1. Τι προφήτευσε ο Ησαΐας σχετικά με τον Ιησού, και γιατί είναι ενθαρρυντικό αυτό;

ΜΕ ΤΗΝ προφητεία του για τον Κύριό μας τον Ιησού Χριστό, ο Ησαΐας μάς συγκινεί και μας καθησυχάζει. Προείπε ότι ο Ιησούς «δεν θα κρίνει με βάση αυτό που βλέπουν τα μάτια του ούτε θα παρέχει έλεγχο σύμφωνα με ό,τι ακούν τα αφτιά του και μόνο», αλλά «θα κρίνει τους ασήμαντους με αμεροληψία». (Ησ. 11:3, 4) Γιατί είναι ενθαρρυντικό αυτό; Επειδή ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο μεροληψία και προκατάληψη. Όλοι θέλουμε τον τέλειο Κριτή, ο οποίος δεν θα μας κρίνει ποτέ από την εξωτερική μας εμφάνιση!

2. Ποια εντολή μάς έδωσε ο Ιησούς, και τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

² Κάθε μέρα κρίνουμε ανθρώπους και βγάζουμε συμπεράσματα. Επειδή όμως είμαστε ατελείς, δεν μπορούμε να κρίνουμε τα ζητήματα τέλεια όπως ο Ιησούς. Έχουμε την τάση να επηρεαζόμαστε από αυτό που βλέπουν τα μάτια μας. Παρ’ όλα αυτά, όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, έδωσε την εξής εντολή: «Μην κρίνετε από την εξωτερική εμφάνιση, αλλά να κρίνετε δίκαια». (Ιωάν. 7:24) Είναι σαφές ότι ο Ιησούς θέλει να τον μιμούμαστε και να μην κρίνουμε τους άλλους από την εξωτερική τους εμφάνιση. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τρεις τομείς στους οποίους οι άνθρωποι επηρεάζονται συχνά από αυτό που βλέπουν τα μάτια τους: τη φυλή ή την εθνικότητα, τον πλούτο και την ηλικία. Σε κάθε τομέα, θα δούμε πώς μπορούμε να υπακούμε έμπρακτα στην εντολή του Ιησού.

3, 4. (α) Ποια γεγονότα έκαναν τον απόστολο Πέτρο να αναθεωρήσει την άποψή του για τους Εθνικούς; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.) (β) Ποια καινούρια αλήθεια κατανόησε ο Πέτρος με τη βοήθεια του Ιεχωβά;

³ Φανταστείτε τις σκέψεις που στριφογύριζαν στο μυαλό του αποστόλου Πέτρου όταν κλήθηκε στην Καισάρεια για να επισκεφτεί το σπίτι ενός Εθνικού, του Κορνήλιου. (Πράξ. 10:17-29) Όπως και οι άλλοι Ιουδαίοι της εποχής του, ο Πέτρος μεγάλωσε θεωρώντας τους Εθνικούς ακάθαρτους. Εντούτοις, ορισμένες εμπειρίες τον έκαναν να αναθεωρήσει την άποψή του. Για παράδειγμα, είδε ένα θαυματουργικό όραμα. (Πράξ. 10:9-16) Τι ακριβώς είδε; Ένα πράγμα σαν σεντόνι γεμάτο ακάθαρτα ζώα κατέβηκε μπροστά του και μια φωνή από τον ουρανό τον πρόσταξε: «Σήκω, Πέτρο, σφάξε και φάε!» Τρεις φορές ο Πέτρος αρνήθηκε κατηγορηματικά. Κάθε φορά που αρνούνταν, εκείνη η ουράνια φωνή τού έλεγε: «Μην αποκαλείς μολυσμένα αυτά που ο Θεός καθάρισε». Όταν ο Πέτρος ξύπνησε από το όραμα, απορούσε για το τι προσπαθούσε να του πει η φωνή. Τότε ακριβώς κατέφθασαν οι απεσταλμένοι του Κορνήλιου. Αφού έλαβε κατεύθυνση από το άγιο πνεύμα, ο Πέτρος ενήργησε αποφασιστικά και τους ακολούθησε στο σπίτι του Κορνήλιου.

