Edidem-An̄wanaekọn̄ Akan ke Armageddon
Ibuot 39
Edidem-An̄wanaekọn̄ Akan ke Armageddon
N̄kukụt 13—Ediyarade 19:11-21
Ibuotikọ: Jesus ada mme udịmekọn̄ eke heaven usụn̄ ndisobo editịm n̄kpọ Satan
Ini edisu: Ke ẹma ẹkesobo Akwa Babylon
1. Nso idi Armageddon, ndien nso ida isịm enye?
ARMAGEDDON—edi akama-oyomonsia ikọ ọnọ ediwak owo! Edi ye mme ama edinen ido, enye anyan ubọk owụt usen oro ẹketiede ẹbet ke anyanini, emi Jehovah edinọde mme idụt akpatre ubiereikpe. Enye idịghe ekọn̄ owo edi edi “ekọn̄ akwa usen Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ”—kpa usen oro enye edisiode mme andikara isọn̄ usiene. (Ediyarade 16:14, 16; Ezekiel 25:17) Ye edisobo Akwa Babylon mfep, eyedi akwa ukụt ama ọtọtọn̄ọ. Ekem, ke edide se Satan akpakde, ididuot unam oro ye nnụk duop esie ẹyewụk ntịn̄enyịn mmọ ke ndin̄wana ye ikọt Jehovah. Devil, oro ayatde esịt akan nte akayatde mbemiso ye esop Abasi oro ebietde n̄wan, ebiere ndida mbon oro enye abian̄ade ke ndin̄wana ekọn̄ ye nsụhọ mfri an̄wan emi n̄kosịm akpatre. (Ediyarade 12:17) Emi edi akpatre ifet oro Satan enyenede!
2. Anie edi Gog eke Magog, ndien didie ke Jehovah anam enye ọwọn̄ọde an̄wana ye ikọt Esiemmọ?
2 Ẹneme in̄wan̄în̄wan̄ ẹban̄a ibak ibak en̄wan Devil ke Ezekiel ibuot 38. Do, ẹkot oburobụt Satan “Gog, [eke] isọn̄ Magog.” Jehovah esịn Gog ndamban̄a uwam ke mban̄, odụride enye ye akwa udịmekọn̄ esie aka en̄wan oro. Didie ke enye anam emi? Ke ndinam Gog okụt Mme Ntiense Esie nte mme anana-ukpeme owo ẹmi “ẹketan̄de ke mme idụt ẹbon, ẹmi ẹkọde ufene ye inyene, ẹmi ẹdụn̄de ke ufọt ererimbot.” Mmọemi ẹkama akpan itie ke isọn̄ nte otuowo kiet oro mîkonyịmeke ndituak ibuot nnọ unam oro ye mbiet esie. Nsọn̄idem ye uforo n̄kpọ spirit mmọ ayat Gog esịt. Ntre Gog ye uwak udịmekọn̄ esie, esịnede unam oro otode ke inyan̄ ọdọk ye nnụk duop esie, ẹbụn̄ọ ẹdụk ndiwot. Nte ededi, utu ke ndibiet Akwa Babylon, edisana ikọt Abasi ẹnyene ukpeme Abasi!—Ezekiel 38:1, 4, 11, 12, 15; Ediyarade 13:1.
3. Didie ke Jehovah owot mme udịmekọn̄ eke Gog?
3 Didie ke Jehovah owot Gog ye kpukpru otuowo esie? Kpan̄ utọn̄! “Ọbọn̄ Jehovah ọdọhọ ete, Ami n[ye]nyụn̄ n̄kot ofụt edi etiene enye ke kpukpru ikpọ obot mi; ofụt kiet eyesobo ofụt eken.” Edi ekpedi n̄kpọekọn̄ nuclear m̀mê uke-uke n̄kpọekọn̄ idinyeneke ufọn ke en̄wan oro, koro Jehovah ọdọhọde ete: “Nyeda idiọk udọn̄ọ ye iyịp n̄kpe ikpe ye enye; nnyụn̄ nnam akwa edịm, ye edịm itiat, ye ikan̄, ye brimstone, ẹdep enye ke idem, ye ke idem mme udịm esie, ye ke idem ediwak mme idụt ẹmi ẹdude ye enye. Ami nyenyụn̄ nnịm idemmi ke akwa ye ke edisana, nnyụn̄ nnam mmọ ẹfiọk mi ke enyịn ediwak mme idụt. Ndien mmọ ẹyefiọk ẹte ke ami ndi Jehovah.”—Ezekiel 38:21-23; 39:11; men Joshua 10:8-14; Judges 7:19-22; 2 Chronicles 20:15, 22-24; Job 38:22, 23 domo.
