Γνωρίστε τη Μαρμότα των Άλπεων

Ένα δυνατό σφύριγμα διαπέρασε τον αέρα. Ήταν σαν να σφύριζε κάποιο παιδί στο φίλο του​—αλλά ακούστηκε πολύ δυνατότερα. Το σφύριγμα αντήχησε σε όλη τη βουνοπλαγιά χωρίς να φαίνεται από πού προέρχεται. Ξαφνικά πρόσεξα ένα μικρό μαλλιαρό τρωκτικό που έτρεχε να χωθεί σε κάποιο κοντινό λαγούμι. Μια γρήγορη ματιά στον ταξιδιωτικό μου οδηγό με βεβαίωσε ότι είχα μόλις δει και ακούσει μια μαρμότα των Άλπεων.

 ΤΙΣ επόμενες μέρες, γνώρισα από κοντά αυτά τα μαλλιαρά τρωκτικά. Έμαθα ποιους βράχους επιλέγουν για να λιάζονται, πού βρίσκονται οι κυριότερες φωλιές τους και πώς επιβιώνουν στο αφιλόξενο περιβάλλον της άδεντρης αλπικής ζώνης.

Οικογενειακή Συνεργασία και Επαγρύπνηση

Η ζωή στα αλπικά λιβάδια δεν είναι εύκολη για τη μαρμότα. Οι χειμώνες είναι ψυχροί, και το φυσικό της περιβάλλον μπορεί να μένει καλυμμένο με χιόνι επί μήνες. Η ζωή της απειλείται επίσης από αρπακτικά ζώα και πουλιά. Για να επιβιώσει, λοιπόν, απαιτείται συνεργασία, σχεδιασμός και επαγρύπνηση.

Οι μαρμότες ζουν κατά οικογένειες που συνήθως αποτελούνται από τον πατέρα, τη μητέρα και τα μικρά τους. Κάθε οικογένεια έχει κάμποσα λαγούμια​—το ένα αποτελεί την οικογενειακή εστία και τα υπόλοιπα παρέχουν προστασία σε στιγμές κινδύνου. Μερικές φορές, οι μαρμότες σκάβουν τα λαγούμια τους σε ρωγμές που βρίσκονται κάτω από ογκώδεις πέτρες. Αυτά τα «οχυρά» τούς προσφέρουν ιδανικούς χώρους για κατόπτευση αλλά και για χαλάρωση και ηλιοθεραπεία.

Οι μαρμότες παίρνουν στα σοβαρά το ζήτημα της υγιεινής. Προκειμένου να διατηρούν την κύρια κατοικία τους καθαρή, χρησιμοποιούν ως τουαλέτα ένα ξεχωριστό λαγούμι. Στην άκρη της κύριας κατοικίας τους, ετοιμάζουν μια ευρύχωρη φωλιά, την οποία ντύνουν με χορτάρι. Αυτή η φωλιά αποτελεί ασφαλές περιβάλλον για να φέρει το θηλυκό στον κόσμο τα μικρά του. Προσφέρει επίσης ένα ζεστό καταφύγιο όπου ολόκληρη η οικογένεια μπορεί να κουλουριάζεται μαζί κατά τη μακρά χειμερία της νάρκη.

Ίσως το πιο σημαντικό οικογενειακό καθήκον είναι το καθήκον του φρουρού. Την ώρα που η οικογένεια ψάχνει τριγύρω για τροφή, μια ενήλικη μαρμότα αναλαμβάνει αυτόν το ρόλο. Για να ελέγξει καλύτερα αν υπάρχει στα πέριξ κάποιος κίνδυνος, μερικές φορές σηκώνεται όρθια στα πίσω της πόδια. Οι κυριότεροι εχθροί της μαρμότας των Άλπεων είναι οι αετοί, οι αλεπούδες και οι άνθρωποι. Με το που θα αντιληφθεί ο φρουρός την παρουσία τους ή θα δει οποιοδήποτε μεγάλο αρπακτικό πουλί, εκπέμπει σήμα κινδύνου. Είναι ενδιαφέρον ότι το σήμα κινδύνου για τον αετό​—τον μεγαλύτερο φτερωτό εχθρό της μαρμότας—​είναι εμφανώς διαφορετικό. Μόλις ηχήσει η προειδοποίηση, οι μαρμότες το βάζουν στα πόδια για να  σωθούν. Σε μια στιγμή, εξαφανίζονται όλες από προσώπου γης!

