Kpep Nditọ Fo nte Ẹkponode Owo
Kpep Nditọ Fo nte Ẹkponode Owo
N̄KE Germany kiet ọdọhọ ete: “Owo ama ayararede itam akama ke ubọk, enye ekeme ndika kpukpru ebiet ke idụt.” Ke ediwak ebiet, ẹkeda owo ndiyarade itam esie ke ini odụkde ufọk owo m̀mê ke ini ọkọmde owo nte edinyene ido ndien emi ama anam ẹkpono enye. Ntem, n̄ke enyọn̄ emi ọwọrọ ke mme owo ẹsima ndifọn ido nnyụn̄ nnen̄ede mma mbon oro ẹnyenede eti ido.
Esinem didie ntem ke ini nditọwọn̄ ẹnyenede ido! Esenyịn circuit ke Honduras emi esisan̄ade ye mme owo emi ẹdude ke nsio nsio isua emana ke utom ukwọrọikọ eke enyịnusụn̄ ke enyịnusụn̄ ọdọhọ ete, “Mmesiwak ndikụt ke mme enyeneufọk ẹsima eyen emi ẹtịmde ẹnọ ukpep onyụn̄ okponode owo ẹkan se ntịn̄de.”
Ke eyo emi mme owo ẹdiọn̄de-diọn̄ ẹnana ukpono mi, edi eti n̄kpọ ndifiọk nte ẹkpenamde n̄kpọ ye mbon en̄wen. Akan oro, N̄wed Abasi eteme nnyịn ete: “Ẹdu uwem ke usụn̄ nte odotde ye eti mbụk emi aban̄ade Christ.” (Phil. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Enen̄ede ọfọn ikpep nditọ nnyịn ẹkpono mbon en̄wen. Didie ke ikeme ndikpep mmọ ẹnyene eti ido ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹkpono owo ke ofụri esịt? *
Ẹda Uwụtn̄kpọ Ẹkpep Nti Edu
Nditọwọn̄ ẹsikpep n̄kpọ ke ndikpebe se mmọ ẹkụtde. Ke ntre, akpan usụn̄ emi mme ete ye eka ẹkemede ndikpep nditọ mmọ nti edu edi mmọ ke idemmọ ndinyene nti edu. (Deut. 6:6, 7) Edi akpan n̄kpọ ndineme ye eyen fo mban̄a nti edu, edi ndineneme kpọt ikemke. Ke adianade ye ndineneme, enen̄ede oyom ẹnịm eti uwụtn̄kpọ.
Kere ban̄a Paula, * emi eka kpọt ọkọbọkde enye ke ubon Christian. Ndikpono kpukpru owo ama akabade edi ubak edu esie. Ntak-a? Paula ọbọrọ ete, “Mama ama enịm uwụtn̄kpọ, ntre ndikpono owo ama emehe nnyịn nditọ esie.” Christian emi ekerede Walter ama ekpep nditọ esie ẹkpono eka mmọ emi mînịmke ke akpanikọ. Enye ọdọhọ ete, “N̄kada uwụtn̄kpọ n̄kpep nditọ mi ẹkpono ẹka mmọ, ndehedei ntịn̄ idiọk ikọ mban̄a n̄wan mi.” Walter ama aka iso ekpep nditọ esie Ikọ Abasi, onyụn̄ ọbọn̄ akam eben̄e un̄wam Jehovah. Kiet ke otu mmọ anam utom idahaemi ke n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah, ndien enye eken edi asiakusụn̄. Nditọ esie ẹkpono ẹnyụn̄ ẹma enye ye eka mmọ.
Bible ọdọhọ ete: “Abasi idịghe Abasi ndutịme, edi edi Abasi emem.” (1 Cor. 14:33) Kpukpru n̄kpọ oro Jehovah anamde edi ke nde ke nde. Mme Christian ẹkpenyene ndikpebe edu Abasi emi ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ nte eyede ke ufọk mmọ. Ndusụk ete ye eka ẹmekpep nditọ mmọ nte ẹbride bed kpukpru usen mbemiso ẹkade n̄wed, ndinịm ọfọn̄ mmọ ke nnennen ebiet, ye ndin̄wam nnam n̄kpọ ke ufọk. Edieke nditọ ẹkụtde nte kpukpru n̄kpọ eken ke ufọk ẹbonode ke nde ke nde ẹnyụn̄ ẹsanade, enen̄ede etie nte mmọ ẹyenam ubet ye mme n̄kpọ mmọ ẹsana.