⁴ Αν ο Πέτρος είχε κρίνει αποκλειστικά από την εξωτερική εμφάνιση, δεν θα είχε καν μπει στο σπίτι του Κορνήλιου. Οι Ιουδαίοι απλούστατα δεν έμπαιναν ποτέ σε σπίτι Εθνικού. Τι έκανε τον Πέτρο να ξεπεράσει αυτές τις βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις; Ο Πέτρος επηρεάστηκε βαθιά από το όραμα που είδε και από την επιβεβαίωση του αγίου πνεύματος. Αναμφίβολα συγκινημένος από τα λόγια του Κορνήλιου, δήλωσε υπό θεϊκή έμπνευση: «Τώρα καταλαβαίνω πραγματικά ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, αλλά σε κάθε έθνος όποιος τον φοβάται και κάνει το σωστό είναι ευπρόσδεκτος σε αυτόν». (Πράξ. 10:34, 35) Τι συναρπαστική νέα κατανόηση για τον Πέτρο​—μια κατανόηση που θα είχε τεράστιες προεκτάσεις! Πώς θα επηρέαζε όλους τους Χριστιανούς αυτή η αλήθεια σχετικά με την αμεροληψία;

5. (α) Τι θέλει ο Ιεχωβά να κατανοούν όλοι οι Χριστιανοί; (β) Παρότι γνωρίζουμε την αλήθεια, τι μπορεί να υποβόσκει μέσα μας;

⁵ Μέσω του Πέτρου, ο Ιεχωβά ήθελε να βοηθήσει όλους τους Χριστιανούς να κατανοήσουν ότι δεν είναι προσωπολήπτης. Δεν δίνει καμία σημασία στις φυλετικές, στις εθνικές ή στις γλωσσικές διαφορές. Όποιος φοβάται τον Θεό και κάνει το σωστό είναι ευπρόσδεκτος σε αυτόν. (Γαλ. 3:26-28· Αποκ. 7:9, 10) Ασφαλώς αναγνωρίζετε ότι αυτό είναι αλήθεια. Τι γίνεται όμως αν μεγαλώσατε σε μια χώρα ή σε ένα σπίτι όπου αφθονεί η προκατάληψη; Αν και εσείς μπορεί να θεωρείτε τον εαυτό σας απροσωπόληπτο, βαθιά μέσα σας ίσως υποβόσκει η προκατάληψη. Ακόμα και ο Πέτρος, ο οποίος είχε το προνόμιο να αποκαλύψει την αμεροληψία του Ιεχωβά, αργότερα φέρθηκε με προκατάληψη. (Γαλ. 2:11-14) Πώς μπορούμε να υπακούμε στον Ιησού και να μην κρίνουμε από την εξωτερική εμφάνιση;

6. (α) Τι θα μας βοηθήσει να ξεριζώσουμε την προκατάληψη από την καρδιά μας; (β) Τι αποκάλυψε η έκθεση ενός υπεύθυνου αδελφού;