Η υπακοή μπορεί να είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, ιδιαίτερα για τα μικρά, τα οποία είναι λιχουδιά για τους χρυσαετούς. Αν η απειλή είναι άμεση, κρύβεται ταυτόχρονα και ο ίδιος ο φρουρός σε κάποιο κοντινό λαγούμι. Έπειτα από λίγα λεπτά, βγάζει επιφυλακτικά τη μουσούδα του έξω για να δει αν έχει περάσει ο κίνδυνος.

Αποφεύγει τη Ζέστη και Απολαμβάνει τον Ύπνο

Στα ψηλά λιβάδια όπου ζουν οι μαρμότες των Άλπεων, υπάρχει άφθονο χορτάρι για τροφή και τα καλοκαίρια είναι ήπια. Αν ο καιρός είναι δροσερός, οι μαρμότες λιάζονται σε κάποιον βολικό βράχο. Οι υψηλές θερμοκρασίες τις δυσκολεύουν περισσότερο μιας και δεν μπορούν να απαλλαχτούν από τη γούνα τους. Γι’ αυτό και οι μαρμότες είναι συνήθως πιο δραστήριες νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα.

Η μαρμότα των Άλπεων σίγουρα δεν πάσχει από αϋπνία​—πέφτει σε χειμερία νάρκη επί έξι περίπου μήνες. Κάποια συγγενής της, η Marmota caligata, μπορεί να κοιμάται ως και εννιά μήνες. Σε αυτό το διάστημα, η καρδιά της μαρμότας των Άλπεων επιβραδύνει το ρυθμό της στους έναν με δύο χτύπους το λεπτό, ενώ η θερμοκρασία του σώματός της πέφτει στους 5 περίπου βαθμούς Κελσίου. Εννοείται δε ότι, εφόσον μένει νηστική τόσους μήνες, χρειάζεται να είναι προετοιμασμένη για αυτό. Το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου, τρώει αχόρταγα για να συσσωρεύσει αποθέματα λίπους έτσι ώστε να αντέξει στη μακρά χειμερία της νάρκη.

Τα μικρά είναι παιχνιδιάρικα. Πολλές φορές, τρέχουν γύρω γύρω κυνηγώντας το ένα το άλλο. Κάποια στιγμή, είδα τρία μικρά να κουτρουβαλούν σε μια χλοερή πλαγιά καθώς ψευτοπάλευαν. Οι μαρμότες κάθε ηλικίας χαιρετιούνται ακουμπώντας τις μύτες τους, τα δε μέλη της οικογένειας περιποιούνται το ένα το άλλο και, όταν κάνει κρύο, ξαπλώνουν κοντά κοντά για να ζεσταθούν.

Οι μαρμότες προνοούν για το μέλλον και είναι άγρυπνες ως προς τον κίνδυνο. (Ιώβ 12:7) Οι ανθρώπινες οικογένειες ίσως μπορούν να πάρουν μαθήματα από αυτά τα τρωκτικά.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 11]

Οι μαρμότες ομορφαίνουν ακόμη περισσότερο τα λιβάδια των Άλπεων, η δε οικογενειακή τους συνεργασία μαρτυρεί τη σοφία του Δημιουργού.—Ψαλμός 50:10

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 12]

Την ώρα που η οικογένεια ψάχνει τριγύρω για τροφή, μια ενήλικη μαρμότα εκτελεί χρέη φρουρού