Kpebe Mbuọtidem Mmọ

Enye Ama Ekpep Ndifen Nnọ Owo Oto Eteufọk Esie

TUTU AMAMA, Peter idifreke ini oro enyịn mmọ mbiba okosobode. Ndi nte Jesus okowụkde enyịn ese enye ama anam enye ekere ke imọ imokpu m̀mê isuene Jesus? Nnyịn inen̄ekede ifiọk; N̄wed Abasi n̄kukụre ọdọhọ ke “Ọbọn̄ ọwọn̄ọde ese Peter.” (Luke 22:61) Ini kiet oro Jesus ekesede Peter do ama anam Peter ọfiọk adan̄a nte imọ ikeduede. Enye ama ọfiọk ke imọ imanam n̄kpọ oro Jesus ọkọdọhọde ke imọ iyanam, kpa n̄kpọ oro Peter ọkọsọn̄ọde etịn̄ ke imọ idinamke tutu amama—enye ama akan̄ Eteufọk esie. Esịt ama ọduọ Peter, ndien ekeme ndidi emi ekedi ndiọkn̄kan ini ke ndiọkn̄kan usen ke uwem esie.

Ikọwọrọke ke eke Peter ama okụre. Sia Peter ekenen̄erede enyene mbuọtidem, enye okosụk enyenyene ifet ndinen̄ede ndudue esie, ndinyụn̄ n̄kpep kiet ke otu akakan n̄kpọ oro Jesus ekekpepde mme owo. Ukpepn̄kpọ oro ekedi edifen nnọ owo. Oyom kpukpru nnyịn ikpep ndifen nnọ owo, ntre ẹyak ise nte Peter ekekpepde ọkpọsọn̄ ukpepn̄kpọ emi.

Eren Emi Ekenyenede Ekese Ndikpep

Peter ama asan̄a ekpere Jesus ke n̄kpọ nte ọfiọn̄ itiokiet emi ẹkebede, onyụn̄ obụp enye ete: “Ọbọn̄, ikafan̄ ke eyenete mi edinam mi idiọkn̄kpọ ndien ami mfen enye? Tutu esịm utịm ikatiaba?” Peter ekekere ke imọ imanam isọn̄. Idem n̄kpọ, n̄kọ mme adaiso ido ukpono eyo mmọ ẹkekpep ke ẹkpefen ẹnọ owo utịm ikata kpọt! Jesus ọkọbọrọ ete: “Idịghe, Tutu esịm utịm ikatiaba, edi, Tutu esịm utịm ike-ata-ye-efịteba.”—Matthew 18:21, 22.

Ndi Jesus ọkọdọhọ Peter etịn̄ enyịn ewet ibat idiọk oro owo anamde enye enịm? Baba; utu ke oro, ke ndidọhọ Peter ke akpakam edi utịm ike 77 idịghe utịm ike 7, Jesus akasian enye ke inyeneke-nyene ibat ini emi ẹkpefende ẹnọ owo. Jesus okowụt ke Peter ama ekpebe isọn̄esịt ye edu unana edifen nnọ mbon eyo oro, emi mme owo ẹkesinịmde ibat ini oro owo eduede mmọ. Edi ke ini ẹfende ẹnọ owo nte Abasi esifende, owo inyeneke-nyene ibat.

Peter ikenenike se Jesus eketịn̄de. Edi ndi ukpep oro Jesus ọkọnọde ama enen̄ede esịm enye esịt? Ndusụk ini, nnyịn isikpep ufọn edifen nnọ owo ke ini nnyịn ke idem nnyịn inen̄erede iyom ẹfen ẹnọ nnyịn. Ntre, ẹyak ineme mme n̄kpọ oro ẹkedade ẹkesịm n̄kpa Jesus. Ke ini afanikọn̄ oro, Peter ama anam ekese n̄kpọ emi akanade Eteufọk esie efen ọnọ enye.

