Βαρζελαΐ—Ένας Άνθρωπος που Γνώριζε τους Περιορισμούς Του

“ΓΙΑΤΙ να σου γίνω βάρος;” Ο 80χρονος άντρας που είπε αυτά τα λόγια στο βασιλιά του Ισραήλ, τον Δαβίδ, ήταν ο Βαρζελαΐ. Η Γραφή αναφέρει ότι αυτός ήταν «άνθρωπος πολύ μεγάλος», αναμφίβολα λόγω του πλούτου του. (2 Σαμουήλ 19:32, 35) Ο Βαρζελαΐ έμενε στη γη της Γαλαάδ, μια ορεινή περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη Ποταμού.—2 Σαμουήλ 17:27· 19:31.

Υπό ποιες περιστάσεις είπε ο Βαρζελαΐ αυτά τα λόγια στον Δαβίδ; Και γιατί μίλησε εκείνος ο ηλικιωμένος άνθρωπος με τέτοιον τρόπο;

Στασιασμός Κατά του Βασιλιά

Ο Δαβίδ κινδύνευε. Ο γιος του ο Αβεσσαλώμ είχε σφετεριστεί το θρόνο αφού προηγουμένως είχε “κλέψει τις καρδιές των αντρών του Ισραήλ”. Ήταν ολοφάνερο ότι ο Αβεσσαλώμ δεν θα άφηνε να γλιτώσει κανένα άτομο που παρέμενε όσιο στον πατέρα του. Γι’ αυτό, ο Δαβίδ και οι υπηρέτες του έφυγαν από την Ιερουσαλήμ. (2 Σαμουήλ 15:6, 13, 14) Όταν ο Δαβίδ έφτασε στη Μαχαναΐμ, μια περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη, ο Βαρζελαΐ τον βοήθησε.

Ο Βαρζελαΐ και δύο άλλοι έθεσαν γενναιόδωρα πολλές προμήθειες στη διάθεση του Δαβίδ. Εκείνοι οι τρεις όσιοι υπήκοοι έδειξαν ότι κατανοούσαν τη δεινή κατάσταση του Δαβίδ όταν είπαν για αυτόν και τους άντρες του: «Ο λαός είναι πεινασμένος και κουρασμένος και διψασμένος μέσα στην έρημο». Ο Βαρζελαΐ, ο  Σωβί και ο Μαχίρ έκαναν όλα όσα μπορούσαν για να ικανοποιήσουν εκείνες τις ανάγκες, παρέχοντας στον Δαβίδ και στους άντρες του κρεβάτια, σιτάρι, κριθάρι, αλεύρι, ψημένα σιτηρά, κουκιά, φακές, μέλι, βούτυρο, πρόβατα και άλλες προμήθειες.—2 Σαμουήλ 17:27-29.

Η παροχή βοήθειας στον Δαβίδ ήταν παρακινδυνευμένη ενέργεια. Θα ήταν απίθανο να αφήσει ο Αβεσσαλώμ ατιμώρητο οποιονδήποτε υποστήριζε το δικαιωματικό βασιλιά. Συνεπώς, δείχνοντας οσιότητα στον Δαβίδ ο Βαρζελαΐ εκδήλωνε θάρρος.

Η Κατάσταση Αντιστρέφεται

Λίγο αργότερα, οι στασιαστικές δυνάμεις του Αβεσσαλώμ ήρθαν αντιμέτωπες με τους άντρες του Δαβίδ. Έλαβε χώρα μια μάχη στο δάσος του Εφραΐμ, πιθανώς στα περίχωρα της Μαχαναΐμ. Ο στρατός του Αβεσσαλώμ ηττήθηκε, «και έγινε εκεί μεγάλη σφαγή εκείνη την ημέρα». Παρότι ο Αβεσσαλώμ προσπάθησε να διαφύγει, σύντομα βρήκε το θάνατο.—2 Σαμουήλ 18:7-15.

