1, 2. Nso inam fi ama Jehovah Abasi?

NDI amama Abasi? Edieke edide ama ayak idem fo ọnọ Jehovah Abasi, imọdiọn̄ọ ke edibọrọ ih ke ofụri esịt​—ndien emenen ndibọrọ ntre! Esesịne nnyịn mme owo ke idem ndima Jehovah. Nnyịn ima enye sia enye ekebem iso ama nnyịn. Kop nte Bible etịn̄de aban̄a n̄kpọ oro mi. Bible ọdọhọ ete: “Nnyịn ima ima, koro enye [Jehovah] ekebemde iso ama nnyịn.”​—1 John 4:19.

² Jehovah anam nsio nsio n̄kpọ ndiwụt ke imama nnyịn. Enye ọnọ nnyịn ediye isọn̄ emi ete idụn̄ onyụn̄ ọnọ nnyịn se idade idu uwem. (Matthew 5:​43-48) Enye ọnọ nnyịn nsio nsio n̄kpọ emi anamde ika iso idi ufan esie, ndien emi akam edi akpan n̄kpọ akan. Enye ọnọ nnyịn Ikọ esie, kpa Bible, onyụn̄ ọdọhọ isibọn̄ akam inọ imọ ke iyeyere nnyịn, ke iyonyụn̄ inọ nnyịn edisana spirit imọ man an̄wam nnyịn. (Psalm 65:2; Luke 11:13) Akakan n̄kpọ emi enye anamde ọnọ nnyịn ekedi ndinọ nnyịn edima Eyen esie edikpa man afak nnyịn osio ke idiọkn̄kpọ ye n̄kpa. Se utọ akwa ima oro Jehovah owụtde nnyịn!​—Kot John 3:16; Rome 5:8.

3. (a) Nso ke ikpanam man Abasi aka iso ama nnyịn? (b) Ewe akpan mbụme ke ikpobụp idem nnyịn, ndien ibọrọ mbụme oro odu ke m̀mọ̀n̄?

³ Jehovah oyom ndika iso mma nnyịn ke nsinsi. Edi  nnyịn idibiere m̀mê imoyom enye aka iso ama nnyịn, m̀mê iyomke. Ikọ Abasi ọdọhọ nnyịn ete: “Ẹka iso ẹnam n̄kpọ emi edinamde Abasi ama mbufo . . . ye idotenyịn ndinyene nsinsi uwem.” (Jude 21) Ikọ oro, “ẹka iso ẹnam n̄kpọ” owụt ke edieke iyomde Abasi ama nnyịn, inaha iwawan̄ ubọk itie. Ana isinam n̄kpọ emi owụtde Abasi ke imama enye nte enye amade nnyịn. Ọkpọfọn ibụp idem nnyịn ite, ‘Nso ke n̄kpanam man n̄wụt ke mmama Abasi?’ Abasi ama ada spirit esie anam apostle John ewet n̄kpọ emi ọbọrọde mbụme oro. Enye ekewet ete: “Ndima Abasi ọwọrọ ete nnyịn inịm mme ewụhọ esie; ndien mme ewụhọ esie idobike owo mbiomo.”  (1 John 5:3) Ọfọn itịn̄ enyịn idụn̄ọde se ikọ emi ọwọrọde sia imenen̄ede iyom ndiwụt Abasi adan̄a nte imade enye.

4, 5. (a) Ikọ oro, “ndima Abasi” aban̄a nso? (b) Tịn̄ nte ọkọtọn̄ọde ndima Jehovah.

⁴ Apostle John eketịn̄ aban̄a ima emi nnyịn imade Abasi, ke ini enye ọkọdọhọde ke 1 John 5:3 ete, “ndima Abasi ọwọrọ.” Ndi emeti ini oro ọkọtọn̄ọde ndima Jehovah?

