1. Πώς μπορούμε να μιμούμαστε τον στοργικό Πατέρα μας, τον Ιεχωβά;

Ο ΙΕΧΩΒΑ μάς αγαπάει βαθιά. (Ιωάν. 3:16) Εμείς θέλουμε να μιμούμαστε τον στοργικό Πατέρα μας. Γι’ αυτό, προσπαθούμε να δείχνουμε «κατανόηση για τους άλλους, αδελφική στοργή [και] τρυφερή συμπόνια» σε όλους, ιδίως σε εκείνους με τους οποίους «είμαστε συγγενείς στην πίστη». (1 Πέτρ. 3:8· Γαλ. 6:10) Όταν μέλη της πνευματικής μας οικογένειας αντιμετωπίζουν στενοχώριες και δυσκολίες, θέλουμε να τους βοηθάμε.

2. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

² Όλοι όσοι θέλουν να ανήκουν στην οικογένεια του Ιεχωβά θα αντιμετωπίσουν στενοχώριες και πιέσεις. (Μάρκ. 10:29, 30) Πιθανότατα θα έρθουμε αντιμέτωποι με ακόμα περισσότερες δοκιμασίες καθώς πλησιάζει το τέλος αυτού του συστήματος. Πώς μπορούμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλον; Ας εξετάσουμε τι μπορούμε να μάθουμε από τις Βιβλικές αφηγήσεις για τον Λωτ, τον Ιώβ και τη Ναομί. Επίσης θα συζητήσουμε για κάποιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι αδελφοί και οι αδελφές μας, καθώς και για το πώς μπορούμε να τους βοηθάμε να τα βγάζουν πέρα με τα προβλήματα.

3. Όπως δείχνουν τα εδάφια 2 Πέτρου 2:7, 8, ποια λάθος απόφαση πήρε ο Λωτ, και ποια ήταν τα αποτελέσματα;

³ Ο Λωτ πήρε μια λάθος απόφαση όταν επέλεξε να ζήσει ανάμεσα στους κατοίκους των Σοδόμων, οι οποίοι επιδίδονταν σε χονδροειδή ανηθικότητα. (Διαβάστε 2 Πέτρου 2:7, 8) Η περιοχή ήταν μεν ευημερούσα, αλλά ο Λωτ πλήρωσε ακριβά το ότι εγκαταστάθηκε στα Σόδομα. (Γέν. 13:8-13· 14:12) Η γυναίκα του προφανώς δέθηκε τόσο πολύ είτε με την πόλη είτε με κάποιους  από τους κατοίκους της ώστε παρήκουσε τον Ιεχωβά. Έχασε τη ζωή της όταν ο Θεός έκανε να βρέξει φωτιά και θειάφι από τον ουρανό στην περιοχή. Σκεφτείτε δε τις δύο κόρες του Λωτ. Οι άντρες με τους οποίους είχαν αρραβωνιαστεί πέθαναν στα Σόδομα. Ο Λωτ έχασε το σπίτι του, τα αποκτήματά του και, το πιο οδυνηρό, τη γυναίκα του. (Γέν. 19:12-14, 17, 26) Σε όλη αυτή τη στενόχωρη και πιεστική περίοδο, μήπως ο Ιεχωβά έχασε την υπομονή του με τον Λωτ; Όχι.

4. Πώς αποδείχτηκε ο Ιεχωβά μακρόθυμος με τον Λωτ; (Βλέπε εικόνα εξωφύλλου.)

⁴ Παρότι ο Λωτ επέλεξε να ζήσει στα Σόδομα, ο Ιεχωβά έστειλε με συμπόνια αγγέλους για να σώσουν τον ίδιο και την οικογένειά του. Αλλά αντί να υπακούσει αμέσως στην επείγουσα εντολή των αγγέλων να φύγει από τα Σόδομα, ο Λωτ «χρονοτριβούσε». Οι άγγελοι χρειάστηκε να τον πιάσουν από το χέρι και να βοηθήσουν τον ίδιο και την οικογένειά του να διαφύγουν από την πόλη. (Γέν. 19:15, 16) Κατόπιν, οι άγγελοι του είπαν να καταφύγει στην ορεινή περιοχή. Αντί όμως να υπακούσει στον Ιεχωβά, ο Λωτ ζήτησε να πάει σε μια κοντινή πόλη. (Γέν. 19:17-20) Ο Ιεχωβά τον άκουσε υπομονετικά και του επέτρεψε να πάει σε εκείνη την πόλη. Ο Λωτ αργότερα άρχισε να φοβάται εκεί και μετακινήθηκε στην ορεινή περιοχή, εκεί ακριβώς που του είχε πει εξαρχής ο Ιεχωβά να πάει. (Γέν. 19:30) Τι εξαιρετική μακροθυμία έδειξε ο Ιεχωβά! Πώς μπορούμε να τον μιμούμαστε εμείς;