Nte Ekenen̄erede Oyom Ẹfen Ẹnọ Peter

Usen oro ekedi ata akpan usen—okoneyo emi ekesierede usen emi ẹkewotde Jesus. Jesus okosụk enyenyene ekese n̄kpọ ndikpep mme apostle esie—utọ nte nsụhọdeidem. Jesus ama enịm uwụtn̄kpọ ọnọ mmọ ke ndisụhọde idem nyet mmọ ukot, kpa utom emi nsụhọde-n̄kan eyenufọk ekesinamde. Ke akpa, Peter ikamaha se Jesus akanamde. Ekem enye inyịmeke Jesus eyet imọ ukot. Ndien enye ete Jesus okûyet imọ ukot kpọt, edi eyet imọ ubọk ye ibuot n̄ko! Jesus ikayatke esịt, edi ama ada ini asian enye ntak oro imọ iyetde mmọ ukot ye se oro ọwọrọde.—John 13:1-17.

Esisịt ini ke oro ebede, mme apostle ẹma  ẹtọn̄ọ ndineni mban̄a enye emi okponde akan ke otu mmọ. Ke akpanikọ, Peter ama etiene eneni eneni emi ẹkenenide ke ntak n̄kohodeidem mi. Kpa ye oro, Jesus ama ọfọn ido enen̄ede mmọ onyụn̄ akam otoro mmọ ke se mmọ ẹkenamde ọfọn—oro edi, ndika iso nsọn̄ọ nda ye Eteufọk mmọ. Edi enye ama ọdọhọ ke mmọ ẹyefehe ẹkpọn̄ imọ. Peter ama ọbọrọ ke imọ idikpọn̄ke enye, idem edieke anade ikpa. Edi Jesus ama ọdọhọ ke Peter ayakan̄ imọ utịm ikata okoneyo oro mbemiso ekikọ ọkpọk utịm ikata. Isan̄ enye emi Peter ikọdọhọke kpọt ke se Jesus etịn̄de iditịbeke, edi ama anam inua ke imọ iyọsọn̄ọ ida idem edieke kpukpru mme apostle eken ẹduọn̄ọde!—Matthew 26:31-35; Mark 14:27-31; Luke 22:24-28.

Ndi Jesus ama ọdọhọ ke imọ idiyọhọ aba Peter? Ke nditịm ntịn̄, ke ofụri ini afanikọn̄ emi, Jesus okosụk ada mme anana-mfọnmma apostle emi nte nti owo. Enye ama ọfiọk ke Peter oyokpu imọ, edi ọdọhọ enye ete: “Mmanam n̄kpeubọk mban̄a fi nte mbuọtidem fo okûwụre; ndien afo n̄ko, ke ini editọn̄ọde ntak edi, sọn̄ọ nditọete fo idem.” (Luke 22:32) Ntem, Jesus ama owụt ke imọ imọfiọk ke Peter ayakabade esịt onyụn̄ afiak ọtọn̄ọ ndinam utom esie edifọn edifọn. Nso eti edu edifen nnọ owo ke emi edi ntem!

Nte ini akakade, ama afiak oyom ẹnen̄ede Peter ediwak ini ke In̄wan̄ Gethsemane. Jesus ama ọdọhọ enye ye James ye John ẹdu ke ukpeme ke adan̄aemi imọ ibọn̄de akam. Esịt ama enen̄ede etịmede Jesus enye onyụn̄ oyom un̄wam, edi Peter ye mbon eken ẹma ẹde ndien ndien. Jesus ama etịn̄ ikọ emi okowụtde ke imọfiọk nte etiede mmọ ke idem ye nte ke imọ imefen inọ mmọ, ete: “Spirit, ke akpanikọ, enyịme, edi obụkidem ememem.”—Mark 14:32-38.

Ikebịghike, otu mbon ntịme emi ẹkekamade akan̄kan̄ ye okpoyon̄ ẹma ẹdi. Akana mmọ ẹnam n̄kpọ ke ntịn̄enyịn ye mbufiọk. Edi Peter ama obụmede osio akan̄kan̄ esie ekpi Malchus, ofụn akwa oku, utọn̄ esịbe. Jesus ama ada sụn̄sụn̄ ido enen̄ede Peter, ọkọk unan oro, onyụn̄ etịn̄ ke ikọt imọ ikpan̄wanake en̄wan, ndien ikọt esie ke ẹnanam item emi tutu esịm emi. (Matthew 26:47-55; Luke 22:47-51; John 18:10, 11) Peter ama ananam ekese n̄kpọ oro anade Eteufọk esie efen ọnọ enye. Se ikọwọrọde Peter ekeme nditi nnyịn ke “kpukpru nnyịn itatuak ukot iduọn̄ọ ediwak ini.” (James 3:2) Anie ke otu nnyịn mîsiyomke Abasi efen ọnọ imọ kpukpru usen? Edi ekese n̄kpọ ẹkesụk ẹnyenyene nditịbe nnọ Peter okoneyo oro. Se ikakam idiọkde ikan oro ke edi.

