Προσέχετε Μην Εξαπατηθείτε

Ο ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ είναι ένας πασίγνωστος φανταστικός χαρακτήρας τον οποίο έπλασε ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες, Ισπανός συγγραφέας του 16ου αιώνα, στο κλασικό ομώνυμο μυθιστόρημά του. Σε αυτό το μυθιστόρημα, ο Δον Κιχώτης γεμίζει το μυαλό του με θρύλους και μύθους για ατρόμητους ιππότες με αστραφτερή πανοπλία, οι οποίοι σώζουν δεσποσύνες που κινδυνεύουν. Σύντομα αρχίζει να πιστεύει ότι είναι και αυτός ευγενής ιππότης. Σε μια περίφημη σκηνή, επιτίθεται σε μερικούς ανεμόμυλους τους οποίους βλέπει ως επικίνδυνους γίγαντες. Πεπεισμένος ότι, σκοτώνοντας αυτούς τους γίγαντες, εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Θεού, καταλήγει να εξευτελιστεί τελείως.

Φυσικά, ο Δον Κιχώτης είναι απλώς αποκύημα φαντασίας, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το να εξαπατηθεί κάποιος δεν είναι αστείο πράγμα. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τον αλκοολικό που πιστεύει ότι μπορεί να πίνει όσο θέλει, αλλά στο τέλος καταστρέφει την υγεία του και διαλύει την οικογένειά του. Ή αναλογιστείτε τη δύστυχη ανορεκτική γυναίκα που νομίζει ότι τρέφεται καλά και ότι είναι υγιής, ενώ στην πραγματικότητα λιμοκτονεί και οδηγείται σταδιακά στο θάνατο.

Θα μπορούσε κάποιος από εμάς να πέσει στην παγίδα της εξαπάτησης; Δυστυχώς, ναι. Η αλήθεια είναι ότι όλοι διατρέχουμε αυτόν τον κίνδυνο. Και εδώ υπεισέρχεται η πιθανότητα να εξαπατηθούμε σε σχέση με τα θρησκευτικά μας πιστεύω που θεωρούμε πολύτιμα​—με ενδεχομένως ολέθριες συνέπειες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πώς μπορείτε να προσέχετε ώστε να μην εξαπατηθείτε;

Πώς Κινδυνεύουμε αν Εξαπατηθούμε

Ένα λεξικό λέει ότι «εξαπατώ» σημαίνει «κάνω κάποιον να δεχτεί ως αληθινό ή βάσιμο κάτι ψευδές ή αβάσιμο». Η εξαπάτηση υπονοεί επίσης την «επιβολή εσφαλμένης ιδέας ή πεποίθησης που επιφέρει άγνοια, σύγχυση ή απόλυτη αμηχανία». Τόσο η λέξη  «εξαπατώ» όσο και άλλες, όπως «παροδηγώ» και «ξεγελώ», δηλώνουν στην ουσία την παραπλάνηση κάποιου με δόλια μέσα. Ασφαλώς, το άτομο που δεν αντιλαμβάνεται ότι το κρατούν σε κατάσταση “άγνοιας, σύγχυσης ή απόλυτης αμηχανίας”, μέσω εσκεμμένης παραπληροφόρησης, διατρέχει σοβαρό κίνδυνο.

Το πιο λυπηρό είναι ότι, πολύ συχνά, το άτομο που έχει εξαπατηθεί ή ξεγελαστεί τείνει να προσκολλάται στα πιστεύω του παρά τις ισχυρές αποδείξεις για το αντίθετο. Ίσως δένεται τόσο πολύ με αυτά ώστε απλώς κλείνει τα μάτια και τα αφτιά του σε κάθε στοιχείο που μπορεί να τα αμφισβητήσει.