⁶ Χρειάζεται να κάνουμε προσεκτική αυτοεξέταση υπό το φως του Λόγου του Θεού για να δούμε αν εξακολουθούν να υπάρχουν ψήγματα προκατάληψης στις σκέψεις ή στα αισθήματά μας. (Ψαλμ. 119:105) Επίσης, μπορεί να χρειαστούμε στοργική βοήθεια από άλλους που ίσως διακρίνουν ότι έχουμε κάποιες προκατειλημμένες αντιλήψεις, έστω και αν εμείς οι ίδιοι δεν το συνειδητοποιούμε. (Γαλ. 2:11, 14) Αυτή η νοοτροπία μπορεί να μας έχει γίνει βίωμα σε τέτοιον βαθμό ώστε να μην την αντιλαμβανόμαστε. Σκεφτείτε για παράδειγμα την περίπτωση κάποιου υπεύθυνου αδελφού ο οποίος υπέβαλε μια έκθεση για ένα εξαιρετικό αντρόγυνο ολοχρόνιων διακόνων. Ο σύζυγος ανήκε σε μια εθνική μειονότητα η οποία συνήθως αντιμετωπίζεται με  περιφρόνηση. Ο υπεύθυνος αδελφός προφανώς δεν αντιλαμβανόταν ότι και ο ίδιος είχε προκατειλημμένες απόψεις για αυτή τη μειονότητα. Έγραψε στην έκθεσή του πολλά καλά πράγματα για τον σύζυγο, αλλά ολοκλήρωσε ως εξής: «Παρότι είναι [από την τάδε εθνικότητα], η συμπεριφορά του και ο τρόπος ζωής του βοηθούν τους άλλους να καταλάβουν ότι, ακόμα και αν είσαι [από αυτή την εθνικότητα], αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι θα ζεις τον βρόμικο, υποδεέστερο τρόπο ζωής που χαρακτηρίζει πολλούς ανθρώπους [αυτής της] καταγωγής». Διακρίνετε το σημείο; Όποιες ευθύνες και αν έχουμε, πρέπει να κάνουμε προσεκτική αυτοεξέταση και να είμαστε πρόθυμοι να δεχτούμε βοήθεια ώστε να εντοπίσουμε οποιαδήποτε ίχνη προκατάληψης έχουν απομείνει στην καρδιά μας. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;

7. Πώς μπορούμε να δείχνουμε ότι ανοίγουμε διάπλατα την καρδιά μας;

⁷ Αν ανοίγουμε διάπλατα την καρδιά μας, θα αφήνουμε την αγάπη να παίρνει τη θέση της προκατάληψης. (2 Κορ. 6:11-13) Μήπως συνηθίζετε να κάνετε παρέα μόνο με άτομα της δικής σας φυλής, εθνικότητας ή γλώσσας; Αν ναι, ανοίξτε διάπλατα την καρδιά σας. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να προσκαλέσετε άτομα διαφορετικής προέλευσης να συνεργαστούν μαζί σας στη διακονία ή να έρθουν στο σπίτι σας για φαγητό ή παρέα. (Πράξ. 16:14, 15) Αν το κάνετε αυτό, θα γεμίσετε την καρδιά σας με τόση αγάπη ώστε δεν θα μείνει χώρος για προκατάληψη. Υπάρχουν όμως και άλλοι τομείς στους οποίους τείνουμε να κρίνουμε τους άλλους από την εξωτερική τους εμφάνιση. Ας αναφερθούμε τώρα στον υλικό πλούτο.

8. Σύμφωνα με το εδάφιο Λευιτικό 19:15, πώς μπορούν τα πλούτη ή η φτώχεια να επηρεάσουν την κρίση μας;

⁸ Ο υλικός πλούτος είναι άλλος ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την άποψή μας για τους άλλους. Το εδάφιο Λευιτικό 19:15 λέει: «Δεν πρέπει να δείξεις προσωποληψία υπέρ του φτωχού ούτε να ευνοήσεις τον πλούσιο. Με δικαιοσύνη πρέπει να κρίνεις τον συνάνθρωπό σου». Αλλά πώς θα μπορούσε ο πλούτος ή η φτώχεια κάποιου να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τον βλέπουμε;

9. Ποια πικρή αλήθεια κατέγραψε ο Σολομών, και τι μας διδάσκει αυτή;

⁹ Το άγιο πνεύμα ώθησε τον Σολομώντα να καταγράψει μια πικρή αλήθεια για τους ατελείς ανθρώπους. Στο εδάφιο Παροιμίες 14:20, ο Σολομών δήλωσε: «Ο φτωχός μισείται ακόμη και από τους πλησίον του, αλλά του πλούσιου οι φίλοι είναι πολλοί». Τι μας διδάσκει αυτή η παροιμία; Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, ίσως αρχίσουμε να επιθυμούμε τη φιλία ευκατάστατων αδελφών και να αποφεύγουμε τους φτωχούς αδελφούς. Γιατί είναι τόσο επικίνδυνο να μετράμε την αξία των άλλων αποκλειστικά με βάση τον υλικό τους πλούτο;