Enyeemi Ẹkotde “Anam-Akpanikọ ye Ata Akpanikọ”
4. Didie ke John etịn̄ aban̄a Jesus Christ ye n̄kpọekọn̄ esie?
4 Jehovah ada ofụt edi. Anie edi andikama ofụt emi? Ke ndiwọn̄ọde n̄ka Ediyarade, nnyịn imokụt ibọrọ ke inem inem n̄kukụt en̄wen. Ke iso John mme heaven ẹberede ndiyarade n̄kpọ oro enen̄erede enyene ndịk—Jesus Christ ke idemesie ye n̄kpọekọn̄! John asian nnyịn ete: “Ekem n̄kụt nte ẹbererede heaven; ndien sese, afia enan̄-mbakara, Andidoro enye ke edem ekere Anam-akpanikọ ye Ata Akpanikọ, Enye onyụn̄ asan̄a ke edinen ido ekpe ikpe onyụn̄ an̄wana ekọn̄. Enyịn Esie ẹbiet edeme-ikan̄, Enye onyụn̄ ayara ediwak anyanya ke ibuot.”—Ediyarade 19:11, 12a.
5, 6. Nso ke mmọemi ẹda ẹban̄a (a) “afia enan̄-mbakara”? (b) enyịn̄ oro “Anam-akpanikọ ye Ata Akpanikọ”? (c) enyịn oro ẹbietde “edeme-ikan̄”? (d) “ediwak anyanya”?
5 Nte ekedide ke n̄kukụt eke edem edem oro aban̄ade mme awat enan̄-mbakara inan̄, “afia enan̄-mbakara” emi edi ndamban̄a n̄kpọ odotde ndida nnọ edinen ekọn̄. (Ediyarade 6:2) Ndien anie ke otu nditọ Abasi ikpedi edinen ikan ọkpọsọn̄ An̄wanaekọn̄ emi? Sia ẹkotde enye “Anam-akpanikọ ye Ata Akpanikọ,” ana enye edi “ata ntiense akpanikọ” oro, Jesus Christ. (Ediyarade 3:14) Enye an̄wana ekọn̄ man ọkpọnọ ndinen ubiereikpe Jehovah. Ntem, enye ke anam n̄kpọ ke idaha esie nte Ebiereikpe oro Jehovah emekde, kpa “Ọkpọsọn̄ Abasi.” (Isaiah 9:6) Enyịn esie ẹnyene ndịk, ẹbiet “edemeikan̄,” esede ikan̄ ikan̄ nsobo mme asua esie oro edide ke iso.
6 Mme anyanya ẹdu ke ibuot Edidem-An̄wanaekọn̄ emi. Unam oro John okokụtde nte otode ke inyan̄ ọdọk edi ama enyene anyanya duop, owụtde ibio ibio ini ukara esie ke iso isọn̄. (Ediyarade 13:1) Jesus, okposụkedi, enyene “ediwak anyanya.” Ubọn̄ ubọn̄ ukara esie inyeneke mbiet, sia enye edide “Edidem mme edidem ye Ọbọn̄ mme ọbọn̄.”—1 Timothy 6:15.
7. Nso idi enyịn̄ Jesus oro ẹwetde-wet?
7 Usụn̄ nte John anamde an̄wan̄a akaiso: “Ẹnyụn̄ ẹwet enyịn̄ ẹsịn Enye ke idem, eke baba owo kiet mîfiọkke, ke mîbọhọke Enye ke Idem Esie.” (Ediyarade 19:12b) Bible ama etetịn̄ aban̄a Eyen Abasi ke enyịn̄ utọ nte Jesus, Immanuel, ye Michael. Edi etie nte “enyịn̄” oro owo mîsiakke mi ada ọnọ idaha ye mme ifetutom oro Jesus enyenede ke usen Ọbọn̄. (Men Ediyarade 2:17 domo.) Isaiah, ke etịn̄de se Jesus edide ọtọn̄ọde ke 1914, ọdọhọ ete: “Ẹnyụn̄ ẹsio enye enyịn̄, Utịbe, Ọnọ-item, Ọkpọsọn̄ Abasi, Nsinsi Ete, Ọbọn̄ Emem.” (Isaiah 9:6) Apostle Paul ama abuan enyịn̄ Jesus ye mme ata n̄kokon̄ ifetutom Esie ke ini enye ekewetde ete: “Abasi ekemenede [Jesus] onịm ke enyọn̄, onyụn̄ ọnọ Enye enyịn̄ emi okon̄de akan kpukpru enyịn̄; man ke enyịn̄ Jesus kpukpru edọn̄ ẹkpetọn̄ọ ẹnọ Abasi.”—Philippi 2:9, 10.
8. Ntak emi Jesus ikpọn̄îkpọn̄ ekemede ndifiọk enyịn̄ oro ẹwetde, ndien ye mmanie ke enye abuana ndusụk n̄kokon̄ ifetutom esie?
8 Mme ifetutom Jesus ẹdi anana-mbiet. Ke ẹsiode Jehovah ke idemesie ẹfep, Jesus ikpọn̄ ekeme ndifiọk se edikama utọ n̄kokon̄ itie ntre ọwọrọde. (Men Matthew 11:27 domo.) Ntre, ke otu kpukpru edibotn̄kpọ Abasi, Jesus kpọt ekeme ndifiọk enyịn̄ emi ọyọhọ ọyọhọ. Nte ededi, Jesus abuan n̄wanndọ esie ke ndusụk ifetutom ẹmi. Ntre enye ọn̄wọn̄ọ un̄wọn̄ọ emi ete: “Owo eke akande . . . nyenyụn̄ n̄wet enye . . . ke idem . . . obufa enyịn̄ Idem Mi.”—Ediyarade 3:12.
