1. Sia ẹkebotde nnyịn ke mbiet Abasi, nso ke ikeme ndinam?

IMESIKOP mme owo ẹdọhọde, “eyen mbiet ete.” Emi edi akpanikọ sia ediwak nditọ ẹsibiet ete m̀mê eka mmọ. Ke nditịm ntịn̄, iyịp ete ye eka esidi ntak. Jehovah, Ete nnyịn eke heaven, ọkọnọ nnyịn uwem. (Ps. 36:9) Sia idide nditọ esie mi ke isọn̄, imebiet enye ke ndusụk n̄kpọ. Ẹkebot nnyịn ke mbiet esie, ntre imekeme ndikọk ibuot, ibiere n̄kpọ, inyụn̄ ikeme ndinam ufan ye mme owo.—Gen. 1:26.

2. Nso ikeme ndinam Jehovah edi Ufan nnyịn?

² Jehovah ekeme ndidi ata Ufan nnyịn sia enye enen̄ede ama nnyịn, nnyịn n̄ko inyụn̄ ibuọt idem ye enye ye Eyen esie. Jesus ọkọdọhọ ete: “Abasi ama enen̄ede ama ererimbot tutu enye ọnọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye enye okûtak edi enyene nsinsi uwem.” (John 3:16) Enyene ediwak mbon emi ẹkedide ufan Jehovah. Yak ineme iban̄a owo iba ke otu mmọ.

3, 4. Nso ikanam ufan Abraham ye Abasi okpụhọde ye eke nditọ Israel ye Abasi?

³ Jehovah okokot ete nditọ Israel “Abraham ufan mi.” (Isa. 41:8) Nso ikanam Abraham ekeme ndidi ufan Andibot  enye? Mbuọtidem esie akanam.—Gen. 15:6; kot James 2:21-23.

⁴ Nditọ Abraham emi ẹkekabarede ẹdi nditọ Israel ẹkeda Jehovah nte Ete ye Ufan mmọ n̄ko. Edi nte ini akakade, mmọ ikedịghe aba ufan esie. Ntak-a? Sia mmọ ikọbuọtke idem aba ke un̄wọn̄ọ Abasi.

5, 6. (a) Akanam didie edidi ufan Jehovah? (b) Mme mbụme ewe ke ikpobụp idem nnyịn?

⁵ Nte ikpepde n̄kpọ iban̄a Jehovah, ntre ke mbuọtidem nnyịn editetịm isọn̄, iyonyụn̄ inen̄ede ima enye. Kere ban̄a nte eketiede fi ke idem akpa ini emi ọkọfiọkde ke Jehovah edi ata Owo—owo emi ekemede ndidi ufan fo. Ama ekpep n̄ko ke kpukpru nnyịn ikadada idiọkn̄kpọ imana ke ntak nsọn̄ibuot Adam. Ama edifiọk ke ofụri ubonowo ẹma ẹdian̄ade ẹkpọn̄ Abasi. (Col. 1:21) Ekem ama ọfiọk n̄ko ke edima Ete nnyịn eke heaven iyomke usụn̄ ikpọn̄ nnyịn inyụn̄ isuaha nnyịn. Ke ini ikọfiọkde ke Abasi ama ọnọ Jesus edikpa man afak nnyịn, nnyịn inyụn̄ ibuọt idem ke uwa ufak emi, ima itọn̄ọ ndikpere enye.

⁶ Ke ini ekerede aban̄a nte akasan̄ade edifiọk Jehovah, emekeme ndibụp idemfo ete: ‘Ndi mmenen̄ede n̄kpere Abasi idahaemi? Ndi mmenen̄ede mbuọt idem ye Jehovah, edima Ufan mi emi? Ndi mmama enye idahaemi n̄kan nte n̄kesimade?’ Owo en̄wen emi ekenen̄erede ekpere Jehovah ekedi Gideon. Yak ise se enye akanamde man ikeme ndikpebe uwụtn̄kpọ esie.

7-9. (a) Nso ke Gideon okokụt, ndien nso iketịbe? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.) (b) Didie ke ikeme ndidi ufan Jehovah?

⁷ Gideon emi ekedide ebiereikpe akanam n̄kpọ Jehovah ke ini afanikọn̄, ke nditọ Israel ẹma ẹkedụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Judges ibuot 6 etịn̄ nte angel Jehovah akakade ekese Gideon ke Ophrah. Mbon Midian ẹma ẹsin̄wana ye nditọ Israel ini oro ẹnyụn̄ ẹsịn mmọ ndịk ke idem. Oro akanam Gideon okûda ke an̄wa uyịbi wheat, edi ededịbe eyịbi ke obube unyịmi wine man akpatan̄ edịp edieke mbon Midian ẹdide. Idem ama akpa enye ke ini angel ọkọbiọn̄ọrede enye ke iso onyụn̄ okot enye “ọkpọsọn̄ owo uko.” Okposụkedi emi Jehovah akanyan̄ade nditọ Israel osio ke Egypt, Gideon ama ekere m̀mê Jehovah oyosụk anyan̄a mmimọ isan̄ emi. Angel oro ama ọdọhọ Gideon ke Jehovah iditreke ndinyan̄a mmọ.

