Ένα Μαγευτικό Ταξίδι στη Λεωφόρο Αρ. 1

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΝΟΡΒΗΓΙΑ

ΚΑΘΕ απόγευμα, όλο το χρόνο, ένα πλοίο φεύγει από την πόλη Μπέργκεν, στις νοτιοδυτικές ακτές της Νορβηγίας, και αρχίζει το 11ήμερο ταξίδι του προς τα βόρεια, καλύπτοντας απόσταση περίπου 4.500 χιλιομέτρων. Διαπλέει χιλιάδες νησιά και αναρίθμητα φιορδ και πορθμούς, καθώς επισκέπτεται τις πόλεις και τα χωριά κατά μήκος των απότομων και όμορφων ακτών της Νορβηγίας.

Αν και ο Περίπλους των Νορβηγικών Ακτών θεωρείται από πολλούς το πιο όμορφο ταξίδι στον κόσμο, η γραμμή αυτή εξυπηρετεί και έναν πρακτικό σκοπό​—μεταφέρει αγαθά, αλληλογραφία και επιβάτες ως το τελευταίο λιμάνι, το Κίρκενες, αρκετά πιο πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο.

Πώς ταξιδεύουν τα πλοία σε αυτές τις πολικές θάλασσες, ιδιαίτερα το χειμώνα που ο πάγος κάνει αδύνατο τον πλου σε πολλές αρκτικές περιοχές; Λόγω της θέσης της, η Νορβηγία επηρεάζεται από τα θερμά νερά του Ρεύματος του Βόρειου Ατλαντικού και από τους μέτριους δυτικούς ανέμους. Και οι δύο αυτοί παράγοντες μαλακώνουν το κλίμα της Νορβηγίας, καθιστώντας το πιο ήπιο από ό,τι θα ανέμενε κανείς εφόσον βρίσκεται τόσο βόρεια. Πράγματι, τα λιμάνια της Νορβηγίας δεν έχουν σχεδόν καθόλου πάγο, ακόμη και το χειμώνα.

 Γεννιέται μια Θαλάσσια Λεωφόρος

Στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν εξεταζόταν το ζήτημα της σύνδεσης των παράκτιων πληθυσμών της χώρας μέσω οδικού, σιδηροδρομικού ή θαλάσσιου δικτύου, η πλάστιγγα έγειρε υπέρ της θαλάσσιας διαδρομής. Ωστόσο, εκείνον τον καιρό, ακόμη και μια τέτοια διαδρομή συνεπαγόταν προβλήματα, διότι αν και η θάλασσα δεν πάγωνε, ήταν επικίνδυνο να ταξιδεύει κανείς τη νύχτα και με κακοκαιρία.

Κυρίως χάρη στη φαντασία και στην αποφασιστικότητα του πλοιάρχου Ρίκαρτ Βιτ, στις 2 Ιουλίου 1893 εγκαινιάστηκε μια τακτική ακτοπλοϊκή γραμμή. Εκείνη την ημέρα, ξεκίνησε ο πρώτος Περίπλους από το Τρόνχεϊμ με τελικό προορισμό το Χάμερφεστ, τη βορειότερη πόλη της Ευρώπης. Παρά τις απαισιόδοξες προβλέψεις, η γραμμή είχε επιτυχία. Μάλιστα, αργότερα επεκτάθηκε συμπεριλαμβάνοντας 34 λιμάνια από το Μπέργκεν ως το Κίρκενες—τον πρώτο και τον τελευταίο σταθμό της διαδρομής μέχρι σήμερα. Ίσως η μεγαλύτερη απόδειξη της επιτυχίας​—και της σπουδαιότητας—​αυτής της θαλάσσιας λεωφόρου αντανακλάται στο ανεπίσημο όνομα που της έδωσαν οι κάτοικοι των παράκτιων περιοχών, δηλαδή Λεωφόρος Αρ. 1.

