Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Δανιήλ
Ο Λόγος του Ιεχωβά Είναι Ζωντανός
Κύρια Σημεία από το Βιβλίο του Δανιήλ
«ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ του Δανιήλ είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά συγγράμματα της Βίβλου», δηλώνει το Εικονογραφημένο Λεξικό της Βίβλου, του Χόλμαν (Holman Illustrated Bible Dictionary). «Διαχρονικές αλήθειες γεμίζουν τις σελίδες του». Η αφήγηση του Δανιήλ αρχίζει το 618 Π.Κ.Χ., όταν ο Βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ της Βαβυλώνας έρχεται στην Ιερουσαλήμ και πολιορκεί την πόλη και παίρνει «μερικούς από τους γιους του Ισραήλ» σε αιχμαλωσία στη Βαβυλώνα. (Δανιήλ 1:1-3) Μεταξύ αυτών είναι ο νεαρός Δανιήλ, πιθανότατα στα χρόνια της εφηβείας του. Το βιβλίο ολοκληρώνεται με τον Δανιήλ να βρίσκεται ακόμη στη Βαβυλώνα. Τώρα, σε ηλικία σχεδόν 100 ετών, ο Δανιήλ λαβαίνει την εξής υπόσχεση από τον Θεό: «Θα αναπαυτείς, αλλά θα σηκωθείς για τον κλήρο σου στο τέλος των ημερών».—Δανιήλ 12:13.
Αν και το πρώτο τμήμα του βιβλίου του Δανιήλ παρουσιάζεται με χρονολογική σειρά σε τρίτο πρόσωπο, το τελευταίο τμήμα είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο. Το βιβλίο, το οποίο έγραψε ο Δανιήλ, περιέχει προφητείες σχετικά με την άνοδο και την πτώση παγκόσμιων δυνάμεων, το χρόνο της έλευσης του Μεσσία καθώς και γεγονότα που λαβαίνουν χώρα στις ημέρες μας. a Ο ηλικιωμένος προφήτης αναπολεί επίσης τη μακρόχρονη ζωή του και αφηγείται περιστατικά που μας παρακινούν να είμαστε θεοσεβείς άντρες και γυναίκες, τηρητές ακεραιότητας. Το άγγελμα του Δανιήλ είναι ζωντανό και ασκεί δύναμη.—Εβραίους 4:12.
ΤΙ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ Η ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ;
Είναι το έτος 617 Π.Κ.Χ. Ο Δανιήλ και οι τρεις νεαροί φίλοι του, ο Σεδράχ, ο Μισάχ και ο Αβδενεγώ, βρίσκονται στη βαβυλωνιακή βασιλική αυλή. Κατά τη διάρκεια της τριετούς εκπαίδευσής τους στη ζωή της αυλής, οι νεαροί διακρατούν την ακεραιότητά τους στον Θεό. Περίπου οχτώ χρόνια αργότερα, ο Βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ βλέπει ένα μυστηριώδες όνειρο. Ο Δανιήλ γνωστοποιεί το όνειρο και κατόπιν το ερμηνεύει. Ο βασιλιάς αναγνωρίζει ότι ο Ιεχωβά είναι «Θεός θεών και Κύριος βασιλιάδων και αποκαλύπτει μυστικά». (Δανιήλ 2:47) Προτού περάσει πολύς καιρός, όμως, ο Ναβουχοδονόσορ φαίνεται ότι ξεχνάει αυτό το μάθημα. Όταν οι τρεις φίλοι του Δανιήλ αρνούνται να λατρέψουν μια γιγάντια εικόνα, ο βασιλιάς προστάζει να τους ρίξουν σε ένα πύρινο καμίνι. Ο αληθινός Θεός σώζει αυτούς τους τρεις, και ο Ναβουχοδονόσορ αναγκάζεται να αναγνωρίσει ότι «δεν υπάρχει άλλος θεός που να είναι ικανός να απελευθερώνει όπως αυτός».—Δανιήλ 3:29.
