Θρησκεία μου Ήταν η Επιστήμη

ΑΦΗΓΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΕΝΕΘ ΤΑΝΑΚΑ

«Η ΑΛΗΘΕΙΑ θα σας ελευθερώσει». Αυτά τα λόγια, που υπάρχουν πάνω σε μια από τις σφραγίδες του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνιας (Καλτέκ), με παρακίνησαν να επιδιώξω την απόκτηση ανώτερης επιστημονικής γνώσης. Όταν πήγα να σπουδάσω εκεί το 1974, άνοιξε ο δρόμος για να γίνω ερευνητής επιστήμονας. Αφού πήρα το πτυχίο μου στη γεωλογία, συνέχισα τις σπουδές μου στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα.

Ενώ προόδευα ως επιστήμονας, μέσα μου λάβαιναν χώρα συγχρόνως βαθιές αλλαγές στις πνευματικές μου απόψεις και αξίες. Αν και η εκπαίδευσή μου στη θεωρία της εξέλιξης είχε υποσκελίσει την πίστη στον Θεό, αργότερα υποχρεώθηκα να επανεξετάσω τις απόψεις μου. Πώς ένας ερευνητής γεωλόγος όπως ήμουν εγώ έγινε και αφοσιωμένος λάτρης του Θεού; Επιτρέψτε μου να σας εξηγήσω.

Ένα Μικρό Αγόρι Νιώθει Δέος για το Σύμπαν

Η επιστήμη άρχισε να με συναρπάζει από μικρή ηλικία. Μεγάλωσα στο Σιάτλ της Ουάσινγκτον, στις ΗΠΑ, και οι γονείς μου με παρότρυναν έντονα να επιδιώξω ανώτερες σπουδές. Μου άρεσε να διαβάζω για το σύμπαν​—για τα δομικά στοιχεία της ύλης και της ζωής, τις θεμελιώδεις δυνάμεις, το διάστημα, το χρόνο, τη σχετικότητα. Όταν ήμουν περίπου οχτώ χρονών, η αγάπη μου για την επιστήμη έγινε αντιληπτή, και το σχολείο στο οποίο φοιτούσα διευθέτησε να κάνω κάθε εβδομάδα ιδιαίτερα μαθήματα θετικών επιστημών.

Πήγαινα στο κατηχητικό σε μια εκκλησία Βαπτιστών, αλλά κυρίως για να συμμετέχω σε πεζοπορίες και κατασκηνώσεις. Η υπόλοιπη οικογένειά μου δεν ενδιαφερόταν καθόλου για τη θρησκεία ή για τον Θεό. Καθώς μάθαινα περισσότερα για την ιστορία και για τις ωμότητες που είχε διαπράξει η θρησκεία,  η συνείδησή μου με ωθούσε να εγκαταλείψω τις εκκλησιαστικές δραστηριότητες. Άρχισα επίσης να αμφισβητώ την ύπαρξη του Θεού, καθώς η επιστήμη φαινόταν ικανή να εξηγήσει σχεδόν τα πάντα.

Αλλαγή Πορείας​—Προάγγελος και Άλλων Αλλαγών

Υπέβαλα αίτηση για το κολέγιο με σκοπό να σπουδάσω φυσική, αλλά στην τελευταία χρονιά του λυκείου, άρχισα να παρακολουθώ μαθήματα γεωλογίας. Σε αυτά περιλαμβάνονταν και εκπαιδευτικές εκδρομές σε περιοχές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον λόγω των πετρωμάτων τους στην Πολιτεία της Ουάσινγκτον. “Πόσο ωραίο θα ήταν να συνδυάσω την αγάπη μου για την ύπαιθρο με την αγάπη μου για την επιστήμη!” σκέφτηκα.

