Διαδοχή Αποστόλων
Ορισμός: Το δόγμα ότι οι 12 απόστολοι έχουν διαδόχους στους οποίους μεταβιβάστηκε η εξουσία με θεϊκό διορισμό. Λέγεται ότι οι επίσκοποι ως ομάδα είναι διάδοχοι των αποστόλων. Στη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, ο εκάστοτε πάπας θεωρείται διάδοχος του Πέτρου, για τον οποίο λέγεται ότι ο Χριστός τού έδωσε πρωτεύουσα θέση εξουσίας επί όλης της Εκκλησίας. Δεν είναι διδασκαλία της Αγίας Γραφής.
Ήταν ο Πέτρος η «πέτρα», δηλαδή ο βράχος, πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η εκκλησία;
Ματθ. 16:18, ΜΠΚ: «Κι εγώ λέω σ’ εσένα πως εσύ είσαι ο Πέτρος, και πάνω σ’ αυτή την πέτρα [«βράχο», ΜΝΚ] θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και δε θα την κατανικήσουν οι δυνάμεις του άδη». (Παρατηρήστε στα συμφραζόμενα [εδάφια 13, 20] ότι η συζήτηση επικεντρώνεται στην ταυτότητα του Ιησού.)
Ποιος κατάλαβαν οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος ότι είναι η «πέτρα», ο «ακρογωνιαίος λίθος»;
Πράξ. 4:8-11, ΜΠΚ: «Ο Πέτρος, γεμάτος από το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τους είπε: “Άρχοντες του λαού και πρεσβύτεροι, . . . με τη δύναμη του ονόματος του Ιησού Χριστού του Ναζωραίου, που εσείς σταυρώσατε, κι ο Θεός τον ανέστησε από τον τάφο, μ’ αυτή τη δύναμη στέκεται αυτός μπροστά σας υγιής. Αυτός είναι ο λίθος που περιφρονήθηκε από σας τους οικοδόμους και που έγινε το πιο βασικό αγκωνάρι [«ακρογωνιαίος λίθος», ΚΔΤΚ]”».
1 Πέτρ. 2:4-7, ΜΠΚ (2:4-8, ΜΝΚ): «Ελάτε, λοιπόν, κοντά σ’ αυτόν [τον Κύριο Ιησού Χριστό] . . . να χρησιμοποιηθείτε σαν ζωντανά λιθάρια στο χτίσιμο του πνευματικού ναού . . . Για όλα αυτά λέει η Γραφή: Θα διαλέξω ένα πολύτιμο λιθάρι και θα το τοποθετήσω ακρογωνιαίο στη Σιών. Όποιος πιστεύει σ’ αυτό δε θα ντροπιαστεί ποτέ. Για σας, που πιστεύετε, αυτό το λιθάρι είναι πολύτιμο· για όσους όμως δεν πιστεύουν, είναι το λιθάρι που οι χτίστες το παραπέταξαν σαν άχρηστο· αυτό όμως έγινε το πιο πολύτιμο αγκωνάρι. Και σ’ αυτό το λιθάρι ο κόσμος θα σκοντάφτει, και θα ’ναι γι’ αυτούς η πέτρα που θα τους κάνει να πέφτουν».
Εφεσ. 2:20, ΜΠΚ: «Προστεθήκατε κι εσείς στο οικοδόμημα που έχει θεμέλιο τους αποστόλους και τους προφήτες κι ακρογωνιαίο λίθο αυτόν τον ίδιο το Χριστό».