9. (a) Jesus ndisịne “ọfọn̄idem emi ẹsịmerede iyịp” owụt nso? (b) Jesus ndidi se ẹkotde “Ikọ Abasi” owụt nso?
9 John adian do ete: “Enye onyụn̄ esịne ọfọn̄idem emi ẹkedebide ke iyịp [“ọfọn̄idem emi ẹsịmerede iyịp,” NW]: enyịn̄ Esie onyụn̄ ekere Ikọ Abasi.” (Ediyarade 19:13) “Iyịp” anie edi emi? Enye ekpedi iyịp uwem Jesus, emi ẹkeduọkde ke ibuot ubonowo. (Ediyarade 1:5) Edi, ke udọn̄ikọ emi, otịm etie nte enye ada aban̄a iyịp mme asua esie oro ọduọhọde ke ini ẹbierede mme ikpe Jehovah ẹdori mmọ ke idem. Ẹnam nnyịn iti n̄kukụt edem edem emi ẹkekpen̄ede vine isọn̄ ẹnyụn̄ ẹdịghide ke akwa obube udịghi wine iyatesịt Abasi tutu iyịp ọdọk “okosịm ke ukpaha-inua enan̄-mbakara”—owụtde akwa edikan oro ẹkande mme asua Abasi. (Ediyarade 14:18-20) Kpasụk ntre, iyịp oro ẹsịmede ke ọfọn̄idem Jesus ọsọn̄ọ nte ke edikan oro enye akande edi se ẹma ẹkebebiere ẹnyụn̄ ẹkụre. (Men Isaiah 63:1-6 domo.) Idahaemi John afiak etịn̄ aban̄a nte ẹkotde Jesus ke enyịn̄. Isan̄ enyeemi edi enyịn̄ oro ẹtịmde ẹdiọn̄ọ—“Ikọ Abasi”—anamde ẹdiọn̄ọ Edidem-An̄wanaekọn̄ emi nte Etubom Etịn̄ikọ ke ibuot Jehovah ye Andida nnọ akpanikọ.—John 1:1; Ediyarade 1:1.
Mme An̄wanaekọn̄ Nsan̄a Jesus
10, 11. (a) Didie ke John owụt ete ke Jesus idụhe ikpọn̄ ke ekọn̄ emi? (b) Akpanikọ oro nte ke mme enan̄-mbakara ẹmi ẹdi mfia ye nte ke mme awat enan̄-mbakara ẹmi ẹsịne “ediye linen emi afiade onyụn̄ asanade” owụt nso? (c) Mmanie ẹnam “udịmekọn̄” eke heaven ẹmi?
10 Jesus idụhe ikpọn̄ ke ndin̄wana ekọn̄ emi. John asian nnyịn ete: “Ndien udịm ekọn̄ ẹmi ẹdude ke heaven ẹdoro ke mfia enan̄-mbakara ẹtiene Enye ke edem, mmọ ẹsịne ediye linen emi afiade onyụn̄ asanade.” (Ediyarade 19:14) Akpanikọ oro nte ke mme enan̄-mbakara ẹmi ẹdi “mfia” owụt edinen ekọn̄. “Ediye linen” otịm odot ye mme awat enan̄-mbakara eke Edidem emi, ndien enye ndidi nsem nsem, edisana afia afia, owụt edisana, edinen idaha ke iso Jehovah. Mmanie, ndien, ẹnam “udịmekọn̄” ẹmi? Nte eyịghe mîdụhe, mmọ ẹbuana ndisana angel. Ekedi ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ke usen Ọbọn̄ ke Michael ye mme angel esie ẹkesion̄o Satan ye mme demon esie ke heaven ẹduọn̄ọ. (Ediyarade 12:7-9) Adianade do, “kpukpru mme angel” ẹyenam n̄kpọ ẹnọ Jesus nte enye etiede ke ubọn̄ ubọn̄ ebekpo esie onyụn̄ akade iso ndikpe ikpe nnọ mme idụt ye mme owo ke isọn̄. (Matthew 25:31, 32) Ke akpanikọ, ke ekọn̄ ubiere eneni oro, ke ini ẹdidade mme ubiereikpe Abasi ẹkesịm utịt, Jesus eyetọn̄ọ ntak edi se mme angel esie ẹtienede.
11 Mbon efen n̄ko ẹyebuana. Ke ini ọkọnọde etop esie ẹsọk esop oro ke Thyatira, Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ete: “Owo eke akande, onyụn̄ anamde mme utom Mi tutu osịm utịt, nyenọ enye odudu ndikara mme idụt; ndien enye eyeda esan̄ ukwak akara mmọ, nte emi ẹbomde eso obot-eso mbai mbai: kpa nte Ami nde n̄kọbọde ke ubọk Ete Mi.” (Ediyarade 2:26, 27) Nte eyịghe mîdụhe, ini oro ama edisịm, mbon oro ẹdide nditọete Christ ẹmi ẹma ẹkedodu ke heaven ẹyenyene udeme ke ndida esan̄ ukwak oro n̄kara mme owo ye mme idụt.