5, 6. Πώς μπορούμε να εφαρμόζουμε το εδάφιο 1 Θεσσαλονικείς 5:14 καθώς μιμούμαστε τον Θεό;

⁵ Όπως ο Λωτ, έτσι και κάποιο μέλος της πνευματικής μας οικογένειας μπορεί να πάρει εσφαλμένες αποφάσεις και να προξενήσει σοβαρά προβλήματα στον εαυτό του. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, πώς θα αντιδράσουμε; Ίσως μπούμε στον πειρασμό να του πούμε πως θερίζει ό,τι έσπειρε, πράγμα που θα ήταν αλήθεια. (Γαλ. 6:7) Ωστόσο, μπορούμε να κάνουμε κάτι καλύτερο. Μπορούμε να μιμηθούμε τον τρόπο με τον οποίο βοήθησε ο Ιεχωβά τον Λωτ. Πώς;

⁶ Ο Ιεχωβά έστειλε τους αγγέλους, όχι μόνο για να προειδοποιήσουν τον Λωτ, αλλά και για να τον βοηθήσουν να διαφύγει από τη συμφορά που θα έφερνε στα Σόδομα. Παρόμοια, ίσως χρειαστεί να προειδοποιήσουμε τον αδελφό μας αν δούμε ότι ακολουθεί μια πορεία που θα του δημιουργήσει προβλήματα. Αλλά ίσως μπορέσουμε και να τον βοηθήσουμε. Ακόμα και αν δεν εφαρμόζει αμέσως τις Γραφικές συμβουλές που λαβαίνει, χρειάζεται να είμαστε μακρόθυμοι. Ας είμαστε σαν τους δύο αγγέλους. Αντί να τα παρατήσουμε και να απομακρυνθούμε από τον αδελφό μας, πρέπει να αναζητήσουμε πρακτικούς τρόπους για να τον βοηθήσουμε. (1 Ιωάν. 3:18) Ίσως χρειαστεί να προσφερθούμε να τον πιάσουμε από το χέρι, με μεταφορική έννοια, και να τον βοηθήσουμε να εφαρμόσει τις καλές συμβουλές που λαβαίνει.​—Διαβάστε 1 Θεσσαλονικείς 5:14.

7. Πώς μπορούμε να μιμούμαστε τον τρόπο με τον οποίο έβλεπε ο Ιεχωβά τον Λωτ;

⁷ Ο Ιεχωβά θα μπορούσε να εστιάσει στις ατέλειες του Λωτ. Αντίθετα, αργότερα ενέπνευσε τον απόστολο Πέτρο να αποκαλέσει τον Λωτ «δίκαιο». Πόσο χαρούμενοι είμαστε που ο Ιεχωβά παραβλέπει τα λάθη μας! (Ψαλμ. 130:3) Μπορούμε να μιμούμαστε τον τρόπο με τον οποίο έβλεπε ο Ιεχωβά τον Λωτ; Αν εστιάζουμε στις καλές ιδιότητες των αδελφών μας, θα είμαστε πιο μακρόθυμοι μαζί τους. Τότε και εκείνοι θα είναι πιθανότερο να δεχτούν τη βοήθεια που προσφέρουμε.

8. Τι θα μας υποκινεί να κάνουμε η συμπόνια;