⁵ Kere ban̄a ini oro ọkọtọn̄ọde ndikpep n̄kpọ mban̄a Jehovah ye se enye aduakde ndinam, okonyụn̄ ọtọn̄ọde ndibuọt idem ye enye. Ama edifiọk ke kpa ye oro akadade-da idiọkn̄kpọ amana mûkonyụn̄ ukpereke Abasi, ke Jehovah ama anam Christ akpa ọnọ fi man afo ekeme ndifọn mma ke ini iso onyụn̄ enyene nsinsi uwem emi Adam okotopde ọduọk. (Matthew 20:28; Rome 5:​12, 18) Ama edikụt ke ata akwa n̄kpọ ke Jehovah akanam ọnọ fi ke ini enye ọkọnọde edima Eyen esie edikpa ke ibuot fo. Emi ama enen̄ede otụk fi, onyụn̄ anam fi ọtọn̄ọ ndima Abasi emi owụtde fi utọ akwa ima oro.​—Kot 1 John 4:​9, 10.

6. Ẹsinam didie ẹdiọn̄ọ ke owo ama owo ke ofụri esịt, ndien nso ke afo akanam ke ini ọkọtọn̄ọde ndima Abasi?

⁶ Owo esitọn̄ọ sụn̄sụn̄ ama Jehovah. Ima idịghe n̄kpọ emi owo ekerede-kere ke esịt esie kpọt m̀mê n̄kpọ emi etịn̄de-tịn̄ ke inua kpọt. Ndima Abasi ata ima ikụreke ke nditetịn̄ ke inua. Kpa nte ẹsidade se owo anamde ẹdiọn̄ọ ke enye ọbuọt idem ye Abasi, ẹsinyụn̄ ẹda se owo anamde ẹdiọn̄ọ ke enye enen̄ede ama Abasi. (James 2:26) Isiwụt ke imama owo ke ini inamde n̄kpọ emi enemde enye. Ntem, ke ini ọkọtọn̄ọde ndima Jehovah ke esịt fo, ama ọdọn̄ fi ndidu uwem ke usụn̄ oro  edinemde enye esịt, sia enye edide Ete fo. Ndi amana baptism onyụn̄ edi Ntiense Jehovah? Edieke edide ntre, ọwọrọ ima emi afo amade Jehovah ama anam fi ebiere ndinam akakan n̄kpọ ke uwem fo. Ama ayak idem fo ọnọ Jehovah man anam uduak esie, ekem ana baptism man mme owo ẹfiọk ke ama ayak idem ọnọ enye. (Kot Rome 14:​7, 8.) Apostle John ama etịn̄ n̄kpọ emi anade inam man inam se ikọn̄wọn̄ọde inọ Jehovah ke ini ikayakde idem inọ enye. Yak ise se enye eketịn̄de.

7. Siak ndusụk ewụhọ Abasi, ndien nso ke idinam man iwụt ke imenịm ewụhọ esie?

⁷ John ọkọdọhọ ke ndima Abasi ọwọrọ ke ana “nnyịn inịm mme ewụhọ esie.” Nso idi mme ewụhọ Abasi? Jehovah ọnọ nnyịn mme ewụhọ; ẹwet mme ewụhọ emi ke Bible. Ke uwụtn̄kpọ, enye akpan ukpammịn, use, ukpono ndem, uyịpinọ, ye nsu. (1 Corinth 5:11; 6:18; 10:14; Ephesus 4:28; Colossae 3:9) Idiwụt ke imenịm ewụhọ Abasi edieke inamde se Bible ọdọhọde inam inyụn̄ itrede ndinam se enye ọdọhọde ikûnam.

8, 9. Ke mme n̄kpọ emi Bible mînọhọ ibet, idinam didie idiọn̄ọ se ikpanamde man esịt enem Jehovah? Nọ uwụtn̄kpọ.