12. (a) Nte mme asan̄autom Abasi ke isọn̄ ẹyetiene ẹn̄wana en̄wan oro ke Armageddon? (b) Didie ke ikọt Jehovah ke isọn̄ ẹbuana ke Armageddon?
12 Nso, nan̄a, kaban̄a mme asan̄autom Abasi oro ẹdude mi ke isọn̄? Otu John idinyeneke ebuana ndomokiet ke en̄wan oro ẹdin̄wanade ke Armageddon; mme anam-akpanikọ nsan̄a esie idinyụn̄ inyeneke ebuana, kpa mme owo ẹtode kpukpru idụt ẹmi ẹkebụn̄ọde ẹdụk ufọk utuakibuot Jehovah eke spirit. Mme owo ẹtiede emem emem mi ẹma ẹdada mme ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄isọn̄. (Isaiah 2:2-4) Kpa ye oro, mmọ ẹnen̄ede ẹbuana! Nte nnyịn ima ikọfọfiọk, edi ikọt Jehovah oro ẹtiede nte inyeneke ukpeme mi ke Gog ye ofụri otuowo esie ẹda ibak ibak en̄wan ẹtiene. Oro edi idiọn̄ọ ẹnọde Edidem-An̄wanaekọn̄ Jehovah, emi udịmekọn̄ heaven ẹn̄wamde, nditọn̄ọ ndin̄wana ekọn̄ edisọhi mme idụt mfep. (Ezekiel 39:6, 7, 11; men Daniel 11:44–12:1 domo.) Nte mme andida nse, ikọt Abasi ke isọn̄ ẹyetịm ẹnyene udọn̄. Armageddon edidi usụn̄ edinyan̄a mmọ, mmọ ẹyenyụn̄ ẹdu uwem ke nsinsi nte mme andikokụt akwa ekọn̄ ediwụt unen Jehovah.
13. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ite ke Mme Ntiense Jehovah isuaha kpukpru ukara?
13 Nte emi ọwọrọ ete ke Mme Ntiense Jehovah ẹsasua kpukpru ukara? N̄wan̄ansa-o! Mmọ ẹnam item apostle Paul emi: “Kpukpru owo ẹsụk idem ẹnọ mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade.” Mmọ ẹdiọn̄ọ ẹte ke adan̄a anyanini nte editịm n̄kpọ oro odude kemi akade iso, “mme enyene-odudu” oro ẹdu ke unyịme Abasi man ẹnam ndusụk udomo ifụre odu ke n̄kaowo. Ntem, Mme Ntiense Jehovah ẹsikpe mme tax mmọ, ẹnịm mme ibet, ẹkpono mme ibet uwat, ẹnyịme mme ewụhọ usịn enyịn̄ ke n̄wed, ye ntre ntre eken. (Rome 13:1, 6, 7) Akande oro, mmọ ẹtiene mme edumbet Bible ke nditịn̄ akpanikọ nnyụn̄ nnam akpanikọ; ẹwụtde ima ẹnọ mme mbọhọidụn̄; ẹbọpde ọsọn̄idem otu ubon oro ẹnyenede eti ido; ẹnyụn̄ ẹnọde nditọ mmọ ukpep ndidi nditọisọn̄ oro ẹdotde se ẹkpebede. Ke usụn̄ emi ikụreke ke mmọ ‘ndinọ Caesar se inyenede Caesar, edi ẹnyụn̄ ẹnọ Abasi se inyenede Abasi.’ (Luke 20:25; 1 Peter 2:13-17) Sia Ikọ Abasi owụtde ete ke mme odudu ukara ererimbot emi ẹdu ke ibio ibio ini, Mme Ntiense Jehovah ẹtịm idem idahaemi ẹnọ ọyọhọ ọyọhọ uwem, kpa ata uwem, oro ẹdinyenede ibịghike ke idak ukara Obio Ubọn̄ Christ. (1 Timothy 6:17-19) Okposụkedi mmọ mîdinyeneke udeme ke ediwụri mme ukara ererimbot emi, Mme Ntiense ẹmi ẹwụt uten̄e oro asan̄ade ye ukpono ke se Ikọ Abasi eke odudu spirit, Edisana Bible, ọdọhọde aban̄a ubiereikpe oro Jehovah oyomde ndinọ ke Armageddon.—Isaiah 26:20, 21; Mme Hebrew 12:28, 29.
Ke Akpatre Ekọn̄ Oro!
14. “Edisọp ofụt” oro ọwọrọde Jesus ke inua ada aban̄a nso?
