Ndi Omokụt Uyarade Ndausụn̄ Abasi?

AKANANAM nditọ Israel m̀mê nditọ Egypt ikekwe orụk n̄kpọ oro. Nte nditọ Israel ẹkewọn̄ọde ke Egypt, adaha obubịt enyọn̄ ama asan̄a ye mmọ kpukpru usen. Ke okoneyo, enye ama esikabade adaha ikan̄. Enye ekenyene uten̄e didie ntem! Enye okoto m̀mọ̀n̄? Ntak emi enye akasan̄ade ye mmọ? Ndien nso ke nnyịn emi idude uwem mi ke n̄kpọ nte isua 3,500 ẹma ẹkebe tọn̄ọ n̄kpọ oro eketịbe, ikeme ndikpep nto nte nditọ Israel ẹkedade “adaha ikan̄ ye obubịt enyọn̄” oro?—Ex. 14:24.

Ikọ Abasi etịn̄ ebiet emi adaha oro okotode ye ntak emi enye akasan̄ade ye mmọ. Enye ọdọhọ ete: “Jehovah ebem mmọ iso ke uwemeyo ke adaha obubịt enyọn̄ ndida mmọ usụn̄, ndien ke okoneyo ke adaha ikan̄ ndinọ mmọ un̄wana, ndisan̄a ke uwemeyo ye ke okoneyo.” (Ex. 13:21, 22) Jehovah Abasi akada adaha ikan̄ ye adaha obubịt enyọn̄ ada ikọt esie usụn̄ ọwọrọ ke Egypt asan̄a ebe wilderness. Akana mmọ ẹben̄e idem nditiene adaha oro. Ke ini udịmekọn̄ Egypt oro ẹkesụk ẹbịnede ikọt Abasi ẹkeyomde ndin̄wana ye mmọ, adaha oro ama abahade mmọ ye ikọt Abasi onyụn̄ ekpeme nditọ Israel. (Ex. 14:19, 20) Okposụkedi emi adaha oro mîkasan̄ake ata nnennen usụn̄, nditiene enye ekedi n̄kukụre se ikekemede ndida nditọ Israel n̄kesịm Isọn̄ Un̄wọn̄ọ.

Adaha oro okowụt ikọt Abasi ke Jehovah do ye mmọ. Enye akada aban̄a Jehovah, ndien ndusụk ini Jehovah ama esitie do etịn̄ ikọ. (Num. 14:14; Ps. 99:7) Ke adianade do, adaha oro ama owụt ke Moses ekedi enye emi Jehovah ekemekde ete ada idụt Israel usụn̄. (Ex. 33:9) Kpasụk ntre, akpatre ini emi adaha oro okowụtde idem ekedi man ọsọn̄ọ ke Jehovah emek Joshua ete ada itie Moses. (Deut. 31:14, 15) Ke nditịm ntịn̄, nditọ Israel ndikụt unen ke ndiwọrọ ke Egypt ọkọkọn̄ọ ke mmọ ndikụt uyarade ndausụn̄ Abasi nnyụn̄ ntiene enye.

Mmọ Ẹma Ẹfre Uyarade Oro

Anaedi adaha oro ama enyene nditọ Israel uten̄e ke akpa ini oro mmọ ẹkekụtde enye. Edi utịben̄kpọ emi mmọ ẹkekụtde kpukpru ini do ikanamke mmọ ẹka iso ẹbuọt idem ke Jehovah. Mmọ ẹma ẹfan̄a ndausụn̄ Abasi ediwak ini. Mmọ ikọbuọtke idem ke Jehovah ekeme ndinyan̄a mmimọ ke ini udịmekọn̄ Egypt ẹkebịnede mmọ. Utu ke oro, mmọ ẹkekam ẹtọhọ ye Moses asan̄autom Abasi ẹte ke enye akada mmimọ edi ndiwot. (Ex. 14:10-12) Ke ẹma ẹkenyan̄a mmọ ke Ididuot Inyan̄, mmọ ẹma ẹsụk Moses, Aaron, ye Jehovah uyo ẹte ke mmimọ inyeneke udia ye mmọn̄. (Ex. 15:22-24; 16:1-3; 17:1-3, 7) Ndien urua ifan̄ ke oro ebede, mmọ ẹma ẹnyịk Aaron anam eyen enan̄ o-gold. Kere ban̄a oro! Ke n̄kan̄ kiet ke itienna mmọ, nditọ Israel ẹma ẹkụt adaha ikan̄ ye adaha obubịt enyọn̄—kpa enyene-uten̄e uyarade Owo emi akadade mmọ ọwọrọ ke Egypt—edi ke ẹsịkde ẹda esisịt, mmọ ẹma ẹtọn̄ọ ndituak ibuot nnọ ndem emi mînyeneke uwem, ẹdọhọde ẹte: “O Israel, emi edi Abasi fo, emi akadade fi ọwọrọ ke isọn̄ Egypt.” Nso “ikpọ edinam oro mîwụtke ukpono” ke emi ẹkedi ntem!—Ex. 32:4; Neh. 9:18.