Σήμερα, η Λεωφόρος Αρ. 1 εξυπηρετείται από έναν στόλο 11 σύγχρονων πλοίων τα οποία ταξιδεύουν κάθε 24 ώρες. Ωστόσο, λόγω του αρκετά βελτιωμένου οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου το οποίο εξυπηρετεί πολλές από τις παράκτιες πόλεις, η λειτουργία αυτής της ακτοπλοϊκής γραμμής στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς τον τουρισμό, όπως φαίνεται και από το σχεδιασμό των πλοίων.

Η Αποκάλυψη ενός Πανοράματος

Τα πλοία ακολουθούν μια πορεία κυρίως μέσα από υπήνεμα νερά. Έτσι λοιπόν, επί 11 ημέρες οι επιβάτες μπορούν να απολαύσουν μερικές από τις πιο όμορφες εικόνες που προσφέρει η Νορβηγία—γραφικά χωριουδάκια μέσα σε πλούσια λιβάδια, παραθαλάσσια ψαροχώρια, παγετώνες, φιορδ, χιονοσκέπαστα βουνά, βράχια διάστικτα από αναρίθμητα θαλασσοπούλια, μεγαλοπρεπείς καταρράκτες, ακόμη και φάλαινες.

Όταν τα πλοία αγκυροβολούν, οι επιβάτες έχουν την επιπρόσθετη δυνατότητα να κατέβουν στη στεριά για κάποια περιήγηση. Από την πόλη Μόλντε, λόγου χάρη, μπορεί κανείς να θαυμάσει τη μεγαλειώδη θέα των 87 χιονοσκέπαστων κορυφών των Άλπεων του Ρόμζνταλ. Στο Όλεσουν και στο Τρόνχεϊμ, οι επισκέπτες ίσως βρουν μάλιστα χρόνο για μια μικρή εκδρομή, κάνοντας περίπατο στους δρόμους με τα κτίρια της χαρακτηριστικής τοπικής αρχιτεκτονικής. Σε μερικές πόλεις, οι επιβάτες νοικιάζουν αυτοκίνητο και κατόπιν επιβιβάζονται ξανά στο πλοίο τους στο επόμενο λιμάνι.

Αναχωρώντας από την πόλη Μπόντε, το πλοίο περνάει από το φιορδ Βεστ και κατευθύνεται στα νησιά Λόφοτεν, ένα αρχιπέλαγος μήκους 175 χιλιομέτρων με πολυάριθμες βουνοκορφές και γραφικά ψαροχώρια. Μερικά από τα πιο απομακρυσμένα νησιά του Λόφοτεν είναι απλώς ύφαλοι, βραχονησίδες και βράχια που προεξέχουν από τη θάλασσα, και σε ορισμένα από αυτά υπάρχουν φάροι διαφόρων ειδών. Στο αρχιπέλαγος κατοικούν επίσης θαλασσοπούλια​—μερικές από τις μεγαλύτερες αποικίες του κόσμου—​όπως γλάροι, γλαρόνια, πουπουλόπαπιες, φρατέρκουλες, λεπτοραμφόκεπφοι, κορμοράνοι, τριδαχτυλόγλαροι, ξυραφόρραμφοι και, μερικές φορές, υδροβάτες. Υπάρχουν εκεί εκατομμύρια τέτοια πουλιά.

Κάθε χειμώνα, η θάλασσα γύρω από το Λόφοτεν γεμίζει ψαρόβαρκες που βγαίνουν για να πιάσουν σκρέι, ένα είδος μπακαλιάρου. Αυτή η περιοχή είναι επίσης γνωστή για τις φάλαινές της. Πόσο ενθουσιάζονται οι επιβάτες όταν βλέπουν από το πλοίο αυτά τα γιγάντια θηλαστικά να ξεπροβάλλουν και να εκτοξεύουν νερό!