14 Ewe odudu ke Jesus ada ndikụre edikan oro enye akande? John asian nnyịn ete: “Edisọp ofụt onyụn̄ oto Enye ke inua ọwọrọ, man Enye ada ekpen̄e mme idụt; Enye eyenyụn̄ ada esan̄ ukwak akara mmọ.” (Ediyarade 19:15a) “Edisọp ofụt” oro ada aban̄a odudu oro Abasi ọnọde Jesus ndinọ uyo man ẹkpesobo kpukpru mbon oro ẹsịnde ndinọ Obio Ubọn̄ Abasi ibetedem. (Ediyarade 1:16; 2:16) In̄wan̄în̄wan̄ ndamban̄a n̄kpọ emi ebiet mme ikọ Isaiah: “Enye [Jehovah] onyụn̄ anam inua mi ebiet edisọp ofụt; omodịp mi ke mfụt ubọk esiemmọ, onyụn̄ anam mi ndi edisọp idan̄.” (Isaiah 49:2) Mi Isaiah akada aban̄a Jesus, emi atan̄ade mme ubiereikpe Abasi onyụn̄ ebierede mmọ, nte n̄kpọ eke akamade idan̄ oro mîduehe.
15. Ke ọtọ emi nte ini akade, eyedi ẹma ẹyayarade ẹnyụn̄ ẹbiere ikpe ẹnọ mmanie, man otodo onịm idiọn̄ọ editọn̄ọ nso?
15 Ke ọtọ emi nte ini akade, eyedi Jesus ama ananam n̄kpọ ke ndisu mme ikọ Paul ẹmi: “Adan̄aoro ndien ẹyeyarade abiat-ibet oro, emi Ọbọn̄ Jesus [edidade] ibifịk inua Esie owot enye, onyụn̄ ada ediyarade edidi [“edidu,” NW] Esie osobo enye.” Ih, ẹma ẹwụt edidu (Greek, pa·rou·siʹa) Jesus ọtọn̄ọde ke 1914 akaiso oto ediyarade ye edibiere ikpe nnọ owo eke edide ata abiatibet, kpa mme ọkwọrọ ederi Christendom. Edidu oro eyedi se ẹyararede nte ẹkụtde ke ini nnụk duop eke ididuot unam oro ọnọde ubiereikpe oro onyụn̄ osobode Christendom, adianade ye mbon eken ke Akwa Babylon. (2 Thessalonica 2:1-3, 8) Oro edidi ntọn̄ọ akwa ukụt! Ke oro ebede, Jesus ọwọn̄ọde ntịn̄enyịn esie ese se isụhọde ke esop Satan, ke n̄kemuyo ye prọfesi emi: “[Enye eyemia] isọn̄ ke eto inua esie, onyụn̄ owot mme idiọk owo ke ibifịk n̄kpọkinua esie.”—Isaiah 11:4.
16. Didie ke mme Psalm ye Jeremiah ẹtịn̄ ẹban̄a utom Edidem-An̄wanaekọn̄ oro Jehovah emekde?
16 Edidem-An̄wanaekọn̄ oro, nte enyeemi Jehovah emekde, eyesịn idiọn̄ọ ke ufọt mmọemi ẹdibọhọde ye mmọemi ẹdikpan̄ade. Jehovah, ke etịn̄de prọfesi ọnọ Eyen Abasi emi, ọdọhọ ete: “Afo eyenuak mmọ [mme andikara isọn̄] ke esan̄ ukwak; onyụn̄ obom mmọ nte n̄kpọ eke obot-eso anamde.” Ndien Jeremiah etịn̄ ikọ ọnọ mme utọ mbukpo adaiso ukara oro ye mme isụn̄utom mmọ, ọdọhọde ete: “Mbufo mme ekpemerọn̄ ẹseme ẹnyụn̄ ẹfiori; mme etubom ufene, mbufo ẹmian̄a ke ntọn̄: koro ekemde ke usen nte ẹwotde mbufo ẹnyụn̄ ẹsuande mbufo; ndien mbufo ẹyeduọn̄ọ nte n̄kpọ uto.” Mme andikara oro ẹkpetie ediye ediye nte ẹditetie ke enyịn idiọk ererimbot emi, ubọk ita kiet otode esan̄ ukwak Edidem oro eyesuan mmọ, nte n̄kpọ eke anuakde ediye aban̄. Emi editie ukem nte David eketịn̄de prọfesi aban̄a Ọbọn̄ Jesus ete: “Jehovah eyetie ke Zion ọnọ esan̄ odudu fo ẹsọk fi: da ubọn̄ ke otu mme asua fo. Ọbọn̄ [“Jehovah,” NW] emi odude fi ke ubọk nnasia, asuan ndidem ke usen iyatesịt esie. Enye eyekpe ikpe ke otu mme idụt, amanam mme okpo owo ẹyọhọ mmọ.”—Psalm 2:9, 12; 83:17, 18; 110:1, 2, 5, 6; Jeremiah 25:34.
17. (a) Didie ke John etịn̄ aban̄a edinam uwotowo eke Edidem-An̄wanaekọn̄ emi? (b) Siak ndusụk prọfesi oro ẹwụtde nte usen iyatesịt Abasi edidade nsobo ọsọk mme idụt.