Τι πίστευε ο Αυγουστίνος (ο οποίος θεωρήθηκε άγιος από την Καθολική Εκκλησία);
«Στην ίδια περίοδο της ιεροσύνης μου, έγραψα επίσης ένα βιβλίο εναντίον μιας επιστολής του Δονάτου . . . Σε ένα απόσπασμα αυτού του βιβλίου, είπα για τον Απόστολο Πέτρο: “Πάνω σε αυτόν σαν σε πέτρα οικοδομήθηκε η Εκκλησία”. . . . Αλλά γνωρίζω ότι πολλές φορές αργότερα εξήγησα ότι αυτό που είπε ο Κύριος, “Εσύ είσαι ο Πέτρος, και πάνω σε αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου”, πρέπει να κατανοηθεί πως αναφέρεται στο ότι η Εκκλησία είναι οικοδομημένη πάνω σε Αυτόν τον οποίο ο Πέτρος ομολόγησε λέγοντας: “Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Γιος του ζωντανού Θεού”. Συνεπώς, ο Πέτρος, που πήρε την ονομασία του από αυτή την πέτρα, αντιπροσώπευε το άτομο της Εκκλησίας που έχει οικοδομηθεί πάνω σε αυτή την πέτρα και έχει λάβει “τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών”. Γι’ αυτό του ειπώθηκε: “Εσύ είσαι ο Πέτρος” και όχι “Εσύ είσαι η πέτρα”. Αλλά “η πέτρα ήταν ο Χριστός”, και ομολογώντας τον, όπως τον ομολογεί και όλη η Εκκλησία, ο Σίμων ονομάστηκε Πέτρος».—Οι Πατέρες της Εκκλησίας—Άγιος Αυγουστίνος, οι Αναθεωρήσεις ([The Fathers of the Church—Saint Augustine, the Retractations] Ουάσινγκτον, D.C., 1968), μετάφραση στην αγγλική Μαίρη Ι. Μπόγκαν, Βιβλίο 1, σ. 90.
Θεωρούσαν οι άλλοι απόστολοι ότι ο Πέτρος είχε τα πρωτεία ανάμεσά τους;
Λουκ. 22:24-26, ΜΠΚ: «Έγινε μεταξύ των μαθητών φιλονικία για το ποιος άραγε απ’ αυτούς είναι ο ανώτερος. Ο Ιησούς τους είπε: “Οι βασιλιάδες των εθνών καταδυναστεύουν τους λαούς τους και οι δυνάστες τους τιτλοφορούνται ευεργέτες. Εσείς όμως δεν πρέπει να κάνετε το ίδιο”». (Αν ο Πέτρος ήταν η «πέτρα», θα γινόταν ζήτημα σχετικά με το ποιος ανάμεσά τους “ήταν άραγε ο ανώτερος”;)
Αφού ο Ιησούς Χριστός, η κεφαλή της εκκλησίας, είναι ζωντανός, χρειάζεται διαδόχους;
Εβρ. 7:23-25, ΜΠΚ: «Κι ενώ οι άλλοι ιερείς ήταν πολλοί [στον Ισραήλ], γιατί ο θάνατος τους εμπόδιζε να παραμένουν αιώνια, ο Ιησούς, επειδή παραμένει αιώνιος, έχει ιεροσύνη που δε μεταβιβάζεται. Γι’ αυτό μπορεί να σώζει για πάντα όσους μέσω αυτού πλησιάζουν το Θεό. Ζει αιώνια, για να μεσιτεύει γι’ αυτούς».
Ρωμ. 6:9, ΜΠΚ: «Ξέρουμε άλλωστε καλά πως ο αναστημένος Χριστός δεν είναι πια υπόδουλος στο θάνατο».
Εφεσ. 5:23, ΚΔΤΚ: «Ο Χριστός είναι Κεφαλή της εκκλησίας».
Τι ήταν «τα κλειδιά» που ανατέθηκαν στον Πέτρο;
Ματθ. 16:19, ΚΔΤΚ: «Θα σου δώσω τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών και ό,τι δέσης εις την γην, θα είναι δεμένο εις τους ουρανούς. Και ό,τι λύσης εις την γην, θα είναι λυμένο εις τους ουρανούς».
Στην Αποκάλυψη, ο Ιησούς αναφέρθηκε σε ένα συμβολικό κλειδί που θα χρησιμοποιούσε ο ίδιος για να ανοίξει το δρόμο για προνόμια και ευκαιρίες στους ανθρώπους
Αποκ. 3:7, 8, ΚΔΤΚ: «Αυτά λέγει ο άγιος, ο αληθινός, που έχει το κλειδί του Δαυΐδ· όταν ανοίγη, κανείς δεν μπορεί να κλείση και όταν κλείνη, κανείς δεν μπορεί ν’ ανοίξη· . . . έχω δώσει ενώπιόν σου πόρταν ανοικτήν, την οποίαν κανείς δεν μπορεί να κλείση».