Διατρέχουμε Κίνδυνο;

“Δεν είναι άραγε υπερβολικό να λέμε ότι διατρέχουμε όλοι τον κίνδυνο να εξαπατηθούμε όσον αφορά τα θρησκευτικά μας πιστεύω;” ίσως ρωτήσετε. Όχι, δεν είναι, επειδή ο Σατανάς ο Διάβολος, τον οποίο ο Ιησούς αποκάλεσε “πατέρα του ψέματος”, επιδιώκει να μας εξαπατήσει και να μας ξεγελάσει όλους. (Ιωάννης 8:44) Ο Σατανάς περιγράφεται στην Αγία Γραφή και ως «ο θεός αυτού του συστήματος πραγμάτων». Αυτός «έχει τυφλώσει τις διάνοιες» εκατομμυρίων ανθρώπων στο διάβα της ιστορίας. (2 Κορινθίους 4:4) Ακόμη και τώρα, «παροδηγεί ολόκληρη την κατοικημένη γη».​—Αποκάλυψη 12:9.

Ο Σατανάς άρχισε να εξαπατά τους ανθρώπους από την αυγή της ιστορίας τους. Για παράδειγμα, εξαπάτησε την Εύα, κάνοντάς την να πιστεύει ότι δεν υπόκειτο στους νόμους του Δημιουργού της και ότι μπορούσε να γίνει «σαν τον Θεό, γνωρίζοντας το καλό και το κακό», δηλαδή να αποφασίζει μόνη της τι είναι καλό και τι κακό. (Γένεση 3:1-5) Επρόκειτο για την πρώτη μεγάλη εξαπάτηση, διότι αν και δόθηκε στους ανθρώπους η ελευθερία να επιλέγουν τι θα κάνουν, αυτοί δεν δημιουργήθηκαν με την ικανότητα να καθορίζουν μόνοι τους τι είναι σωστό και τι λάθος. Μόνο ο ίδιος ο Θεός, ως Δημιουργός και Κυρίαρχος, έχει αυτό το δικαίωμα και αυτή την εξουσία. (Ιερεμίας 10:23· Αποκάλυψη 4:11) Πόσο μεγάλη αυταπάτη είναι το να πιστεύει κανείς ότι, επειδή έχει το δικαίωμα να επιλέγει ανάμεσα στο καλό και στο κακό, έχει και το δικαίωμα να καθορίζει τι είναι καλό και τι κακό! Δυστυχώς, εμείς οι ατελείς άνθρωποι πέφτουμε εύκολα σε αυτή την παγίδα.

Θα Μπορούσε να Συμβεί σε Εσάς;

Τα θρησκευτικά σας πιστεύω, που θεωρείτε πολύτιμα, ίσως έχουν ιστορία αιώνων, και μπορεί να περνούν από γενιά σε γενιά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι βασίζονται στην αλήθεια. Γιατί; Η Βιβλική αφήγηση δείχνει ότι, λίγο μετά το θάνατο των αποστόλων του Χριστού, εμφανίστηκαν στη Χριστιανική εκκλησία απατεώνες που δίδασκαν «διεστραμμένα πράγματα για να παρασύρουν τους μαθητές πίσω τους». (Πράξεις 20:29, 30) Αυτοί παροδήγησαν πολύ επιτήδεια κάποιους «με πειστικά επιχειρήματα», καθώς και «μέσω της φιλοσοφίας και της κενής απάτης σύμφωνα με την παράδοση των ανθρώπων».​—Κολοσσαείς 2:4, 8.

Μήπως έχουν αλλάξει τα πράγματα σήμερα; Κάθε άλλο, διότι ο απόστολος Παύλος προειδοποίησε ότι η κατάσταση θα γινόταν χειρότερη «στις τελευταίες ημέρες», το διάστημα στο οποίο ζούμε τώρα. «Πονηροί άνθρωποι και απατεώνες θα προχωρούν από το κακό στο χειρότερο», έγραψε, «παροδηγώντας και παροδηγούμενοι [ή «θα πλανούν τους άλλους και θα πλανώνται και αυτοί οι ίδιοι», Η Καινή Διαθήκη, Π. Ν. Τρεμπέλα]».​—2 Τιμόθεο 3:1, 13.