Ο Ναβουχοδονόσορ βλέπει άλλο ένα βαρυσήμαντο όνειρο. Παρατηρεί ένα τεράστιο δέντρο, το οποίο κόβεται ενώ στη συνέχεια η ανάπτυξή του παρεμποδίζεται. Ο Δανιήλ κάνει γνωστή την ερμηνεία αυτού του ονείρου. Το όνειρο εκπληρώνεται εν μέρει όταν ο Ναβουχοδονόσορ παραφρονεί και κατόπιν συνέρχεται. Πολλές δεκαετίες αργότερα, ο Βασιλιάς Βαλτάσαρ κάνει ένα Δανιήλ 5:30, 31) Στις ημέρες του Δαρείου, όταν ο Δανιήλ έχει περάσει τα 90, ο ηλικιωμένος προφήτης γίνεται στόχος δολοφονικής πλεκτάνης κάποιων ζηλόφθονων αξιωματούχων. Αλλά ο Ιεχωβά τον σώζει «από το πέλμα των λιονταριών».—Δανιήλ 6:27.
μεγάλο συμπόσιο για τους μεγιστάνες του και χρησιμοποιεί με ασέβεια τα σκεύη που πάρθηκαν από το ναό του Ιεχωβά. Την ίδια εκείνη νύχτα, ο Βαλτάσαρ θανατώνεται και ο Δαρείος ο Μήδος λαβαίνει τη βασιλεία. (Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
1:11-15—Οφειλόταν η καλύτερη όψη του προσώπου των τεσσάρων Ιουδαίων νεαρών στη χορτοφαγία; Όχι. Κανένα διαιτολόγιο δεν μπορεί να φέρει τέτοιες αλλαγές μέσα σε δέκα μόνο ημέρες. Η αλλαγή στην όψη του προσώπου των νεαρών Εβραίων οφειλόταν στον Ιεχωβά, ο οποίος τους ευλόγησε επειδή τον εμπιστεύτηκαν.—Παροιμίες 10:22.
2:1—Πότε είδε ο Ναβουχοδονόσορ το όνειρο με την τεράστια εικόνα; Η αφήγηση αναφέρει ότι αυτό συνέβη «στο δεύτερο έτος της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα». Ο Ναβουχοδονόσορ έγινε βασιλιάς το 624 Π.Κ.Χ. Συνεπώς, το δεύτερο έτος της βασιλείας του θα άρχιζε το 623 Π.Κ.Χ.—αρκετά χρόνια προτού εισβάλει στον Ιούδα. Εκείνον τον καιρό, ο Δανιήλ δεν βρισκόταν ακόμη στη Βαβυλώνα για να ερμηνεύσει το όνειρο. Το «δεύτερο έτος» υπολογίζεται προφανώς από το 607 Π.Κ.Χ. οπότε ο Βαβυλώνιος βασιλιάς κατέστρεψε την Ιερουσαλήμ και έγινε παγκόσμιος ηγέτης.
2:32, 39—Με ποιον τρόπο ήταν η βασιλεία από ασήμι κατώτερη από του χρυσού κεφαλιού, και πώς ήταν η βασιλεία από χαλκό κατώτερη της βασιλείας από ασήμι; Η Μηδοπερσική Αυτοκρατορία, η οποία συμβολιζόταν από το ασημένιο τμήμα της εικόνας, ήταν κατώτερη της Βαβυλώνας, του χρυσού κεφαλιού, με την έννοια ότι δεν είχε το ξεχωριστό χαρακτηριστικό τού να ανατρέψει τον Ιούδα. Η δύναμη που ακολούθησε ήταν η Ελλάδα, η οποία συμβολιζόταν από το χαλκό. Η Ελλάδα ήταν κατώτερη της Μηδοπερσίας, όπως ο χαλκός είναι κατώτερος του ασημιού. Παρότι η Ελληνική Αυτοκρατορία καταλάμβανε μεγαλύτερη έκταση, δεν είχε το προνόμιο να απελευθερώσει το λαό του Θεού από την εξορία, πράγμα που έκανε η Μηδοπερσία.