Ο Πέτρος χρησιμοποίησε «κλειδιά» που του ανατέθηκαν για να δώσει την ευκαιρία σε Ιουδαίους, Σαμαρείτες και Εθνικούς να λάβουν το πνεύμα του Θεού με την προοπτική να εισέλθουν στην ουράνια Βασιλεία
Πράξ. 2:14-39, ΜΠΚ: «Τότε σηκώθηκε ο Πέτρος μαζί με τους άλλους έντεκα αποστόλους και με δυνατή φωνή τούς είπε: “Ιουδαίοι κι όλοι εσείς που βρίσκεστε στην Ιερουσαλήμ! . . . Αυτόν τον Ιησού, που εσείς τον σταυρώσατε, ο Θεός τον ανέδειξε Κύριο και Μεσσία!” Όταν τ’ άκουσαν αυτά, ένιωσαν βαθιά συντριβή και είπαν στον Πέτρο και στους άλλους αποστόλους: “Τι να κάνουμε, αδερφοί;” Κι ο Πέτρος τους απάντησε: “Να μετανοήσετε, και να βαφτιστεί ο καθένας σας στο όνομα του Ιησού Χριστού, για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες σας, κι έτσι θα λάβετε τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος. Αυτά που υποσχέθηκε ο Θεός είναι για σας και για τα παιδιά σας και για όλους που βρίσκονται μακριά, όσους θα προσκαλέσει ο Κύριος, ο Θεός μας”».
Πράξ. 8:14-17, ΜΠΚ: «Όταν έμαθαν οι απόστολοι στα Ιεροσόλυμα ότι η Σαμάρεια δέχτηκε το λόγο του Θεού, τούς έστειλαν τον Πέτρο και τον Ιωάννη. Αυτοί πήγαν εκεί και προσευχήθηκαν για να λάβουν το Άγιο Πνεύμα όσοι είχαν βαφτιστεί. Και τούτο, γιατί το Άγιο Πνεύμα δεν είχε κατεβεί σε κανέναν απ’ αυτούς· απλώς ήταν βαφτισμένοι στο όνομα του Κυρίου Ιησού. Τότε, καθώς οι απόστολοι έθεταν τα χέρια πάνω τους, εκείνοι λάβαιναν το Άγιο Πνεύμα». (Το εδάφιο 20 δείχνει ότι ο Πέτρος είχε τον πρωτεύοντα ρόλο σε αυτή την περίσταση.)
Πράξ. 10:24-48, ΜΠΚ: «Την παραπάνω μέρα έφτασαν στην Καισάρεια. Ο Κορνήλιος [ένας απερίτμητος Εθνικός] στο μεταξύ τους περίμενε. . . . Ο Πέτρος τότε έλαβε το λόγο . . . Ενώ ακόμη ο Πέτρος έλεγε αυτά τα λόγια, κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα πάνω σε όλους όσοι άκουγαν το κήρυγμα».
Μήπως οι αποφάσεις που λαβαίνονταν στον ουρανό ακολουθούσαν τις αποφάσεις που έπαιρνε πρώτα ο Πέτρος;
Πράξ. 2:4, 14, ΜΠΚ: «Όλοι τότε πλημμύρισαν από Πνεύμα Άγιο και άρχισαν να μιλούν σε άλλες γλώσσες, ανάλογα με την ικανότητα που τους έδινε το Πνεύμα. . . . Τότε [αφού ο Χριστός, η κεφαλή της εκκλησίας, τους είχε υποκινήσει μέσω του αγίου πνεύματος] σηκώθηκε ο Πέτρος μαζί με τους άλλους έντεκα αποστόλους και με δυνατή φωνή τούς είπε». (Βλέπε εδάφιο 33.)
Πράξ. 10:19, 20, ΜΠΚ: «Είπε το Άγιο Πνεύμα [στον Πέτρο]: “Τρεις άντρες σε ζητούν. Κατέβα αμέσως και πήγαινε μαζί τους χωρίς κανένα δισταγμό [στο σπίτι του Εθνικού Κορνήλιου], γιατί τους έχω στείλει εγώ”».
Παράβαλε Ματθαίος 18:18, 19.
Είναι ο Πέτρος ο κριτής για το ποιος είναι άξιος να μπει στη Βασιλεία;
2 Τιμ. 4:1, ΜΠΚ: “Ο Ιησούς Χριστός . . . πρόκειται να κρίνει τους ζωντανούς και τους νεκρούς”.
2 Τιμ. 4:8, ΜΠΚ: «Τώρα πια με περιμένει το στεφάνι της δικαιοσύνης, που μ’ αυτό θα με ανταμείψει ο Κύριος [Ιησούς Χριστός] εκείνη την ημέρα, ο δίκαιος κριτής. Κι όχι μόνο εμένα, αλλά κι όλους εκείνους που περιμένουν με αγάπη τον ερχομό του».