Είναι επομένως σοφό να πάρουμε στα σοβαρά την προειδοποίηση που έδωσε ο απόστολος Παύλος: «Συνεπώς, αυτός που νομίζει ότι στέκεται ας προσέχει μην πέσει». (1 Κορινθίους 10:12) Όπως καταλαβαίνουμε, ο Παύλος μιλούσε για την υπόσταση κάποιου ενώπιον του Θεού. Στην πραγματικότητα, το να νομίζετε ότι ο Σατανάς δεν θα μπορούσε ποτέ να σας εξαπατήσει είναι, από μόνο του, μεγάλη αυταπάτη. Κανένας απολύτως δεν είναι άτρωτος στις «πανούργες πράξεις» του Σατανά. (Εφεσίους 6:11, υποσημείωση στη ΜΝΚ) Γι’ αυτό, ο απόστολος εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με τους συγχριστιανούς του, λέγοντας: «Φοβάμαι μήπως με κάποιον τρόπο, όπως το φίδι παραπλάνησε την Εύα με την πανουργία του, οι διάνοιές σας διαφθαρούν φεύγοντας από την ειλικρίνεια και την αγνότητα που οφείλονται στον Χριστό».​—2 Κορινθίους 11:3.

 Πώς Μπορείτε να Προσέχετε Ώστε να Μην Εξαπατηθείτε;

Πώς, λοιπόν, μπορείτε να προσέχετε ώστε να μην εξαπατηθείτε από τον Σατανά; Πώς μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι “λατρεύετε τον Θεό με πνεύμα και αλήθεια”; (Ιωάννης 4:24) Να χρησιμοποιείτε ό,τι σας έχει δώσει ο Ιεχωβά Θεός. Κατ’ αρχάς, σας έχει δώσει «διανοητική ικανότητα» ώστε να ξεχωρίζετε την αλήθεια από το ψέμα. (1 Ιωάννη 5:20) Επίσης, σας έχει προσφέρει τη δυνατότητα να διακρίνετε τα σχέδια του Σατανά. (2 Κορινθίους 2:11) Μάλιστα, σας έχει δώσει ό,τι χρειάζεστε προκειμένου να εξουδετερώνετε τις απόπειρες που κάνει ο Σατανάς για να σας παροδηγήσει.​—Παροιμίες 3:1-6· Εφεσίους 6:10-18.

Το σημαντικότερο είναι ότι ο Θεός σάς έχει προμηθεύσει ένα αλάνθαστο μέσο αυτοπροστασίας. Ποιο είναι αυτό; Σύμφωνα με την παρότρυνση του αποστόλου Παύλου, είναι το μέσο στο οποίο έπρεπε να βασίζεται ο συνεργάτης του, ο Τιμόθεος, όταν επρόκειτο για ζητήματα θρησκευτικής πίστης. Αφού ο Παύλος προειδοποίησε τον Τιμόθεο σχετικά με “τους πονηρούς και τους απατεώνες”, του είπε να τους αντιστέκεται βασίζοντας όλα όσα πίστευε στα «άγια συγγράμματα»​—δηλαδή στον άγιο Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή.​—2 Τιμόθεο 3:15.

Φυσικά, μερικοί μπορεί να λένε ότι όποιος πιστεύει στον Θεό και δέχεται τη Γραφή ως το Λόγο Του είναι παροδηγημένος. Στην πραγματικότητα, όμως, παροδηγημένοι είναι όσοι αγνοούν πεισματικά όλα τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη Δημιουργού και τα οποία υποστηρίζουν ότι η Γραφή είναι στ’ αλήθεια ο θεόπνευστος Λόγος του. *​—Ρωμαίους 1:18-25· 2 Τιμόθεο 3:16, 17· 2 Πέτρου 1:19-21.

Αντί να εξαπατάστε από την “ψευδώς αποκαλούμενη «γνώση»”, να χρησιμοποιείτε το Λόγο του Θεού για να τεκμηριώνετε την αλήθεια. (1 Τιμόθεο 6:20, 21) Να είστε σαν τους άντρες και τις γυναίκες με το ευγενικό φρόνημα στους οποίους κήρυξε ο απόστολος Παύλος στη Βέροια. Εκείνοι «δέχτηκαν το λόγο με τη μεγαλύτερη προθυμία». Όχι μόνο πίστεψαν ευχαρίστως ό,τι τους δίδαξε ο απόστολος Παύλος, αλλά επίσης “εξέταζαν με προσοχή τις  Γραφές καθημερινά για το αν ήταν έτσι τα πράγματα”.​—Πράξεις 17:11.

