Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode N̄wed Ediyarade—I
Ikọ Jehovah Enyene Uwem
Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode N̄wed Ediyarade—I
ẸNAM apostle John okụt n̄kukụt 16 ke adiana ke adiana ke ini enye odude ke Isuo Patmos. Ẹnam enye okụt se Jehovah Abasi ye Jesus Christ ẹdinamde ke usen Ọbọn̄ emi ọkọtọn̄ọde ke ini emi Obio Ubọn̄ Abasi ọkọtọn̄ọde ndikara ke heaven ke 1914 tutu esịm utịt Tọsịn Isua Ukara Christ. Kpukpru n̄kukụt emi ẹdọn̄ọ ke N̄wed Ediyarade emi John ekewetde ke n̄kpọ nte isua 96 E.N.
Ẹyak idụn̄ọde mme akpan n̄kpọ oro ẹdude ke n̄wed Ediyarade 1:1–12:17. Itie N̄wed Abasi emi ẹneme akpa n̄kukụt itiaba oro John okokụtde. Mme n̄kukụt emi ẹbehe nnyịn sia mmọ ẹwụt se itịbede ke ererimbot mfịn ye se Jehovah edinamde ke ini iso. Mbon oro ẹkotde mme itie N̄wed Abasi emi ye mbuọtidem ẹnen̄ede ẹkop ndọn̄esịt.—Heb. 4:12.
“EYENERỌN̄” ADIAN̄ADE UFỊKN̄KPỌ ITIOKIET KE OTU UFỊKN̄KPỌ ITIABA
Akpa, John okụt Jesus Christ oro ẹnọde ubọn̄, ẹnyụn̄ ẹsian enye mme etop oro enye ‘ediwetde ke n̄wed ọnọ ẹsọk esop itiaba.’ (Edi. 1:10, 11) Ekem, ẹwụt enye ebekpo ke heaven. N̄wed emi ẹdiande ufịkn̄kpọ itiaba esịne Enye emi etiede ke ebekpo ke ubọk nnasia. N̄kukụre owo emi ‘odotde ndikụbọde n̄wed emi’ edi “ekpe emi otode esien Judah,” m̀mê ‘eyenerọn̄ emi enyenede nnụk itiaba ye enyịn itiaba.’—Edi. 4:2; 5:1, 2, 5, 6.
Ke ọyọhọ n̄kukụt ita, John okụt se itịbede ke ini “Eyenerọn̄” adianarede akpa ufịkn̄kpọ tutu esịm ọyọhọ itiokiet. Ke ini enye adianarede ọyọhọ ufịkn̄kpọ itiokiet, akwa unyekisọn̄ etịbe, akwa usen iyatesịt Abasi onyụn̄ ọtọn̄ọ. (Edi. 6:1, 12, 17) Ekem, John okụt nte ‘angel inan̄ ẹsọn̄ọde ẹmụm ofụm isọn̄ mbinan̄ ẹkama’ tutu ẹfịk owo 144,000 idiọn̄ọ. Enye onyụn̄ okụt n̄ko “akwa otuowo” emi owo mîkefịkke idiọn̄ọ, nte “ẹdade ke iso ebekpo ye ke iso Eyenerọn̄.”—Edi. 7:1, 9.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
1:4; 3:1; 4:5; 5:6—Nso idi “spirit itiaba”? Abasi ada itiaba nte ọyọhọ m̀mê n̄kpọ oro ekemde ibat. Ke ntre, etop oro ẹnọde ẹsọk “esop itaba” mi ebehe ofụri esop ikọt Abasi oro awakde ebe 100,000 ke ofụri ererimbot. (Edi. 1:10, 20) Sia Jehovah esinọde edisana spirit esie etiene se enye oyomde ẹda ẹnam, “spirit itiaba” oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Ediyarade owụt ke Abasi ada spirit esie ọyọhọ ọyọhọ anam mme ntịn̄nnịm ikọ emi an̄wan̄a nnyịn onyụn̄ ọdiọn̄ mmọ eke ẹkpan̄de utọn̄ ẹkop ntịn̄nnịm ikọ emi. Ke nditịm ntịn̄, ẹwet mme n̄kpọ oro ẹdude ke n̄wed Ediyarade ẹdọn̄ ke ikpehe itiaba. Itiaba oro ẹtịn̄de mi ada aban̄a n̄kpọ ndikem, ndiyọhọ, m̀mê ndisu, ndien ke nditịm ntịn̄, n̄wed Ediyarade etịn̄ nte “edisana ndịben̄kpọ Abasi” edisude—Edi. 10:7.