Nditọ Israel ndisọn̄ ibuot okowụt ke mmọ  idaha ndausụn̄ Jehovah ke baba n̄kpọ kiet. Mfịna ikedịghe ke mmọ ikekwe n̄kpọ ke ata ata usụn̄, edi ekedi nte mmọ ẹsede n̄kpọ ke n̄kan̄ eke spirit. Mmọ ẹma ẹkụt adaha oro, edi ẹfre ke enye akada aban̄a Jehovah. Okposụkedi emi mme edinam mmọ “[ẹkenamde] Edisana Abasi Israel okop ubiak,” mbọm ama anam Jehovah aka iso ada adaha oro ada mmọ usụn̄ ekesịm Isọn̄ Un̄wọn̄ọ.—Ps. 78:40-42, 52-54; Neh. 9:19.

Diọn̄ọ Uyarade Ndausụn̄ Abasi Mfịn

Ukem ntre ke edi mfịn, akananam Jehovah idịpke ndausụn̄ oro enye ọnọde ikọt esie. Kpa nte enye mîkọdọhọke nditọ Israel ẹyom usụn̄ ke idemmọ, enye idọhọke nnyịn mfịn iyom usụn̄ ke idem nnyịn ikesịm obufa ererimbot. Jesus Christ ke ẹmek ẹte edi Adausụn̄ ọnọ esop. (Matt. 23:10; Eph. 5:23) Enye ọmọnọ ofụn emi anamde akpanikọ, kpa mme Christian emi ẹyetde aran, ndusụk odudu. Ndien otu ofụn emi emek mme esenyịn ke esop Abasi.—Matt. 24:45-47; Titus 1:5-9.

Nnyịn ikeme ndisan̄a didie ndiọn̄ọ otu ofụn, m̀mê akama-ukpọhọde, emi anamde akpanikọ mi? Kop nte Jesus ke idem esiemmọ akasiakde owo emi mmọ ẹdide mi: “Anie ndien edi akama-ukpọhọde emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄, emi eteufọk esie edimekde ete ese aban̄a otu asan̄autom esie onyụn̄ ọnọ mmọ udeme udia mmọ ke nnennen ini? Ofụn oro eteufọk esie edidide okụt enye anamde ntem, okop inemesịt!”—Luke 12:42, 43.

Ntem, otu akama-ukpọhọde emi ‘anam akpanikọ,’ idehedei ikpọn̄ Jehovah, Jesus, akpanikọ Bible, m̀mê ikọt Abasi. Sia enye “enyenede ọniọn̄,” enye owụt eti ibuot ke nte enye adade usụn̄ man ẹnam akakan utom emi edide edikwọrọ “eti mbụk obio ubọn̄” nnyụn̄ nnam “mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet.” (Matt. 24:14; 28:19, 20) Otu akama-ukpọhọde emi esinọ nti udia eke spirit emi ọnọde nsọn̄idem, “ke nnennen ini.” Ẹkụt ke Jehovah ọnọ ikọt esie ibetedem ke nte enye anamde mmọ ẹtetịm ẹwak, ọnọ mmọ ndausụn̄ ke ini ẹyomde ndinam akpan ubiere, anam mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk akpanikọ Bible, ekpeme mbak mme asua ẹdisobo mmọ, onyụn̄ ọnọ mmọ ifụre.—Isa. 54:17; Phil. 4:7.

Tiene Ndausụn̄ Abasi

Didie ke ikeme ndiwụt esịtekọm mban̄a ndausụn̄ oro Abasi ọnọde? Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Ẹkop uyo ẹnọ mbon oro ẹdade usụn̄ ke otu mbufo ẹnyụn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mmọ.” (Heb. 13:17) Ekeme ndisọn̄ ndinam emi ndusụk ini. Ke uwụtn̄kpọ: Nam nte ke edi eyen Israel emi okodude ke eyo Moses. Yak idọhọ ke ama akasan̄a ediwak usen, adaha oro atuak ada. Adaha oro edida do usen ifan̄? Ndi usen kiet? Urua kiet? Ediwak ọfiọn̄? Afo ekere ete, ‘Ndi ufọn odu nditat kpukpru n̄kpoduoho mi?’ Akpa, ekeme ndidi afo editat n̄kpọ ifan̄ oro enen̄erede oyom. Edi ke usen ifan̄ ẹbede, ke ama akakpa mba ndiyom mme n̄kpọ ke otu n̄kpoduoho fo, afo ọtọn̄ọ nditat kpukpru n̄kpọ. Edi ke ata ndondo oro atatde akpatre n̄kpọ, afo okụt nte adaha oro ọtọn̄ọde ndidaha—afo afiak ọtọn̄ọ nditan̄ kpukpru n̄kpọ mbọp! Oro idịghe mmemmem utom inyụn̄ inemke-nem ndinam. Kpa ye oro, akana nditọ Israel “ẹdaha isan̄ ke ndondo oro.”—Num. 9:17-22.