4:8, 9—Έγινε ο Δανιήλ μάγος ιερέας; Όχι. Η έκφραση “αρχηγός των μάγων ιερέων” αναφέρεται απλώς στη θέση που είχε ο Δανιήλ ως “ο ανώτατος ύπαρχος όλων των σοφών της Βαβυλώνας”.—Δανιήλ 2:48.
4:10, 11, 20-22—Τι συμβόλιζε το τεράστιο δέντρο στο όνειρο του Ναβουχοδονόσορα; Το δέντρο συμβόλιζε αρχικά τον Ναβουχοδονόσορα ως άρχοντα μιας παγκόσμιας δύναμης. Εφόσον, όμως, η εξουσία για διακυβέρνηση εκτεινόταν «ως την άκρη της γης», το δέντρο πρέπει να υποδηλώνει κάτι πολύ πιο μεγαλειώδες. Το εδάφιο Δανιήλ 4:17 συνδέει το όνειρο με τη διακυβέρνηση του “Υψίστου” επί της ανθρωπότητας. Το δέντρο, λοιπόν, συμβολίζει επίσης την παγκόσμια κυριαρχία του Ιεχωβά, ιδιαίτερα σε σχέση με τη γη. Επομένως, το όνειρο έχει δύο εκπληρώσεις—μία σε σχέση με τη διακυβέρνηση του Ναβουχοδονόσορα και μία σε σχέση με την κυριαρχία του Ιεχωβά.
4:16, 23, 25, 32, 33—Πόσο διήρκεσαν οι «εφτά καιροί»; Για να συμβούν όλες οι αλλαγές στην εμφάνιση του Βασιλιά Ναβουχοδονόσορα απαιτούνταν να διαρκέσουν οι «εφτά καιροί» πολύ περισσότερο από εφτά κυριολεκτικές ημέρες. Στην περίπτωσή του, αυτοί οι καιροί σήμαιναν εφτά χρόνια 360 ημερών το καθένα, δηλαδή 2.520 ημέρες. Στη μεγαλύτερη εκπλήρωση, οι «εφτά καιροί» είναι 2.520 χρόνια. (Ιεζεκιήλ 4:6, 7) Άρχισαν με την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. και τερματίστηκαν με την ενθρόνιση του Ιησού ως ουράνιου Βασιλιά το 1914 Κ.Χ.—Λουκάς 21:24.
6:6-10—Εφόσον δεν απαιτείται κάποια συγκεκριμένη στάση για να προσευχόμαστε στον Ιεχωβά, δεν θα ήταν συνετό από μέρους του Δανιήλ να προσεύχεται κρυφά την περίοδο των 30 ημερών; Το γεγονός ότι ο Δανιήλ προσευχόταν τρεις φορές την ημέρα ήταν ευρέως γνωστό. Γι’ αυτό και οι συνωμότες συνέλαβαν την ιδέα για την έκδοση ενός διατάγματος που θα περιόριζε την προσευχή. Οποιαδήποτε αλλαγή στις συνήθειες του Δανιήλ σε σχέση με την προσευχή ίσως φαινόταν στους άλλους ως συμβιβασμός και μπορεί να έδειχνε ότι αυτός δεν απέδιδε αποκλειστική αφοσίωση στον Ιεχωβά.
Μαθήματα για Εμάς:
1:3-8. Η αποφασιστικότητα του Δανιήλ και των συντρόφων του να παραμείνουν όσιοι στον Ιεχωβά λέει πολλά σχετικά με την αξία της γονικής εκπαίδευσης που πρέπει να είχαν λάβει. Όταν οι θεοφοβούμενοι γονείς θέτουν τα πνευματικά ζητήματα πρώτα στη ζωή τους και διδάσκουν τα παιδιά τους να κάνουν το ίδιο, αυτά πιθανότατα θα αντιστέκονται σε οποιουσδήποτε πειρασμούς και πιέσεις μπορεί να ανακύψουν στο σχολείο ή αλλού.
