Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Δευτερονομίου
Ο Λόγος του Ιεχωβά Είναι Ζωντανός
Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Δευτερονομίου
ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ στο έτος 1473 Π.Κ.Χ. Έχουν περάσει σαράντα χρόνια από τότε που ο Ιεχωβά ελευθέρωσε τους γιους του Ισραήλ από την αιγυπτιακή δουλεία. Ύστερα από τόσα χρόνια στην έρημο, οι Ισραηλίτες είναι ακόμα ένα έθνος χωρίς πατρίδα. Ωστόσο, στέκονται επιτέλους στο κατώφλι της Υποσχεμένης Γης. Τι τους περιμένει καθώς θα την παίρνουν στην κατοχή τους; Τι προβλήματα θα αντιμετωπίσουν, και πώς πρέπει να τα χειριστούν;
Προτού διασχίσει ο Ισραήλ τον Ιορδάνη Ποταμό για να μπει στη γη Χαναάν, ο Μωυσής προετοιμάζει τη σύναξη για το μεγάλο έργο που βρίσκεται μπροστά τους. Πώς; Εκφωνώντας μια σειρά ομιλιών οι οποίες ενθαρρύνουν και προτρέπουν, νουθετούν και προειδοποιούν. Θυμίζει στους Ισραηλίτες ότι ο Ιεχωβά Θεός αξίζει αποκλειστική αφοσίωση και ότι δεν πρέπει να ακολουθούν τις οδούς των γύρω εθνών. Οι ομιλίες αυτές συγκροτούν το κύριο μέρος του Γραφικού βιβλίου του Δευτερονομίου. Οι συμβουλές δε που υπάρχουν σε αυτές είναι ό,τι ακριβώς χρειαζόμαστε σήμερα, επειδή και εμείς ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίο το να δίνουμε την αποκλειστική μας αφοσίωση στον Ιεχωβά αποτελεί πρόκληση.—Εβραίους 4:12.
Το βιβλίο του Δευτερονομίου, το οποίο—εκτός του τελευταίου κεφαλαίου—γράφτηκε από τον Μωυσή, καλύπτει μια περίοδο λίγο μεγαλύτερη των δύο μηνών. * (Δευτερονόμιο 1:3· Ιησούς του Ναυή 4:19) Ας δούμε πώς μπορούν τα όσα αναφέρονται σε αυτό να μας βοηθήσουν να αγαπάμε τον Ιεχωβά Θεό με όλη μας την καρδιά και να τον υπηρετούμε πιστά.
“ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΕΤΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΙΔΑΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ”
Στην πρώτη ομιλία, ο Μωυσής ανασκοπεί μερικές από τις εμπειρίες στην έρημο—ιδιαίτερα όσες θα είναι υποβοηθητικές για τους Ισραηλίτες καθώς ετοιμάζονται να πάρουν στην κατοχή τους την Υποσχεμένη Γη. Η αφήγηση για το διορισμό των κριτών θα πρέπει να τους θύμισε ότι ο Ιεχωβά οργανώνει το λαό του με τρόπο που εξασφαλίζει την παροχή στοργικής φροντίδας. Ο Μωυσής εξιστορεί επίσης το πώς η κακή αναφορά των δέκα κατασκόπων είχε ως αποτέλεσμα να μην μπει η προηγούμενη γενιά στη γη της υπόσχεσης. Σκεφτείτε την εντύπωση που πρέπει να έκανε αυτό το προειδοποιητικό παράδειγμα στους ακροατές του Μωυσή καθώς εκείνη η γη απλωνόταν μπροστά στα μάτια τους.
Η υπενθύμιση των νικών που έδωσε ο Ιεχωβά στους γιους του Ισραήλ προτού διασχίσουν τον Ιορδάνη θα πρέπει να τους ενέπνευσε θάρρος καθώς ήταν έτοιμοι να αρχίσουν την κατάκτηση των εδαφών στην άλλη πλευρά του ποταμού. Η γη που επρόκειτο να καταλάβουν έβριθε από ειδωλολατρία. Πόσο κατάλληλο ήταν το ότι ο Μωυσής έδωσε αυστηρή προειδοποίηση εναντίον της λατρείας ειδώλων!
