۱-‏۲.‏ الف)‏ همهٔ ما خواهان چه چیز هستیم؟‏ ب)‏ ما از چه چیز اطمینان داریم؟‏

همهٔ ما می‌خواهیم مورد محبت قرار گیریم و دیگران رفتاری منصفانه با ما داشته باشند.‏ اما اگر مرتباً به ما بی‌توجهی شود یا دیگران رفتاری منصفانه با ما نداشته باشند،‏ ممکن است احساس بی‌ارزشی یا ناامیدی کنیم.‏

^۲ یَهُوَه می‌داند که ما خواهان محبت و انصاف هستیم.‏ (‏مز ۳۳:‏۵‏)‏ می‌توانیم مطمئن باشیم که یَهُوَه ما را از صمیم دل دوست دارد و می‌خواهد دیگران رفتاری منصفانه با ما داشته باشند.‏ قوانینی که او به اسرائیلیان داد گواهی بر این امر است.‏ اگر شما شدیداً کمبود محبت دارید یا قربانی بی‌انصافی بوده‌اید با بررسی قوانین شریعت موسی * می‌توانید به محبت یَهُوَه نسبت به خادمانش پی ببرید.‏

۳.‏ الف)‏ مطابق رومیان ۱۳:‏۸-‏۱۰ با مطالعه و تعمّق بر قوانین شریعت به چه امری پی می‌بریم؟‏ ب)‏ در این مقاله به چه سؤالاتی پاسخ خواهیم داد؟‏

^۳ ما با مطالعه و تعمّق بر قوانین شریعت موسی به احساسات گرم و پرمهر یَهُوَه پی می‌بریم.‏ ‏(‏رومیان ۱۳:‏۸-‏۱۰ خوانده شود.‏)‏ در ادامه چند نمونه از این قوانین را بررسی کرده و به این سؤالات پاسخ می‌دهیم:‏ چرا می‌توان گفت که محبت پایهٔ این قوانین بود؟‏ چرا این قوانین انصاف را در بین اسرائیلیان ترویج می‌داد؟‏ آنانی که اختیاراتی داشتند چگونه باید این قوانین را بکار می‌گرفتند؟‏ این قوانین به خصوص محافظ چه کسانی بود؟‏ پاسخ به این سؤالات باعث دلگرمی ما می‌شود،‏ به ما امید می‌بخشد و ما را به یَهُوَه،‏ پدر پرمهرمان نزدیک‌تر می‌سازد.‏—‏اعما ۱۷:‏۲۷؛‏ روم ۱۵:‏۴‏.‏

۴.‏ الف)‏ چرا محبت زیربنای تمام قوانین شریعت بود؟‏ ب)‏ عیسی در مَتّی ۲۲:‏۳۶-‏۴۰ کدام قوانین را برجسته کرد؟‏

^۴ محبت زیربنای تمام قوانین شریعت بود،‏ زیرا تمام اعمال یَهُوَه بر پایهٔ محبت است.‏ (‏۱یو ۴:‏۸‏)‏ یَهُوَه مجموعهٔ قوانین شریعت را بر اساس دو قانون پایه‌ای بنیان نهاد؛‏ محبت به خدا و محبت به همسایه.‏ (‏لاو ۱۹:‏۱۸؛‏ تث ۶:‏۵؛‏ مَتّی ۲۲:‏۳۶-‏۴۰ خوانده شود.‏)‏ بنابراین هر یک از قوانین جنبه‌ای از محبت یَهُوَه را آشکار می‌ساخت.‏ در ادامه چند نمونه از این قوانین را بررسی می‌کنیم.‏

۵-‏۶.‏ یَهُوَه از زوج‌ها چه انتظاری دارد و از چه امری کاملاً آگاه است؟‏ مثالی بزنید.‏