1:8, 17—Anie edi “Alpha ye Omega” m̀mê “Akpa ye Akpatre”? Udorienyịn̄ oro “Alpha ye Omega” enyene Jehovah, ndien udorienyịn̄ emi owụt ke Ata Ọkpọsọn̄ Abasi en̄wen ikodụhe mbemiso enye, ke idinyụn̄ idụhe-du ke nsinsi. Enye edi “ntọn̄ọ ye utịt.” (Edi. 21:6; 22:13) Okposụkedi emi Ediyarade 22:13 okotde Jehovah “akpa ye akpatre,” ndiwụt ke Enye edi Ata Ọkpọsọn̄ ke nsinsi, edi se ẹnemede ke n̄wed Ediyarade akpa ibuot owụt n̄ko ke Jesus edi “Akpa ye Akpatre.” Enye ekedi akpa owo emi ẹkenamde eset ekenyene uwem oro mîkemeke ndikpa tutu amama, enye onyụn̄ edi akpatre owo emi Jehovah ke idemesie akanamde eset.—Col. 1:18.
2:7—Nso idi “paradise Abasi”? Sia ẹketịn̄de ikọ emi ẹnọ mme Christian oro ẹyetde aran, anaedi paradise oro ẹtịn̄de mi ada aban̄a heaven—ebiet emi ebekpo Abasi odude. Ẹyeyak mme anam-akpanikọ mbet Christ oro ẹyetde aran ẹdia “mfri eto uwem,” oro edi, ke mmọ idikpaha aba ke nsinsi.—1 Cor. 15:53.
3:7—Ini ewe ke Jesus ọkọbọ “ukpọhọde David,” ndien nso ke enye ada ukpọhọde emi anam? Ke Jesus ama akana baptism ke 29 E.N., ẹma ẹyet enye aran nte Edidem ufọk David. Nte ededi, Jesus ikọbọhọ ukpọhọde David tutu esịm 33 E.N., ke ini ẹkemenerede enye ẹtem ke ubọk nnasia Abasi ke heaven. Do ndien ke enye ekenyene unen ndikara nte Edidem ufọk David. Toto ke ini oro, Jesus amada ukpọhọde emi eberede usụn̄ ọnọ mme owo nditiene mbuana ke Obio Ubọn̄ emi. Ke 1919, Jesus ama ayak ukpọhọde emi ọnọ “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ke ndimek mmọ ẹse ẹban̄a “kpukpru inyene esie.”—Isa. 22:22; Matt. 24:45, 47.
3:12—Nso idi “obufa enyịn̄” Jesus? Obufa enyịn̄ emi enyene n̄kpọ ndinam ye obufa ifetutom Jesus. (Phil. 2:9-11) Okposụkedi emi mîdụhe owo oro ọfiọkde enyịn̄ emi nte Jesus ke idemesie ọfiọkde, enye ewet enyịn̄ emi ke idem nditọete esie ke heaven, ndien emi anam mmọ ẹnen̄ede ẹkpere enye idem. (Edi. 19:12) Enye abuana ifetutom esie ye mmọ.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:3. Sia ima ikọfiọk ke “edimek ini [oro Abasi edisobode ererimbot Satan] emekpere,” oyom isọsọp ifiọk se idude ke n̄wed Ediyarade inyụn̄ inam n̄kpọ usọp usọp.
3:17, 18. Man inyene inyene eke spirit, oyom ibọ Jesus “gold oro ẹtemde ẹnam asana ke ikan̄” idep. Oro edi, oyom nnyịn in̄wana nte ikekeme ndinam nti utom. (1 Tim. 6:17-19) Oyom n̄ko isịne “afia ekụra,” oro anamde ẹdiọn̄ọ nnyịn nte mme anditiene Christ, inyụn̄ ifiọn̄ọ “ibọk enyịn,” oro edi, item oro isibọde ke Enyọn̄-Ukpeme man inyene ikike eke spirit.—Edi. 19:8.