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
2:4-6, 9, 19, 24, 31-35· 3:1-6—Γιατί αφάνισαν οι Ισραηλίτες ορισμένους από τους λαούς που ζούσαν ανατολικά του Ιορδάνη αλλά όχι κάποιους άλλους; Ο Ιεχωβά διέταξε τον Ισραήλ να μην εμπλακεί σε σύγκρουση με τους γιους του Ησαύ. Γιατί; Επειδή ήταν απόγονοι του αδελφού του Ιακώβ. Οι Ισραηλίτες δεν έπρεπε να πειράξουν ή να πολεμήσουν τους Μωαβίτες και τους Αμμωνίτες, επειδή ήταν απόγονοι του ανιψιού του Αβραάμ, του Λωτ. Ωστόσο, οι Αμορραίοι Βασιλιάδες Σηών και Ωγ δεν μπορούσαν να προβάλουν τέτοιους ισχυρισμούς για τη γη που κατείχαν. Επομένως, όταν ο Σηών αρνήθηκε να επιτρέψει στους Ισραηλίτες να διασχίσουν τη γη του και ο Ωγ βγήκε να τους αντιμετωπίσει σε μάχη, ο Ιεχωβά διέταξε τους Ισραηλίτες να κατεδαφίσουν τις πόλεις τους και να μην αφήσουν επιζώντες.
4:15-20, 23, 24—Μήπως η απαγόρευση της κατασκευής γλυπτών εικόνων σημαίνει ότι είναι εσφαλμένο να φτιάχνει κανείς παραστάσεις αντικειμένων για καλλιτεχνικούς σκοπούς; Όχι. Η απαγόρευση εδώ αφορούσε την κατασκευή εικόνων για λατρεία—το να μην “προσκυνούν τα είδωλα και να μην τα υπηρετούν”. Οι Γραφές δεν απαγορεύουν τη λάξευση γλυπτών ή τη ζωγραφική απεικόνιση αντικειμένων για καλλιτεχνικούς σκοπούς.—1 Βασιλέων 7:18, 25.
Μαθήματα για Εμάς:
1:2, 19. Οι γιοι του Ισραήλ περιπλανιούνταν στην έρημο επί 38 περίπου χρόνια, αν και η Κάδης-βαρνή βρισκόταν μόνο «έντεκα ημέρες μακριά από το Χωρήβ [την ορεινή περιοχή γύρω από το Όρος Σινά όπου δόθηκαν οι Δέκα Εντολές], από το δρόμο του Όρους Σηείρ». Πόσο μεγάλο τίμημα πλήρωσαν επειδή παρήκουσαν τον Ιεχωβά Θεό!—Αριθμοί 14:26-34.
1:16, 17. Οι κανόνες κρίσης του Θεού είναι οι ίδιοι σήμερα. Τα άτομα στα οποία είναι εμπιστευμένη η ευθύνη να υπηρετούν σε κάποια δικαστική επιτροπή δεν πρέπει να επιτρέπουν στη μεροληψία ή στο φόβο του ανθρώπου να διαστρέφει την κρίση τους.
4:9. Το “να μην ξεχάσουν αυτά που είδαν τα μάτια τους” ήταν ουσιώδες για την επιτυχία του Ισραήλ. Καθώς ο υποσχεμένος νέος κόσμος πλησιάζει, είναι ζωτικό να έχουμε και εμείς πάντοτε κατά νου τις θαυμαστές πράξεις του Ιεχωβά με το να είμαστε επιμελείς μελετητές του Λόγου του.
ΝΑ ΑΓΑΠΑΤΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ, ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΑΚΟΥΤΕ ΣΤΙΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ
Στη δεύτερη ομιλία του, ο Μωυσής ανασκοπεί τη χορήγηση του Νόμου στο Όρος Σινά και επαναλαμβάνει τις Δέκα Εντολές. Κατονομάζονται εφτά έθνη τα οποία πρέπει να καταστραφούν ολοσχερώς. Υπενθυμίζεται στους γιους του Ισραήλ ένα σημαντικό μάθημα που έμαθαν στην έρημο: «Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε έκφραση από το στόμα του Ιεχωβά ζει ο άνθρωπος». Στη νέα τους κατάσταση, πρέπει να “τηρούν όλη την εντολή”.—Δευτερονόμιο 8:3· 11:8.
