Οι Διεθνείς Σπουδαστές της Γραφής, οι οποίοι έγιναν αργότερα γνωστοί ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, έκαναν τις πρώτες οργανωμένες προσπάθειές τους για να κηρύξουν στον φιλόξενο λαό του Μεξικού το 1917. Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, εκατοντάδες ειλικρινείς άνθρωποι στράφηκαν στην αληθινή λατρεία. Ωστόσο, στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η κυβέρνηση του Μεξικού δημιούργησε προβλήματα όσον αφορά τις τοποθεσίες και τα κτίρια όπου κηρύτταμε και κάναμε τις συναθροίσεις μας.

 Εκείνον τον καιρό, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Μεξικού, κάθε πράξη δημόσιας λατρείας έπρεπε να γίνεται σε κυβερνητικά κτίρια. Αυτό αποτελούσε πρόβλημα επειδή οι συνελεύσεις μας διεξάγονταν σε δημόσιους χώρους και οι εβδομαδιαίες συναθροίσεις μας κυρίως σε σπίτια Μαρτύρων του Ιεχωβά, ενώ κηρύτταμε στους δρόμους και από σπίτι σε σπίτι.

 Για να συμμορφωθούμε με τους νόμους, το 1943 καταχωριστήκαμε ως μη κερδοσκοπικό επιμορφωτικό και πολιτιστικό σωματείο που προωθούσε την εκπαίδευση προς όφελος του κοινού. Αυτή η καταχώριση κατοχύρωνε τα δικαιώματά μας ως πολιτιστική οργάνωση και όχι ως θρησκεία. Επομένως, δεν χρειαζόταν πλέον να περιορίζουμε τις δραστηριότητές μας σε κυβερνητικά κτίρια.

 Οι δραστηριότητές μας είχαν πολιτιστικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Συνεπώς, ανταποκρινόμασταν πλήρως στις νομικές απαιτήσεις της κυβέρνησης για επιμορφωτικές και πολιτιστικές οργανώσεις. (Ρωμαίους 13:1) Φυσικά, η επιθυμία μας να βοηθάμε ανθρώπους διδάσκοντάς τους τη Βιβλική αλήθεια δεν είχε αλλάξει. (Ησαΐας 48:17, 18) Πολύ γρήγορα, διαπιστώσαμε ότι ο Ιεχωβά ευλογούσε τη νέα διευθέτηση. Είχε μπει το θεμέλιο για αξιοσημείωτη αύξηση, όπως θυμούνται ξεκάθαρα πολλοί Μάρτυρες σήμερα.

 Το βασικό μας έργο στο Μεξικό ήταν ανέκαθεν το κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας του Θεού. Ωστόσο, όπως ο απόστολος Παύλος, προσαρμόζαμε τον τρόπο που κηρύτταμε ανάλογα με τις περιστάσεις. (1 Κορινθίους 9:20-23) Για παράδειγμα, όταν ο Παύλος μίλησε στους Αθηναίους στον Άρειο Πάγο, δεν αναφέρθηκε άμεσα στην Αγία Γραφή. (Πράξεις 17:22-31) Παρόμοια και εμείς, δεν παίρναμε τη Γραφή στο έργο ούτε αναφερόμασταν σε αυτήν όταν αρχίζαμε συζητήσεις με τους ανθρώπους.

 «Συστηνόμασταν ως εκπρόσωποι ενός πολιτιστικού και εκπαιδευτικού συλλόγου», θυμάται η Ιζαμπέλ. «Συχνά, έστρεφα την προσοχή σε άρθρα του Ξύπνα! που δεν αναφέρονταν άμεσα σε θέματα της Γραφής». Τι γινόταν όμως αν ο οικοδεσπότης έδειχνε ενδιαφέρον για πνευματικά ζητήματα; Τότε του μιλούσαμε για τη Βιβλική αλήθεια. «Εφόσον δεν είχαμε τη Γραφή μαζί μας», εξηγεί η Αουρόρα, «έπρεπε να θυμόμαστε απέξω πολλά εδάφια». Επίσης, η ανταπόκριση ήταν καλή όταν χρησιμοποιούσαμε τη Γραφή του οικοδεσπότη.

 Ήμασταν έτοιμοι να αποδείξουμε στον καθέναν που ζητούσε εξηγήσεις ότι το έργο μας ήταν νομικά αναγνωρισμένο. (Φιλιππησίους 1:7) Τα έγγραφα που μας είχε δώσει η κυβέρνηση αποδεικνύονταν χρήσιμα. a «Είχαμε πάντα μαζί μας μια ταυτότητα με την υπογραφή του Υπουργού Εξωτερικών», θυμάται η Μαρία. «Όταν οι αρχές μάς σταματούσαν για να ρωτήσουν τι κάναμε», λέει ο Σαμουέλ, «τους δείχναμε την ταυτότητα».

 Η ταυτότητα μας βοηθούσε να αντιμετωπίζουμε την εναντίωση. Για παράδειγμα ο Γεζούς, που υπηρετούσε στην πολιτεία Χαλίσκο, λέει: «Το 1974, ένας όχλος με αρχηγό κάποιον ιερέα οδήγησε ένα ζευγάρι Μαρτύρων και εμένα στις τοπικές αρχές, με σκοπό να σταματήσει το έργο μας. Τους δείξαμε τις ταυτότητές μας, και αυτό τους ηρέμησε. Αφού λάβαμε νομική βοήθεια, μπορέσαμε να συνεχίσουμε να βοηθάμε τα ενδιαφερόμενα άτομα στην περιοχή. Σήμερα, πολλές εκκλησίες ευημερούν σε αυτή την πόλη».

 Ως επιμορφωτικό σωματείο που προωθούσε την εκπαίδευση, προσφέραμε στο κοινό δωρεάν μαθήματα ανάγνωσης και γραφής. b «Αυτή η διευθέτηση ήρθε ακριβώς την κατάλληλη στιγμή», λέει η Αριέλ. «Εκείνα τα χρόνια πολλοί άνθρωποι δεν είχαν πάει σχολείο, αλλά είχαν έντονη επιθυμία να διαβάσουν τη Γραφή. Τους μαθαίναμε να γράφουν και να διαβάζουν, και πριν περάσει πολύς καιρός πολλοί άρχιζαν να μελετούν τη Γραφή μαζί μας».

 «Μόλις μάθαιναν να γράφουν», θυμάται η Ρουθ, «τίποτα δεν μπορούσε να τους σταματήσει. Ένιωθαν μεγάλη χαρά και ικανοποίηση που μπορούσαν πλέον να διαβάζουν. Διαπιστώναμε από πρώτο χέρι την πνευματική πρόοδο που έκαναν».

 Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν καταχωρισμένοι ως επιμορφωτικό και πολιτιστικό σωματείο από το 1943 μέχρι το 1993. Εκείνη την περίοδο, βοηθήσαμε περισσότερους από 127.000 ανθρώπους να μάθουν ανάγνωση και γραφή και πάνω από 37.000 να βελτιωθούν σε αυτόν τον τομέα. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι μιλούσαν επαινετικά για τη συμβολή μας στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού. (Ρωμαίους 13:3) Για παράδειγμα, το 2010 λάβαμε τιμητική αναγνώριση επειδή είχαμε επιδείξει «εξαιρετική αφοσίωση στην προώθηση του αλφαβητισμού επί δεκαετίες, βοηθώντας χιλιάδες Μεξικανούς να βελτιώσουν τη ζωή τους στην πολιτεία του Μεξικού και σε ολόκληρη τη χώρα».

 Λόγω της νομικής μας καταχώρισης, οι χώροι όπου συναθροιζόμασταν ήταν διαμορφωμένοι σαν τάξεις και λέγονταν Αίθουσες Πολιτιστικών Σπουδών. Εκεί κάναμε τις συναθροίσεις μας και τα μαθήματα ανάγνωσης και γραφής.

 «Αυτές οι αίθουσες βρίσκονταν συχνά σε σπίτια αδελφών», εξηγεί ο Άνχελ, «πολλοί από τους οποίους είχαν ελάχιστα από υλική άποψη. Πάντα τους θαύμαζα. Ήταν πρόθυμοι να στριμωχτούν σε ένα τμήμα του σπιτιού τους έτσι ώστε να γίνονται οι συναθροίσεις στο υπόλοιπο».

 Αυτές οι θυσίες ήταν απαραίτητες. Σε σχέση με τις συναθροίσεις, ο Άνχελ θυμάται: «Μερικές φορές, το ακροατήριο ήταν τόσο μεγάλο που πολλοί στεκόμασταν έξω. Έπρεπε να φτάσουμε σε κάποιο παράθυρο για να μπορέσουμε να απαντήσουμε. Ωστόσο, απολαμβάναμε πάντα τις συναθροίσεις».

 Για να αποφύγουμε τα προβλήματα, δεν ψάλλαμε ούτε προσευχόμασταν δυνατά στις συναθροίσεις. Ο Εντμούντο θυμάται: «Στη διάρκεια της Πολιτιστικής Ομιλίας, που σήμερα λέγεται δημόσια ομιλία, οι ομιλητές τόνιζαν τις πρακτικές πτυχές των συμβουλών της Γραφής για να βοηθήσουν τους παρευρισκομένους να βελτιώσουν το επίπεδο και τις συνθήκες της ζωής τους». Με τον καιρό, σταματήσαμε ακόμα και να χρησιμοποιούμε τα ονόματα των βιβλίων της Γραφής. Πώς αναφερόμασταν στα εδάφια; Ο Μανουέλ εξηγεί: «Αντί να πούμε Αποκάλυψη κεφάλαιο 21, εδάφια 3 και 4, λέγαμε “Βιβλίο 66, 21, 3 και 4”». Ένας άλλος Μάρτυρας, ο Μοϊσές, προσθέτει: «Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να μάθουμε τους αριθμούς που αντιστοιχούσαν στα βιβλία της Γραφής για να βρίσκουμε τα εδάφια».

 Γενικά, η οργάνωσή μας λειτουργούσε στο Μεξικό όπως και στον υπόλοιπο κόσμο. Αν και υπήρχαν περιορισμοί στη λατρεία μας, η ευλογία του Ιεχωβά ήταν φανερή. Όταν καταχωριστήκαμε ως επιμορφωτικό σωματείο το 1943, υπήρχαν 1.565 ευαγγελιζόμενοι στο Μεξικό. Λάβαμε νομική αναγνώριση ως θρησκεία το 1993. Εκείνο το έτος, ο μέσος όρος ευαγγελιζομένων έφτασε τους 366.177. Το έργο που έκαναν αυτοί οι ευαγγελιζόμενοι έφερε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση. Μέχρι το 2021, ο μέσος όρος ευαγγελιζομένων στο Μεξικό είχε εκτοξευτεί στους 864.633. Ποια είναι μερικά μαθήματα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτά τα γεγονότα;

 Προσαρμοζόμαστε όταν εμφανίζονται εμπόδια. Στο Μεξικό, αυτή η τακτική μάς έδωσε τη δυνατότητα να έχουμε νομική αναγνώριση 50 ολόκληρα χρόνια. «Υπήρξαν φορές που αναρωτήθηκα γιατί δεν μπορούσαμε να έχουμε τις ίδιες θεοκρατικές διευθετήσεις με άλλες χώρες», λέει ο Μάριο. «Ωστόσο, ποτέ δεν άκουσα κάποιον να αμφισβητεί την κατεύθυνση της οργάνωσης. Πάντα πιστεύαμε ότι ο Ιεχωβά καθοδηγούσε τον λαό του και γι’ αυτό ήμασταν πολύ υπάκουοι».

 Εστιάζουμε στο έργο του Ιεχωβά. «Ήμασταν τόσο δραστήριοι στο έργο μαθήτευσης που δεν ανησυχούσαμε και πολύ για άλλα ζητήματα», εξηγεί η Γκουανταλούπε. «Νιώθαμε ευτυχισμένοι και μόνο που υπηρετούσαμε τον Ιεχωβά. Για εμάς, αυτό ήταν το πιο σημαντικό».

 Μένουμε κοντά στους συγχριστιανούς μας. «Όσα δεν μπορούσαμε να κάνουμε στην Αίθουσα Πολιτιστικών Σπουδών, όπως η υμνολογία, τα κάναμε στο σπίτι μας», εξηγεί η Ανίτα. «Ήμασταν ενωμένοι και κάναμε συχνά παρέες. Όταν μαζευόμασταν, τα πνευματικά θέματα κυριαρχούσαν πάντα στις συζητήσεις μας».

 Ο Φλορεντίνο συνοψίζει εκείνο το διάστημα με τα εξής λόγια: «Καθώς σκέφτομαι το παρελθόν, πιστεύω πως όλα εξυπηρέτησαν έναν σκοπό και μας δίδαξαν κάτι. Είμαι βέβαιος ότι πάντα, παρά την εναντίωση στο έργο μας, ο Ιεχωβά κατηύθυνε τα ζητήματα».