Ήταν ο Πέτρος στη Ρώμη;
Η Ρώμη αναφέρεται σε εννιά εδάφια των Αγίων Γραφών· κανένα από αυτά δεν λέει ότι ο Πέτρος ήταν εκεί. Το εδάφιο 1 Πέτρου 5:13 δείχνει ότι ήταν στη Βαβυλώνα. Μήπως το όνομα Βαβυλώνα είναι κρυπτογραφική αναφορά στη Ρώμη; Η παρουσία του Πέτρου στη Βαβυλώνα συμφωνεί με το γεγονός ότι είχε διορισμό να κηρύξει στους Ιουδαίους (όπως φαίνεται από το εδάφιο Γαλάτες 2:9), δεδομένου ότι πολλοί Ιουδαίοι κατοικούσαν στην αρχαία πόλη της Βαβυλώνας και στα περίχωρά της. Η Εγκυκλοπαίδεια Τζουντάικα ([Encyclopaedia Judaica] Ιερουσαλήμ, 1971, Τόμ. 15, στ. 755), πραγματευόμενη την εκπόνηση του Βαβυλωνιακού Ταλμούδ, αναφέρεται στις «μεγάλες Ιουδαϊκές ακαδημίες της Βαβυλώνας» οι οποίες υφίσταντο στους πρώτους αιώνες της Κοινής Χρονολογίας.
Έχει εξακριβωθεί η ύπαρξη συνεχούς γραμμής διαδόχων από τον Πέτρο μέχρι τους σημερινούς πάπες;
Ο Ιησουίτης Τζον Μακ Κένζι έγραψε τα εξής κατά το διάστημα που ήταν καθηγητής θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νοτρ Νταμ: «Δεν υπάρχουν ιστορικές αποδείξεις για ολόκληρη την αλυσίδα διαδοχής στην εκκλησιαστική εξουσία».—Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ([The Roman Catholic Church] Νέα Υόρκη, 1969), σ. 4.
Η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια παραδέχεται: «. . . η έλλειψη στοιχείων αφήνει πολλές ασάφειες σχετικά με τα πρώτα στάδια ανάπτυξης της επισκοπής . . .»—New Catholic Encyclopedia (1967), Τόμ. 1, σ. 696.
Δεν έχουν καμιά σημασία οι ισχυρισμοί για θεϊκό διορισμό αν αυτοί που τους κάνουν δεν υπακούν στον Θεό και στον Χριστό
Ματθ. 7:21-23, ΜΠΚ: «Στη βασιλεία του Θεού δεν θα μπει όποιος μου λέει “Κύριε, Κύριε”, αλλά όποιος κάνει το θέλημα του ουράνιου Πατέρα μου. Την ημέρα της κρίσεως πολλοί θα μου πουν: “Κύριε, Κύριε, δεν προφητέψαμε στο όνομά σου; Δε διώξαμε δαιμόνια στο όνομά σου; Δεν κάναμε τόσα θαύματα στο όνομά σου;” Και τότε θα τους πω κι εγώ: “ποτέ δεν σας ήξερα· φύγετε μακριά μου, εσείς που αντιστρατεύεστε το νόμο του Θεού”».
Βλέπε επίσης Ιερεμίας 7:9-15.
Έχουν προσκολληθεί αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι διάδοχοι των αποστόλων στις διδασκαλίες και στις πράξεις του Ιησού Χριστού και των αποστόλων του;
Σύμφωνα με τη Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία, ένα σύγγραμμα της Ορθόδοξης θεολογίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία παρέμεινε διά μέσου των αιώνων αποστολική επειδή “διατήρησε ανόθευτο και απαραχάρακτο το περιεχόμενο του κηρύγματος των Αποστόλων”. (Αθ. Μαρτίνου, Τόμ. 4, [Αθήνα, 1964], στ. 1111) Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει την ίδια άποψη. Ένα Καθολικό Λεξικό (A Catholic Dictionary) αναφέρει: «Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είναι αποστολική, επειδή τα δόγματά της αποτελούν την πίστη που αποκαλύφτηκε αρχικά στους Αποστόλους, την οποία πίστη περιφρουρεί και εξηγεί δίχως να προσθέτει ή να αφαιρεί από αυτήν». (Λονδίνο, 1957, Γ. Έ. Άντις και Τ. Άρνολντ, σ. 176) Συμφωνεί αυτό με τα γεγονότα;
Η ταυτότητα του Θεού
«Ο όρος Τριάδα χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει το κεντρικό δόγμα της Χριστιανικής θρησκείας».—Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια ([The Catholic Encyclopedia] 1912), Τόμ. 15, σ. 47.