Ο Δαβίδ ήταν και πάλι ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς του Ισραήλ. Οι ακόλουθοί του δεν χρειαζόταν πια να ζουν ως φυγάδες. Επιπλέον, δείχνοντας οσιότητα στον Δαβίδ κέρδισαν το σεβασμό του και την ευγνωμοσύνη του.

Όταν ο Δαβίδ επρόκειτο να επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ, «ο Βαρζελαΐ ο Γαλααδίτης κατέβηκε από τη Ρογελίμ για να πάει ως τον Ιορδάνη μαζί με το βασιλιά, προκειμένου να τον συνοδεύσει ως τον Ιορδάνη». Σε εκείνη την περίπτωση, ο Δαβίδ απηύθυνε στον ηλικιωμένο Βαρζελαΐ την εξής πρόσκληση: «Πέρασε απέναντι μαζί μου και εγώ θα σε εφοδιάζω με τροφή κοντά μου, στην Ιερουσαλήμ».—2 Σαμουήλ 19:15, 31, 33.

Αναμφίβολα, ο Δαβίδ είχε εκτιμήσει πολύ τη βοήθεια του Βαρζελαΐ. Από ό,τι φαίνεται, ο βασιλιάς δεν ήθελε απλώς να ανταποδώσει τη χάρη καλύπτοντας υλικές ανάγκες. Ο πλούσιος Βαρζελαΐ δεν χρειαζόταν τέτοιου είδους βοήθεια. Ο Δαβίδ ίσως ήθελε τον ηλικιωμένο άντρα στη βασιλική αυλή λόγω των αξιοθαύμαστων ιδιοτήτων του. Η κατοχή μόνιμης θέσης εκεί θα αποτελούσε τιμή και θα επέτρεπε στον Βαρζελαΐ να απολαμβάνει τα προνόμια που συνόδευαν τη φιλία του βασιλιά.

Μετριοφροσύνη και Ρεαλισμός

Απαντώντας στην πρόσκληση του Βασιλιά Δαβίδ, ο Βαρζελαΐ είπε: «Πόσες είναι οι ημέρες των χρόνων της ζωής μου, για να ανεβώ με το βασιλιά στην Ιερουσαλήμ; Εγώ είμαι ογδόντα χρονών σήμερα. Μήπως μπορώ να διακρίνω το καλό από το κακό ή μήπως μπορώ εγώ ο υπηρέτης σου να γευτώ κάτι που έφαγα και κάτι που ήπια ή μήπως μπορώ να ακούω πια τη φωνή των τραγουδιστών και των τραγουδιστριών;» (2 Σαμουήλ 19:34, 35) Με αυτόν τον τρόπο, ο Βαρζελαΐ απέρριψε με σεβασμό την πρόσκληση και αρνήθηκε ένα έξοχο προνόμιο. Αλλά γιατί;

Ένας λόγος για την απόφαση του Βαρζελαΐ ίσως ήταν η προχωρημένη του ηλικία και οι περιορισμοί που τη συνόδευαν. Ο Βαρζελαΐ μπορεί να πίστευε ότι δεν θα ζούσε πολύ ακόμη. (Ψαλμός 90:10) Είχε κάνει ό,τι μπορούσε για να υποστηρίξει τον Δαβίδ, αλλά γνώριζε επίσης τους περιορισμούς που του έθετε η προχωρημένη ηλικία. Ο Βαρζελαΐ δεν άφησε τη σκέψη περί γοήτρου και εξοχότητας να τον εμποδίσει να αξιολογήσει ρεαλιστικά τις δυνατότητές του. Ανόμοια με τον φιλόδοξο Αβεσσαλώμ, ο Βαρζελαΐ εκδήλωσε σοφά μετριοφροσύνη.—Παροιμίες 11:2.