⁸ Gideon ama ekere nte imọ idisan̄ade ‘inyan̄a Israel isio Midian ke ekaubọk.’ Jehovah ama ọdọhọ enye nnennen nnennen ete: “Koro ami nyodu ye afo, afo oyonyụn̄ owot Midian nte owo kiet.” (Judg. 6:11-16) Etie nte Gideon okosụk ekekere nte n̄kpọ emi edisan̄ade itịbe, ntre enye ama ọdọhọ ẹnọ imọ idiọn̄ọ. Fiọk ete ke Gideon ikeyịkke m̀mê Jehovah edi ata Owo.

⁹ Se iketịbede ke oro ebede ama ọsọn̄ọ mbuọtidem Gideon onyụn̄ anam enye enen̄ede ekpere Abasi. Gideon ama etem udia ọsọk angel oro. Angel oro ama anam ikan̄ obụbede ata udia oro ke ini esan̄ esie okotụkde udia oro. Ke ini Gideon okụtde emi, enye ama ada oro ọfiọk ke Jehovah ọkọdọn̄ angel oro. Idem ama enyek enye, anam enye ofiori ete: “O Jehovah, Akakan Ọbọn̄ Andikara, ami mmokụt angel Jehovah iso ye iso!” (Judg. 6:17-22) Ndi emi ama anam Gideon okûdi ufan Abasi aba? Baba-o! Akakam ananam enye ọfiọk ke imọ ye Jehovah idu ke emem. Idọhọ ntre sia ẹkekot itieuwa oro Gideon ọkọbọpde ke ebiet oro “Jehovah-shalom,”  emi ọwọrọde “Jehovah Edi Emem.” (Kot Judges 6:23, 24.) Ima itie ikere se Jehovah anamde ọnọ nnyịn ke usen ke usen, imesikụt ke enye edi ata eti Ufan. Ndibọn̄ akam kpukpru ini nnọ Abasi ayanam inen̄ede inyene emem inyụn̄ itetịm ikpere enye.

10. Psalm 15:3, 5 ọdọhọ ke nso ke Jehovah oyom inam edieke iyomde ndidi ufan esie?

¹⁰ Enyene ndusụk n̄kpọ oro anade inam mbemiso Jehovah ekemede ndidi Ufan nnyịn. Ke Psalm 15, David ama etịn̄ mme n̄kpọ oro anade inam man ikeme ndidi “esen ke tent” Jehovah, oro edi, man idi ufan Abasi. (Ps. 15:1) Yak ineme iba ke otu emi. Akpa, inaha idọk edidọk. Ọyọhọ iba, ana inam akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ. Kop se David eketịn̄de mi aban̄a owo emi Jehovah adade nte ufan: “Enye idọkke edidọk ke edeme esie . . . inyụn̄ ibọhọ ubọkedem ndinam owo eke mîduehe idiọk.”—Ps. 15:3, 5.

11. Ntak emi mîkpanaha idọk edidọk?

¹¹ David ọkọdọhọ ke psalm en̄wen ete: “Kpeme edeme fo ke idiọk.” (Ps. 34:13) Edieke nnyịn mînamke item Abasi emi, iyesịn ata akamba ọkọ ke ufọt nnyịn ye edinen Ete nnyịn eke heaven. Ke nditịm ntịn̄, Satan, kpa akwa asua Jehovah, edi ọdọk edidọk. Ẹda ikọ oro “Devil” ẹto ikọ Greek emi ọwọrọde “ọdọk edidọk.” Ndikpeme se itịn̄de ye mbon en̄wen ye se itịn̄de iban̄a mmọ ayanam ika iso ikpere Jehovah. Ana inen̄ede ikpeme n̄ko nte inamde n̄kpọ ye mbon emi ẹdade usụn̄ ke esop.—Kot Mme Hebrew 13:17; Jude 8.

12, 13. (a) Ntak emi ikpanamde akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ? (b) Nso idi ufọn edinam akpanikọ?