10. Ποιο πρόβλημα επισήμανε ο Ιάκωβος;

¹⁰ Αν κρίνουμε τους άλλους με βάση τον υλικό τους πλούτο, μπορεί να δημιουργήσουμε ταξικές διακρίσεις στην εκκλησία. Ο μαθητής Ιάκωβος επισήμανε ότι αυτό το πρόβλημα διαιρούσε κάποιες εκκλησίες τον πρώτο αιώνα. (Διαβάστε Ιακώβου 2:1-4) Πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην επιτρέψουμε σε αυτή τη νοοτροπία να επηρεάσει τις εκκλησίες μας σήμερα. Πώς θα καταπολεμήσουμε την τάση να βγάζουμε συμπεράσματα κρίνοντας από την εξωτερική εμφάνιση;

11. Επηρεάζουν τα υλικά αποκτήματα ενός ατόμου τη σχέση του με τον Ιεχωβά; Εξηγήστε.

¹¹ Χρειάζεται να βλέπουμε τους αδελφούς μας όπως τους βλέπει ο Ιεχωβά. Η αξία ενός ατόμου ενώπιον του Ιεχωβά δεν εξαρτάται από τα πλούτη ή τη φτώχεια του. Η σχέση μας με τον Ιεχωβά δεν καθορίζεται ποτέ από το πόσα έχουμε ή δεν έχουμε. Αν και ο Ιησούς είπε ότι «θα είναι δύσκολο να μπει πλούσιος στη Βασιλεία των ουρανών», δεν  είπε ότι αυτό θα ήταν αδύνατον. (Ματθ. 19:23) Από την άλλη πλευρά, ο Ιησούς είπε επίσης: «Ευτυχισμένοι είστε εσείς οι φτωχοί, επειδή δική σας είναι η Βασιλεία του Θεού». (Λουκ. 6:20) Αυτό όμως δεν σήμαινε ότι όλοι οι φτωχοί ήταν ιδιαίτερα ευλογημένοι και ότι ανταποκρίθηκαν στη διδασκαλία του Ιησού. Πολλοί φτωχοί δεν ανταποκρίθηκαν. Η ουσία είναι ότι δεν μπορούμε να κρίνουμε τη σχέση ενός ατόμου με τον Ιεχωβά από τα υλικά του αποκτήματα.

12. Ποια συμβουλή δίνουν οι Γραφές στους πλούσιους και στους φτωχούς;

¹² Είναι ευλογία να έχουμε πολλούς αδελφούς και αδελφές, πλούσιους και φτωχούς, που αγαπούν και υπηρετούν τον Ιεχωβά με πλήρη καρδιά. Οι Γραφές συμβουλεύουν εκείνους που είναι πλούσιοι «να [μην] ελπίζουν στον αβέβαιο πλούτο, αλλά στον Θεό». (Διαβάστε 1 Τιμόθεο 6:17-19) Ταυτόχρονα, ο Λόγος του Θεού νουθετεί όλους τους υπηρέτες Του, πλούσιους και φτωχούς, να είναι προσεκτικοί και να φυλάγονται από τη φιλαργυρία. (1 Τιμ. 6:9, 10) Αν ανοίγουμε τα μάτια μας και βλέπουμε τους αδελφούς μας όπως τους βλέπει ο Ιεχωβά, δεν θα μπαίνουμε στον πειρασμό να τους κρίνουμε αποκλειστικά με βάση ό,τι έχουν ή δεν έχουν από υλική άποψη. Αλλά τι θα πούμε για την ηλικία; Είναι αποδεκτή βάση για να κρίνουμε τους άλλους; Ας δούμε.