«Ούτε η λέξη Τριάδα ούτε η συγκεκριμένη δοξασία εμφανίζονται στην Καινή Διαθήκη . . . Η δοξασία αναπτύχθηκε σταδιακά με το πέρασμα αρκετών αιώνων και μέσα από πολλές αντιλογίες».—Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα ([The New Encyclopædia Britannica] 1976), Micropædia, Τόμ. 10, σ. 126.
«Υπάρχει η αναγνώριση από μέρους των ερμηνευτών και των Βιβλικών θεολόγων, περιλαμβανομένου και ενός σταθερά αυξανόμενου αριθμού Ρωμαιοκαθολικών, ότι δεν πρέπει κάποιος να μιλάει για ξεκάθαρη διατύπωση περί Τριάδας στην Καινή Διαθήκη χωρίς να έχει σοβαρές επιφυλάξεις. Υπάρχει
επίσης μια σχεδόν παράλληλη αναγνώριση από μέρους των ιστορικών δογματικών θεμάτων και των συστηματικών θεολόγων πως όταν κάποιος μιλάει ανεπιφύλακτα υπέρ της ύπαρξης Τριάδας έχει μεταβεί από την αρχική περίοδο της Χριστιανοσύνης σχεδόν στα τέλη του 4ου αιώνα».—Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (1967), Τόμ. 14, σ. 295.Αγαμία του κλήρου
Ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄, στην εγκύκλιό του Αγαμία του Κλήρου (Sacerdotalis Caelibatus, 1967), υποστήριξε ότι η αγαμία είναι απαίτηση για τους κληρικούς, αλλά παραδέχτηκε ότι «η Καινή Διαθήκη η οποία διατηρεί τις διδασκαλίες του Χριστού και των Αποστόλων . . . δεν απαιτεί φανερά την αγαμία των ιερών διακόνων . . . Ο ίδιος ο Ιησούς δεν θεώρησε την αγαμία απαραίτητη προϋπόθεση όταν εξέλεξε τους Δώδεκα ούτε τη θεώρησαν έτσι οι Απόστολοι για εκείνους που προΐσταντο στις πρώτες Χριστιανικές κοινότητες».—Οι Εγκύκλιοι του Πάπα 1958-1981 ([The Papal Encyclicals 1958-1981] Φολς Τσερτς, Βιρτζίνια· 1981), σ. 204.
“Ο απόστολος Παύλος μιλάει για γάμο των διακόνων, των πρεσβυτέρων και των επισκόπων. . . . Ακολούθησε την έμπρακτη διδασκαλία του Κυρίου, ο οποίος εξέλεξε ως μαθητές του και αποστόλους εγγάμους. . . . Επομένως ουδεμία διάκριση κάνουν ο Κύριος και ο Παύλος για το έγγαμο ή άγαμο των επισκόπων, πρεσβυτέρων και διακόνων. . . . Κατ’ αρχάς, μέχρι του 4ου και του 5ου αιώνα, δεν γινόταν ουδεμία διάκριση μεταξύ εγγάμου ή αγάμου υποψηφίου επισκόπου”.—Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία, Τόμ. 1, (Αθήνα, 1962), στ. 118, 120.
1 Κορ. 9:5, ΜΠΚ: «Μήπως δεν έχω δικαίωμα να έχω μαζί στα ταξίδια μου αδερφή χριστιανή ως σύζυγο, όπως κάνουν και οι άλλοι απόστολοι και τα αδέρφια του Κυρίου και ο Κηφάς;» (Το όνομα «Κηφάς» είναι ένα αραμαϊκό όνομα που δόθηκε στον Πέτρο· βλέπε Ιωάννης 1:42. Βλέπε επίσης Μάρκος 1:29-31, όπου γίνεται αναφορά στην πεθερά του Σίμωνα, δηλαδή του Πέτρου.)
1 Τιμ. 3:2, ΚΔΤΚ: «Ο επίσκοπος πρέπει να είναι . . . σύζυγος μιας γυναικός».