17 Ọkpọsọn̄ Edidem-An̄wanaekọn̄ emi ọtọn̄ọ ntak ọbiọn̄ọde ke udiana edinam eke n̄kukụt emi: “Enye onyụn̄ edịghi obube udịghi-wine ikan̄-ikan̄ iyatesịt Abasi Andikara kpukpru n̄kpọ.” (Ediyarade 19:15b) Ke n̄kukụt eke edem edem, John ama okokụt edidịghi oro ẹdịghide “obube udịghi-wine iyatesịt Abasi.” (Ediyarade 14:18-20) Isaiah n̄ko etịn̄ aban̄a obube udịghi wine eke ubiereikpe, ndien mme prọfet eken ẹtịn̄ nte usen iyatesịt Abasi edidade nsobo ọsọk kpukpru idụt.—Isaiah 24:1-6; 63:1-4; Jeremiah 25:30-33; Daniel 2:44; Zephaniah 3:8; Zechariah 14:3, 12, 13; Ediyarade 6:15-17.
18. Nso ke prọfet Joel ayarade aban̄a ikpe oro Jehovah ebierede ọnọ kpukpru idụt?
18 Prọfet Joel emen udịghi wine abuan ye Jehovah ndidi ndikpe “ikpe kpukpru mme idụt ẹmi ẹkande ẹkụk.” Ndien edi Jehovah nte eyịghe mîdụhe, ọnọ nsan̄a Ebiereikpe Esie, Jesus, ewụhọ emi, ye mme udịmekọn̄ eke heaven esie ete: “Mbufo ẹsịn ikwa ukpen̄e-ibokpot koro se ẹkpen̄ede amadat: mbufo ẹsụhọde ẹdi. Koro ebiet unuak-wine ọmọyọhọ: aban̄ wine ọyọhọ ọduọhọ: koro mme ukwan̄n̄kpọ mmọ ẹkponde. Udịm! udịm! ke itịghede ikpe: koro usen Jehovah emekpere ke itịghede ikpe. Utịn ye ọfiọn̄ ẹyebịre, ntantaọfiọn̄ ẹyenyụn̄ ẹnịme uyama mmọ. Ndien Jehovah eyetie ke Zion ofiori, onyụn̄ etie ke Jerusalem osioro uyo esie: ndien enyọn̄ ye isọn̄ ẹyenyek: Jehovah eyenyụn̄ edi ubọhọ ikọt esie, edi odudu nditọ Israel. Ndien mbufo ẹyefiọk ẹte ke ami ndi [Jehovah] Abasi mbufo.”—Joel 3:12-17.
19. (a) Didie ke ẹdibọrọ mbụme oro ẹbụpde ke 1 Peter 4:17? (b) Nso enyịn̄ ke ẹwet ke ọfọn̄idem Jesus, ndien ntak emi enyịn̄ emi editịmde odot?
19 Oro edidi usen nsobo, ke akpanikọ, ọnọ mme idụt ye mme owo oro ẹsọn̄de ibuot, edi edidi usen ubọhọ ọnọ kpukpru mbon ẹmi ẹnamde Jehovah ye Edidem-An̄wanaekọn̄ esie ẹdi ebiet ubọhọ mmọ! (2 Thessalonica 1:6-9) Ikpe oro ọkọtọn̄ọde ye ufọk Abasi ke 1918 eyeda osịm ata-utịt esie, ọbọrọde mbụme oro ke 1 Peter 4:17: “Nso ididi utịt mmọ emi mîsụkke ibuot inọ gospel Abasi?” Ubọn̄ ubọn̄ Andikan emi eyedịghi obube udịghi wine tutu okụre, owụtde nte ke imọ idi Enyeemi ẹmenerede ke enyọn̄ oro John ọdọhọde ete: “Enye onyụn̄ enyene enyịn̄ emi ẹwetde ke ọfọn̄idem Esie ye ke ifụhi Esie ẹte, Edidem ndidem ye Ọbọn̄ mbọn̄.” (Ediyarade 19:16) Enye omowụt nte inen̄erede inyene odudu ikan andikara eke isọn̄ ekededi, edidem m̀mê ọbọn̄ ekededi oro edide owo. Uku ye uyai esie ẹkponi ẹbe nde. Enye amawat “[ka]ban̄a akpanikọ, ye emem, ye eti ido [“edinen ido,” NW],” omonyụn̄ akan ke nsinsi! (Psalm 45:4) Ke ọfọn̄idem esie oro iyịp esịmede, ẹwet enyịn̄ oro Jehovah, Ọbọn̄ Andikara ọnọde enye, emi enye edide Ebiereikpe Abasi!