7:13, 14. Mbiowo 24 ẹda ẹban̄a owo 144,000 oro ẹdude ke heaven ẹnam utom nte ndidem ye mme oku. Mme oku Israel eset oro Edidem David akabaharede ọdọn̄ ke ikpehe 24 ẹkeda ẹban̄a mmọ. Kiet ke otu mbiowo oro ama anam John ọfiọk mbon oro ẹdide akwa otuowo. Emi owụt ke mme Christian oro ẹyetde aran ẹma ẹtọn̄ọ ndiset ke n̄kpa mbemiso 1935. Ntak emi idọhọde ntre? Koro isua oro ke ẹkenam nsụhọ oro ẹyetde aran ẹdiọn̄ọ mbon oro ẹdide akwa otuowo.—Luke 22:28-30; Edi. 4:4; 7:9.
ẸFRI UKOTOWO ITIABA KE ẸMA ẸKEDIANAREDE ỌYỌHỌ UFỊKN̄KPỌ ITIABA
Eyenerọn̄ adianade ọyọhọ ufịkn̄kpọ itiaba. Ẹnọ angel itiaba ukotowo itiaba. Angel itiokiet ẹfri ukotowo, ẹtan̄a ubiomikpe ẹdori “ubak isọn̄ kiet ke itie ita”—oro edi, Christendom. (Edi. 8:1, 2, 7-12; 9:15, 18) Ọyọhọ n̄kukụt ition oro John okụtde edi oro. John etiene abuana ke n̄kukụt oro etienede, ata ekpri ikpan̄wed, onyụn̄ ada nnyanyan̄a odomo edisana ebiet. Ke ẹma ẹkefri ọyọhọ ukotowo itiaba, ẹkop ọkpọsọn̄ uyo nte ọdọhọde ete: “Obio ubọn̄ ererimbot emi amakabade edi obio ubọn̄ Ọbọn̄ nnyịn ye eke Christ esie.”—Edi. 10:10; 11:1, 15.
Ọyọhọ n̄kukụt itiaba anam se ẹwetde ke Ediyarade 11:15, 17 an̄wan̄a. Ẹkụt idiọn̄ọ ke heaven. Ndamban̄a an̄wan ke heaven aman eyeneren, erenowo. Ẹsio Devil ke heaven ẹduọk. Enye ayat esịt ye n̄wan heaven emi onyụn̄ adaha aka “ndin̄wana ekọn̄ ye mbon oro ẹsụhọde ke otu mfri esie.”—Edi. 12:1, 5, 9, 17.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
8:1-5—Ntak emi heaven okodobode, ndien nso ke ẹkesio ẹduọk ke isọn̄ ke oro ebede? Ndamban̄a ndobo ama odu ke heaven man ẹkop “akam ndisana owo” oro ẹdude ke isọn̄. Emi eketịbe ke akpa ekọn̄ ererimbot ama eketre. Mme Christian oro ẹyetde aran ikakaha heaven ke utịt Ini Mme Gentile, nte ediwak mmọ ẹkekerede. Uwem ama enen̄ede ọsọn̄ ye mmọ ke ini ekọn̄ oro. Ke ntre, mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹbọn̄ akam ẹyom ndausụn̄ Abasi. Abasi ama ọbọrọ akam mmọ ke ndidọn̄ angel ayak ndamban̄a ikan̄ ọduọk ke isọn̄, ndien emi ama anam mme Christian oro ẹyetde aran ẹnen̄ede ẹsịn ifịk ke utom mmọ. Okposụkedi emi mme Christian oro ẹyetde aran mîkawakke, mmọ ẹma ẹtọn̄ọ ndikwọrọ mban̄a Obio Ubọn̄ ke ofụri ererimbot, ndien emi eketie nte ẹkịm ikan̄ ke Christendom. Ẹma ẹda Bible ẹdụri mme owo utọn̄, ẹsịn un̄wana ke Ikọ Abasi, ẹnyụn̄ enyen̄e nsunsu ido ukpono ukem nte unyekisọn̄ enyen̄ede ufọk.