Nditọ fo ẹse didie se mmọ ẹkpepde ke ufọkn̄wed? Ndi mmọ ẹsiwụt esịtekọm ẹban̄a se mme andikpep mmọ ẹnamde ẹnọ mmọ? Ndi afo emesinam ntre nte ete m̀mê eka? Nditọ fo ẹyenen̄ede ẹma ndinyene ukem edu oro afo enyenede aban̄a utomufọk mmọ ye mme andikpep mmọ. Mbọk ẹsịn udọn̄ ẹnọ nditọ mbufo ẹsikọm mme andikpep mmọ. Ndiwụt esịtekọm mban̄a se ẹnamde ẹnọ owo edi ata eti usụn̄ ndikpono owo, edide enye edi andikpep, abiausọbọ, anyam ufọkurua, m̀mê owo en̄wen ekededi. (Luke 17:15, 16) N̄kpri Christian emi ẹwọrọde ẹda ke otu nditọ ufọkn̄wed mmọ ke ntak nti ido ye eti edu uwem mmọ ẹdot itoro.
Akpana mme andidu ke esop Christian ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ke ndinyene eti ido. Esinem didie ntem ndikụt nditọwọn̄ emi ẹdude ke esop nte ẹnyenede eti ido ke ndisidọhọ “mbọk” ye “sọsọn̄ọ”! Ke ini ikpọ owo ẹwụtde ukpono ẹnọ Jehovah ke ndikpan̄ utọn̄ nnọ item oro ẹnọde ke mme mbono esop, emi esịn udọn̄ ọnọ nditọwọn̄ ndikpebe mmọ. Nditọwọn̄ ẹkeme ndikpep ndikpono mme mbọhọidụn̄ mmọ ke ini ẹkụtde uwụtn̄kpọ eti ido oro ẹsiwụtde ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ke uwụtn̄kpọ, Andrew emi edide isua inan̄ emekpekpep ndidọhọ, “Mbọk ẹyak mbe,” ke ini enye ebede ikpọ owo.
Nso en̄wen ke mme ete ye eka ẹkeme ndinam man ẹn̄wam nditọ mmọ ẹkpep orụk eti edu uwem oro ẹyomde mmọ ẹnyene? Mme ete ye eka ẹkeme ndida ini n̄kpep nditọ mmọ se ẹkpepde ẹto ediwak uwụtn̄kpọ oro ẹdude ke Ikọ Abasi, ndien akpana mmọ ẹnam ntre.—Rome 15:4.
Da Mme Uwụtn̄kpọ Bible Kpep Mmọ
Anaedi eka Samuel ama ekpep enye ndinụhọ ke iso Eli akwa oku. Ke ini enye akadade Samuel aka tent utuakibuot, etie nte Samuel ekedi isua ita m̀mê inan̄ kpọt. (1 Sam. 1:28) Ndi afo emekeme ndinam ndomonse ye nditọ fo mban̄a mme utọ ekọm nte “emesiere-o,” “mmọkọm-o,” “tie do-o,” m̀mê orụk ekọm en̄wen ekededi oro ẹsikọmde owo ke edem mbufo? Ukem nte ekpri Samuel, ‘Jehovah ye mme owo ẹyedọdiọn̄ ẹma’ nditọ fo.—1 Sam. 2:26.