¹² Ẹdiọn̄ọ mme asan̄autom Jehovah nte mbon emi ẹsinamde akpanikọ. Apostle Paul ekewet ete: “Ẹka iso ẹbọn̄ akam ẹban̄a nnyịn, koro nnyịn imenịm ite ke nnyịn imenyene eti ubieresịt, sia nnyịn iyomde ndinam akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ.” (Heb. 13:18) Sia inen̄erede ibiere “ndinam akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ,” nnyịn isitụkke nditọete nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, edieke mmọ ẹnamde utom ẹnọ nnyịn, ana ikụt ite ke imekpe mmọ se ikebierede ndikpe mmọ. Sia idide mme Christian, imesinam akpanikọ ye mbon oro ẹnamde utom ẹnọ nnyịn kpa nte inamde ye mbon en̄wen. Ndien edieke eyenete adade nnyịn ke utom, ikpanaha itụk enye m̀mê idọhọ ke ana enye anam n̄kpọ ke ata san̄asan̄a usụn̄ ye nnyịn.

¹³ Mbon ererimbot emi ẹnamde mbubehe ye Mme Ntiense Jehovah ẹsiwak nditoro mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, esenyịn ke akwa itie mbubehe kiet ọkọdọhọ ke Mme Ntiense Jehovah ẹsinam akpanikọ etieti. Enye ekewet ete: “Ẹmesinam se ededi emi ẹkenyịmede ke iyanam.” (Ps. 15:4) Utọ ido emi anam nnyịn ika iso idi ufan Jehovah. Ke adianade do, anam ẹtoro edima Ete nnyịn eke heaven.

14, 15. Didie ke ikeme ndin̄wam mme owo ke an̄wautom ẹdi ufan Jehovah?

¹⁴ Okposụkedi emi ediwak mbon oro isisobode ke an̄wautom ẹnịmde ke Abasi mmọdo, mmọ idaha enye nte ata Ufan mmọ. Didie ke ikeme ndin̄wam mmọ? Kere ban̄a item oro Jesus ọkọnọde mbet 70 ke ini enye ọkọdọhọde mmọ ẹsan̄a iba iba ẹkekwọrọ ikọ. Enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Ufọk ekededi eke mbufo ẹdụkde, ẹbem iso ẹdọhọ ẹte, ‘Emem akpakam odu ke ufọk emi.’ Ndien edieke eyen emem odude do,  emem mbufo oyodoro enye ke idem. Edi edieke eyen emem mîdụhe, emem mbufo ayafiak etiene mbufo.” (Luke 10:5, 6) Imekeme ndinam mme owo ẹma akpanikọ edieke itiede ufan ufan. Edieke isobode mme andibiọn̄ọ, nditie ufan ufan ekeme ndinam mmọ ẹsụhọde esịt, ndien mmọ ẹkeme ndikpan̄ utọn̄ ini en̄wen.

¹⁵ Akpana itie ufan ufan inyụn̄ inam n̄kpọ emem emem ke ini isobode mbon oro ẹnen̄erede ẹsịn idem ke n̄kpọ ufọkabasi mmọ m̀mê mbon oro ẹtienede ido edinam emi atuahade ye N̄wed Abasi. Esịt esinen̄ede enem nnyịn ndikụt mbon emi uwem ererimbot emi odororede tutu mmọ ẹyom ndikpep n̄kpọ mban̄a ata Abasi nnyụn̄ ntuak ibuot nnọ enye. Ẹsitịn̄ ẹban̄a utọ mbon emi ke ibuotikọ emi, “Bible Okpụhọde Mme Owo.”

16. Ntak emi ikemede ndidọhọ ke idi ufan ye “nsan̄autom” Jehovah?

¹⁶ Mbon oro ẹnamde utom kiet ẹsinen̄ede ẹkpere kiet eken. Kpukpru mbon emi ẹyakde idem ẹnọ Jehovah ẹnyene ifet ndidi ufan ye “nsan̄autom” esie. (Kot 1 Corinth 3:9.) Ke akpanikọ, nte inamde utom edikwọrọ ikọ ye edinam mbet, iyenen̄ede ifiọk nti edu Ete nnyịn eke heaven. Iyokụt n̄ko nte edisana spirit an̄wamde nnyịn ikwọrọ eti mbụk.