Έτσι λοιπόν, μόλις πήγα στο κολέγιο, άλλαξα αμέσως την ειδικότητά μου επιλέγοντας τη γεωλογία. Μερικά από τα μαθήματα στα οποία γράφτηκα αφορούσαν μελέτες του γεωλογικού χρόνου και της ιστορίας της γης όπως διακρίνονται αυτά στο αρχείο των απολιθωμάτων. Σχετικά με το αρχείο των απολιθωμάτων, διδάχτηκα ότι τα είδη εξελίχθηκαν. Η άποψή μου ήταν ότι η εξέλιξη δεν είχε αποδειχτεί ακόμη. Ωστόσο, πίστευα ότι η εξέλιξη, ως θεωρία, φαινόταν να είναι μια λογική εξήγηση για τα διαθέσιμα γεωλογικά στοιχεία, ιδιαίτερα σε αντιπαραβολή με το δημοφιλή δημιουργισμό. Όταν άκουσα ότι θα γινόταν κάποια συζήτηση στο πανεπιστήμιο ανάμεσα στους δημιουργιστές και στους εξελικτές, αποφάσισα να μην πάω. Ήταν ολοφάνερο ότι η γη δεν έγινε σε λιγότερο από μία εβδομάδα​—όπως ισχυρίζονται μερικοί δημιουργιστές!

Παρά τις ισχυρές αντιθρησκευτικές μου απόψεις, τα ταξίδια που έκανα για να μελετήσω τη γεωλογία των νοτιοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών με ανάγκασαν να αναθεωρήσω τις θέσεις μου για την ύπαρξη του Θεού. Εκεί, τη νύχτα, ενώ κοιτούσα το μεγαλειώδες πανόραμα των ουράνιων σωμάτων στον ξάστερο ουρανό της ερήμου, δεν μπορούσα παρά να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι ο Θεός θα πρέπει να δημιούργησε το σύμπαν. Οι αστρονόμοι είχαν επιβεβαιώσει ότι το σύμπαν είχε αρχή, αλλά καταλάβαινα ότι ποτέ δεν θα υπήρχε μια καθαρά επιστημονική εξήγηση όσον αφορά το γιατί είχε λάβει χώρα αυτό το γεγονός. Φαινόταν λογικό να πιστέψω ότι ένας ευφυής, ισχυρός Δημιουργός είχε σχεδιάσει και δημιουργήσει το σύμπαν που μας περιβάλλει.

Χαρτογραφώ τον Άρη, Εγείρονται Ερωτήματα

Τον καιρό που ολοκλήρωσα τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στις γεωλογικές επιστήμες το 1983, σε ηλικία 27 ετών, έφτιαχνα το γεωλογικό χάρτη του Άρη για τον Οργανισμό Γεωλογικής Έρευνας των ΗΠΑ. Από τότε έχω δημοσιεύσει δεκάδες άρθρα και χάρτες αναφορικά με την πλανητική γεωλογία, που απευθύνονται τόσο σε επιστήμονες όσο και στο κοινό. Ως μέλος συμβουλευτικών επιτροπών της Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA), εργάστηκα για την υποστήριξη διαστημικών αποστολών στον Άρη. Λόγω των ερευνητικών και επαγγελματικών μου καθηκόντων, έχω γνωρίσει διακεκριμένους πλανητικούς επιστήμονες από πολλές χώρες, πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα.

Όλη αυτή η εκπαίδευση και η πείρα μου στην έρευνα διόρθωσαν σταδιακά το ρομαντισμό με τον οποίο έβλεπα την επιστήμη όταν ήμουν παιδί. Συνειδητοποίησα ότι η επιστήμη ούτε έχει ούτε πρόκειται ποτέ να δώσει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα. Κατάλαβα, ιδίως, ότι η επιστήμη δεν δίνει στη ζωή διαρκή σκοπό ή νόημα. Οι τρέχουσες επιστημονικές θεωρίες προβλέπουν ότι το σύμπαν είτε θα καταρρεύσει από μόνο του είτε θα καταλήξει σε άναρχη μάζα. Αν η ανυπαρξία ήταν ο τελικός προορισμός, ποιο θα μπορούσε να είναι το νόημα της ύπαρξης;

Χαράζω μια Νέα Πορεία

Το Σεπτέμβριο του 1981, ενώ ζούσα στο Φλάγκσταφ της Αριζόνας, ήρθα σε επαφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Δέχτηκα να κάνω Γραφική μελέτη με σκοπό να αποδείξω ότι τόσο αυτοί όσο και η Αγία Γραφή έκαναν λάθος. Εξάλλου, αυτό θα με βοηθούσε να μάθω τελικά το πραγματικό περιεχόμενο της Γραφής.