Καθώς θα εγκαθίστανται στη γη της υπόσχεσης, οι Ισραηλίτες θα χρειάζονται νόμους, όχι μόνο γύρω από τη λατρεία, αλλά επίσης και σχετικά με την κρίση, τη διακυβέρνηση, τον πόλεμο και την καθημερινή κοινωνική και ιδιωτική ζωή. Ο Μωυσής επανεξετάζει αυτούς τους νόμους και τονίζει την ανάγκη που υπάρχει να αγαπούν τον Ιεχωβά και να υπακούν στις εντολές του.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
8:3, 4—Με ποιον τρόπο δεν φθάρηκαν τα ρούχα των Ισραηλιτών και δεν πρήστηκαν τα πόδια τους κατά την οδοιπορία στην έρημο; Αυτό αποτελούσε θαυματουργική προμήθεια, όπως και η τακτική χορήγηση του μάννα. Οι Ισραηλίτες χρησιμοποιούσαν τα ίδια ενδύματα και υποδήματα με τα οποία είχαν ξεκινήσει, πιθανώς δίνοντάς τα σε άλλους καθώς τα παιδιά μεγάλωναν και οι ενήλικοι πέθαιναν. Εφόσον οι δύο απογραφές που έγιναν στην αρχή και στο τέλος της οδοιπορίας στην έρημο αποκάλυψαν ότι ο αριθμός των Ισραηλιτών δεν αυξήθηκε, η αρχική ποσότητα αυτών των αντικειμένων πρέπει να ήταν επαρκής.—Αριθμοί 2:32· 26:51.
14:21—Γιατί μπορούσαν οι Ισραηλίτες να δώσουν σε έναν πάροικο ή να πουλήσουν σε έναν αλλοεθνή κάποιο ψόφιο ζώο από το οποίο δεν είχε στραγγιστεί το αίμα και το οποίο δεν θα έτρωγαν οι ίδιοι; Στη Γραφή, ο όρος «πάροικος» μπορεί να αναφέρεται είτε σε κάποιον μη Ισραηλίτη που είχε γίνει προσήλυτος είτε σε κάποιον μέτοικο που ζούσε σύμφωνα με τους βασικούς νόμους του τόπου αλλά δεν είχε γίνει λάτρης του Ιεχωβά. Ο αλλοεθνής και ο πάροικος που δεν είχαν γίνει προσήλυτοι δεν βρίσκονταν υπό το Νόμο και μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν με διάφορους τρόπους τα ψόφια ζώα από τα οποία δεν είχε στραγγιστεί το αίμα. Στους Ισραηλίτες επιτρεπόταν να τους δώσουν ή να τους πουλήσουν τέτοια ζώα. Ο προσήλυτος, από την άλλη μεριά, δεσμευόταν από τη διαθήκη του Νόμου. Όπως δείχνει το εδάφιο Λευιτικό 17:10, ένα τέτοιο άτομο απαγορευόταν να φάει αίμα ζώου.
24:6—Γιατί το να πάρει κάποιος έναν «χειρόμυλο ή την πάνω μυλόπετρα ως ενέχυρο» παρομοιάστηκε με το να πάρει μια «ψυχή»; Ο χειρόμυλος και η πάνω μυλόπετρα αντιπροσώπευαν την «ψυχή» ενός ατόμου, δηλαδή τα μέσα διαβίωσής του. Αν κάποιος έπαιρνε οποιοδήποτε από αυτά τα δύο αντικείμενα, θα στερούσε από ολόκληρη την οικογένεια την καθημερινή προμήθεια ψωμιού.
