ΤΟ ΠΡΩΙ της 1ης Νοεμβρίου 1755, η Λισαβώνα της Πορτογαλίας συγκλονίστηκε από έναν τρομερό σεισμό. Το παλιρροϊκό κύμα και οι πυρκαγιές που επακολούθησαν κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της πόλης και αφαίρεσαν τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων.

Μετά το σεισμό του 2010 στην Αϊτή, το άρθρο του εκδότη στην καναδική εφημερίδα National Post είχε την εξής δήλωση: «Όλες οι μεγάλες τραγωδίες δοκιμάζουν την πίστη της ανθρωπότητας σε μια ανώτερη δύναμη. Μερικές όμως, όπως αυτή η “νέα Λισαβώνα”, τη δοκιμάζουν περισσότερο». Το άρθρο κατέληγε: «Ίσως ο Θεός εγκατέλειψε την Αϊτή».

Ο Ιεχωβά Θεός, ως “ο Παντοδύναμος”, έχει απεριόριστη δύναμη, στην οποία περιλαμβάνεται και η ικανότητα να τερματίσει τα δεινά. (Ψαλμός 91:1) Εκτός αυτού, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι δεν αδιαφορεί. Γιατί;

Ο Θεός νιώθει συμπόνια για τους ανθρώπους που υποφέρουν. Όταν οι Ισραηλίτες ήταν υπόδουλοι στην Αίγυπτο και υφίσταντο κακομεταχείριση από τους δυνάστες τους, ο Θεός είπε στον Μωυσή: «Ασφαλώς έχω δει την ταλαιπωρία του λαού μου που είναι στην Αίγυπτο και έχω ακούσει την κραυγή που υψώνουν εξαιτίας εκείνων που τους βάζουν να δουλεύουν· επειδή γνωρίζω καλά τους πόνους που υποφέρουν». (Έξοδος 3:7) Τι δείχνει αυτό; Ότι ο Θεός δεν αδιαφορεί για τα βάσανα των ανθρώπων. Αντιθέτως, αιώνες αργότερα ο προφήτης Ησαΐας έγραψε για τους Ισραηλίτες: «Σε όλες τις στενοχώριες τους αυτός στενοχωριόταν».​—Ησαΐας 63:9.

«Όλες οι οδοί του είναι δικαιοσύνη». (Δευτερονόμιο 32:4) Ο Θεός είναι δίκαιος και αμερόληπτος σε όλες του τις ενέργειες. «Θα φυλάξει την οδό των οσίων του», αλλά και θα «ανταποδώσει θλίψη σε εκείνους που . . . θλίβουν» τους δικαίους. (Παροιμίες 2:8· 2 Θεσσαλονικείς 1:6, 7) Όντας αμερόληπτος, «δεν παίρνει το μέρος των αρχόντων, τον πλούσιο δεν τον προτιμάει απ’ τον φτωχό, γιατ’ είναι όλοι έργα των χεριών του». (Ιώβ 34:19, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα) Ο Θεός γνωρίζει επίσης ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να γιατρέψει τον πόνο της ανθρωπότητας. Σε πλήρη αντίθεση με αυτό, οι ανθρώπινες λύσεις μπορούν να παρομοιαστούν με τσιρότο σε τραύμα από σφαίρα. Μπορεί μεν το τσιρότο να σκεπάζει το πρόβλημα, αλλά δεν το αντιμετωπίζει στην ουσία του και ασφαλώς δεν τερματίζει τον πόνο του θύματος.

Ο Θεός είναι «ελεήμων και φιλεύσπλαχνος . . . και αφθονεί σε στοργική καλοσύνη». (Έξοδος 34:6) Η λέξη «έλεος», όπως χρησιμοποιείται στη Γραφή, μεταδίδει την έννοια της τρυφερής συμπόνιας και της ευσπλαχνίας που υποκινεί κάποιον να προσφέρει βοήθεια. Η ρίζα της εβραϊκής λέξης που αποδίδεται «φιλεύσπλαχνος» σημαίνει την «εγκάρδια ανταπόκριση από κάποιον που έχει να δώσει κάτι σε ένα άτομο το οποίο έχει μια ανάγκη». Σύμφωνα με το Θεολογικό Λεξικό της Παλαιάς Διαθήκης (Theological Dictionary of the Old Testament), η λέξη που αποδίδεται «στοργική καλοσύνη» περιλαμβάνει την «παρέμβαση που γίνεται υπέρ κάποιου ο οποίος υποφέρει εξαιτίας συμφοράς ή θλίψης». Ο  Ιεχωβά Θεός, λοιπόν, όχι μόνο νιώθει στενοχώρια όταν κάποιος υποφέρει, αλλά και υποκινείται από το έλεος, τη φιλευσπλαχνία και τη στοργική καλοσύνη του να προσφέρει βοήθεια. Συνεπώς, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα τερματίσει τα δεινά.

