Ndi Akpana Nditọwọn̄ Ẹkpep N̄kpọ Ẹban̄a Abasi?

“N̄kukụre se ido ukpono ẹnamde edi ndikpep nnyịn usua, utu ke ndikpep nnyịn ndima kiet eken.”​—JONATHAN SWIFT, EWET N̄WED EYEN ENGLAND.

EBE isua ikie iba Swift eketịn̄ ikọ emi, ndien ediwak owo mfịn ẹnyịme ke se enye eketịn̄de emi edi akpanikọ. Ndusụk owo ẹkere ke owo ikpayakke mme ete ye eka ẹkpep nditọ mmọ n̄kpọ ẹban̄a Abasi. Mmọ ẹdọhọ ke nditọ emi ẹkpepde n̄kpọ ẹban̄a Abasi toto ke nsek isiwọrọke n̄kpọ.

Afo ekere didie? Ewe enen ke otu se iyomde nditịn̄ emi?

● Owo ikpayakke mme ete ye eka ẹkpep nditọ mmọ n̄kpọ ẹban̄a Abasi.

● Akpana mme ete ye eka ẹyak nditọ mmọ ẹkponi kan̄a mbemiso ẹtọn̄ọde nneme ido ukpono ye mmọ.

● Mme ete ye eka ẹkpekam ẹkpep nditọ mmọ n̄kpọ Abasi toto ke nsek. Edi nte nditọ ẹkponide, mmọ ẹyak nditọ emi ẹbiere ke idemmọ ndikpono Abasi.

● Akpana nditọ ẹnyịme se ededi oro ete ye eka ẹtịn̄de ẹban̄a Abasi, ibụpke mbụme.

Ndi Ido Ukpono Esibiat Nditọwọn̄?

Idụhe eti ete m̀mê eka oro okpokụtde idiọk anam eyen esie. Edi ndi odu n̄kpọ ndomokiet emi owụtde ke ndikpep nditọwọn̄ n̄kpọ Abasi esibabiat mmọ? Mme anam ndụn̄ọde ẹnen̄ede ẹsịn idem ke ediwak isua idahaemi ẹkpep se isitịbede ke ini mme ete ye eka ẹkpepde nditọ n̄kpọ Abasi. Nso ke mmọ ẹkụt?

Mmọ ẹkụt ke n̄kpọ Abasi akam ananam nditọwọn̄ ẹfọn, utu ke ndibabiat mmọ. Kop se ẹkewetde ke 2008 ke Social Science Research * mi: “Ido ukpono esinam mme ete ye eka ye nditọ ẹnen̄ede ẹdiana kiet.” N̄wed emi aka iso ete: “Etie nte n̄kpọ Abasi ẹsinen̄ede ọfọn ye nditọwọn̄, ndien emi ẹsinam ubon ẹnen̄ede ẹdiana kiet.” Se nte emi ekemde ye se Jesus Christ eketịn̄de ete: “Mmọ oro ẹkerede ẹban̄a unana mmọ ke n̄kan̄ eke spirit ẹkop inemesịt.”—Matthew 5:3.

Ndi akpana ẹyak nditọwọn̄ ẹkponi kan̄a mbemiso ẹkpepde mmọ n̄kpọ ẹban̄a Abasi nte ndusụk owo ẹdọhọde? Mbon oro ẹnyenede utọ ekikere emi ifiọkke ke ibuot eyenọwọn̄ etie nte obufa ọkpọ mmọn̄ emi owo mîdọn̄ke mmọn̄ kan̄a. Edieke mûdọn̄ke mmọn̄, owo ọyọdọn̄ se enye esesịme ọnọ fi. Kpasụk ntre, edieke mme ete ye eka mîkpepke nditọ mmọ n̄kpọ ke ufọk, mbon en̄wen iditreke ndikpep mmọ se mmọ ẹsesịme.

Se Ikemede Ndin̄wam

Se itịbede ke mbụk owụt ke ido ukpono ekeme ndikpep owo asari ye usua. Ntre, nso ke mme ete ye eka ẹkpenam mbak ido ukpono edikpep nditọ mmọ usua nte Jonathan Swift eketịn̄de? Didie ke mmọ ẹkpekpep nditọ mmọ se idinamde mmọ ẹma mme owo?

Ndifiọk ibọrọ mbụme ita emi ekeme ndin̄wam: (1) Nso ke nditọwọn̄ ẹkpekpep? (2) Anie ekpekpep mmọ? (3) Ẹkpekpep didie?

[Ikọ Idakisọn̄]