Akamba Udia Mbubịteyo Abasi
20. Didie ke John etịn̄ aban̄a “akamba udia Abasi,” anamde nnyịn iti ewe prọfesi ke edem edem oro ebietde emi?
20 Ke n̄kukụt Ezekiel, ke ẹma ẹkesobo udịmowo Gog, ẹnọ mme inuen ye unam ikot ndidi udia! Mmọ ẹmen mme okpo ẹfep ke isọn̄ ke ndita okpo mme asua Jehovah. (Ezekiel 39:11, 17-20) Mme udiana ikọ John ẹnam nnyịn iti prọfesi eke edem edem oro in̄wan̄în̄wan̄: “Ekem n̄kụt angel kiet nte adade ke utịn; ndien enye ofiori ke ọkpọsọn̄ uyo okot kpukpru mme inuen eke ẹfede ke ufọt ikpaenyọn̄, ete, Ẹdi ẹdiboho ọtọ kiet, man ẹdia akamba udia Abasi; man ẹta obụk ndidem, ye obụk mme etubom-ekọn̄, ye obụk n̄kpọsọn̄ owo, ye obụk enan̄-mbakara, ye eke mme andidoro mmọ ke edem, ye obụk kpukpru owo, nditọ ye ifịn, n̄kpri ye ikpọ.”—Ediyarade 19:17, 18.
21. (a) Angel oro “adade ke utịn” owụt nso? (b) Akpanikọ oro nte ke ẹkpọn̄ mme okpo oro ke iso isọn̄ owụt nso? (c) Enyịn̄ mbon oro ẹkpọn̄de okpo mmọ ke iso isọn̄ owụt nso? (d) Ikọ oro “akamba udia Abasi” owụt nso?
21 Angel oro ‘ada ke utịn,’ kpa ebiet ọfọnde ndida nnọ uyo man ọwọn̄ọde ntịn̄enyịn mme inuen. Enye okot mmọ ndiben̄e idem ndita obụkidem mbon oro Edidem-An̄wanaekọn̄ ye mme udịmekọn̄ esie eke heaven ẹyomde ndiwot. Akpanikọ oro nte ke ẹkpọn̄ mme okpo ẹmi ke iso isọn̄ owụt nte ke mmọ ẹdikpan̄a ke an̄wan̄wa esuene. Ukem nte Jezebel eset, owo idibụkke mmọ ukpono ukpono. (2 Ndidem 9:36, 37) Enyịn̄ mbon oro ẹdikpọn̄de okpo mmọ do owụt udomo nsobo emi: ndidem, mme etubom ekọn̄, n̄kpọsọn̄ owo, nditọisọn̄, ye ifịn. Owo isioho owo baba kiet ifep. Ẹyesọhi ata akpatre idiọn̄ọ ọsọn̄ibuot ererimbot oro ọbiọn̄ọde Jehovah ẹfep. Ke emi ebede, ntịme ntịme ubonowo oro ebietde inyan̄ emi mînaha sụn̄ ididụhe aba. (Ediyarade 21:1) Emi edi “akamba udia Abasi,” sia edide Jehovah okot mme inuen ẹmi ndibuana do.
22. Didie ke John etịn̄ ibio ibio aban̄a utịp akpatre ekọn̄ oro?
22 John etịn̄ ibio ibio aban̄a utịp akpatre ekọn̄ oro ete: “Ekem n̄kụt unam oro, ye ndidem isọn̄, ye mbon-ekọn̄ mmọ, nte ẹsopde idem ọtọ kiet ndin̄wana ekọn̄ ye Andidoro ke enan̄-mbakara ye mbon-ekọn̄ Esie. Ndien ẹmụm unam oro, ẹnyụn̄ ẹmụm prophet nsu emi adade ke iso esie anam mme idiọn̄ọ, eke enye adade abian̄a mmọ emi ẹkebọde idiọn̄ọ unam oro, ye mmọ emi ẹtuakde ibuot ẹnọ mbiet esie. Ẹtop mmọ mbiba ye uwem ẹsịn ke inyan̄ ikan̄ emi asakde ye brimstone. Ama edi mmọ eken ẹmi ẹsụhọde, ẹwot mmọ ke ofụt Andidoro ke edem enan̄-mbakara, kpa ofụt oro ọwọrọde Enye ke inua. Kpukpru mme inuen ẹnyụn̄ ẹta obụk ẹyụhọ.”—Ediyarade 19:19-21.
23. (a) Ke nso usụn̄ ke ẹn̄wana “ekọn̄ akwa usen oro eke Abasi Andikara kpukpru n̄kpọ” ke “Armageddon”? (b) Nso ntọt ke “ndidem isọn̄” ẹkpu ndinam, ndien ye nso utịp?
23 Ke ẹma ẹken̄wan̄a ọyọhọ eso itiokiet eke iyatesịt Jehovah ẹduọk, John ama ọtọt ete ke abian̄a abian̄a ekikere mme demon atan̄ “ndidem isọn̄ ye ofụri ererimbot” aka “ekọn̄ akwa usen oro eke Abasi Andikara kpukpru n̄kpọ.” Ẹn̄wana ekọn̄ emi ke Armageddon—idịghe ata ebiet, edi edi idaha ofụri ererimbot oro oyomde ẹnọ ubiereikpe Jehovah. (Ediyarade 16:12, 14, 16, King James Version) Idahaemi John okụt mme udịmekọn̄. Do, “ndidem isọn̄, ye mbon-ekọn̄ mmọ” ẹsop idem ndin̄wana ye Abasi. Mmọ ke nsọn̄ibuot ẹma ẹsịn ndisụk idemmọ nnọ Edidem eke Jehovah. Enye ama ọnọ mmọ ntọt oro ọfọnde ke etop eke odudu spirit oro: “Ẹtịm Eyen inua, mbak [Jehovah] ediyat esịt, ndien mbufo ẹbiara ke usụn̄.” Sia mîsụkke ibuot inọ ukara Christ, ana mmọ ẹkpan̄a.—Psalm 2:12.