Άρχισα να δαπανώ αρκετές ώρες κάθε εβδομάδα εξετάζοντας προσεκτικά τις Γραφικές διδασκαλίες. Προς έκπληξή μου, στις σελίδες της Γραφής συνάντησα εμπεριστατωμένη γνώση και βαθιά ενόραση. Ένιωθα εντυπωσιασμένος καθώς ερευνούσα την επιστημονική ακρίβεια της Γραφής και την εκπλήρωση εκατοντάδων λεπτομερών προφητειών που αφορούσαν γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα στη διάρκεια των χιλιετιών της ανθρώπινης ιστορίας. Ιδιαίτερα εντυπωσιάστηκα από τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζονται πολλές Γραφικές προφητείες​—στα βιβλία  του Δανιήλ και της Αποκάλυψης—​παρέχοντας στερεή βάση για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι ζούμε στις «τελευταίες ημέρες».​—2 Τιμόθεο 3:1.

Μελετώντας τη Γραφή, έκανα εν αγνοία μου ό,τι είχε κάνει και κάποιος λαμπρός επιστήμονας στο παρελθόν. Αργότερα έμαθα ότι ο Σερ Ισαάκ Νεύτων, ο οποίος θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες επιστημονικές διάνοιες όλων των εποχών, θαύμαζε τη Γραφή και την ερευνούσε επισταμένα. Όπως συνέβη και με τον Νεύτωνα, η προσοχή μου επικεντρώθηκε στις προφητείες του Δανιήλ και της Αποκάλυψης, οι οποίες προέλεγαν σημαντικά ιστορικά γεγονότα και εξελίξεις που έχουν πραγματικά λάβει χώρα. a Εντούτοις, είχα το ξεχωριστό προνόμιο να ζω στον καιρό κατά τον οποίο εκπληρώνονται, ή εκπληρώθηκαν, πολλές προφητείες από τις ημέρες του Νεύτωνα και έπειτα. Διαπίστωσα ότι αυτές οι προφητείες είναι αξιοθαύμαστα πολύπτυχες και εκτεταμένες, καθώς επίσης αλάνθαστες και αναμφισβήτητες. Με έκπληξη συνειδητοποίησα ότι ολόκληρη η Αγία Γραφή, η οποία γράφτηκε από 40 και πλέον άντρες σε μια περίοδο 1.600 ετών, περιέχει ένα άγγελμα που χαρακτηρίζεται από εσωτερική αρμονία, συνοχή και δυναμισμό και το οποίο αναφέρεται στα σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και το μέλλον της.

Ωστόσο, δεν μου ήταν εύκολο να απαρνηθώ την πίστη μου στην εξέλιξη. Σεβόμουν το κύρος των επιστημονικών πηγών που υποστήριζαν αυτή τη θεωρία. Εντούτοις, διαπίστωσα ότι όλες οι δηλώσεις της Γραφής σχετικά με το φυσικό κόσμο συμφωνούν πλήρως με τα γνωστά γεγονότα και δεν μπορούν να αντικρουστούν.

Κατάλαβα ότι για να μπορέσει κάποιος να έχει ολοκληρωμένη και σφαιρική κατανόηση των εκτεταμένων, αλληλένδετων περιεχομένων της Γραφής, δεν πρέπει να αγνοήσει ούτε μία διδασκαλία, περιλαμβανομένης και της αφήγησης της Γένεσης περί δημιουργίας. Έτσι λοιπόν, διέκρινα ότι το μόνο λογικό συμπέρασμα ήταν να αποδεχτεί κανείς ολόκληρη την Αγία Γραφή ως την αλήθεια.

Μακροχρόνια Αναζήτηση της Αλήθειας

Στο μεταξύ, καθώς συμμετείχα σε επίσημες επιστημονικές έρευνες, διαπίστωσα πόσες φορές κάποιες θεωρίες έγιναν ευρέως αποδεκτές για λίγο, μόνο και μόνο για να αποδειχτούν ανακριβείς αργότερα. Για εμάς τους επιστήμονες, μέρος της δυσκολίας έγκειται στο ότι τα θέματά μας είναι περίπλοκα, ενώ τα δεδομένα και τα μέσα έρευνας που διαθέτουμε είναι περιορισμένα. Έτσι λοιπόν, έχω μάθει να είμαι επιφυλακτικός προτού αποδεχτώ ως γεγονός αναπόδεικτες θεωρίες, ασχέτως τού πόσο προσεκτικά μπορεί να είναι διατυπωμένες.