13. Τι μας διδάσκουν οι Γραφές αναφορικά με τον σεβασμό για τους ηλικιωμένους;

¹³ Οι Γραφές μάς προτρέπουν επανειλημμένα να δείχνουμε τον δέοντα σεβασμό στους ηλικιωμένους. Το εδάφιο Λευιτικό 19:32 λέει: «Μπροστά στα γκρίζα μαλλιά πρέπει να σηκώνεσαι, και πρέπει να αποδίδεις τιμή στον ηλικιωμένο και να φοβάσαι τον Θεό σου». Παρόμοια, το εδάφιο Παροιμίες 16:31 μας διδάσκει ότι «τα γκρίζα μαλλιά είναι στεφάνι ωραιότητας όταν βρίσκονται στην οδό της δικαιοσύνης». Επίσης, ο Παύλος συμβούλεψε τον Τιμόθεο να μην επικρίνει αυστηρά έναν γεροντότερο αδελφό αλλά να τον βλέπει ως πατέρα. (1 Τιμ. 5:1, 2) Παρότι ο Τιμόθεος είχε κάποια εξουσία πάνω σε τέτοιους ηλικιωμένους αδελφούς, όφειλε να τους συμπεριφέρεται με συμπόνια και σεβασμό.

14. Σε ποια περίπτωση ίσως χρειαστεί να δώσουμε συμβουλή ή διαπαιδαγώγηση σε κάποιον μεγαλύτερο από εμάς;

¹⁴ Μέχρι πού φτάνει όμως αυτή η αρχή; Για παράδειγμα, αν ένα ηλικιωμένο άτομο αμαρτάνει εκούσια ή υποστηρίζει πράγματα που δυσαρεστούν τον Ιεχωβά, μήπως πρέπει να νιώθουμε υποχρεωμένοι να κάνουμε τα στραβά μάτια; Ο Ιεχωβά δεν θα κρίνει από την εξωτερική εμφάνιση και δεν θα παραβλέψει αυτό που κάνει ένας εκούσιος αμαρτωλός απλώς και μόνο επειδή είναι ηλικιωμένος. Προσέξτε την αρχή που είναι καταγραμμένη στο εδάφιο Ησαΐας 65:20: «Ο αμαρτωλός θα είναι καταραμένος, ακόμη και αν είναι εκατό χρονών». Μια παρόμοια αρχή βρίσκουμε στο όραμα του Ιεζεκιήλ. (Ιεζ. 9:5-7) Έτσι λοιπόν, κύριο μέλημά μας πρέπει πάντα να είναι το να δείχνουμε σεβασμό στον Παλαιό των Ημερών, τον Ιεχωβά Θεό. (Δαν. 7:9, 10, 13, 14) Αν το κάνουμε αυτό, δεν θα φοβόμαστε να διορθώσουμε ένα άτομο που χρειάζεται συμβουλή, όσων χρονών και αν είναι.​—Γαλ. 6:1.

15. Τι μαθαίνουμε από τον απόστολο Παύλο για τον σεβασμό προς τους νεότερους αδελφούς;

¹⁵ Τι θα πούμε για τους νεότερους αδελφούς στην εκκλησία; Πώς τους βλέπετε; Ο απόστολος Παύλος έγραψε τα εξής στον νεαρό Τιμόθεο: «Κανείς ας μην περιφρονεί τη νεότητά σου. Απεναντίας, γίνε παράδειγμα για τους πιστούς σε ομιλία, σε διαγωγή, σε αγάπη, σε πίστη, σε αγνότητα». (1 Τιμ. 4:12) Την εποχή που ο Παύλος έγραψε αυτά τα λόγια, ο Τιμόθεος ίσως ήταν λίγο πάνω από τα 30. Ωστόσο, ο Παύλος τού είχε αναθέσει βαρυσήμαντες ευθύνες. Για όποιον λόγο και αν έδωσε αυτή τη συμβουλή, το μήνυμα είναι σαφές: Δεν πρέπει να κρίνουμε τους νεότερους αδελφούς απλώς και μόνο  με βάση την ηλικία τους. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ακόμα και ο Κύριός μας ο Ιησούς επιτέλεσε ολόκληρη την επίγεια διακονία του ως τα 33 του χρόνια.