Το καλοκαίρι, το πλοίο κάνει μια παράκαμψη για να περάσει από το φιορδ Τρολ. Η είσοδος σε αυτό το φιορδ είναι τόσο στενή και απότομη ώστε νομίζεις πως αν απλώσεις το χέρι σου έξω από την κουπαστή του πλοίου, θα αγγίξεις την ανώμαλη επιφάνεια του βράχου. Σε αυτό το σημείο, ο πηδαλιούχος προσέχει να μην ηχήσει η σειρήνα του πλοίου για να μην προκαλέσει κατολίσθηση! Με τις χιονοσκέπαστες βουνοκορφές στο βάθος, αυτό το τμήμα της ακτής είναι το όνειρο κάθε φωτογράφου!

Έπειτα από αρκετές ακόμη στάσεις σε πόλεις και ψαροχώρια, τα πλοία στρίβουν ανατολικά και κατευθύνονται σε ένα τμήμα της ακτογραμμής το οποίο για πολλούς είναι το καλύτερο κομμάτι του ταξιδιού. Από το λιμάνι Χόνινγκσβογκ, για παράδειγμα, οι επιβάτες μπορούν να κάνουν μια εκδρομή στο Βόρειο Ακρωτήριο, όπου ο βράχος  ξεπροβάλλει σχεδόν κάθετα μέσα από τον Αρκτικό Ωκεανό σε ύψος περίπου 300 μέτρων, προσφέροντας μαγευτική θέα στον επισκέπτη.

Το πλοίο αγκυροβολεί στο Κίρκενες, τον τελευταίο σταθμό του στα βόρεια, για λίγες ώρες μόνο προτού ξεκινήσει το ταξίδι της επιστροφής για το Μπέργκεν. Το ταξίδι προς τα νότια δίνει στους επιβάτες τη δυνατότητα να απολαύσουν τοπία που ίσως δεν είδαν καθώς ταξίδευαν βόρεια λόγω του ότι κοιμούνταν. Στον Αρκτικό Κύκλο, για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να δει το επιβλητικό παγετωνικό κάλυμμα Σβάρτισεν, με επιφάνεια περίπου 370 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στη συνέχεια, τα πλοία περνούν δίπλα από την όμορφη οροσειρά που ονομάζεται οι Εφτά Αδελφές και από το Τόργκχατεν, ένα χαμηλό και στρογγυλό βουνό με μια μεγάλη φυσική σήραγγα στο κέντρο του, που το κάνει να μοιάζει με τρύπιο καπέλο. Ανάμεσα στις πόλεις Μόλεϊ και Φλόρε, το πλοίο περνάει δίπλα από το Χόρνελεν, ένα βουνό ύψους 860 μέτρων, το οποίο είναι τόσο απόκρημνο ώστε και σε αυτό το σημείο ο πηδαλιούχος προσέχει να μην ηχήσει η σειρήνα από φόβο μήπως προκαλέσει κατολίσθηση.

Ο Ήλιος του Μεσονυκτίου και η Πολική Νύχτα

Οι τουρίστες που ταξιδεύουν το καλοκαίρι μπορούν να βλέπουν το φως της ημέρας στη διάρκεια σχεδόν ολόκληρου του ταξιδιού. Στην πραγματικότητα, μεγάλο μέρος της Λεωφόρου Αρ. 1 βρίσκεται στη «γη του ήλιου του μεσονυκτίου», βόρεια του Αρκτικού Κύκλου. Εδώ, το καλοκαίρι ο ήλιος φέγγει στη διάρκεια όλης της νύχτας. Στο Βόρειο Ακρωτήριο, για παράδειγμα,  ο ήλιος δεν δύει επί 12 σχεδόν εβδομάδες!

