kaban̄a ini iso mbon oro ẹberide edem ke ererimbot—ke se ererimbot aduakde, mme esop, mme ekikere, ye inyene ererimbot? Idotenyịn ekededi oro mmọ ẹnyenede kaban̄a ini iso edi ikpîkpu, koro Bible ọdọhọ ete: “Ererimbot ke ebebe efep kpasụk ntre n̄ko ye mbumek esie, edi owo eke anamde uduak Abasi ododu ke nsinsi.” (1 John 2:17) Ke ntre, ndi odu ntak ekededi oro akpanamde nnyịn ima “ererimbot m̀mê se idude ke ererimbot”?—1 John 2:15.
Nso ke mme ete ye eka oro ẹbakde Abasi ẹkpenam man ẹkụt ẹte ke ‘nditọ mmimọ ẹnyene ubọhọ’? Andiwet psalm ọkọkwọ ete: “Mbufo nditọwọn̄, ẹdi ẹkop uyo mi: nyeteme mbufo ẹten̄e Jehovah.” (Psalm 34:11) Ke ini mme ete ye eka ẹdade nti uwụtn̄kpọ ye nti item ẹkpep nditọ mmọ ndibak Abasi, idotenyịn enen̄ede odu nditọ emi ndikọri n̄kabade ndi iren ye iban oro ẹnyenede ọkpọsọn̄ mbuọtidem ke Jehovah.—Mme N̄ke 22:6.
Solomon aka iso ete: “Uten̄e Jehovah edi idịm uwem: man owo ọwọn̄ọde ọbọhọ afia n̄kpa.” (Mme N̄ke 14:27) Uten̄e Jehovah edi “idịm uwem” koro ata Abasi edi “idịm mmọn̄ uwem.” (Jeremiah 2:13) Ndinyene ifiọk mban̄a Jehovah ye Jesus Christ ekeme ndinam nnyịn inyene nsinsi uwem. (John 17:3) Uten̄e Abasi ayanam nnyịn iwọn̄ọde ibọhọ afia n̄kpa n̄ko. Didie? Mme N̄ke 13:14 ọdọhọ ete: “Item enyene-ibuot owo edi idịm uwem, man owo ọwọn̄ọde ọkpọn̄ afia n̄kpa.” Edieke iten̄ede Jehovah, inịmde mbet esie, inyụn̄ iyakde Ikọ esie ada nnyịn usụn̄, ndi oro isikpemeke nnyịn ibiọn̄ọ ndiọi edinam ye edu uwem oro ẹkemede ndinam ikpa nsek?
“Ubọn̄ Edidem”
Solomon ama abak Abasi onyụn̄ okop uyo esie ke ekese ini oro enye ekedide edidem. Emi ama anam ukara esie ọfọn. Nso isiwụt m̀mê edidem akara ọfọn m̀mê ikarake ọfọn? Mme N̄ke 14:28 ọbọrọ ete: “Uwak owo ẹdi ubọn̄ edidem: edi unana owo edi nsobo ọbọn̄.” Ke ini n̄kpọ ọfọnde ye mbio obio, oro owụt ke edidem mmọ ọfọn. Edieke ata ediwak owo ẹmade edidem aka iso akara mmimọ, oro owụt ke edidem oro ọfọn. Solomon ama ada “ubọn̄ ọtọn̄ọde ke inyan̄ kiet [oro edi Ididuot Inyan̄] tutu esịm eken [Inyan̄ Mediterranean], onyụn̄ ọtọn̄ọde ke akpa [Euphrates] tutu esịm ke utịt isọn̄.” (Psalm 72:6-8) Emem ye uforo emi mînyeneke mbiet ama odu ke ini ukara esie. (1 Ndidem 4:24, 25) Ukara Solomon ama ọfọn. Ke n̄kan̄ eken, edieke mbio obio mîmaha edidem, oro ediwọrọ esuene ọnọ enye.