⁸ Edi ndinam se inemde Abasi esịt ikụreke ke ndidi Abasi ete nam emi afo anam, ete kûnam emi afo onyụn̄ etre ndinam. Enye inọhọ ibet ke kpukpru n̄kpọ oro isinamde ke usen ke usen. Ndusụk ini, n̄kpọ esitịbe emi Bible mîtịn̄ke m̀mê ikpanam nso. Ama etịbe ntre, idinam didie idiọn̄ọ se ikpanamde man esịt enem Jehovah? Bible anam nnyịn idiọn̄ọ nte Abasi esikerede n̄kpọ. Nte isụk ikpepde Bible, imesifiọk se Jehovah amade ye se enye asuade. (Kot Psalm 97:10; Mme N̄ke 6:​16-19) Imesifiọk n̄ko mme ido ye edinam oro enye mîmaha. Nte ikade iso ikpep iban̄a mme edu Jehovah  ye nte enye esinamde n̄kpọ, ntre ke nnyịn iditetịm idiọn̄ọ nte enye oyomde ibiere n̄kpọ ye nte enye oyomde inam n̄kpọ. Emi ayanam idiọn̄ọ se Jehovah oyomde nnyịn inam idem ke mme n̄kpọ emi Bible mînọhọ ibet.​—Ephesus 5:17.

⁹ Ke uwụtn̄kpọ, udukwe ibet ndomokiet ke Bible emi ọdọhọde owo okûse fim afai m̀mê fim emi ẹnamde oburobụt ido. Edi ndi ikpebebet ẹdọhọ nnyịn ke ifọnke ise utọ n̄kpọ oro mbemiso nnyịn idiọn̄ọ ke ifọnke? Imọfiọk nte Jehovah adade utọ n̄kpọ oro. Bible ọdọhọ ke Jehovah “asasua owo ekededi eke amade afai.” (Psalm 11:5) Bible ọdọhọ n̄ko ke “Abasi eyekpe ikpe ye mbon use.” (Mme Hebrew 13:4) Ima itie ikere mme ikọ oro, iyenen̄ede ikụt se Jehovah oyomde inam. Nnyịn idisehe fim m̀mê n̄kpọ ekededi emi ẹsiode se ededi emi Abasi asuade. Ererimbot emi ẹsion̄o oburobụt n̄kpọ ẹnọ mme owo ẹse, ẹnyụn̄ ẹnam ẹtie nte ke utọ n̄kpọ oro ikemeke ndibiat owo. Edi nnyịn imọfiọk ke esịt esinem Jehovah edieke nnyịn mîtieneke ida mme utọ n̄kpọ oro inem idem esịt. *

10, 11. Ntak emi isikopde uyo Jehovah, ndien didie ke ikpokop uyo esie?

¹⁰ Nso idi ata akpan ntak emi isinịmde ewụhọ Abasi? Ntak emi ikpodomode ndidu uwem kpukpru usen nte Abasi oyomde? Nnyịn isinịmke ewụhọ Abasi man ibọhọ ufen Abasi, mîdịghe man ibọhọ afanikọn̄ emi mbon oro ẹsibiatde ibet Abasi ẹsimende idem ẹkesịn. (Galatia 6:7) Edi ida nte ke ndikop item Jehovah edi ata eti usụn̄ kiet emi iwụtde ke imama enye. Kpa nte eti eyen esidomode ndinam se ete esie amade, kpa ntre n̄ko ke isidomo ndinam se Jehovah amade. (Psalm 5:12) Jehovah edi Ete nnyịn, nnyịn imonyụn̄ ima enye. Idụhe se  isinemde nnyịn nte ndidiọn̄ọ ke Jehovah ama nte idude uwem.​—Mme N̄ke 12:2.

¹¹ Ntem, nnyịn isinịmke ewụhọ Abasi mmen̄e mmen̄e, isinyụn̄ isatke-sat mbon emi ikpenịmde ye ini emi ikpenịmde mmọ. * Idịghe ke ini eferede nnyịn ke idem kpọt ke isinịm mme ewụhọ Abasi, imesidomo ndinịm mmọ kpukpru ini inyụn̄ inam emi ke ofụri esịt. (Rome 6:17) Etie nnyịn ke idem nte eketiede andiwet psalm emi ekewetde ete: “Nyenem esịt mban̄a mme ewụhọ fo.” (Psalm 119:47) Nnyịn imama ndinịm mme ewụhọ Jehovah. Imọdiọn̄ọ ke Jehovah odot se ikopde uyo esie. Imonyụn̄ idiọn̄ọ ke enye oyom nnyịn ikop uyo esie ke ofụri esịt ye ke kpukpru n̄kpọ. (Deuteronomy 12:32) Iyom Jehovah etịn̄ ukem n̄kpọ emi Bible etịn̄de aban̄a Noah ye nnyịn. Noah ama ama Abasi onyụn̄ okop uyo esie ke ata ediwak isua. Bible etịn̄ ntem aban̄a enye: “Noah anam kpukpru se Abasi eketemede enye. Enye anam kpa ntre.”​—Genesis 6:22.