Nnyịn isinam n̄kpọ didie ke ini Abasi ọnọde nnyịn ndausụn̄? Ndi imesidomo ndinam enye “ke ndondo oro”? Mîdịghe ndi isika iso inam mme n̄kpọ nte imehede ndinam? Ndi imemehe ye mbufa ndausụn̄ oro ẹnọde, utọ nte mbon oro ẹban̄ade edinịm ukpepn̄kpọ Bible, edikwọrọ ikọ nnọ mbon oro ẹsemde esen usem, edibuana ke utuakibuot ubon kpukpru ini, edibere ye Kọmiti Unyene Nneme ye Mbon Ufọkibọk, ye edikama idem nte odotde ke ini idụkde ikpọ mbono? Usụn̄ en̄wen emi iwụtde esịtekọm iban̄a ndausụn̄ Abasi edi ke ndisibọ item. Ke ini iyomde ndinam mme akpan ubiere, nnyịn isibuọtke  idem ke ọniọn̄ idem nnyịn edi isiberi edem ke ndausụn̄ Jehovah ye esop esie. Ndien ukem nte eyen esifehede ebịne ete ye eka man ẹkpeme enye ke ini afanikọn̄, nnyịn isiyom ukpeme emi esop Jehovah ọnọde ke ini afanikọn̄ ererimbot emi etiede nte oyobio esịmde nnyịn.

Edi akpanikọ ke mbon oro ẹdade usụn̄ ke ikpehe esop Abasi mi ke isọn̄ idịghe mfọnmma—Moses n̄ko ikedịghe. Kpa ye oro, adaha oro ama aka iso owụt ke Abasi ekemek enye onyụn̄ enyịme enye. Ti n̄ko ete ke idịghe eyen Israel kiet kiet ekenyene ndibiere ini emi enye akpadahade isan̄. Utu ke oro, mmọ ẹkedaha “kpa nte Jehovah akadade Moses eteme.” (Num. 9:23) Ntem, etie nte Moses, kpa enye emi Abasi akadade ọnọ mmọ ndausụn̄, ekesinọ mmọ uyo ete ẹtọn̄ọ isan̄.

Mfịn, otu akama-ukpọhọde emi Jehovah emekde ẹsiteme nte ẹkpenamde n̄kpọ ke ini oyomde ẹnam ntre. Mmọ ẹsinam emi didie? Mmọ ẹsida mme ibuotikọ ke Enyọn̄-Ukpeme ye Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn, ye mme utịn̄ikọ ke n̄kpri ye ikpọ mbono. Ẹsida mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a m̀mê leta m̀mê mme ufọkn̄wed emi nditọete emi ẹnyenede ifetutom ke esop ẹsikade, ẹnọ mme esop ndausụn̄.

Ndi emenen̄ede okụt uyarade ndausụn̄ Abasi? Jehovah ada esop esie ada nnyịn emi idide ikọt esie usụn̄ ke ndamban̄a wilderness utịt mme akpatre usen idiọk ererimbot Satan emi. Emi anam nnyịn idiana kiet, ima ima, inyụn̄ inyene ifụre.

Joshua ọkọdọhọ ke ini nditọ Israel ẹkesịmde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, ete: “Mbufo ẹmetịm ẹfiọk ke ofụri esịt mbufo ye ke ofụri ukpọn̄ mbufo ẹte ke baba ikọ kiet ke otu kpukpru nti ikọ emi Jehovah Abasi mbufo eketịn̄de ọnọ mbufo ikpụhu. Kpukpru ẹmesu ẹnọ mbufo.” (Josh. 23:14) Kpasụk ntre, ikọt Abasi mfịn ẹyesịm obufa ererimbot oro ẹken̄wọn̄ọde. Edi se idibierede m̀mê nnyịn iyodu do enen̄ede etiene nte nnyịn isụhọrede idem itiene ndausụn̄ Abasi. Ntem, kpukpru nnyịn ikpakam ika iso ikụt uyarade ndausụn̄ Jehovah!

[Mme Ndise ke page 5]

Esop Jehovah ada nnyịn usụn̄ mfịn

Mme n̄wed oro ẹsiode ke ikpọ mbono

Edibọ ukpep ukara Abasi

Edinọ ukpep ke mbono an̄wautom