24. (a) Nso ubiereikpe ke ẹnọ unam oro ye prọfet nsu, ndien ke nso usụn̄ ke mmọ ẹsụk ẹdu “uwem”? (b) Ntak anade “n̄kpọdiọhọ ikan̄” oro edi ndamban̄a n̄kpọ?
24 Unam enyene-ibuot itiaba ye nnụk duop oro ọwọrọde ke inyan̄, adade aban̄a esop ukaraidem eke Satan, ọduọ osop, prọfet nsu oro, kpa odudu ukara ererimbot ọyọhọ itiaba etiene enye osop. (Ediyarade 13:1, 11-13; 16:13) Ẹtop mmọ ẹsịn ke “n̄kpọdiọhọ ikan̄” “ye uwem,” m̀mê ke adan̄aemi ẹsụk ẹdude ke edinam ke edidianakiet oro mmọ ẹdianade ẹbiọn̄ọ ikọt Abasi ke isọn̄. Nte emi edi ata n̄kpọdiọhọ ikan̄? Baba, idịghe ata ikan̄ kpa nte unam oro ye prọfet nsu mîdịghe mme ata unam. Utu ke oro, enye edi idiọn̄ọ ọyọhọ ọyọhọ, akpatre nsobo, kpa ebiet oro n̄kpọ mîkemeke ndifiak edem. Mi edi ebiet oro ẹditopde n̄kpa ye Hades, ọkọrọ ye Devil ke idemesie ẹduọk, ke ukperedem. (Ediyarade 20:10, 14) Emi ke akpanikọ idịghe ukpe ikan̄ nsinsi ndutụhọ inọ mme idiọkowo, sia idem ekikere aban̄ade utọ itie ntre edide n̄kpọ itekesịt ọnọ Jehovah.—Jeremiah 19:5; 32:35; 1 John 4:8, 16.
25. (a) Mmanie ẹdi mbon oro “ẹwot[de] . . . ke ofụt Andidoro ke edem enan̄-mbakara”? (b) Nte nnyịn inyene ndidori enyịn nte ke owo ekededi ke otu mbon oro “ẹwot[de]” eyeset ke n̄kpa?
25 Kpukpru mbon eken oro mîkedịghe ubak ukara nnennen nnennen edi oro nte ededi, ẹkedide ubak mbiara ererimbot ubonowo emi mînyịmeke ndikpụhọde, kpasụk ntre, ẹdi se “ẹwot[de] . . . ke ofụt Andidoro ke edem enan̄-mbakara.” Jesus eyebiom mmọ ikpe nte ẹdotde n̄kpa. Sia owo mîsiakke n̄kpọdiọhọ ikan̄ ke n̄kan̄ mmọ, nte nnyịn ikpodori enyịn ite ke mmọ ẹyeset ke n̄kpa? Idụhe ebiet ndomokiet ẹtịn̄de ẹnọ nnyịn ẹte ke ẹyenam mbon oro Ebiereikpe Jehovah owotde ke ini oro ẹset ke n̄kpa. Nte Jesus ke idemesie ọkọdọhọde, kpukpru mbon oro mîdịghe “erọn̄” ẹbe “ẹkedụk ke nsinsi ikan̄ emi ẹkenịmde ẹnọ Devil ye mme angel esie,” oro edi, “nsinsi edisịbe mfep.” (Matthew 25:33, 41, 46, NW) Emi eyeda ‘usen ikpe ye nsobo mbon oro mîbakke Abasi’ osịm ata-utịt.—2 Peter 3:7; Nahum 1:2, 7-9; Malachi 4:1.
26. Tịn̄ ibio ibio ban̄a utịp Armageddon.
26 Ke usụn̄ emi, ke kpukpru mbon oro ẹdude ke esop Satan eke isọn̄ ẹsịm utịt. “Akpa enyọn̄” oro edide ukara ukaraidem emebe efep. “Isọn̄,” kpa editịm n̄kpọ oro etiede nte odu tak-tak, oro Satan ọkọbọpde ke ofụri isua ikie ẹmi, edi se ẹsobode idahaemi ofụri ofụri ẹfep. “Inyan̄ ibom,” kpa udịm ndiọi ubonowo oro ẹbiọn̄ọde Jehovah, idụhe aba. (Ediyarade 21:1; 2 Peter 3:10) Nso, ndien, ke Jehovah onịm ebet Satan ke idemesie? John akaiso ndisian nnyịn.
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]