12. Jehovah esinen̄ede adat esịt edieke ikopde uyo esie ke ntak nso?

¹² Esitie Jehovah didie ke idem ima ikop uyo esie ke ofụri esịt? Ikọ esie ọdọhọ ke imesinam ‘esịt adat enye.’ (Mme N̄ke 27:11) Ndi edi akpanikọ ke esịt esidat Jehovah Abasi, emi edide Akakan Ọbọn̄ ye Andikara ofụri ekondo, ke ini ikopde uyo esie? Ih, esidat! Ndien enyene se isinen̄erede inam n̄kpọ emi adat enye esịt. Jehovah ikobotke nnyịn nte masịn; enye ama ọnọ nnyịn ifụre ndimek se imade ndinam. Emi ọwọrọ ke imekeme ndimek ndikop uyo esie m̀mê ndisọn̄ ibuot ye enye. (Deuteronomy 30:​15, 16, 19, 20) Ke ini imekde ndikop  uyo Jehovah, emi edide Ete nnyịn ke heaven, ke ntak emi imade enye ke ofụri esịt, enye esinen̄ede adat esịt. (Mme N̄ke 11:20) Mfọnn̄kan n̄kpọ emi inyụn̄ ikemede ndida uwem nnyịn nnam edi emi.

13, 14. Ntak emi ikemede ndidọhọ ke ‘mme ewụhọ Abasi idobike owo mbiomo,’ ndien ewe uwụtn̄kpọ ke ọkpọnọ man anam emi an̄wan̄a?

¹³ Enyene n̄kpọ emi apostle John eketịn̄de aban̄a ewụhọ Jehovah, emi onyụn̄ enen̄erede ọsọn̄ọ nnyịn idem. Enye ọkọdọhọ ete: “Mme ewụhọ esie idobike owo mbiomo.” * (1 John 5:3) Ẹkabade itie oro ntem ke Edisana Ŋwed Abasi Ibom: “Mbet esie ibiakke owo idem.” Ibet Jehovah ikakke-kak owo, ifịkke-fịk owo, inyụn̄ idobike ikaha. Kpa ye oro nnyịn mîfọnke ima, imosụk ikeme ndinịm mme ibet esie.

¹⁴ Se uwụtn̄kpọ kiet emi edinamde n̄kpọ emi enen̄ede an̄wan̄a mi. Da nte ke ufan fo oyom nditan̄ n̄kpọ n̄wọrọ n̄ka obufa ufọk. Enye atan̄ mme n̄kpọ emi ọdọn̄ ke ediwak ekebe. Ndusụk ekebe ẹdi se owo kiet ekemede ndida ikpọn̄ mmen, edi mbon eken ẹdobi, oyom ẹda owo iba ẹmen. Ekem ufan fo abahade mme ekebe oro onyụn̄ ọdọhọ fi an̄wam imọ emen ndusụk. Ndi emekere ke enye ọkpọdọhọ fi emen mbon emi enye ọfiọkde ke odobi akan fi? Ihih. Enye ikpọdọhọke fi ada ikpọn̄ emen utọ enye oro, sia enye iyomke n̄kpọ anam fi. Ukem ntre, edima Abasi nnyịn inọhọ nnyịn ewụhọ  emi ọsọn̄de akan nnyịn. (Deuteronomy 30:​11-14) Tutu amama, enye ididọhọke nnyịn inam n̄kpọ emi ọsọn̄de akan nnyịn. Jehovah ọdiọn̄ọ se ikemede ndinam ye se nnyịn mîkemeke ndinam. Enye etịm ọfiọk nnyịn, eti ke nnyịn idi ntan.​—Psalm 103:14.