1:10-12. Ο Δανιήλ κατανοούσε γιατί «ο αυλάρχης» φοβόταν το βασιλιά, και δεν επέμεινε άλλο. Ωστόσο, ο Δανιήλ πλησίασε αργότερα το «φύλακα», ο οποίος ίσως μπορούσε να δείξει περισσότερη επιείκεια λόγω της θέσης του. Όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις, πρέπει να ενεργούμε με παρόμοια ενόραση, κατανόηση και σοφία.
2:29, 30. Όπως ο Δανιήλ, πρέπει να αποδίδουμε πλήρως την τιμή στον Ιεχωβά για οποιαδήποτε γνώση, ιδιότητες και ικανότητες μπορεί να έχουμε αποκτήσει επωφελούμενοι από τις πνευματικές του προμήθειες.
3:16-18. Θα ήταν απίθανο να απαντήσουν οι τρεις Εβραίοι με τέτοια σταθερή πεποίθηση αν προηγουμένως είχαν δείξει προθυμία να συμβιβαστούν σε σχέση με το διαιτολόγιό τους. Και εμείς επίσης πρέπει να αγωνιζόμαστε να είμαστε “πιστοί σε όλα τα πράγματα”.—1 Τιμόθεο 3:11.
4:24-27. Η διακήρυξη του αγγέλματος της Βασιλείας, το οποίο περιλαμβάνει τις δυσμενείς κρίσεις του Θεού, απαιτεί το ίδιο είδος πίστης και θάρρους που εκδήλωσε ο Δανιήλ όταν γνωστοποίησε τι θα συνέβαινε στον Ναβουχοδονόσορα και τι έπρεπε να κάνει ο βασιλιάς ώστε “να υπάρξει παράταση στην ευημερία του”.
5:30, 31. «Τα παροιμιώδη λόγια εναντίον του βασιλιά της Βαβυλώνας» εκπληρώθηκαν. (Ησαΐας 14:3, 4, 12-15) Ο Σατανάς ο Διάβολος, του οποίου η υπερηφάνεια μοιάζει με την υπερηφάνεια της βαβυλωνιακής δυναστείας, θα έχει επίσης ατιμωτικό τέλος.—Δανιήλ 4:30· 5:2-4, 23.
ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΑΝΙΗΛ;
Όταν ο Δανιήλ λαβαίνει το πρώτο του όραμα σε όνειρο το 553 Π.Κ.Χ., έχει περάσει τα 70. Ο Δανιήλ βλέπει τέσσερα πελώρια θηρία που απεικονίζουν μια σειρά διαδοχικών παγκόσμιων δυνάμεων από τις ημέρες του μέχρι τις δικές μας ημέρες. Σε ένα όραμα το οποίο παρουσιάζει μια σκηνή στον ουρανό, βλέπει “κάποιον που ήταν σαν γιος ανθρώπου” να λαβαίνει «εξουσία που θα διαρκέσει στον αιώνα». (Δανιήλ 7:13, 14) Δύο χρόνια αργότερα, ο Δανιήλ βλέπει ένα όραμα που περιλαμβάνει τη Μηδοπερσία, την Ελλάδα και μια οντότητα η οποία γίνεται «βασιλιάς που . . . έχει άγρια όψη».—Δανιήλ 8:23.