16, 17. (α) Πώς κρίνουν οι πρεσβύτεροι αν ένας αδελφός έχει τα προσόντα για να συστηθεί ως διακονικός υπηρέτης ή πρεσβύτερος; (β) Πώς μπορεί να συγκρούονται με τις Γραφές οι προσωπικές ή οι πολιτισμικές αντιλήψεις;

¹⁶ Ίσως ανήκουμε σε κάποιον πολιτισμό όπου υπάρχει η τάση να περιφρονούν τους νεότερους άντρες, να μην τους παίρνουν στα σοβαρά. Ως αποτέλεσμα, οι πρεσβύτεροι ίσως διστάζουν να συστήσουν νεαρούς αδελφούς που έχουν τα προσόντα για να υπηρετήσουν ως διακονικοί υπηρέτες ή πρεσβύτεροι. Όλοι οι πρεσβύτεροι είναι καλό να θυμούνται ότι οι Γραφές δεν ορίζουν ένα κατώτατο όριο ηλικίας προκειμένου να συστηθεί κάποιος για να υπηρετήσει ως διακονικός υπηρέτης ή πρεσβύτερος. (1 Τιμ. 3:1-10, 12, 13· Τίτο 1:5-9) Αν κάποιος πρεσβύτερος θεσπίσει έναν κανόνα με βάση τον πολιτισμό του, δεν ενεργεί σύμφωνα με τις Γραφές. Οι νεότεροι άντρες πρέπει να αξιολογούνται, όχι με βάση προσωπικές ή πολιτισμικές αντιλήψεις, αλλά με γνώμονα τον Λόγο του Θεού.​—2 Τιμ. 3:16, 17.

¹⁷ Δείτε για παράδειγμα πώς τέτοιες αντιγραφικές πολιτισμικές απόψεις μπορούν να παρεμποδίσουν την πρόοδο ικανών αδελφών. Σε μια χώρα, ένας πολύ ικανός διακονικός υπηρέτης είχε αναλάβει βαριές ευθύνες. Παρότι οι πρεσβύτεροι στην εκκλησία του συμφωνούσαν ότι ο νεαρός αδελφός διέθετε σε λογικό βαθμό τα Γραφικά προσόντα του πρεσβυτέρου, δεν τον σύστηναν για διορισμό. Κάποιοι ηλικιωμένοι πρεσβύτεροι επέμεναν ότι είχε πολύ νεανική όψη για πρεσβύτερος. Δυστυχώς, ο αδελφός δεν προωθούνταν για διορισμό μόνο και μόνο εξαιτίας του παρουσιαστικού του. Αν και αυτό είναι ένα μόνο περιστατικό, εκθέσεις δείχνουν ότι ο συγκεκριμένος τρόπος σκέψης επηρεάζει πολλούς σε διάφορα μέρη του κόσμου. Πόσο σημαντικό είναι να βασιζόμαστε στις Γραφές και όχι στις δικές μας πολιτισμικές ή προσωπικές αντιλήψεις! Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να υπακούμε στον Ιησού και να μην κρίνουμε από την εξωτερική εμφάνιση.

18, 19. Τι χρειάζεται για να βλέπουμε τους άλλους όπως τους βλέπει ο Ιεχωβά;

¹⁸ Παρά την ανθρώπινη ατέλειά μας, μπορούμε να μάθουμε να βλέπουμε τους άλλους με τα απροσωπόληπτα μάτια του Ιεχωβά. (Πράξ. 10:34, 35) Αλλά χρειάζονται συνεχείς προσπάθειες από πλευράς μας και τακτικές υπενθυμίσεις από τον Λόγο του Θεού. Αν εφαρμόζουμε αυτές τις υπενθυμίσεις, θα υπακούμε ολοένα και πληρέστερα στην εντολή του Ιησού να μην κρίνουμε από την εξωτερική εμφάνιση.​—Ιωάν. 7:24.

¹⁹ Σύντομα ο Βασιλιάς μας, ο Ιησούς Χριστός, θα κρίνει όλη την ανθρωπότητα, όχι με βάση αυτό που βλέπουν τα μάτια του ούτε με βάση ό,τι ακούν τα αφτιά του, αλλά δίκαια. (Ησ. 11:3, 4) Πόσο υπέροχο θα είναι αυτό!