8:6-12; 9:1, 13; 11:15—Ini ewe ke angel itiaba oro ẹketịm idem ndifri ukotowo, ini ewe ke mmọ ẹkefri ukotowo emi, ndien didie ke ẹkefri? Ẹketịm idem ndifri ukotowo toto ke 1919 tutu esịm 1922, oro ẹkenọde otu John mi ke isọn̄ nsịnudọn̄ ẹte ẹfiak ẹtọn̄ọ utom ifịk ifịk. Mbon oro ẹyetde aran ke ẹkesịn ifịk ẹfiak ẹtịm utom ukwọrọikọ ẹnyụn̄ ẹbọp mme itie umịn̄n̄wed. (Edi. 12:13, 14) Edifri ukotowo ada aban̄a ikọt Abasi ndidiana kiet ye mme angel ntan̄a ubiomikpe Jehovah uko uko ndori ererimbot Satan ke idem. Emi ọkọtọn̄ọ ke mbono oro ẹkenịmde ke 1922 ke Cedar Point ke Ohio, ẹdinyụn̄ ẹtre ndifri ukotowo emi ke akwa ukụt.
8:13; 9:12; 11:14—Didie ke akpatre ukotowo ita oro ẹfride ẹsụn̄ọ ke “mbọm” ye “nnama”? Akpa ukotowo inan̄ oro ẹkefride ẹkedi etop oro owụtde ke Christendom akpa ke n̄kan̄ eke spirit, akpatre ukotowo ita ẹdi n̄kpọ mbọm ye nnama koro mmọ ẹban̄a akpan n̄kpọntịbe. Ọyọhọ ukotowo ition akaban̄a edision̄o ikọt Abasi ke “editụn̄ọ ukpe” oro mmọ ẹkesịnede ẹtre utom ke 1919, man mmọ ẹtọn̄ọ utom unọ ikọ ntiense ifịk ifịk, ndien emi ama otụhọde Christendom etieti. (Edi. 9:1) Ọyọhọ ukotowo itiokiet akaban̄a mme awat enan̄-mbakara oro akanam owo mîkwe mbiet mmọ ke ererimbot, ye akwa utom ukwọrọikọ oro ẹketọn̄ọde ke 1922. Akpatre ukotowo akaban̄a emana Obio Ubọn̄ Messiah.
Se Nnyịn Ikpepde:
9:10, 19. Mme okopodudu etop Bible oro ẹdude ke mme n̄wed “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” esitotop ndusụk owo. (Matt. 24:45) Etop emi etie nte isịm n̄kukun̄kpọyọriyọ oro enyenede ‘ifọt oro esitopde owo nte ikpeyen’ ye nte enan̄-mbakara, oro ‘isịm ebietde urụkikọt.’ Ntak emi idọhọde ntre-e? Koro mme n̄wed emi ẹsidụri mme owo utọn̄ ẹban̄a “usen usiene” Jehovah. (Isa. 61:2) Ẹyak isịn ifịk inọ mme owo n̄wed emi uko uko.
9:20, 21. Ediwak mbon nsụkidem oro ẹdụn̄de ke mme idụt oro mîfiọkke Christ ẹnyịme etop oro ikwọrọde. Nte ededi, nnyịn idorike enyịn ndikụt akpakịp ibatowo oro mîdịghe ubak Christendom, emi Ediyarade okotde “mbon eken” ẹkabarede esịt. Kpa ye oro, isụk ikaka iso ke utom ukwọrọikọ.
12:15, 16. “Isọn̄”—oro edi, ndutịm ukara Satan, m̀mê mme odudu ukara ke nsio nsio idụt—ẹnọ mme owo ifụre ndituak ibuot nte mmọ ẹmade. Ọtọn̄ọde ke iduọk isua 1940, mme ukara emi ‘ẹma ẹtat inua ẹn̄wọn̄ mmọn̄ [oro edi, ukọbọ] oro dragon [Satan] okotopde osio ke inua esie.’ Ke akpanikọ, Jehovah ekeme ndiwọn̄ọde esịt mme andikara man ẹnam uduak esie, ini ekededi oro enye oyomde ndinam oro. Ntak edi oro Mme N̄ke 21:1 ọdọhọde ete: “Esịt ọbọn̄ edi idịm mmọn̄ ke ubọk Jehovah: Enye akabade enye nte amade.” Emi ekpenyene ndisọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ke Abasi.