Ke afan̄ emi, nso ke ẹkeme nditịn̄ mban̄a ubọn̄ Akwa Solomon, kpa Edidem Messiah, Jesus Christ? Kere ban̄a mbon oro ẹnyịmede enye akara mmimọ idem idahaemi. Ọtọn̄ọde ke utịt isọn̄ kiet esịm eken, se iwakde ibe mme abak-Abasi miliọn itiokiet ẹma ẹmemek ndidu ke idak ukara Christ. Mmọ ẹnyene mbuọtidem ke Jesus ẹnyụn̄ ẹdiana kiet ẹtuak ibuot ẹnọ ata odu-uwem Abasi. (John 14:1) Etisịm utịt Ukara Tọsịn Isua, kpukpru mbon oro Abasi editide ẹyeset. Mme okop-inemesịt ndinen owo oro ẹwụtde esịtekọm ẹnọ Edidem mmọ ẹdiyọhọ Paradise isọn̄. Oro edinen̄ede iwụt ke ukara Christ ọfọn didie ntem! Ẹyak isọn̄ọ imụm utịbe utịbe idotenyịn nnyịn ke Obio Ubọn̄ emi ikama.
Mme Ufọn eke Spirit ye eke Obụk
Mbak Abasi ekeme ndinam esịt ye ekikere nnyịn ẹna sụn̄-n̄. Emi edi ntre koro eti ibuot ye asian ẹsịne ke otu nti edu oro ẹsan̄ade ye ọniọn̄. Mme N̄ke 14:29 ọdọhọ ete: “Owo eke mîsọpke iyatesịt enyene akwa asian: edi owo ifiopesịt emenede ndisịme ke enyọn̄.” Asian an̄wam nnyịn ifiọk ke ndisọp iyatesịt ababiat idaha eke spirit nnyịn. Ẹsiak “usua, utọk, ufụp, obom obom iyatesịt, ndomoidem,” ke otu n̄kpọ oro ẹkemede ndibiọn̄ọ nnyịn ‘ndida obio ubọn̄ Abasi nnyene.’ (Galatia 5:19-21) Ẹnọ nnyịn item ẹte ikûkọbọ ndiyat esịt idem ke ini inyenede eti ntak ndiyat esịt. (Ephesus 4:26, 27) N̄ko ifiopesịt ekeme ndinam itịn̄ ndisịme ikọ inyụn̄ inam se nnyịn idituade n̄kpọfiọk ke ukperedem.
Edidem Israel owụt idiọk utịp oro iyatesịt ekemede ndinyene ke idem owo, ete: “Sụn̄ sụn̄ esịt edi uwem obụkidem: edi ufụp edi nyap ọkpọ.” (Mme N̄ke 14:30) Ndusụk udọn̄ọ oro iyatesịt ye ifiopesịt ẹsimande ẹdi udọn̄ọ ibifịk, n̄kon̄n̄kon̄ iyịp, udọn̄ọ edidiana ekpa, ye mfịna idịbi. Mbiausọbọ ẹdọhọ n̄ko ke iyatesịt ye ifiopesịt ẹsikam ẹman, m̀mê ẹnam udọn̄ọ nte ebende nsia, mbiọhi, ikọn̄ obun̄wek, udọn̄ọ ikpaidem, ye ayịgha, ẹtetịm ẹsọn̄ ubọk. Ke n̄kan̄ eken, “esịt oro odude ke emem ọnọ obụkidem uwem.” (Mme N̄ke 14:30, New International Version) Mmọdo, nnyịn ikpenyene ndibịne “mme n̄kpọ eke ẹnamde emem odu ye mme n̄kpọ oro ẹbọpde-bọp kiet eken.”—Rome 14:19.
Mbak Abasi Iyakke Nnyịn Isari Asari
Solomon ọdọhọ ete: “Owo eke efịkde eyen ubuene esue Andibot enye: edi atua ubuene mbọm okpono Enye.” (Mme N̄ke 14:31) Owo oro abakde Abasi ọfiọk ke Jehovah Abasi okobot kpukpru owo. Ke ntre, eyen ubuene edi owo n̄ko, ntre se ededi oro ẹnamde ye enye ẹnam ye Andibot. Man inọ Abasi ubọn̄, inaha itụk mme owo m̀mê isari mmọ. Ẹkpenyene ndinọ Christian oro edide ubuene ukem ntịn̄enyịn eke spirit oro ẹnọde mbon eken. Nnyịn ikpenyene ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi nnọ imọ ye ubuene ukem ukem.