^۵ وفاداری به همسر و رسیدگی به فرزندان.‏ یَهُوَه از زنان و شوهران می‌خواهد که محبتی عمیق و پایدار به یکدیگر داشته باشند.‏ (‏پیدا ۲:‏۲۴؛‏ مت ۱۹:‏۳-‏۶‏)‏ زنا یکی از ناشایست‌ترین اعمالی است که هیچ نشانی از محبت در آن نیست.‏ از این رو،‏ هفتمین فرمان از ده فرمان،‏ اسرائیلیان را از چنین عملی منع می‌کرد.‏ (‏تث ۵:‏۱۸‏)‏ شخصی که زنا می‌کند «به خدا گناه می‌ورزد» و صدمات عاطفی زیادی به همسرش وارد می‌کند.‏ (‏پیدا ۳۹:‏۷-‏۹‏)‏ در چنین مواقعی،‏ همسری که بی‌گناه است شاید سال‌ها درد خیانت همسرش را در دل حس کند.‏

^۶ یَهُوَه کاملاً آگاه است که زوج‌ها چه رفتاری با یکدیگر دارند.‏ او از شوهران خواسته بود که با همسرشان رفتاری شایسته داشته باشند.‏ شوهری که مطیع قوانین شریعت بود،‏ همسرش را دوست می‌داشت و در پی بهانه‌ای برای طلاق او نبود.‏ (‏تث ۲۴:‏۱-‏۴؛‏ مت ۱۹:‏۳،‏ ۸‏)‏ اما اگر به دلیل مشکلی جدّی او را طلاق می‌داد باید طلاقنامه‌ای به او می‌داد.‏ این طلاقنامه زن را از اتهامات غیراخلاقی محفوظ نگاه می‌داشت.‏ به علاوه،‏ پیش از این که شوهر طلاقنامه را به زنش بدهد باید با مشایخ شهر در این باره مشورت می‌کرد.‏ این خود فرصتی بود تا مشایخ بتوانند به آن زوج کمک کنند تا زندگی مشترکشان را حفظ نمایند.‏ اما اگر مردی اسرائیلی از روی خودخواهی تصمیم می‌گرفت همسرش را طلاق دهد،‏ یَهُوَه از طریق مشایخ یا انبیا مانع تصمیم او نمی‌شد.‏ با این حال،‏ یَهُوَه شاهد ناله‌ها و اشک‌های همسر او بود و احساساتش را درک می‌کرد.‏—‏ملا ۲:‏۱۳-‏۱۶‏.‏

۷-‏۸.‏ الف)‏ یَهُوَه به والدین چه فرمانی داده بود؟‏ (‏تصویر روی جلد ملاحظه شود.‏)‏ ب)‏ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏

^۷ قوانین شریعت نشان می‌دهد که یَهُوَه به فرزندان توجه دارد و به نیازهای آنان اهمیت می‌دهد.‏ او به والدین فرمان داده بود که به نیازهای فیزیکی و روحانی فرزندانشان رسیدگی کنند.‏ والدین باید از هر فرصتی استفاده می‌کردند که به فرزندانشان کمک کنند تا قوانین یَهُوَه را درک کرده،‏ برای آن‌ها ارزش قائل شوند و یَهُوَه را دوست بدارند.‏ (‏تث ۶:‏۶-‏۹؛‏ ۷:‏۱۳‏)‏ یکی از دلایل مجازات اسرائیلیان،‏ رفتار فجیع آنان با برخی از فرزندانشان بود.‏ (‏ار ۷:‏۳۱،‏ ۳۳‏)‏ والدین نباید فرزندانشان را همچون دارایی خود می‌دیدند و با آنان بدرفتاری می‌کردند،‏ بلکه باید آنان را میراث یا هدیه‌ای از طرف یَهُوَه می‌دانستند.‏—‏مز ۱۲۷:‏۳‏.‏

^۸ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ یَهُوَه به رفتار زوج‌ها با یکدیگر توجه دارد.‏ او از والدین می‌خواهد که فرزندانشان را دوست بدارند.‏ اگر آنان با فرزندانشان بدرفتاری کنند،‏ نزد یَهُوَه جوابگو خواهند بود.‏