⁸ Ανόμοια με τον Λωτ, ο Ιώβ δεν υπέφερε λόγω κάποιας λάθος απόφασης που πήρε. Ωστόσο, τον βρήκαν μεγάλες συμφορές. Έχασε τα αποκτήματά του, τη θέση του στην κοινωνία και την υγεία του. Ακόμα χειρότερα, εκείνος και η γυναίκα του έχασαν όλα τους τα  παιδιά. Επίσης, τον κατηγόρησαν τρεις δήθεν φίλοι. Ποιος είναι ένας λόγος για τον οποίο οι τρεις ψευτοπαρηγορητές του Ιώβ δεν του έδειξαν συμπόνια; Είδαν μόνο την εξωτερική εικόνα της κατάστασής του. Ως αποτέλεσμα, έσπευσαν να βγάλουν εσφαλμένα συμπεράσματα και τον έκριναν σκληρά. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να αποφύγουμε ένα παρόμοιο λάθος; Να αντιλαμβάνεστε ότι μόνο ο Ιεχωβά γνωρίζει τα πάντα για την κατάσταση ενός ατόμου. Να ακούτε προσεκτικά όσα έχει να πει το άτομο που υποφέρει. Μην ακούτε απλώς τα λόγια του. Προσπαθήστε επίσης να νιώσετε τον πόνο του. Μόνο έτσι θα μπορέσετε να δείξετε γνήσια κατανόηση για τον αδελφό ή την αδελφή σας.

9. Τι θα μας εμποδίζει να κάνουμε η συμπόνια, και γιατί;

⁹ Η συμπόνια θα μας εμποδίζει να διαδίδουμε επιβλαβή κουτσομπολιά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Αυτός που κουτσομπολεύει δεν εποικοδομεί την εκκλησία αλλά αντίθετα την κατεδαφίζει. (Παρ. 20:19· Ρωμ. 14:19) Δεν δείχνει καλοσύνη αλλά φέρεται αστόχαστα, και τα λόγια του μπορεί να τραυματίσουν ένα άτομο που ήδη υποφέρει. (Παρ. 12:18· Εφεσ. 4:31, 32) Πόσο καλύτερα είναι να αναζητούμε τις καλές ιδιότητες κάποιου και να σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να τον βοηθήσουμε να υπομείνει τις δοκιμασίες του!

10. Τι μας διδάσκει η δήλωση των εδαφίων Ιώβ 6:2, 3;

¹⁰ Διαβάστε Ιώβ 6:2, 3. Μερικές φορές, τα λόγια του Ιώβ ήταν «αχαλίνωτα». Αργότερα όμως πήρε πίσω κάποια από τα πράγματα που είχε πει. (Ιώβ 42:6) Όπως ο Ιώβ, έτσι και ένα άτομο σήμερα που υπομένει κάποιο πιεστικό πρόβλημα ίσως λέει αχαλίνωτα λόγια, πράγματα για τα οποία αργότερα μετανιώνει. Πώς πρέπει να αντιδράσουμε; Αντί να είμαστε επικριτικοί, πρέπει να δείχνουμε συμπόνια. Να θυμάστε ότι δεν ήταν σκοπός του  Ιεχωβά να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και τις στενοχώριες που έχουμε σήμερα. Είναι κατανοητό λοιπόν αν κάποιος πιστός υπηρέτης του Ιεχωβά μιλάει αστόχαστα όταν αντιμετωπίζει μεγάλη πίεση ή στενοχώρια. Ακόμα και αν λέει ανακρίβειες για τον Ιεχωβά ή για εμάς, δεν πρέπει να βιαστούμε να θυμώσουμε ή να τον κρίνουμε για τα λόγια του.​—Παρ. 19:11.

11. Πώς μπορούν οι πρεσβύτεροι να μιμούνται τον Ελιού όταν δίνουν συμβουλή;

¹¹ Μερικές φορές, κάποιο άτομο που αντιμετωπίζει ένα πιεστικό πρόβλημα ίσως χρειάζεται επίσης κάποια συμβουλή ή νουθεσία. (Γαλ. 6:1) Πώς μπορούν να χειρίζονται οι πρεσβύτεροι μια τέτοια δύσκολη κατάσταση; Πρέπει να μιμούνται τον Ελιού, ο οποίος άκουσε τον Ιώβ με μεγάλη συμπόνια. (Ιώβ 33:6, 7) Ο Ελιού έδωσε συμβουλή μόνο αφού κατάλαβε πώς σκεφτόταν ο Ιώβ. Οι πρεσβύτεροι που ακολουθούν το παράδειγμά του ακούν προσεκτικά και προσπαθούν να καταλάβουν την κατάσταση του ατόμου. Κατόπιν, όταν δίνουν συμβουλή, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αγγίξουν την καρδιά του.