Το προηγούμενο άρθρο επισήμανε τρεις παράγοντες που συντελούν σε πολλά από τα σημερινά δεινά της ανθρωπότητας, κανείς εκ των οποίων δεν μπορεί να αποδοθεί στον Θεό. Ας δούμε τι κρύβεται πίσω από τον καθένα τους.

Ο Αδάμ αρχικά υπόκειτο στη διακυβέρνηση του Θεού. Ωστόσο, όταν χρειάστηκε να επιλέξει, αποφάσισε να απορρίψει τη θεϊκή διακυβέρνηση και να δοκιμάσει τις συνέπειες της ανεξαρτησίας από τον Θεό. Αψήφησε την προειδοποίηση του Ιεχωβά, η οποία είναι καταγραμμένη στο εδάφιο Γένεση 2:17: «Οπωσδήποτε θα πεθάνεις». Το γεγονός ότι ο Αδάμ δεν υποτάχθηκε στην τέλεια διακυβέρνηση του Θεού οδήγησε στην αμαρτία και στην ατέλεια. Η Αγία Γραφή εξηγεί: «Μέσω ενός ανθρώπου μπήκε η αμαρτία στον κόσμο και μέσω της αμαρτίας ο θάνατος, και έτσι ο θάνατος απλώθηκε σε όλους τους ανθρώπους, επειδή όλοι είχαν αμαρτήσει». (Ρωμαίους 5:12) Εντούτοις, ο Θεός θα εξαλείψει τις συνέπειες της αμαρτίας.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, απέρριψε τη θεϊκή καθοδηγία, αυτήν ακριβώς την καθοδηγία που ήταν απαραίτητη για να είναι οι άνθρωποι ασφαλείς​—ακόμα και από τις φυσικές καταστροφές. Η απόφασή του μπορεί να παρομοιαστεί με την απόφαση κάποιου ασθενούς που αρνείται να δεχτεί τη βοήθεια ενός ικανού και έμπειρου γιατρού. Εφόσον ο ασθενής, εν αντιθέσει με το γιατρό, δεν γνωρίζει τους κινδύνους και τις πιθανές επιπλοκές στην υγεία του, μπορεί να υποφέρει επειδή επέλεξε να μείνει στην άγνοια. Παρόμοια, οι φυσικές καταστροφές οφείλονται συχνά στην κακοδιαχείριση της γης από τον άνθρωπο​—πράγμα που περιλαμβάνει τις επισφαλείς μεθόδους οικοδόμησης και την άγνοια για τις φυσικές δυνάμεις της γης. Ωστόσο, ο Θεός δεν θα αφήσει αυτή την κατάσταση να συνεχίζεται επ’ άπειρον.

Γιατί επέτρεψε ο Θεός στον Σατανά να κυβερνήσει τον κόσμο μετά το στασιασμό του; Σύμφωνα με μια πηγή, «κάθε νέο καθεστώς διέρχεται στην αρχή μια σύντομη περίοδο κατά την οποία μπορεί να χρεώνει τα προβλήματα στην προηγούμενη κυβέρνηση». Αν ο Ιεχωβά είχε ανατρέψει τον Σατανά, “τον άρχοντα αυτού του κόσμου”, προτού ωριμάσουν οι συνθήκες, ο Σατανάς θα μπορούσε να χρεώσει τη δική του ανεπάρκεια στον προηγούμενο Κυβερνήτη, τον Θεό. (Ιωάννης 12:31) Εντούτοις, χάρη στο ότι παραχωρήθηκε χρόνος στον Σατανά για να ασκήσει πλήρως την εξουσία του επί του κόσμου, αποδείχτηκε η αποτυχία του ως κυβερνήτη. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Πώς μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα τερματιστούν τα δεινά;