25:9—Στην περίπτωση ενός άντρα που αρνούνταν να κάνει ανδραδελφικό γάμο, τι σήμαινε το ότι του έβγαζαν το σανδάλι και τον έφτυναν στο πρόσωπο; Σύμφωνα με “το έθιμο που υπήρχε παλιότερα στον Ισραήλ σχετικά με το δικαίωμα εξαγοράς . . . , ο άνθρωπος έπρεπε να βγάλει το σανδάλι του και να το δώσει στο συνάνθρωπό του”. (Ρουθ 4:7) Επομένως, το βγάλσιμο του σανδαλιού ενός άντρα που αρνούνταν να κάνει ανδραδελφικό γάμο επιβεβαίωνε ότι αυτός είχε παραιτηθεί από τη θέση και το δικαίωμα που είχε να παραγάγει κληρονόμο για τον πεθαμένο του αδελφό. Κάτι τέτοιο ήταν επαίσχυντο. (Δευτερονόμιο 25:10) Το φτύσιμο στο πρόσωπό του αποτελούσε πράξη ταπείνωσης.—Αριθμοί 12:14.
Μαθήματα για Εμάς:
6:6-9. Όπως οι Ισραηλίτες είχαν την εντολή να γνωρίζουν το Νόμο, έτσι και εμείς πρέπει να γνωρίζουμε τις εντολές του Θεού στην καρδιά μας, να τις κρατάμε πάντοτε προ οφθαλμών και να τις ενσταλάζουμε στα παιδιά μας. Πρέπει “να τις δέσουμε ως σημείο πάνω στο χέρι μας”, με την έννοια ότι οι πράξεις μας—τις οποίες συμβολίζουν τα χέρια μας—πρέπει να δείχνουν ότι είμαστε υπάκουοι στον Ιεχωβά. Και σαν «κορδέλα στο μέτωπο, ανάμεσα στα μάτια», η υπακοή μας πρέπει να είναι ορατή σε όλους.
6:16. Είθε να μην υποβάλουμε ποτέ τον Ιεχωβά σε δοκιμή, όπως έκαναν με απιστία οι Ισραηλίτες στη Μασσάχ, όπου γόγγυσαν για τη λειψυδρία.—Έξοδος 17:1-7.
8:11-18. Ο υλισμός μπορεί να μας κάνει να ξεχάσουμε τον Ιεχωβά.
9:4-6. Πρέπει να φυλαγόμαστε από την αυτοδικαίωση.
13:6. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να μας απομακρύνει από τη λατρεία του Ιεχωβά.
14:1. Ο αυτοακρωτηριασμός δείχνει έλλειψη σεβασμού για το ανθρώπινο σώμα, μπορεί να συνδέεται με την ψεύτικη θρησκεία και πρέπει να αποφεύγεται. (1 Βασιλέων 18:25-28) Η ελπίδα μας για την ανάσταση καθιστά ανάρμοστη αυτή την ακραία εκδήλωση πένθους για τους νεκρούς.
20:5-7· 24:5. Θα πρέπει να εκδηλώνεται στοχαστικό ενδιαφέρον προς όσους έχουν ιδιαίτερες περιστάσεις, ακόμα και όταν αυτό που πρόκειται να γίνει είναι κάτι σημαντικό.
22:23-27. Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους άμυνας που διαθέτει μια γυναίκα όταν απειλείται με βιασμό είναι το να φωνάξει.
«ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΤΗ ΖΩΗ»
Στην τρίτη του ομιλία, ο Μωυσής δηλώνει ότι ύστερα από το πέρασμα του Ιορδάνη, οι Ισραηλίτες πρέπει να γράψουν το Νόμο σε μεγάλες πέτρες, καθώς και να προφέρουν κατάρες για την ανυπακοή και ευλογίες για την υπακοή. Η τέταρτη ομιλία ξεκινάει με την ανανέωση της διαθήκης μεταξύ του Ιεχωβά και του Ισραήλ. Ο Μωυσής προειδοποιεί και πάλι εναντίον της ανυπακοής και παροτρύνει το λαό να “διαλέξει τη ζωή”.—Δευτερονόμιο 30:19.