12. Πώς επηρέασε τη Ναομί ο θάνατος του άντρα της και των δύο γιων της;

¹² Η Ναομί ήταν μια όσια γυναίκα που αγαπούσε τον Ιεχωβά. Αλλά όταν πέθαναν ο άντρας της και οι δύο γιοι της, ήθελε να αλλάξει το όνομά της από Ναομί σε «Μαρά», το οποίο σημαίνει «πικραμένη». (Ρουθ 1:3, 5, 20, υποσ., 21) Η νύφη της Ναομί η Ρουθ έμεινε κοντά της σε όλες τις δοκιμασίες της. Όχι μόνο πρόσφερε πρακτική βοήθεια στη Ναομί, αλλά επίσης της μιλούσε παρηγορητικά. Εξέφραζε την αγάπη και την υποστήριξή της για τη Ναομί με απλά, ειλικρινή λόγια.​—Ρουθ 1:16, 17.

13. Γιατί χρειάζονται την υποστήριξή μας όσοι χάνουν τον γαμήλιο σύντροφό τους;

¹³ Όταν ένα μέλος της πνευματικής μας οικογένειας χάνει τον γαμήλιο σύντροφό του, χρειάζεται την υποστήριξή μας. Ένα αντρόγυνο μπορεί να παρομοιαστεί με δύο δέντρα που μεγαλώνουν δίπλα δίπλα. Με τα χρόνια, οι ρίζες τους πλέκονται μεταξύ τους. Αν το ένα δέντρο ξεριζωθεί και πεθάνει, το άλλο μπορεί να πάθει μεγάλη ζημιά. Παρόμοια, όταν κάποιος χάνει τον σύντροφό του εξαιτίας του εχθρού που λέγεται θάνατος, μπορεί να βιώνει ισχυρά συναισθήματα για πολύ καιρό. Η Πόλα, * που έχασε τον άντρα της ξαφνικά, λέει: «Η ζωή μου ήρθε τα πάνω κάτω, και ένιωθα αβοήθητη. Έχασα τον καλύτερό μου φίλο. Έλεγα στον άντρα μου τα πάντα. Εκείνος συμμεριζόταν τις χαρές μου και με στήριζε στις δύσκολες στιγμές. Είχα κάπου να πω τον πόνο μου. Πραγματικά, ένιωσα σαν να με είχαν κόψει στα δύο».

14, 15. Πώς μπορούμε να παρηγορούμε κάποιον που έχει χάσει τον γαμήλιο σύντροφό του;

¹⁴ Πώς μπορούμε να παρηγορούμε κάποιον που έχει χάσει τον γαμήλιο σύντροφό του; Ένα σημαντικό πρώτο βήμα είναι να του μιλήσετε, ακόμα και αν νιώθετε άβολα ή δεν ξέρετε τι να πείτε. Η Πόλα λέει: «Καταλαβαίνω ότι ο θάνατος προξενεί αμηχανία στους ανθρώπους. Ανησυχούν μήπως πουν κάτι που θα ακουστεί λάθος. Αλλά αυτό που είναι χειρότερο από το να ακούσεις κάτι άκομψο είναι να μην ακούσεις τίποτα απολύτως». Το άτομο που πενθεί πιθανότατα δεν αναμένει να πούμε κάτι ιδιαίτερα βαθυστόχαστο. Η Πόλα αναφέρει: «Το εκτιμούσα όταν διάφοροι φίλοι μού έλεγαν απλώς: “Λυπάμαι πάρα πολύ”».

¹⁵ Ο Γουίλιαμ, ο οποίος έχασε τη γυναίκα του πριν από μερικά χρόνια, λέει: «Το εκτιμώ όταν οι άλλοι αφηγούνται κάποια περιστατικά με τη γυναίκα μου. Είναι κάτι που με διαβεβαιώνει ότι την αγαπούσαν και τη σέβονταν. Αυτή η μορφή υποστήριξης με βοηθάει απίστευτα. Μου φέρνει βαθιά ικανοποίηση, διότι η γυναίκα μου ήταν ιδιαίτερα πολύτιμη για εμένα και αποτελούσε σημαντικό  κομμάτι της ζωής μου». Μια χήρα ονόματι Μπιάνκα αναφέρει: «Με παρηγορεί πολύ όταν οι άλλοι προσεύχονται μαζί μου και μου διαβάζουν ένα δυο εδάφια. Μου κάνει καλό όταν μιλούν για τον άντρα μου και με ακούν να μιλάω για εκείνον».