Ρεαλιστικά μιλώντας, πολλές θεμελιώδεις πτυχές του φυσικού μας κόσμου δεν μπορούν να εξηγηθούν από την επιστήμη. Λόγου χάρη, γιατί τα διαθέσιμα δομικά στοιχεία της ζωής και των φυσικών νόμων είναι τέλεια συνδυασμένα έτσι ώστε να συντηρούν τις περίπλοκες διαδικασίες της ζωής και τα οικοσυστήματα; Μολονότι η επιστήμη δεν είναι εξοπλισμένη για να αποκαλύψει τον Θεό, ο εμπνευσμένος από το πνεύμα Λόγος του παρέχει απτές αποδείξεις της ύπαρξής του και των δραστηριοτήτων του ως Δημιουργού. (2 Τιμόθεο 3:16) Με αυτή την πνευματική γνώση, μπορούμε να γνωρίσουμε Εκείνον ο οποίος βρίσκεται πίσω από τη δύναμη, τη σοφία και την ομορφιά που γίνονται φανερές στο φυσικό μας κόσμο.

Η επιστημονική ορθότητα της Γραφής ισχυροποιήθηκε στα μάτια μου ακόμη περισσότερο όταν μελέτησα επισταμένα διάφορα έντυπα των Μαρτύρων του Ιεχωβά, περιλαμβανομένων και των βιβλίων Ζωή​—Πώς Βρέθηκε Εδώ; Από Εξέλιξη ή από Δημιουργία; και Υπάρχει Δημιουργός που Ενδιαφέρεται για Εσάς; Αυτά τα έντυπα αναλύουν βαθιά επιστημονικά θέματα και παρέχουν εξαιρετική ενόραση σε τρέχουσες έρευνες και συμπεράσματα  κορυφαίων επιστημόνων. Επιπρόσθετα, ασχολούνται με τη συνέπεια που υπάρχει ανάμεσα σε γνωστά επιστημονικά γεγονότα και στην ορθή κατανόηση της Γραφής.

Λόγου χάρη, αυτά τα έντυπα δείχνουν ότι το αρχείο των απολιθωμάτων εναρμονίζεται με τη γενική σειρά εμφάνισης των ζωντανών μορφών ζωής που περιγράφεται στο βιβλίο της Γένεσης. Επιπλέον, μια δημιουργική ημέρα όπως την κατανοούσαν οι αρχαίοι μπορεί να σημαίνει κάποια περίοδο εκτεταμένης διάρκειας, με τον ίδιο περίπου τρόπο που χρησιμοποιούνται από την επιστήμη οι όροι «περίοδος» και «εποχή» για την περιγραφή της ιστορίας της γης. Επομένως, η Αγία Γραφή δεν συγκρούεται με τα επιστημονικά ευρήματα. Δείχνει ότι οι δημιουργικές ημέρες διήρκεσαν απροσδιόριστα μεγάλη περίοδο χρόνου. Δεν υποστηρίζει το συμπέρασμα των δημιουργιστών οι οποίοι πιστεύουν ότι εκείνες οι ημέρες είχαν 24ωρη διάρκεια.

Πίστη και Όχι Ευπιστία

Ως επιστήμονας, δεν μου αρέσει καθόλου η ευπιστία. Ωστόσο, σέβομαι βαθιά την πίστη που έχει γερά θεμέλια. Τέτοια βάσιμη πίστη περιγράφεται στο εδάφιο Εβραίους 11:1: «Πίστη είναι η βεβαιωμένη προσδοκία πραγμάτων για τα οποία ελπίζει κανείς, η φανερή απόδειξη πραγματικοτήτων, τις οποίες όμως δεν βλέπουμε». Η εμπιστοσύνη στις υποσχέσεις του Θεού βασίζεται στις εδραιωμένες αποδείξεις που πιστοποιούν ότι η Γραφή είναι θεόπνευστη. Διέκρινα την ανάγκη να αποφεύγω κοινές αλλά αβάσιμες θρησκευτικές δοξασίες οι οποίες συγκρούονται με τις Γραφές, όπως η διδασκαλία της αθάνατης ψυχής, της πύρινης κόλασης, της Τριάδας και άλλες. Πολλές τέτοιες εσφαλμένες δοξασίες προήλθαν από την αρχαία φιλοσοφία και τη μυθολογία ή από ελλιπή γνώση της Γραφής. Η προσκόλληση σε ψεύτικες διδασκαλίες έχει οδηγήσει στην “τυφλή πίστη” η οποία ασκείται από τους περισσότερους θρησκευόμενους σήμερα και η οποία έχει κάνει πολλούς επιστήμονες να μην τρέφουν μεγάλη εκτίμηση για τη θρησκεία.