N̄kponn̄kan Ndudue Peter

Jesus ama ọdọhọ otu mbon ntịme oro ete ẹyak mme apostle imọ ẹnyọn̄ọ edieke edide imọ ke mmọ ẹyom. Peter ikekemeke ndiyan̄a ke ini okokụtde nte otu mbon ntịme oro ẹbọpde Jesus. Do ke Peter eketiene mme apostle eken efehe.

Etie nte Peter ye John ẹma ẹtuak ẹda ẹkpere ufọk Annas akani Akwa Oku, akpa ebiet emi ẹkedade Jesus ẹka man ẹkebụp mbụme. Ke ini ẹkedade Jesus ẹwọrọ do, Peter ye John ẹma ẹtiene “nsannsan.” (Matthew 26:58; John 18:12, 13) Peter ikedịghe mbe. Ke akpanikọ, ama oyom owo enyene uko man akam etetiene. Otu mbon ntịme oro ẹma ẹkama n̄kpọ en̄wan, ndien Peter ama ọnọnọ owo mmọ kiet unan. Edi Peter inyeneke orụk ima-nsọn̄ọnda emi enye ọkọdọhọde ke imenyene—oro edi, ndinyịme ndikpa ye Eteufọk esie edieke anade akpa.—Mark 14:31.

Ediwak owo mfịn ẹtiene Christ “nsannsan” nte Peter eketienede, mbak mme owo ẹdifiọk. Edi nte Peter ke idem esiemmọ ekewetde ke ukperedem, n̄kukụre usụn̄ nditiene Christ edifọn edifọn edi ndisọn̄ọ nyịre ye enye nte ikekeme, ikpebe enye ke kpukpru se inamde, inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe.—1 Peter 2:21.

 Peter ama asan̄a ndịbe ndịbe edisịm inuaotop kiet ke otu ufọk emi enyenede uten̄e akan ke Jerusalem. Ekedi ufọk Caiaphas, emi edide imọ owo ye okopodudu akwa oku. Ẹkesiwak ndibọp utọ ufọk oro n̄kanade okụre, ẹsịn inuaotop ke iso. Owo ikayakke Peter ebe odụk ke ini enye ekesịmde inuaotop oro. John emi ama ekebebe odụk ama edi ediben̄e ekpeme inuaotop ete ayak Peter ebe odụk. Etie nte Peter ikasan̄ake ikpat kiet ye John; ikonyụn̄ idomoke ndibe ndụk esịt ufọk oro man akada ke n̄kan̄ Eteufọk esie. Enye okodu ke okụre emi ndusụk ifịn ye mme asan̄autom ẹkewebede ikan̄ ke ntak etuep okoneyo oro, ẹse nte mme ntiense nsu oro ẹkedide ndidori Jesus ikọ edide ẹdodụk, ẹwọwọrọ ke esịt ufọk oro ẹkekpede ikpe.—Mark 14:54-57; John 18:15, 16, 18.

Un̄wana ikan̄ oro ama anam ofụn an̄wan oro ekenyịmede Peter ebe odụk okụt Peter ọfọn. Enye ama ọfiọk Peter. Eyenan̄wan oro ama ọdọhọ enye ete: “Afo, nde, okodu ye Jesus eyen Galilee!” Sia ẹkemende Peter ke ndueidem, enye ama akan̄ ke imọ ifiọkke Jesus—m̀mê ke imọ ikam ifiọkke se eyenan̄wan oro etịn̄de aban̄a. Enye ama adaha do akada ekpere inuaotop, man edịbe mbak ẹdifiọk imọ, edi eyenan̄wan en̄wen ama okụt enye onyụn̄ etịn̄ se akpa owo eketịn̄de ete: “Owo emi okodu ye Jesus eyen Nazareth.” Peter ama ọdọhọ ete: “Mfiọkke owo emi!” (Matthew 26:69-72) Ekeme ndidi ekikọ ọkọkpọk ke Peter ama akakan̄ ọyọhọ ikaba emi, edi se iketịbede ikayakke enye eti se Jesus eketịn̄de ke hour ifan̄ oro ẹbede.

Ke esisịt ini ama ekebe, Peter ke okosụk odomo ke mbrenyịn ndidịbe mbak mme owo ẹdifiọk imọ. Edi otuowo oro ẹkedade ke okụre ẹma ẹsan̄a ẹkpere. Kiet ke otu mmọ ekedi iman Malchus, ofụn emi Peter ekesịbede utọn̄. Enye ama ọdọhọ Peter ete: “Nte n̄kekwe fi ye enye ke in̄wan̄ mfri?” Peter ekekere ke oyom inam mmọ ẹfiọk ke se mmọ ẹtịn̄de inenke. Ntre, enye ama ọn̄wọn̄ọ n̄kpọ, ekeme ndidi ama ọdọhọ ọdiọk ọnọ imọ edieke edide isosu. M̀mê ikọ emi ọwọrọ enye ke inua m̀mê iwọrọke, ekikọ ama ọkpọk—ọyọhọ ikaba oro Peter okopde ekikọ ọkpọkde okoneyo oro.—John 18:26, 27; Mark 14:71, 72.

Ndondo oro ke ẹyak Jesus ọwọrọ edida ke etehe oro asakde iso ese okụre. Nte iketịn̄de ke ntọn̄ọ, ini oro ke enyịn mmọ mbiba okosobo. Enyịn ama an̄wan̄a Peter, enye edifiọk ke imọ ima inen̄ede ikpu Eteufọk imọ. Peter ama ọkpọn̄ okụre oro, esịt onyụn̄ enen̄ede obiom enye. Enye ama asan̄a mfụhọ mfụhọ odụk obio ke uyama ọyọhọ idịbi ọfiọn̄. Idịghe enye akasan̄a oro. Mmọn̄eyet ama asiaha enye ke enyịn. Enye onyụn̄ atua etieti.—Mark 14:72; Luke 22:61, 62.

Owo ama ọfiọk ke imanam utọ akamba ndudue oro, edi mmemmem n̄kpọ enye ndikere ke owo idifenke ini imọ tutu amama. Anaedi Peter  ama ekere ntre. Edi ndi idiọkn̄kpọ esie ama akan se ẹkpefende?

Ndi idiọkn̄kpọ Peter Ama Akan Se Ẹkpefende?

Ọsọsọn̄ ndinen̄ede mfiọk nte n̄kpọ emi akabiakde Peter eketre nte eyo ekesierede, mme n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọde nditịbe usen oro. Anaedi enye ọkọduọhọ idemesie didie ntem ke ini ẹkewotde Jesus uwemeyo oro, ke ẹma ẹketụhọde enye ke ediwak hour! Anaedi ama esibiak Peter kpukpru ini oro enye etide ke imọ ima inam Eteufọk imọ ọdọdiọn̄ okop ubiak ke usen n̄kpa esie. Peter ikọduọkke idotenyịn okposụkedi emi enye ekenen̄erede ofụhọ. Ifiọk emi sia mbụk oro ọdọhọ ke ikebịghike, ke enye ama aka okosobo ye mme mbet eken. (Luke 24:33) Eyịghe idụhe ke kpukpru mme apostle ẹma ẹtua n̄kpọfiọk ẹban̄a nte mmọ ẹkenamde n̄kpọ ke okoneyo n̄kpọndịk oro ẹnyụn̄ ẹdọn̄ kiet eken esịt.

Imekeme ndidọhọ ke emi edi kiet ke otu mfọnn̄kan ubiere oro Peter akanamde. Ke ini asan̄autom Abasi ọduọde, se idide akpan n̄kpọ ikan edi ukeme ofụri esịt oro enye esịnde ndidaha nda, nnyụn̄ nnen̄ede mme n̄kpọ, idịghe adan̄a nte idiọkn̄kpọ esie okokponde. (Mme N̄ke 24:16) Peter ama owụt ke imenyene ata mbuọtidem ke ndika n̄kosop idem ye nditọete esie okposụkedi emi enye ekenen̄erede ofụhọ. Ke ini owo enen̄erede ofụhọ, ekeme ndidọn̄ enye ndisidu ikpọn̄, edi ifọnke enye anam oro. (Mme N̄ke 18:1) Eti n̄kpọ edi ndisịk n̄kpere nditọete fo man ọbọ nsịnudọn̄ emi edin̄wamde fi afiak enen̄ede anam n̄kpọ Abasi.—Mme Hebrew 10:24, 25.

Peter ama etiene okop ke owo ikekwe okpo Jesus ke udi sia enye okodude ye mme apostle eken. Enye ye John ẹma ẹfehe ẹka udi oro ẹkebụkde Jesus, emi ẹma ẹkekịbi. John ekebem iso ekesịm, sia etie nte enye ekedi akparawa. Enye ama emen̄e ndibe ndụk ke ini okokụtde usụn̄ anade in̄wan̄. Edi Peter ikemen̄eke. Okposụkedi emi ibifịk ọkọbọpde enye ke ntak itọk, enye ama ebe odụk nnennen. Udi akana ukpọk!—John 20:3-9.

Ndi Peter ama enịm ke ẹma ẹnam Jesus eset? Ikenịmke ke akpa, idem ke ini mme anam-akpanikọ  iban ẹkedọhọde ke mme angel ẹma ẹwụt mmimọ idem ẹnyụn̄ ẹsian mmimọ ke ẹma ẹnam Jesus eset. (Luke 23:55–24:11) Edi etisịm mbubreyo, Peter ikofụhọke, ikonyụn̄ inyeneke aba eyịghe. Jesus ama odu uwem, edi nte ọkpọsọn̄ owo eke spirit! Enye ama owụt kpukpru mme apostle esie idem. Edi enyene ọkpọkpọ n̄kpọ oro enye ekebemde iso anam. Mme apostle ẹkedọhọ usen oro ẹte: “Ọbọn̄ ama eset, ama onyụn̄ owụt Simon idem!” (Luke 24:34) Kpasụk ntre, apostle Paul ama ewet ke ukperedem aban̄a n̄wọrọnda usen oro ete ke Jesus “ama owụt Cephas idem, ekem owụt mbet duopeba.” (1 Corinth 15:5) Cephas ye Simon ẹsụk ẹdi enyịn̄ Peter. Etie nte Jesus okowụt Peter idem usen oro ke ini enye okodude ikpọn̄.

Bible isianke nnyịn se Jesus ye Peter ẹkenemede ke san̄asan̄a edisobo oro. N̄kukụre se ikemede ndikere edi nte idem akaduaide Peter ndikụt edima Ọbọn̄ esie afiakde odu uwem, ye ifet emi enye ekenyenede ndikpe Ọbọn̄ ubọk nnyụn̄ n̄wụt ke imakabade esịt. Enye ama oyom Jesus efen ọnọ imọ akan nte oyomde n̄kpọ ekededi ke ererimbot emi. Mmọn̄ọ, ndi owo ekeme ndifan̄a ke Jesus ama efen ọnọ enye ke ofụri esịt? Oyom mme Christian oro ẹnamde idiọkn̄kpọ mfịn ẹti se iketịbede inọ Peter. Nnyịn ikpedehedei ikere ke Abasi idifenke inọ nnyịn tutu amama. Jesus ekenen̄ede etie nte Ete esie, emi ‘awakde ndidahadedo.’—Isaiah 55:7.

N̄kpọ Enwen Oro Ẹwụtde ke Ẹma Ẹfen Ẹnọ Enye

Jesus ama ọdọhọ mme apostle esie ẹka Galilee, ke mmọ ẹyesobo ye imọ do. Ke ini mmọ ẹkesịmde do, Peter ama aka ọkọ ke Inyan̄ Galilee. Ediwak mbon eken ẹma ẹtiene enye ẹka. Peter ama afiak aka inyan̄ emi enye ekesikọde n̄kpọ ke ofụri ini uyen esie. Nte ubom akadiaride, uyom awawa, ye nte ekpụk iyịre ẹketiede enye ke ubọk iketiehe enye esen esen. Ndi enye ama ekere okoneyo oro nte imọ ikpodude uwem ke emi Jesus ama okokụre utom esie mi ke isọn̄? Ndi ama ọdọn̄ enye ndifiak n̄kodu mmemmem uwem oro mme ọkọiyak ẹsidude? Se idude edi ke mmọ ikomụmke ọkpọkọm tatabon̄ko okoneyo oro.—Matthew 26:32; John 21:1-3.

Ke n̄kpọusen, mbiet ama ada ke mbenesụk ọdọhọ mmọ ẹduọk iyịre ke n̄kan̄ ubom eken. Mmọ ẹma ẹnam ntre, ẹnyụn̄ ẹmụm iyak 153! Peter ama ọfiọk owo oro mbiet oro ekedide. Enye ama ọfrọ ke ubom odụk inyan̄ ọwọk aka mbenesụk. Jesus ama ọnọ mmọ uyo ye iyak emi enye ọkọfọpde ke ikan̄ ukan̄ ke esụk. Enye okowụk ntịn̄enyịn ke Peter.

Jesus ama obụp Peter m̀mê enye ama Ọbọn̄ esie “akan mmọ emi”—emi anade edi enye akanyan ubọk ke uwak iyak oro mmọ ẹkemụmde. Ndi Peter ama ama ọkọ akan Jesus? Kpa nte Peter akakan̄de Jesus utịm ikata, Jesus ama ọnọ enye ifet utịm ikata idahaemi ke iso mme mbet eken ete owụt ke enye ama imọ. Ke ini Peter eketịn̄de ke imama enye, Jesus ama asian enye nte enye okpowụtde ima oro: ke ndinịm n̄kpọ Abasi nte ebeiso n̄kpọ ke uwem esie ye ke ndibọk nnyụn̄ n̄kpeme mme erọn̄ Christ, kpa mme anditiene Christ oro ẹnamde akpanikọ.—John 21:4-17.

Ke ntem, Jesus ama ọsọn̄ọ ke imọ ye Ete imọ ikosụk imama Peter. Peter eyenyene n̄wọrọnda ifet ke esop oro Christ edinọde ndausụn̄. Nso akwa uyarade ke inyene ntem ke Jesus esifen  ọnọ owo ke ofụri esịt! Ke akpanikọ, Peter ama enen̄ede ama nte ẹketuade enye mbọm, ndien emi ama enen̄ede otụk enye.

Peter ama ọsọn̄ọ ada anam utom oro ẹkenọde enye ke ediwak isua. Enye ama ọsọn̄ọ nditọete esie idem, nte Jesus okowụkde enye ke okoneyo oro ekesierede usen emi ẹkewotde Enye. Peter ama ọfọn ido onyụn̄ eme ime nte enye ekekpemede onyụn̄ ọbọkde mme anditiene Christ. Simon ama edidu uwem ekekem ye enyịn̄ oro Jesus ọkọnọde enye—oro edi, Peter, m̀mê Itiat—sia enye akakabarede edi owo emi enyenede iwụk, ọsọn̄de idem, ẹkekemede ndiberi edem, okonyụn̄ esịnde udọn̄ ọnọ mbon en̄wen ke esop. Ndinem leta oro Peter ke idem esiemmọ ekewetde, emi ẹkekabarede ẹdi mme n̄wed Bible, ẹnen̄ede ẹsọn̄ọ emi. Mme leta oro ẹwụt n̄ko ke Peter ikefreke se Jesus ekekpepde enye aban̄a edifen nnọ owo.—1 Peter 3:8, 9; 4:8.

Nnyịn ikpakam itiene ikpep n̄kpọ emi! Ndi imesiben̄e Abasi efen ediwak idiọkn̄kpọ nnyịn kpukpru usen? Ndi imesinyịme ke ẹfen ẹnọ nnyịn, inyụn̄ inịm ke edifen nnọ oro ekeme ndinam nnyịn isana? Ndien ndi nnyịn n̄ko imesifen inọ mbon en̄wen? Edieke inamde ntre, ọwọrọ ke imekpebe mbuọtidem Peter—ye nte Eteufọk esie esituade owo mbọm.

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 22]

Peter ama anam ekese n̄kpọ oro akanade Eteufọk esie efen ọnọ enye, edi anie ke otu nnyịn mîsiyomke ẹfen ẹnọ imọ kpukpru usen?

[Ndise ke page 23]

“Ọbọn̄ ọwọn̄ọde ese Peter”

[Ndise ke page 24]

“Ọbọn̄ ama . . . owụt Simon idem!”