Emekeme ndida mme mbụk Bible n̄wụt ukpụhọde ke ufọt edikpono owo ye unana ukpono. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Edidem Ahaziah oro mîkanamke akpanikọ okoyomde ndikụt prọfet Elijah, enye ama osio “etubom owo aba ye duop ye owo aba ye duop esie” ọdọn̄ ẹkekot enye. Etubom oro ama ọdọhọ prọfet oro ete asan̄a ye imọ. Idịghe ntre ke ẹkpetịn̄ ikọ ye owo emi adade ke ibuot Abasi. Elijah ọkọbọrọ didie? “Ọfọn, edieke ami ndide owo ata Abasi, yak ikan̄ oto heaven osụhọde edita fi ye owo aba ye duop fo.” Ndien ukem ukem se iketịbede edi oro. “Ikan̄ oto heaven osụhọde edita enye ye owo aba ye duop esie.”—Ẹma ẹfiak ẹdọn̄ etubom owo 50 efen aka akada Elijah edi. Enye n̄ko ama odomo ndinọ uyo ete Elijah asan̄a ye imọ. Ikan̄ ama afiak oto heaven osụhọde edi. Edi ekem etubom owo 50 ọyọhọ ita ama edi ebịne Elijah. Enye ama okpono Elijah. Utu ke ndinọ Elijah uyo, enye ama ọtọn̄ọ edọn̄ ekpe ubọk ete: “Mbọk, owo ata Abasi, yak ukpọn̄ mi ye ukpọn̄ owo aba ye duop emi ẹsọn̄ urua ke enyịn fo. Sese ikan̄ ama oto heaven osụhọde edita akpa ye udiana etubom owo aba ye duop ye mme owo aba ye duop mmọ, edi ke emi, yak ukpọn̄ mi ọsọn̄ urua ke enyịn fo.” Ndi prọfet Abasi okpokot ikan̄ osụhọde edita owo emi ekemede ndidi ama okop ndịk edi etịn̄ ikọ ukpono ukpono ntre? N̄wan̄ansa-o! Utu ke oro, angel Jehovah ama ọdọhọ Elijah ete osụhọde asan̄a ye enye aka. (2 Ndi. 1:11-15) Ndi emi iwụtke ufọn edikpono owo?
Ke ini mbonekọn̄ Rome ẹkekọbide apostle Paul ke temple, enye ikadaha ke imọ imenyene unen nditịn̄ ikọ. Enye okobụp etubom ekọn̄ ukpono ukpono ete: “Nte eyenyịme ntịn̄ ikọ nnọ fi?” Emi ama anam ẹnọ Paul ifet etịn̄ ikọ anyan̄a idem.—Utom 21:37-40.
Ẹma ẹsiak Jesus ufia ke iso ke ini ẹkekpede ikpe esie. Edi enye ama ọfiọk nte ekpetịn̄de ke se ẹnamde imọ inenke. Enye ọkọdọhọ ete: “Edieke ntịn̄de se idiọkde, wụt idiọk oro; edi edieke ntịn̄de se inende, ntak emi eyịbide mi?” Baba owo kiet ikekemeke ndiwụt ke Jesus ama edue ke nte enye eketịn̄de ikọ.—John 18:22, 23.
Ikọ Abasi ọnọ mme uwụtn̄kpọ n̄ko aban̄a nte nnyịn ikemede ndinam n̄kpọ ke ini ẹnen̄erede nnyịn ye nte ikpetịn̄de ikọ ukpono ukpono iban̄a se ikanamde idue m̀mê se iketrede ndinam ke ini edem. (Gen. 41:9-13; Utom 8:20-24) Ke uwụtn̄kpọ, Abigail ama ekpe ubọk ke ntak emi Nabal ebe esie ọkọsọn̄ọde David enyịn. Ke adianade ye n̄kpeubọk oro, enye ama ọnọ David ediwak udia. David ama enen̄ede ama se Abigail akanamde tutu ke Nabal ama akakpa enye ama ọdọ Abigail.—1 Sam. 25:23-41.
Kpep nditọ fo nte ẹkponode owo, edide edi ndikpono owo ke ini afanikọn̄ m̀mê edi ikpîkpu edinyene eti edu. ‘Ndiyak un̄wana nnyịn ayama ke iso owo’ ntem ‘ada ubọn̄ ọsọk Ete nnyịn, emi odude ke heaven.’—Matt. 5:16.
[Mme Ikọ Idakisọn̄]
^ ikp. 4 Edi oyom n̄ko mme ete ye eka ẹn̄wam nditọ mmọ ẹkụt ukpụhọde oro odude ke ufọt edikpono ikpọ owo ye edinyịme ndinam se owo emi ekemede ndinyene idiọk uduak ọdọhọde mmọ ẹnam. Se Awake! eke October 2007, page 3-11.
^ ikp. 7 Ẹkpụhọ ndusụk enyịn̄.