Πριν από τη Χριστιανική εποχή, ο Βουδισμός απαιτούσε αγαμία από τους ιερείς και τους μοναχούς του. (Ιστορία της Αγαμίας του Κλήρου στη Χριστιανική Εκκλησία [History of Sacerdotal Celibacy in the Christian Church], Λονδίνο, 1932,
τέταρτη έκδοση, αναθεωρημένη, Χένρι Τσ. Λία, σ. 6) Ακόμη παλιότερα, η αγαμία ήταν αναγκαία για τις ανώτερες τάξεις του ιερατείου της Βαβυλώνας, σύμφωνα με το βιβλίο Οι Δύο Βαβυλώνες του Α. Χίσλοπ.—(Μετάφραση Ε. Σπανού, Έκδοση Β. Γιαννίκος), σ. 445.1 Τιμ. 4:1-3, ΜΠΚ: «Το Πνεύμα μέσω των προφητών το λέει ξεκάθαρα ότι στους έσχατους καιρούς θα αποστατήσουν μερικοί από την πίστη και θα προσκολληθούν σε πνεύματα παραπλανητικά και σε διδασκαλίες δαιμονικές . . . Αυτοί απαγορεύουν το γάμο».
Χωρισμός από τον κόσμο
Ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄, απευθυνόμενος το 1965 στα Ηνωμένα Έθνη, είπε: «Οι λαοί της γης στρέφονται στα Ηνωμένα Έθνη ως την τελευταία ελπίδα για ομόνοια και ειρήνη· τολμούμε να παρουσιάσουμε εδώ, μαζί με το δικό μας, το δικό τους φόρο τιμής και ελπίδας».—Η Επίσκεψη του Πάπα ([The Pope’s Visit] Νέα Υόρκη, 1965), Ειδική Έκθεση του Τάιμ-Λάιφ (Time-Life), σ. 26.
Ιωάν. 15:19, ΜΠΚ: «[Ο Ιησούς Χριστός είπε:] Αν ανήκατε στον κόσμο, τότε ο κόσμος θα σας αγαπούσε σαν κάτι δικό του. Επειδή όμως δεν ανήκετε στον κόσμο, αφού εγώ σας διάλεξα και σας ξεχώρισα από τον κόσμο, γι’ αυτό σας μισεί ο κόσμος».
Ιακ. 4:4, ΚΔΤΚ: «Δεν ξέρετε ότι η φιλία του κόσμου είναι έχθρα προς τον Θεόν;»
Καταφυγή στα όπλα του πολέμου
Ο Καθολικός ιστορικός Ε. Ι. Γουότκιν γράφει: «Όσο οδυνηρό και αν είναι να το παραδεχτούμε, δεν μπορούμε, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα την πνευματική εποικοδόμηση ή από εσφαλμένη οσιότητα, να αρνηθούμε ή να αγνοήσουμε το ιστορικό γεγονός ότι οι Επίσκοποι έχουν υποστηρίξει κατ’ εξακολούθηση όλους τους πολέμους που έκαναν οι κυβερνήσεις των κρατών τους. Στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζω ούτε μία περίπτωση στην οποία η ιεραρχία ενός έθνους έχει καταδικάσει οποιονδήποτε πόλεμο ως άδικο . . . Όποια και αν είναι η επίσημη θεωρία, το ρητό “η χώρα μου έχει πάντα δίκιο” έχει γίνει στην πράξη το αξίωμα που ακολούθησαν σε καιρό πολέμου οι Καθολικοί Επίσκοποι».—Ηθική και Όπλα ([Morals and Missiles] Λονδίνο, 1959), επιμέλεια Τσαρλς Σ. Τόμσον, σ. 57, 58.
Ματθ. 26:52, ΜΠΚ: «Τότε του λέει ο Ιησούς: “Βάλε το μαχαίρι σου ξανά στη θήκη του· γιατί όλοι όσοι τραβούν μαχαίρι από μαχαίρι θα πεθάνουν”».
1 Ιωάν. 3:10-12, ΜΠΚ: «Έτσι διακρίνονται τα παιδιά του Θεού από τα παιδιά του διαβόλου: . . . δεν είναι παιδί του Θεού . . . όποιος δεν αγαπάει τον αδερφό του. Να αγαπάμε ο ένας τον άλλο. Δεν πρέπει να γίνουμε σαν τον Κάιν. Αυτός ήταν γέννημα του διαβόλου και έσφαξε τον αδερφό του».
Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, έχουν διδάξει και πράξει όντως αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι διάδοχοι των αποστόλων τα όσα δίδαξε και έπραξε ο Χριστός και οι απόστολοί του;