15. Ntak emi ikpenịmde ke mme ewụhọ Jehovah ẹdi ke ufọn nnyịn?

¹⁵ Mme ewụhọ Jehovah idobike owo mbiomo ke usụn̄ ndomokiet; mmọ ẹkam ẹdi ke ufọn nnyịn. (Kot Isaiah 48:17.) Oro akanam Moses ọdọhọ nditọ Israel ete: “Jehovah owụk nnyịn ete inam kpukpru mme ewụhọ emi inyụn̄ ibak Jehovah Abasi nnyịn man ọfọn ye nnyịn ke nsinsi, man nnyịn idu uwem, kpa nte edide mfịn emi.” (Deuteronomy 6:24) Nnyịn n̄ko imenịm ke Jehovah ọnọ nnyịn mme ibet esie ke ntak emi enye oyomde n̄kpọ ọfọn ye nnyịn ke nsinsi. Nso ikpanam owo ekere ke enye akpanam nnyịn ibak? Jehovah ọdiọn̄ọ n̄kpọ utọ oro idụhe. (Rome 11:33) Emi owụt ke enye ọdiọn̄ọ se inen̄erede ifọn ye nnyịn. Bible ọdọhọ ke Jehovah Abasi edi ima. (1 John 4:8) Ima edi akakan edu esie. Ima esinam enye anam kpukpru se enye anamde. Kpukpru ewụhọ emi enye ọnọde ikọt esie edi ke ntak ima.

16. Nso inam inịm ke imekeme ndisụk n̄kop uyo Abasi kpa ye oro nnyịn mîfọnke ima, inyụn̄ idude ke idiọk ererimbot?

¹⁶ Emi iwọrọke ke ndikop uyo Abasi emem utom. Nnyịn idu ke ererimbot emi andidiọk akarade, ntre ana in̄wana mbak ererimbot ẹdibiat nnyịn. (1 John 5:19) Ana in̄wana n̄ko ye idem nnyịn, sia ndusụk ini, esidọn̄ nnyịn ndinam se Abasi mîmaha sia nnyịn mîfọnke ima. Edi ima oro imade Abasi ekeme ndin̄wam nnyịn ikan kpukpru emi. (Rome 7:​21-25) Jehovah esidiọn̄ mbon emi ẹkopde uyo esie ke ntak emi ẹmade enye. Enye esinọ “mbon oro ẹkopde uyo esie nte andikara” edisana spirit esie. (Utom 5:32) Spirit emi esinam nnyịn inyene  nti edu oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ika iso ikop uyo Abasi.​—Galatia 5:​22, 23.

17, 18. (a) Nso ke idikpep ke n̄wed emi, ndien nso ke ikpeti nte isụk ikpepde emi? (b) Nso ke idikpep ke ọyọhọ ibuot iba?

¹⁷ Ke n̄wed emi, iyeneme nsio nsio item emi Jehovah ọnọde ke Bible, ineme nte Jehovah oyomde idu uwem, inyụn̄ ineme mme n̄kpọ eken emi anamde nnyịn idiọn̄ọ se enye amade ye se enye asuade. Nte isụk inamde emi, odu ndusụk akpan n̄kpọ emi anade iti. Ti ke Jehovah inyịkke-nyịk nnyịn inam se enye ọdọhọde, ke enye oyom imek ke idem nnyịn ndikop uyo imọ. Kûfre ke nte Jehovah ọdọhọde idu uwem akam edi ke ufọn nnyịn; iyọbọ ufọn idahaemi, iyonyụn̄ idu uwem ke nsinsi ke ini iso. Yak iti n̄ko ke nnyịn ndikop uyo nnọ Jehovah ke ofụri esịt owụt adan̄a nte imade enye.

¹⁸ Esịt emi Jehovah ọnọde nnyịn esin̄wam nnyịn idiọn̄ọ se inende ye se mînenke. Edi esịt esibian̄a owo n̄ko. Edieke nnyịn mîyomke esịt abian̄a nnyịn, ana ikpep esịt nnyịn ndidiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde. Se idikpepde edi oro ke ọyọhọ ibuot iba ke n̄wed emi.