Οι χειμερινοί ταξιδιώτες έχουν την αντίστροφη εμπειρία—τη μακριά πολική νύχτα. Αλλά ο χειμώνας έχει τη δική του ομορφιά όταν ο ουρανός, ο ωκεανός, τα βουνά και το χιόνι λούζονται στα απαλά χρώματα της αυγής, καθώς ο ήλιος πλησιάζει στη γραμμή του ορίζοντα χωρίς να υψώνεται ποτέ πάνω από αυτήν. Επιπλέον, ο χειμωνιάτικος ουρανός αποτελεί το τέλειο φόντο για ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα θεάματα—το περίφημο βόρειο σέλας, ή αλλιώς βόρεια αυγή. Όταν ηλιακοί άνεμοι που περιέχουν σωματίδια με ηλεκτρικό φορτίο διεισδύουν στους πολικούς ουρανούς, τότε βλέπει κανείς πράσινα και κιτρινοπράσινα φώτα, μερικές φορές αναμειγμένα με τόνους κόκκινου, να χορεύουν στον έναστρο ουρανό δημιουργώντας μεγαλειώδη σχήματα που μοιάζουν με κορδέλες και πέπλα, τα οποία σχηματίζουν τόξα και επίσης τρεμοπαίζουν και κυματίζουν στο δικό τους κοσμικό ρυθμό.

Ασφαλώς δεν χρειάζεται να κάνετε τον Περίπλου για να απολαύσετε πολλά από αυτά τα πανέμορφα τοπία. Χάρη στο εκτεταμένο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, μεγάλο μέρος της Νορβηγίας μπορεί να το απολαύσει κανείς μέσα από το παράθυρο ενός αυτοκινήτου ή ενός τρένου. Για εκείνους που δεν έχουν οικονομική άνεση, αυτοί οι τρόποι μεταφοράς ίσως είναι λιγότερο δαπανηροί. Όποια, όμως, διαδρομή και αν διαλέξετε, ένα είναι βέβαιο​—ούτε στιγμή δεν θα κουραστείτε να βλέπετε τα τοπία που ξετυλίγονται και αλλάζουν μπροστά σας, το ένα χιλιόμετρο μετά το άλλο, τη μια εποχή μετά την άλλη, κατά μήκος των μαγευτικών ακτών της Νορβηγίας.

[Χάρτης στη σελίδα 13]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

ΣΟΥΗΔΙΑ

ΝΟΡΒΗΓΙΑ

ΟΣΛΟ

Θαλάσσια διαδρομή

▿ ▵ Μπέργκεν

▿ ▵ Φλόρε

▿ ▵ Μόλεϊ

▿ ▵ Όλεσουν

▿ ▵ Μόλντε

▿ ▵ Τρόνχεϊμ

ΑΡΚΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

Μνημείο στον Αρκτικό Κύκλο

▿ ▵ Μπόντε

▿ ▵ Νησιά Λόφοτεν

Φιορδ Τρολ

▿ ▵ Τρόμσε

▿ ▵ Χάμερφεστ

▿ ▵ Χόνινγκσβογκ

▿ ▵ Κίρκενες

[Ευχαριστίες]

Με βάση χάρτη: Hurtigruten

 [Εικόνα στη σελίδα 15]

Στο φιορδ Τρολ, με τις αλπικές κορυφές ολόγυρα

[Ευχαριστίες]

TO-FOTO AS, Harstad

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Τα νησιά Λόφοτεν φιλοξενούν πολλά θαλασσοπούλια, όπως γλάρους, ισλανδόκεπφους με παχιά ράμφη και φρατέρκουλες

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Η Λεωφόρος Αρ. 1 ξεκινάει από το Μπέργκεν

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Μνημείο στον Αρκτικό Κύκλο

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Ο ήλιος του μεσονυκτίου

[Ευχαριστίες]

TO-FOTO AS, Harstad

[Εικόνα στη σελίδα 16, 17]

Οι Εφτά Αδελφές

[Ευχαριστίες]

Per Eide

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Παράκτιο χωριό σε μουντό χειμωνιάτικο φόντο

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Βόρειο σέλας

[Ευχαριστίες]

© TO-FOTO AS, Harstad

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Το ταξίδι τελειώνει στο Κίρκενες

[Ευχαριστίες]

Hallgeir Henriksen

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 13]

Nancy Bundt