Βρισκόμαστε τώρα στο έτος 539 Π.Κ.Χ. Η Βαβυλώνα έχει πέσει και ο Δαρείος ο Μήδος έχει γίνει κυβερνήτης στο βασίλειο των Χαλδαίων. Ο Δανιήλ προσεύχεται στον Ιεχωβά για την αποκατάσταση της πατρίδας του. Ενώ προσεύχεται ακόμη, ο Ιεχωβά στέλνει τον άγγελο Γαβριήλ για να κάνει τον Δανιήλ “να αποκτήσει ενόραση με κατανόηση” σχετικά με την έλευση του Μεσσία. (Δανιήλ 9:20-25) Φτάνουμε στο 536/535 Π.Κ.Χ. Ένα υπόλοιπο έχει επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ. Αλλά υπάρχει εναντίωση στο έργο οικοδόμησης του ναού. Αυτό γίνεται πρόξενος ανησυχίας για τον Δανιήλ. Ο ίδιος το κάνει ζήτημα προσευχής και ο Ιεχωβά στέλνει έναν υψηλά ιστάμενο άγγελο στον Δανιήλ. Αφού ενισχύει και ενθαρρύνει τον Δανιήλ, ο άγγελος αναφέρει την προφητεία που περιγράφει έναν αγώνα για υπεροχή ανάμεσα στο βασιλιά του βορρά και στο βασιλιά του νότου. Η διαμάχη μεταξύ των δύο βασιλιάδων εκτείνεται από τότε που το βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου μοιράζεται στους τέσσερις στρατηγούς του ως τότε που «θα σηκωθεί» ο Μιχαήλ, ο Μεγάλος Άρχοντας.—Δανιήλ 12:1.
Απαντήσεις σε Γραφικά Ερωτήματα:
8:9—Τι απεικονίζει «το Κόσμημα»; Σε αυτή την περίπτωση, «το Κόσμημα» συμβολίζει την επίγεια κατάσταση των χρισμένων Χριστιανών κατά την περίοδο της Αγγλοαμερικανικής Παγκόσμιας Δύναμης.
8:25—Ποιος είναι “ο Άρχοντας των αρχόντων”; Η λέξη του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου σαρ, η οποία μεταφράζεται “άρχοντας”, βασικά σημαίνει «αρχηγός», ή αλλιώς «ηγέτης». Ο τίτλος “Άρχοντας των αρχόντων” εφαρμόζεται μόνο στον Ιεχωβά Θεό—τον Αρχηγό όλων των αγγελικών αρχόντων, περιλαμβανομένου και του “Μιχαήλ, ενός από τους κορυφαίους άρχοντες”.—Δανιήλ 10:13.
9:21—Γιατί αναφέρεται ο Δανιήλ στον άγγελο Γαβριήλ ως «ο άντρας»; Αυτό συμβαίνει επειδή ο Γαβριήλ πήγε σε αυτόν με ανθρώπινη μορφή, όπως είχε εμφανιστεί στον Δανιήλ σε προηγούμενο όραμα.—Δανιήλ 8:15-17.
9:27—Ποια διαθήκη “διατηρήθηκε σε ισχύ για τους πολλούς” μέχρι το τέλος της 70ής εβδομάδας ετών, δηλαδή μέχρι το 36 Κ.Χ.; Η διαθήκη του Νόμου καταργήθηκε το 33 Κ.Χ. όταν ο Ιησούς κρεμάστηκε στο ξύλο. Αλλά διατηρώντας την Αβραμιαία διαθήκη σε ισχύ για τον σαρκικό Ισραήλ μέχρι το 36 Κ.Χ., ο Ιεχωβά παρέτεινε την περίοδο ειδικής εύνοιας στους Ιουδαίους βάσει του γεγονότος ότι ήταν απόγονοι του Αβραάμ. Η Αβραμιαία διαθήκη εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ για τον «Ισραήλ του Θεού».—Γαλάτες 3:7-9, 14-18, 29· 6:16.