17. Didie ke udia eke spirit oro isibọde ke n̄kpri ye ikpọ mbono nnyịn ẹwụt ke Jehovah edi Ufan nnyịn?

¹⁷ Nte inen̄erede isịn idem ke utom ukwọrọikọ, ntre n̄ko ke idinen̄ede ikpere Jehovah. Ke uwụtn̄kpọ, imesikụt ke Jehovah iyakke mme andibiọn̄ọ ẹtre utom ukwọrọikọ. Kere ban̄a se itịbede ke isua ifan̄ emi ẹbede. Imokụt nte Abasi adade nnyịn usụn̄. Esịt enen̄ede enem nnyịn ndikụt akpakịp udia eke spirit oro Abasi ọnọde nnyịn. N̄kpri ye ikpọ mbono nnyịn ẹwụt nte edima Ete nnyịn ọfiọkde mme mfịna oro isobode ye se inanade nnyịn. Ubon kiet ẹma ẹwet leta ẹwụt esịtekọm ẹban̄a mbono oro mmọ ẹkedụkde. Mmọ ẹkewet ẹte: “Se ẹkenemede ama enen̄ede otụk nnyịn. Ima ikụt adan̄a nte Jehovah amade owo nnyịn kiet kiet onyụn̄ oyomde nnyịn ikụt unen.” Ke ebe ye n̄wan emi ẹtode Germany ẹma ẹkedụk san̄asan̄a mbono kiet ke Ireland, mmọ ẹma ẹwet leta ẹnọ n̄kọk itieutom ẹwụt esịtekọm ẹban̄a nte nditọete ẹkedarade ẹnyụn̄ ẹsede ẹban̄a mmọ. Mmọ ẹkedọhọ ẹte: “Jehovah ye Edidem esie Jesus Christ ke nnyịn ikọm ikan. Mmọ ẹkot nnyịn ẹte idisịne ke ubon esie oro ẹdianade kiet. Edidianakiet idịghe n̄kpọ emi ikopde-kop ke utọn̄, edi imada  enyịn nnyịn ikụt. Se nnyịn ikụtde ke san̄asan̄a mbono emi ke Dublin eti nnyịn ọsọn̄urua ifet oro inyenede ndidiana kiet ye kpukpru mbufo nnam n̄kpọ nnọ akwa Abasi nnyịn.”

18. Nso ke ikpobụp idem nnyịn iban̄a nte isinemede nneme ye Jehovah?

¹⁸ Mme ufan oro ẹsinemede nneme kpukpru ini ẹsinen̄ede ẹkpere kiet eken. Mfịn, mme owo ẹsiwak ndineme nneme ke Intanet ẹnyụn̄ ẹnọ etop ke fon. Edi ndi imesineme nneme ye Jehovah, ata Ufan nnyịn, ke ubọk ke ubọk nte isinemede ke Intanet ye fon? Enye edi “Andikop akam.” (Ps. 65:2) Edi ikafan̄ ke isibiat ini ineme nneme ye enye?

19. Nso un̄wam ke inyene edieke ọsọn̄de nnyịn nditịn̄ ofụri se isịnede nnyịn ke esịt nnọ Ete nnyịn eke heaven?

¹⁹ Isimemke ndusụk mme asan̄autom Abasi nditịn̄ ofụri se isịnede mmọ ke esịt nnọ Abasi. Edi se Jehovah oyomde inam edi oro. (Ps. 119:145; Eseme 3:41) Idem ke ini ọsọn̄de nditịn̄ nte etiede nnyịn ke idem, isụk inyenyene un̄wam. Paul ekewet ọnọ mme Christian ke Rome ete: “Imenyene mfịna edifiọk se ikpọbọn̄de akam iben̄e, edi spirit ke idemesie anam n̄kpeubọk ọnọ nnyịn ke mmụm oro nnyịn mîsioroke uyo. Edi enye emi odụn̄ọrede esịt ọfiọk se ekikere spirit edide, koro enye anamde n̄kpeubọk ọnọ ndisana owo nte ekemde ye uduak Abasi.” (Rome 8:26, 27) Nditie n̄kere se ẹwetde ke utọ n̄wed nte Job, Psalm, ye Mme N̄ke ayan̄wam nnyịn itịn̄ nte etiede nnyịn ke idem inọ Jehovah.

20, 21. Didie ke ikọ Paul ke Philippi 4:6, 7 ọdọn̄ nnyịn esịt?

²⁰ Ke ini isobode afanikọn̄, ọkpọfọn inam item emi Abasi ọkọdọhọde Paul ewet ọnọ mbon Philippi, ete: “Ẹkûtịmede esịt ke baba n̄kpọ kiet, edi ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹben̄e Abasi se mbufo ẹyomde.” Ndineme utọ nneme emi ye ata Ufan nnyịn ọyọdọn̄ nnyịn esịt; oro akanam Paul adian do ete: “Emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme mbufo esịt ye ekikere ke Christ Jesus.” (Phil. 4:6, 7) Ẹyak ika iso iwụt esịtekọm iban̄a “emem Abasi” emi esikpemede nnyịn esịt ye ekikere.

²¹ Akam esin̄wam nnyịn ika iso idi ufan Jehovah. Ke ntre, yak nnyịn “[ikûdop] ndibọn̄ akam.” (1 Thess. 5:17) Ukpepn̄kpọ emi akpakam anam idọdiọn̄ ikpere Abasi inyụn̄ ibiere ndinam se enye oyomde oto nnyịn! Ẹyak ida ini itie ikere mme edidiọn̄ oro inyenede ke ntak emi Jehovah edide Ete nnyịn, Abasi nnyịn, ye Ufan nnyịn.