Εκτός από τις τέσσερις ομιλίες που εκφωνεί, ο Μωυσής αναφέρεται στην αλλαγή ηγεσίας και διδάσκει στους Ισραηλίτες έναν ωραίο ύμνο ο οποίος αινεί τον Ιεχωβά και προειδοποιεί για τα παθήματα που προκύπτουν από την ανυπακοή. Αφού ευλογεί τις φυλές, ο Μωυσής πεθαίνει σε ηλικία 120 ετών και θάβεται. Η περίοδος πένθους διαρκεί 30 μέρες, σχεδόν το μισό χρονικό διάστημα που καλύπτει το Δευτερονόμιο.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
32:13, 14—Εφόσον απαγορευόταν στους Ισραηλίτες να τρώνε οποιοδήποτε πάχος, τι σημαίνει το ότι έτρωγαν «το πάχος των κριαριών»; Εδώ, η έκφραση χρησιμοποιείται μεταφορικά και υποδηλώνει τα καλύτερα ζώα του ποιμνίου. Η ποιητική χρήση της έκφρασης φαίνεται από το γεγονός ότι το ίδιο εδάφιο μιλάει για το «πάχος των νεφρών του σιταριού» και το «αίμα των σταφυλιών».
33:1-29—Γιατί δεν μνημονεύτηκε συγκεκριμένα ο Συμεών στην ευλογία με την οποία ο Μωυσής ευλόγησε τους γιους του Ισραήλ; Αυτό συνέβη διότι ο Συμεών καθώς και ο Λευί είχαν ενεργήσει «με σκληρότητα», και ο θυμός τους ήταν «αμείλικτος». (Γένεση 34:13-31· 49:5-7) Η κληρονομιά τους δεν ήταν ακριβώς ίδια με εκείνη των άλλων φυλών. Ο Λευί έλαβε 48 πόλεις, και το μερίδιο του Συμεών βρισκόταν εντός της περιοχής του Ιούδα. (Ιησούς του Ναυή 19:9· 21:41, 42) Γι’ αυτό, ο Μωυσής δεν ευλόγησε συγκεκριμένα τον Συμεών. Ωστόσο, η ευλογία του Συμεών περιλαμβανόταν στη γενική ευλογία του Ισραήλ.
Μαθήματα για Εμάς:
31:12. Τα νεαρά άτομα θα πρέπει να κάθονται μαζί με τους μεγάλους στις συναθροίσεις και να προσπαθούν να ακούν και να μαθαίνουν.
32:4. Όλες οι ενέργειες του Ιεχωβά είναι τέλειες εφόσον αυτός εκδηλώνει με τέλεια ισορροπία τις ιδιότητές του: τη δικαιοσύνη, τη σοφία, την αγάπη και τη δύναμη.
Έχει Μεγάλη Αξία για Εμάς
Το Δευτερονόμιο παρουσιάζει τον Ιεχωβά ως τον “έναν Ιεχωβά”. (Δευτερονόμιο 6:4) Πρόκειται για βιβλίο που μιλάει για έναν λαό ο οποίος είχε μοναδική σχέση με τον Θεό. Το βιβλίο του Δευτερονομίου προειδοποιεί επίσης εναντίον της ειδωλολατρίας και τονίζει την ανάγκη που υπάρχει να αποδίδουμε στον αληθινό Θεό αποκλειστική αφοσίωση.
Ασφαλώς, το Δευτερονόμιο έχει μεγάλη αξία για εμάς! Αν και δεν βρισκόμαστε υπό το Νόμο, μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτό το βιβλίο που θα μας βοηθήσουν να “αγαπάμε τον Ιεχωβά τον Θεό μας με όλη μας την καρδιά, την ψυχή και τη ζωτική δύναμη”.—Δευτερονόμιο 6:5.
[Υποσημείωση]
^ παρ. 3 Το τελευταίο κεφάλαιο, το οποίο αφηγείται το θάνατο του Μωυσή, ίσως προστέθηκε από τον Ιησού του Ναυή ή τον Αρχιερέα Ελεάζαρ.
[Χάρτης στη σελίδα 24]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
ΣΗΕΙΡ
Κάδης- βαρνή
Όρος Σινά (Χωρήβ)
Ερυθρά Θάλασσα
[Ευχαριστίες]
Βασισμένος σε χάρτες με πνευματικά δικαιώματα από Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Οι ομιλίες του Μωυσή συγκροτούν το κύριο μέρος του Δευτερονομίου
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Ποιο μάθημα διδάσκει η προμήθεια του μάννα που έκανε ο Ιεχωβά;
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Το να πάρει κάποιος έναν χειρόμυλο ή την πάνω μυλόπετρα ως ενέχυρο παρομοιάστηκε με το να πάρει μια «ψυχή»