Δεν έχετε να φοβηθείτε τίποτα εξετάζοντας τα πιστεύω σας με αυτόν τον τρόπο. Μάλιστα, η Γραφή σάς προτρέπει «να βεβαιώνεστε για όλα τα πράγματα» προτού τα δεχτείτε ως αληθινά. (1 Θεσσαλονικείς 5:21) Στα τέλη του πρώτου αιώνα Κ.Χ., ο απόστολος Ιωάννης παρότρυνε τους συγχριστιανούς του: «Αγαπητοί, μην πιστεύετε κάθε εμπνευσμένη έκφραση, αλλά δοκιμάζετε τις εμπνευσμένες εκφράσεις για να δείτε αν προέρχονται από τον Θεό». (1 Ιωάννη 4:1) Ναι, ακόμη και αν μια συγκεκριμένη θρησκευτική διδασκαλία φαίνεται να είναι «εμπνευσμένη»​—δηλαδή να προέρχεται από τον Θεό—​παρ’ όλα αυτά είναι σοφό να εξετάσετε τις Γραφές ώστε να βεβαιωθείτε για αυτήν προτού τη δεχτείτε ως αληθινή.​—Ιωάννης 8:31, 32.

Να Ενεργείτε σε Αρμονία με Όσα Μαθαίνετε

Ωστόσο, απαιτείται και κάτι άλλο. Ο μαθητής Ιάκωβος έγραψε: «Να γίνεστε εκτελεστές του λόγου και όχι μόνο ακροατές, απατώντας τον εαυτό σας με εσφαλμένη λογίκευση». (Ιακώβου 1:22) Δεν αρκεί να γνωρίζετε αυτά που διδάσκει η Γραφή. Πρέπει και να τα εφαρμόζετε. Πώς; Με το να κάνετε ό,τι σας προστάζει ο Θεός και να μην κάνετε ό,τι απαγορεύει.

Για παράδειγμα, παρατηρήστε την ηθική εξαθλίωση ολόγυρά μας. Δεν αποδεικνύει άραγε αυτή ότι ο Σατανάς έχει ξεγελάσει με μεγάλη επιτυχία τους ανθρώπους, κάνοντάς τους να νομίζουν ότι μπορούν να αγνοούν τους ηθικούς νόμους του Θεού ατιμωρητί; Εξαιτίας αυτού, ο απόστολος Παύλος έδωσε στους Χριστιανούς την ξεκάθαρη προειδοποίηση: «Μην παροδηγείστε: ο Θεός δεν εμπαίζεται. Επειδή ό,τι σπέρνει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει».​—Γαλάτες 6:7.

Μην είστε σαν τον «ανόητο άντρα» για τον οποίο ο Ιησούς είπε ότι «ακούει» τα λόγια του και δεν «τα εκτελεί». Όπως ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες, ο οποίος εξαπατήθηκε από την οργιώδη φαντασία του, έτσι και εκείνος ο άνθρωπος εξαπατήθηκε νομίζοντας ότι μπορούσε να χτίσει ένα γερό και ασφαλές σπίτι σε ασταθές, κλυδωνιζόμενο θεμέλιο από άμμο. Τουναντίον, να είστε σαν τον άνθρωπο που «έχτισε το σπίτι του πάνω στο βράχο». Ο Ιησούς αποκάλεσε αυτόν τον άνθρωπο «φρόνιμο» επειδή ακούει τα λόγια του «και τα εκτελεί».​—Ματθαίος 7:24-27.

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 12, 13]

Βλέπετε τα Πράγματα Όπως Είναι στ’ Αλήθεια;

Τη δεκαετία του 1930, ο Σουηδός καλλιτέχνης Όσκαρ Ρόιτερσβαρντ σχεδίασε και δημοσίευσε μια σειρά από σχήματα που ονομάστηκαν αδύνατα αντικείμενα. Ένα σύγχρονο δείγμα εικονίζεται αριστερά. Με μια γρήγορη ματιά, αυτά τα σχέδια φαίνεται να κάνουν πιστευτό κάτι που παραβιάζει ξεκάθαρα όλους τους κανόνες της κοινής λογικής. Όταν, όμως, τα εξετάζει κανείς προσεκτικά, καταλαβαίνει ότι πρόκειται για έξυπνα τεχνάσματα τα οποία επινόησε ο καλλιτέχνης για να μπερδέψει ή να ξεγελάσει το μάτι και το μυαλό εκείνου που τα βλέπει.