Άλλος ένας λόγος για την απόφαση του Βαρζελαΐ ίσως ήταν το ότι δεν ήθελε να εμποδίσουν οι περιορισμοί του με κανέναν τρόπο τη δράση του θεϊκά διορισμένου βασιλιά. Ο Βαρζελαΐ ρώτησε: «Γιατί . . . να γίνεται πια ο υπηρέτης σου βάρος στον κύριό μου το βασιλιά;» (2 Σαμουήλ 19:35) Παρότι εξακολουθούσε  να υποστηρίζει τον Δαβίδ, ο Βαρζελαΐ πιθανώς πίστευε ότι κάποιος νεότερος θα μπορούσε να φέρει σε πέρας τους διάφορους διορισμούς πιο αποτελεσματικά. Αναφερόμενος πιθανώς στο γιο του, ο Βαρζελαΐ είπε: «Ορίστε ο υπηρέτης σου ο Χιμάμ. Ας περάσει αυτός απέναντι μαζί με τον κύριό μου το βασιλιά· και κάνε για αυτόν ό,τι φαίνεται καλό στα μάτια σου». Αντί να προσβληθεί, ο Δαβίδ δέχτηκε αυτή την εισήγηση. Μάλιστα, προτού διασχίσει τον Ιορδάνη, ο Δαβίδ «φίλησε τον Βαρζελαΐ και τον ευλόγησε».—2 Σαμουήλ 19:37-39.

Χρειάζεται Ισορροπία

Η αφήγηση σχετικά με τον Βαρζελαΐ τονίζει την ανάγκη για ισορροπία. Από τη μία πλευρά, δεν πρέπει να απορρίπτουμε κάποιο προνόμιο υπηρεσίας ή να αποφεύγουμε να το επιδιώξουμε είτε επειδή θέλουμε μια ήσυχη ζωή είτε επειδή δεν νιώθουμε ικανοί να επωμιστούμε την ευθύνη. Ο Θεός μπορεί να αναπληρώσει την ανεπάρκειά μας αν εμείς βασιζόμαστε σε αυτόν για δύναμη και σοφία.—Φιλιππησίους 4:13· Ιακώβου 4:17· 1 Πέτρου 4:11.

Από την άλλη πλευρά, χρειάζεται να αναγνωρίζουμε τους περιορισμούς μας. Παραδείγματος χάρη, ενδεχομένως κάποιος Χριστιανός είναι ήδη πολυάσχολος σε πνευματικές δραστηριότητες. Αντιλαμβάνεται ότι, αν αποδεχόταν περαιτέρω προνόμια, θα υπήρχε ο κίνδυνος να παραμελήσει Γραφικές ευθύνες όπως το να προμηθεύει για την οικογένειά του. Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θα ήταν ένδειξη μετριοφροσύνης και λογικότητας από μέρους του να αρνηθεί να αναλάβει επιπρόσθετα προνόμια προς το παρόν;—Φιλιππησίους 4:5· 1 Τιμόθεο 5:8.

Ο Βαρζελαΐ αποτελεί έξοχο παράδειγμα, και εμείς είναι καλό να το στοχαζόμαστε. Ήταν όσιος, θαρραλέος, γενναιόδωρος και μετριόφρων. Προπαντός, ο Βαρζελαΐ ήταν αποφασισμένος να θέτει τα συμφέροντα του Θεού πάνω από τα δικά του.—Ματθαίος 6:33.

[Χάρτης στη σελίδα 15]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Ο ογδοντάχρονος Βαρζελαΐ έκανε ένα κοπιαστικό ταξίδι για να βοηθήσει τον Δαβίδ

ΓΑΛΑΑΔ

Ρογελίμ

Σοκχώθ

Μαχαναΐμ

Ιορδάνης Ποταμός

Γάλγαλα

Ιεριχώ

Ιερουσαλήμ

ΕΦΡΑΪΜ

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Γιατί απέρριψε ο Βαρζελαΐ την προσφορά του Δαβίδ;