Enyene-ọniọn̄ edidem oro etịn̄ aban̄a ufọn efen oro mbak Abasi ekemede ndinọ owo, ete: “Idiọk ido idiọk owo onụk enye efep: edi eti owo enyene mbuọtidem ke [“nsọn̄ọnda,” “NW”] esie.” (Mme N̄ke 14:32) Didie ke ẹnụk idiọkowo ẹfep? Ẹdọhọ ke ikọ emi ọwọrọ ke enye idikemeke ndiwọrọ ke afanikọn̄ oro enye ọduọde odụk. Ke n̄kan̄ eken, ke ini afanikọn̄ etịbede, owo oro abakde Abasi enyene mbuọtidem ke imọ iyọsọn̄ọ ida ye Abasi. Sia enye enyenede ọyọhọ mbuọtidem ke Jehovah idem tutu esịm n̄kpa, enye ọsọn̄ọ ebiere nte Job ekebierede, ete: “Ndisioho mfọn-mma ke idem mi mfep tutu ndikpa.”—Job 27:5.
Oyom owo abak Abasi onyụn̄ enyene mbufiọk man enye ekeme ndisọn̄ọ nda. Ndien m̀mọ̀n̄ ke ẹkeme ndikụt utọ mbufiọk oro? Mme N̄ke 14:33 ọbọrọ ete: “Mbufiọk odụn̄ ke esịt asian: edi ẹyeyarade se idude ke esịt mbon ndisịme.” Ih, ẹkeme ndikụt mbufiọk ke esịt owo oro enyenede asian. Edi didie ke ẹyararede se idude ke esịt mbon ndisịme? Nte n̄wed ndụn̄ọde kiet anamde an̄wan̄a, “ndisịme esinen̄ede oyom ndiwụt ke imọfiọk n̄kpọ, ntre enye esitịn̄ se enye ekerede ke akam esịne ifiọk, edi oro esikabade edi ndisịme.”
“Ẹfori Obio”
Ke ama eketịn̄ ufọn oro mbak Abasi ọnọde owo, idahaemi edidem Israel etịn̄ ufọn oro mbak Abasi adade ọsọk ofụri obio, ete: “Nti ido ẹfori obio: edi idiọk ido esịn obio enyene bụt.” (Mme N̄ke 14:34) Ikọ itien̄wed emi ama enen̄ede osu idụt Israel ke idem. Ke ini nditọ Israel ẹkenịmde n̄kokon̄ edumbet oro Abasi ọkọnọde mmọ ketket, emi ama anam mmọ ẹforo ẹkan mme idụt oro ẹkekande mmọ ẹkụk. Edi ọkpọsọn̄ nsọn̄ibuot mmọ ama ada esuene ọsọk mmọ onyụn̄ anam Jehovah esịn mmọ ke akpatre. Edumbet emi abuana ikọt Abasi mfịn. Esop Christian okpụhọde ye ererimbot, koro esop emi anam mme edumbet Abasi ketket. Nte ededi, man ika iso inam esop Abasi enyene uku, ana nnyịn owo kiet kiet idu edisana uwem. Ndinyene mbumehe unam idiọkn̄kpọ ayada esuene ọsọk nnyịn ye esop onyụn̄ esuene Abasi n̄ko.
Solomon ama etịn̄ se isinamde edidem enem esịt, ete: “Ofụn eke enyenede ibuot enem edidem esịt: edi oburobụt ofụn ayat enye esịt.” (Mme N̄ke 14:35) Mme N̄ke 16:13 ọdọhọ ete: “N̄kpọk-inua akpanikọ enem mbọn̄ esịt: ẹnyụn̄ ẹma owo eke etịn̄de se inende.” Ke akpanikọ, Adausụn̄ ye Edidem nnyịn, Jesus Christ, esinen̄ede enem esịt ke ini idade eti ibuot inam se inende, inyụn̄ idade n̄kpọkinua nnyịn inam utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ye edinam mme mbet. Mmọdo, ẹyak nnyịn ika iso isịn idem ke utom emi, inyụn̄ ibọ mme edidiọn̄ oro ẹsan̄ade ye edibak ata Abasi.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 3 Ke oyomde nte ẹkenemede Mme N̄ke 14:1-25, se Enyọn̄-Ukpeme eke November 15, 2004, page 26-29, ye eke July 15, 2005, page 17-20.
[Ndise ke page 15]
Ẹkeme ndikpep owo abak Abasi