Μια από τις βασικές ευθύνες μου ως επιστήμονα είναι να περιγράφω, να υπερασπίζομαι και να διαδίδω τα συμπεράσματα της έρευνάς μου. Παρόμοια, ένιωσα την υποχρέωση να διδάσκω τη Γραφική αλήθεια στους άλλους, εφόσον κανένα άλλο είδος γνώσης δεν θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερη σημασία. Άρχισα να ενασχολούμαι με αυτή την ανταμειφτική δραστηριότητα και βαφτίστηκα ως Μάρτυρας του Ιεχωβά πριν από περίπου 20 χρόνια. Αργότερα, το Σεπτέμβριο του 2000, μπόρεσα να αυξήσω το χρόνο που δαπανώ στο έργο κηρύγματος φτάνοντας κατά μέσο όρο τις 70 ώρες το μήνα. Από τότε, έχω το προνόμιο να διεξάγω Γραφικές μελέτες με περίπου δέκα ενδιαφερόμενα άτομα κάθε μήνα και έχω δει αρκετούς σπουδαστές να γίνονται και οι ίδιοι ζηλωτές δάσκαλοι της Αγίας Γραφής.

Εξακολουθεί να μου αρέσει η διερεύνηση του Άρη και άλλων σημείων του σύμπαντος μέσα από τα «μάτια» των υπερσύγχρονων διαστημόπλοιων που στέλνονται για να εξερευνήσουν την ουράνια γειτονιά μας. Πολλά μυστήρια απασχολούν ακόμη την επιστήμη. Αποβλέπω σε ένα μέλλον κατά το οποίο η ανθρώπινη αναζήτηση τόσο για πνευματική όσο και για επιστημονική γνώση θα ικανοποιεί το ερευνητικό μας πνεύμα και θα παρέχει απαντήσεις στα βαθύτερα ερωτήματά μας. Έχω φτάσει στο σημείο να αντιληφθώ ότι το πραγματικό νόημα της ζωής προέρχεται από την ακριβή γνώση του Θεού και του σκοπού που έχει για την ανθρωπότητα, στα οποία συνίσταται και η αληθινή σημασία των λόγων του Ιησού που είναι γραμμένα πάνω σε μία από τις σφραγίδες του Καλτέκ: «Η αλήθεια θα σας ελευθερώσει».​—Ιωάννης 8:32.

[Υποσημείωση]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 19]

«Η επιστήμη φαινόταν ικανή να εξηγήσει σχεδόν τα πάντα»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]

«Η επιστήμη ούτε έχει ούτε πρόκειται ποτέ να δώσει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 21]

«Στις σελίδες της Γραφής συνάντησα εμπεριστατωμένη γνώση και βαθιά ενόραση»

[Χάρτες στη σελίδα 18]

Χάρτης του Άρη

[Εικόνες στη σελίδα 20]

Όπως ο Νεύτων, εντυπωσιάστηκα από τα Γραφικά βιβλία του Δανιήλ και της Αποκάλυψης

[Ευχαριστίες]

University of Florida

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Μεταδίδω σε άλλους αυτά που έχω μάθει από τη Γραφή

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 18]

Επάνω αριστερά: Ευγενής παραχώρηση από USGS Astrogeology Research Program, http://astrogeology.usgs.gov· χάρτης του Άρη: National Geographic Society, MOLA Science Team, MSS, JPL, NASA· επιφάνεια του Άρη: NASA/JPL/Caltech

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 21]

Φωτογραφία του διαστήματος: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA