دید ما شاهدان یَهُوَه نسبت به تحصیلات،‏ بر مبنای اصول کتاب مقدّس بنا شده است.‏ تعالیم کتاب مقدّس وجدان ما را تقویت می‌کند تا بر اساس آن به‌درستی تصمیم‌گیری کنیم.‏ در این مقاله چند نمونه از اصول کتاب مقدّس که در زمینهٔ تحصیلات به ما کمک می‌کند،‏ بررسی می‌شود.‏ a

•  حیاتی بودن تحصیلات

•  لازمهٔ داشتن دیدی واقع‌بینانه نسبت به ادامهٔ تحصیل

•  تحصیلات عالی و امکان خطرات اخلاقی و روحانی آن

•  آیا شاهدان یَهُوَه برای فرزندانشان کلاس‌های دینی دارند؟‏

 تحصیلات به شخص کمک می‌کند تا «خردمندی و دوراندیشی» یعنی خصوصیاتی را که از دید کتاب مقدّس جایگاهی شایسته دارد،‏ در خود پرورش دهد.‏ (‏امثال ۲:‏۱۰،‏ ۱۱؛‏ ۳:‏۲۱،‏ ۲۲‏)‏ افزون بر این،‏ عیسی به پیروانش گفت که فرامین او را به دیگران آموزش دهند.‏ (‏مَتّی ۲۸:‏۱۹،‏ ۲۰‏)‏ به همین دلیل،‏ شاهدان یَهُوَه تشویق می‌شوند که تحصیلاتی مناسب داشته باشند؛‏ برای مثال،‏ در خواندن،‏ نوشتن و برقراری ارتباط مهارت کسب کرده b و در زمینه‌های دین و فرهنگ‌های گوناگون آگاهی کسب کنند.‏—‏۱قُرِنتیان ۹:‏۲۰-‏۲۲؛‏ ۱تیموتائوس ۴:‏۱۳‏.‏

 دولت‌ها نیز از ارزش تحصیلات آگاهند و اغلب تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را برای جوانان الزامی می‌دانند.‏ ما مطابق فرمان کلام خدا که می‌گوید،‏ «مطیع دولت و قوانین آن باشید،‏» از دولت‌ها اطاعت می‌کنیم.‏ (‏رومیان ۱۳:‏۱‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ به علاوه ما فرزندانمان را ترغیب می‌کنیم که برای موفقیت در تحصیلاتشان به‌سختی تلاش کنند و به انجام دادن حداقل اکتفا نکنند.‏ c به گفتهٔ کلام خدا:‏ «هر کاری را از جان و دل چنان انجام دهید که گویی برای خداوند کار می‌کنید،‏ نه برای انسان.‏»—‏کولُسیان ۳:‏۲۳‏،‏ ترجمهٔ هزارهٔ نو‏.‏

 تحصیلات در جهت امرار معاش خانواده سودمند است.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «بی‌شک اگر کسی نیاز خویشان،‏ به‌خصوص اهل خانهٔ خود را برآورده نکند،‏ منکر ایمان و بدتر از بی‌ایمان است.‏» (‏۱تیموتائوس ۵:‏۸‏)‏ تحصیلات می‌تواند ما را قادر سازد تا وظیفهٔ الٰهی خود را برای تأمین معاش خانواده انجام دهیم.‏ بنا بر «دایرة‌المعارف کتاب جهان» یکی از اهداف تحصیل این است که «شخص برای جامعه مفید واقع شود و در پیشبرد اقتصاد سهم خود را ایفا نماید.‏» اشخاصی که از مهارت‌های کاری و تحصیلات مناسب برخوردارند،‏ می‌توانند راحت‌تر از کسانی که فقط تحصیلات ابتدایی دارند،‏ تأمین معاش کنند.‏—‏امثال ۲۲:‏۲۹‏.‏

 یکی از نیازهای فرزندان که والدین به آن رسیدگی می‌کنند،‏ آماده‌سازی آنان برای آینده است و تحصیل یکی از راه‌های باارزش آن است.‏ (‏۲قُرِنتیان ۱۲:‏۱۴‏)‏ ما والدین را تشویق می‌کنیم که امکانات تحصیلی فرزندانشان را فراهم کنند،‏ حتی اگر تحصیلات در محل زندگی‌شان رایگان نباشد یا دسترسی به آن دشوار باشد و یا برخلاف معیارهای فرهنگی جامعه باشد.‏ d به علاوه،‏ پیشنهادهایی مفید به والدین می‌دهیم که چگونه می‌توانند در پیشرفت تحصیلی فرزندانشان کمک کنند.‏ e

 ما بادقت راه‌های موجود را برای ادامهٔ تحصیل ارزیابی می‌کنیم.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «ساده‌لوح همه چیز را باور می‌کند،‏ اما عاقل قدمهای خود را می‌سنجد.‏» (‏امثال ۱۴:‏۱۵‏)‏ با توجه به این کلام خدا،‏ گزینه‌های موجود برای آموزش عالی را بادقت می‌سنجیم و به هزینه و ارزش هر کدام فکر می‌کنیم.‏ به عنوان مثال،‏ غالباً گذراندن دوره‌های فنی و حرفه‌ای هزینه‌هایی سرسام‌آور به همراه ندارند و بیش از حد وقت‌گیر نیستند.‏

 تحصیلات الٰهی از تحصیلات دنیا بسیار پر ارزش‌تر است.‏ تحصیلاتی که بر اساس کلام خداست،‏ برخلاف تحصیلات دنیا راهی را که به زندگی ابدی می‌انجامد،‏ در اختیار ما می‌گذارد.‏ (‏یوحنا ۱۷:‏۳‏)‏ همچنین،‏ معیارهای اخلاقی را به ما آموزش می‌دهد؛‏ ‹راستی و عدالت و انصاف را خواهیم شناخت و راه زندگی را پیدا خواهیم کرد.‏› (‏امثال ۲:‏۹‏،‏ مژده برای عصر جدید‏)‏ سطح تحصیلات پولُس رسول شبیه تحصیلات دانشگاهی امروزی بود،‏ اما او به برتری شناخت مسیح اشاره کرده گفت:‏ «همه چیز را در مقایسه با ارزش والای شناخت سَرورم،‏ مسیحْ عیسی،‏ زیان می‌شمارم.‏» (‏فیلیپیان ۳:‏۸؛‏ اعمال ۲۲:‏۳‏)‏ امروزه نیز،‏ هرچند بسیاری از شاهدان یَهُوَه تحصیلات عالی دارند،‏ اما به ارزش والاترِ تحصیلاتی که بر اساس کلام خداست معتقدند.‏ f

 به این ضرب‌المثل کتاب مقدّس توجه کنید که می‌گوید:‏ «شخص زیرک خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید.‏» (‏امثال ۲۲:‏۳‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ شاهدان یَهُوَه معتقدند که برخی از دانشگاه‌ها یا مراکز تحصیلات عالی،‏ شخص را در معرض خطرات اخلاقی و روحانی قرار می‌دهد.‏ به این دلیل،‏ بسیاری از شاهدان تصمیم می‌گیرند که خود یا فرزندانشان را در معرض چنین خطراتی نگذارند.‏ آنان معتقدند که این مراکز تحصیلی اغلب عقاید نادرستی را ترویج می‌دهند.‏ کدام عقاید نادرست؟‏ به نمونه‌های زیر توجه کنید:‏

•   عقیدهٔ نادرست:‏ پول،‏ ضامن خوشبختی و امنیت در زندگی است

   اکثر مردم می‌گویند که تحصیلات عالی بهترین راه برای دستیابی به شغلی پردرآمد است.‏ از این رو شماری روزافزون از دانش‌آموزان به آرزوی مال و منال بیشتری به دانشگاه می‌روند.‏ برخی از آنان تصوّر می‌کنند که پول،‏ خوشبختی و امنیتشان را تضمین می‌کند،‏ اما کتاب مقدّس نادرستی این گونه افکار و تصوّرات را نشان می‌دهد.‏ (‏جامعه ۵:‏۱۰‏)‏ از این مهم‌تر،‏ کتاب مقدّس تعلیم می‌دهد که «پول‌دوستی ریشهٔ همه گونه بدی‌هاست و برخی در پی آن از راه ایمان منحرف شده‌اند.‏» (‏۱تیموتائوس ۶:‏۱۰‏)‏ شاهدان یَهُوَه سخت تلاش می‌کنند تا «قدرت فریبندهٔ ثروت» آنان را در دام خود گرفتار نسازد.‏—‏مَتّی ۱۳:‏۲۲‏.‏