Αυτά τα σχέδια δεν είναι τα μόνα πράγματα που φαίνονται διαφορετικά από ό,τι είναι στ’ αλήθεια. Πριν από περίπου δύο χιλιάδες χρόνια, η Αγία Γραφή προειδοποίησε: «Να προσέχετε: Ίσως υπάρξει κάποιος που θα σας αρπάξει ως λεία του μέσω της φιλοσοφίας και της κενής απάτης σύμφωνα με την παράδοση των ανθρώπων, σύμφωνα με τα στοιχειώδη πράγματα του κόσμου και όχι σύμφωνα με τον Χριστό».​—Κολοσσαείς 2:8.

Αυτό που προσδίδει βαρύτητα στη συγκεκριμένη προειδοποίηση είναι ότι το ίδιο το άτομο που έγραψε αυτά τα λόγια είχε πέσει θύμα εξαπάτησης. Έχοντας σπουδάσει στα πόδια ενός από τους πιο φημισμένους θρησκευτικούς δασκάλους της εποχής και διαθέτοντας υψηλές διασυνδέσεις, ήταν από τα άτομα με τις λιγότερες πιθανότητες να εξαπατηθούν.​—Πράξεις 22:3.

Κάποιοι είχαν κάνει αυτόν τον άνθρωπο​—τον Σαύλο από την Ταρσό—​να πιστεύει ότι όποιος δεν ακολουθούσε τις θρησκευτικές παραδόσεις και συνήθειες που ακολουθούσε ο ίδιος ήταν καταδικασμένος. Έχοντας λάβει την εξουσιοδότηση των Ιουδαίων θρησκευτικών ηγετών, το θεωρούσε θεόδοτο καθήκον του να διώκει ποινικά όποιους αρνούνταν να αποκηρύξουν την πίστη τους. Μάλιστα, υποστήριξε το φόνο ενός συμπατριώτη του ο οποίος κατηγορήθηκε ψευδώς για βλασφημία.​—Πράξεις 22:4, 5, 20.

Αργότερα, ο Σαύλος έλαβε βοήθεια ώστε να διακρίνει τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και στο λάθος, ανάμεσα σε ό,τι επιδοκιμάζει ο Θεός και σε ό,τι αποδοκιμάζει. Όταν αυτός ο ζηλωτής άνθρωπος κατάλαβε ότι είχε άδικο, άλλαξε πορεία ζωής και έγινε γνωστός ως ο Παύλος, απόστολος του Ιησού Χριστού. Εφόσον δεν ήταν πλέον θύμα εξαπάτησης, βρήκε την αληθινή οδό λατρείας.​—Πράξεις 22:6-16· Ρωμαίους 1:1.

Όπως ο Παύλος, έτσι και πολλοί ειλικρινείς άνθρωποι είχαν άλλοτε εξαπατηθεί από διδασκαλίες ανάλογες με τα σχέδια στα οποία αναφερθήκαμε​—κάποια πιστεύω που φαίνεται να ευσταθούν αλλά δεν βασίζονται στο Λόγο του Θεού. (Παροιμίες 14:12· Ρωμαίους 10:2, 3) Κατόπιν έλαβαν βοήθεια ώστε να δουν τα πιστεύω και τους καρπούς της θρησκείας τους όπως είναι στ’ αλήθεια. (Ματθαίος 7:15-20) Αποκτώντας ακριβή γνώση για τη Γραφή, άλλαξαν τα πιστεύω και τον τρόπο ζωής τους προκειμένου να έχουν την επιδοκιμασία του Θεού.

Είστε εσείς πρόθυμοι να ακολουθήσετε το παράδειγμα του αποστόλου Παύλου και να εξετάσετε τα πιστεύω σας στο φως του Λόγου του Θεού, της Αγίας Γραφής; Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 10]

Engravings by Doré