Μαθήματα για Εμάς:
9:1-23· 10:11. Λόγω της ταπεινοφροσύνης του, της θεοσεβούς του αφοσίωσης, της επιμέλειάς του στη μελέτη και της εγκαρτέρησής του στην προσευχή, ο Δανιήλ ήταν «άτομο πολύ επιθυμητό». Αυτά τα χαρακτηριστικά τον βοήθησαν επίσης να παραμείνει πιστός στον Θεό μέχρι το τέλος της ζωής του. Ας είμαστε αποφασισμένοι να ακολουθούμε το παράδειγμα του Δανιήλ.
9:17-19. Ακόμη και όταν προσευχόμαστε να έρθει ο νέος κόσμος του Θεού, στον οποίο «δικαιοσύνη θα κατοικεί», δεν πρέπει άραγε να μας απασχολεί κυρίως ο αγιασμός του ονόματος του Ιεχωβά και η δικαίωση της κυριαρχίας του παρά ο τερματισμός των προσωπικών μας παθημάτων και δυσκολιών;—2 Πέτρου 3:13.
10:9-11, 18, 19. Μιμούμενοι τον άγγελο που πήγε στον Δανιήλ, πρέπει και εμείς να ενθαρρύνουμε και να ενισχύουμε ο ένας τον άλλον προσφέροντας βοήθεια και μιλώντας παρηγορητικά.
12:3. Στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, «αυτοί που έχουν ενόραση»—οι χρισμένοι Χριστιανοί—έχουν “λάμψει ως φωτοδότες” και έχουν φέρει «πολλούς στη δικαιοσύνη», μεταξύ αυτών και το «μεγάλο πλήθος» των “άλλων προβάτων”. (Φιλιππησίους 2:15· Αποκάλυψη 7:9· Ιωάννης 10:16) Οι χρισμένοι θα «λάμπουν σαν τα άστρα» με την πληρέστερη έννοια κατά τη διάρκεια της Χιλιετούς Διακυβέρνησης του Χριστού όταν, μαζί με εκείνον, θα εφαρμόσουν πλήρως τα οφέλη του λύτρου στην υπάκουη ανθρωπότητα στη γη. Τα «άλλα πρόβατα» πρέπει να παραμένουν με οσιότητα προσκολλημένα στους χρισμένους, υποστηρίζοντάς τους ολόκαρδα με κάθε τρόπο.
Ο Ιεχωβά “Ευλογεί Όσους τον Φοβούνται”
Τι μας διδάσκει το βιβλίο του Δανιήλ για τον Θεό που λατρεύουμε; Εξετάστε τις προφητείες που περιέχονται σε αυτό—όσες έχουν ήδη εκπληρωθεί και όσες πρόκειται να εκπληρωθούν. Πόσο παραστατικά απεικονίζουν τον Ιεχωβά ως τον Εκπληρωτή του λόγου του!—Ησαΐας 55:11.
Τι μας δείχνει το αφηγηματικό μέρος του βιβλίου του Δανιήλ για τον Θεό μας; Οι τέσσερις νεαροί Εβραίοι οι οποίοι αρνήθηκαν να αφομοιωθούν στη ζωή της βαβυλωνιακής βασιλικής αυλής απέκτησαν “γνώση, ενόραση και σοφία”. (Δανιήλ 1:17) Ο αληθινός Θεός έστειλε τον άγγελό του και έσωσε τον Σεδράχ, τον Μισάχ και τον Αβδενεγώ από το πύρινο καμίνι. Ο Δανιήλ ελευθερώθηκε από το λάκκο των λιονταριών. Ο Ιεχωβά είναι “η βοήθεια και η ασπίδα όσων τον εμπιστεύονται” και “ευλογεί όσους τον φοβούνται”.—Ψαλμός 115:9, 13.
[Υποσημείωση]
a Για μια εδάφιο προς εδάφιο εξέταση του βιβλίου του Δανιήλ, βλέπε το βιβλίο Δώστε Προσοχή στην Προφητεία του Δανιήλ!, που είναι έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
[Εικόνα στη σελίδα 18]
Γιατί ήταν ο Δανιήλ «άτομο πολύ επιθυμητό»;