•   عقیدهٔ نادرست:‏ شخص باید بکوشد از طریق تحصیلات عالی جایگاه اجتماعی یا شهرت و مقام خود را بالا ببرد

   برای مثال،‏ نیکا گیلاوری نخست‌وزیر سابق گرجستان در مورد طرز فکر رایج هم‌وطنان خود چنین نوشت:‏ «داشتن مدارک دانشگاهی در گرجستان به معنی داشتن پایگاه اجتماعی والایی است.‏ .‏.‏.‏ جوانانی که مدرک دانشگاهی حاصل نمی‌کنند،‏ آبروی خانوادهٔ خود را می‌برند.‏»‏ g اما کتاب مقدّس شهرت‌طلبی را جایز نمی‌داند.‏ عیسی به روحانیان جاه‌طلب روزگار خود گفت:‏ «چطور می‌توانید ایمان بیاورید،‏ در حالی که از یکدیگر جلال می‌پذیرید؟‏» (‏یوحنا ۵:‏۴۴‏)‏ محیط دانشگاه نیز می‌تواند باعث ایجاد غرور و تکبّر در شخص باشد؛‏ خصوصیاتی که خدا از آن‌ها بیزار است.‏—‏امثال ۶:‏۱۶،‏ ۱۷؛‏ ۱پِطرُس ۵:‏۵‏.‏

•   عقیدهٔ نادرست:‏ هر کسی باید بر مبنای عقل خود تصمیم بگیرد که چه چیز درست یا غلط است

   شاهدان یَهُوَه در خصوص آنچه درست یا غلط است،‏ معیارهای خدا را می‌پذیرند.‏ (‏اِشَعْیا ۵:‏۲۰‏)‏ اما در مجلّه‌ای در مورد مصرف مواد مخدّر و الکل بین دانشجویان دانشگاه آمده است که فشار اطرافیان در محیط دانشگاه باعث می‌شود که بسیاری از آنان «به کارهای بد و غلط دست بزنند،‏ در حالی که می‌دانند آن کار اشتباه است.‏»‏ h این گفته با اصل کتاب مقدّس مبنی بر «معاشران بد،‏ رفتار خوب را فاسد می‌سازند» مطابقت دارد.‏ (‏۱قُرِنتیان ۱۵:‏۳۳‏)‏ اعمالی همچون مستی،‏ مصرف مواد مخدّر و داشتن رابطهٔ جنسی خارج از پیوند ازدواج که مورد تنفر خداست،‏ اغلب در محیط دانشگاه رواج دارد و گاه دانشجویان حتی به انجام این اعمال تشویق می‌شوند.‏—‏۱قُرِنتیان ۶:‏۹،‏ ۱۰؛‏ ۲قُرِنتیان ۷:‏۱‏.‏

•   عقیدهٔ نادرست:‏ تحصیلات عالی بهترین راه برای بهبود اوضاع دنیاست

   ما می‌دانیم که بسیاری از مردم به دلیل ثروت،‏ شهرت یا داشتن لذّت نامشروع در پی تحصیلات عالی نیستند،‏ بلکه می‌خواهند اوضاع خود یا دنیا را بهتر کنند.‏ از طرفی داشتن چنین هدفی شرافتمندانه است،‏ اما ما شاهدان یَهُوَه مسیری دیگر در زندگی برگزیده‌ایم.‏ ما همچون عیسی یقین داریم که بهبودی اوضاع دنیا فقط به وسیلهٔ پادشاهی خدا امکان‌پذیر است.‏ (‏مَتّی ۶:‏۹،‏ ۱۰‏)‏ البته ما تا زمانی که پادشاهی خدا مشکلات دنیا را برطرف کند،‏ به اصطلاح دست روی دست نمی‌گذاریم،‏ بلکه مانند عیسی،‏ خبر خوشِ پادشاهی خدا را در سراسر زمین موعظه می‌کنیم.‏ به این ترتیب،‏ سالانه به هزاران نفر کمک می‌کنیم تا با ایجاد تغییراتی در زندگی‌شان،‏ به اوضاع خود بهبود بخشند.‏ i‏—‏مَتّی ۲۴:‏۱۴‏.‏