16. (α) Τι πρέπει να κάνουμε για όσους έχουν χάσει κάποιον αγαπημένο τους; (β) Σύμφωνα με το εδάφιο Ιακώβου 1:27, ποια ευθύνη έχουμε;

¹⁶ Όπως η Ρουθ έμεινε κοντά στη χήρα Ναομί, έτσι και εμείς χρειάζεται να στηρίζουμε διαρκώς όσους χάνουν κάποιον αγαπημένο τους. Η Πόλα αναφέρει: «Αμέσως μετά τον θάνατο του άντρα μου, έλαβα τεράστια υποστήριξη. Καθώς όμως περνούσε ο καιρός, οι ζωές των ανθρώπων γύρω μου άρχισαν να επιστρέφουν στους κανονικούς τους ρυθμούς. Αλλά η δική μου ζωή είχε αλλάξει εντελώς. Είναι τρομερή βοήθεια όταν οι άλλοι αντιλαμβάνονται ότι το άτομο που πενθεί χρειάζεται υποστήριξη για μήνες​—ίσως και χρόνια—​μετά τον θάνατο του συντρόφου του». Βέβαια, οι άνθρωποι διαφέρουν. Μερικοί φαίνεται ότι προσαρμόζονται στις νέες περιστάσεις τους σχετικά γρήγορα. Για άλλους όμως, κάθε δραστηριότητα στην οποία συμμετείχαν με τον αγαπημένο τους είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση της απώλειάς τους. Κάθε άτομο βιώνει το πένθος διαφορετικά. Ας θυμόμαστε ότι ο Ιεχωβά μάς δίνει την τιμή και την ευθύνη να φροντίζουμε όσους έχουν χάσει τον σύντροφό τους.​—Διαβάστε Ιακώβου 1:27.

17. Γιατί χρειάζονται την υποστήριξή μας τα άτομα που τα έχει εγκαταλείψει ο σύντροφός τους;

¹⁷ Μερικά παντρεμένα άτομα έρχονται αντιμέτωπα με μια τρομερά οδυνηρή και πιεστική πραγματικότητα όταν τα εγκαταλείπει  ο σύντροφός τους. Η Τζόις, της οποίας ο σύζυγος την άφησε για μια άλλη γυναίκα, λέει: «Ο πόνος του διαζυγίου φαινόταν χειρότερος και από τον πόνο του θανάτου. Αν ο άντρας μου είχε πεθάνει σε δυστύχημα ή από κάποια αρρώστια, δεν θα ήταν επιλογή του. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, ο άντρας μου επέλεξε να με εγκαταλείψει. Ένιωθα ότι όλο αυτό ήταν ταπεινωτικό, εξευτελιστικό».

18. Τι μπορούμε να κάνουμε για εκείνους που δεν έχουν πλέον γαμήλιο σύντροφο;

¹⁸ Όταν κάνουμε μικρές πράξεις καλοσύνης για εκείνους που δεν έχουν πλέον γαμήλιο σύντροφο, τους διαβεβαιώνουμε για την αγάπη μας. Τώρα όσο ποτέ άλλοτε χρειάζονται καλούς φίλους. (Παρ. 17:17) Πώς θα δείξετε ότι είστε φίλοι τους; Θα μπορούσατε να τους καλέσετε για ένα απλό γεύμα. Επίσης, θα μπορούσατε να προσφερθείτε να κάνετε παρέα ή να βγείτε μαζί στο έργο. Μια άλλη επιλογή είναι να τους προσκαλείτε κατά καιρούς στην οικογενειακή σας λατρεία. Ενεργώντας έτσι, θα κάνετε τον Ιεχωβά ευτυχισμένο, επειδή αυτός είναι «κοντά σε εκείνους που έχουν συντετριμμένη καρδιά» και είναι «προστάτης για τις χήρες».​—Ψαλμ. 34:18· 68:5.

19. Έχοντας κατά νου το εδάφιο 1 Πέτρου 3:8, τι είστε αποφασισμένοι να κάνετε;

¹⁹ Σύντομα, όταν η Βασιλεία του Θεού θα κυβερνάει τη γη, όλες οι «στενοχώριες θα ξεχαστούν». Με τι λαχτάρα προσμένουμε τον καιρό κατά τον οποίο «τα παλιά δεν θα έρχονται στη μνήμη ούτε θα ανεβαίνουν στην καρδιά»! (Ησ. 65:16, 17) Μέχρι εκείνη τη μέρα, ας στηρίζουμε ο ένας τον άλλον και ας αποδεικνύουμε με λόγια και πράξεις ότι αγαπάμε όλα τα μέλη της πνευματικής μας οικογένειας.​—Διαβάστε 1 Πέτρου 3:8.