۹-‏۱۱.‏ چرا یَهُوَه به اسرائیلیان فرمان داد که از طمع بپرهیزند؟‏

^۹ پرهیز از طمع.‏ آخرین فرمان از ده فرمان،‏ اسرائیلیان را از طمعکاری یا میل به چیزی که متعلّق به آنان نبود،‏ منع می‌کرد.‏ (‏تث ۵:‏۲۱؛‏ روم ۷:‏۷‏)‏ یَهُوَه با این فرمان درس مهمی به آنان داد؛‏ آنان باید از دل خود که شامل افکار و احساساتشان بود،‏ محافظت می‌کردند.‏ یَهُوَه می‌دانست  که اعمال شریرانه از افکار و احساسات شریرانه نشأت می‌گیرد.‏ (‏امث ۴:‏۲۳‏)‏ اگر شخصی اسرائیلی امیالی نادرست در دل می‌پروراند،‏ احتمالاً در برخورد با دیگران رفتار ناشایستی از او سر می‌زد.‏ برای مثال،‏ داوود نیز چنین اشتباهی کرد.‏ او انسان خوبی بود،‏ اما یک بار طمع ورزید و به دنبال زن مردی دیگر رفت.‏ این میل نادرست،‏ او را به گناه کشاند.‏ (‏یعقو ۱:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ داوود زنا کرد،‏ سعی نمود شوهر آن زن را فریب دهد و ترتیبی داد تا او کشته شود.‏—‏۲سمو ۱۱:‏۲-‏۴؛‏ ۱۲:‏۷-‏۱۱‏.‏

^۱۰ زمانی که شخصی اسرائیلی طمع می‌ورزید،‏ یَهُوَه از آن آگاه بود.‏ چرا که او افکار و نیات ما را می‌داند.‏ (‏۱توا ۲۸:‏۹‏)‏ در واقع،‏ فرمان یَهُوَه دربارهٔ طمع،‏ به اسرائیلیان می‌آموخت که باید از افکاری که به اعمال نادرست می‌انجامد دوری کنند.‏ به راستی که یَهُوَه پدری پرمهر و حکیم است.‏

^۱۱ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ یَهُوَه فراتر از ظاهر شخص را می‌بیند.‏ او از افکار و نیات دل ما آگاه است.‏ (‏۱سمو ۱۶:‏۷‏)‏ هیچ فکر،‏ احساس یا عملی از دید او پنهان نمی‌ماند.‏ او به دنبال خصوصیات خوب ماست و تشویقمان می‌کند که آن‌ها را پرورش دهیم.‏ با این حال،‏ یَهُوَه از ما می‌خواهد که افکار نادرستمان را تشخیص دهیم و پیش از این که به انجام اعمال نادرست بینجامد،‏ آن‌ها را از خود دور کنیم.‏—‏۲توا ۱۶:‏۹؛‏ مت ۵:‏۲۷-‏۳۰‏.‏

۱۲.‏ قوانین شریعت چه نکتهٔ دیگری به ما می‌آموزد؟‏

^۱۲ قوانین شریعت نشان می‌دهد که یَهُوَه علاوه بر محبت،‏ انصاف را نیز دوست دارد.‏ (‏مز ۳۷:‏۲۸؛‏ اشع ۶۱:‏۸‏)‏ او در مورد رفتاری منصفانه،‏ بهترین نمونه را بجا گذاشت.‏ زیرا تا زمانی که اسرائیلیان مطیع قوانین او بودند به آنان برکت می‌داد.‏ اما وقتی از معیارهای عادلانهٔ او سرپیچی می‌کردند با مشکلات زیادی روبرو می‌شدند.‏ در ادامه دو فرمان دیگر را در این باره بررسی می‌کنیم.‏

۱۳-‏۱۴.‏ دو فرمان اول از ده فرمان در چه مورد بود و اطاعت از آن فرامین چگونه به اسرائیلیان فایده می‌رساند؟‏

^۱۳ تنها یَهُوَه را بپرستیم.‏ یَهُوَه در دو فرمان اول از ده فرمان،‏ از اسرائیلیان خواسته بود که تنها او را بپرستند و دربارهٔ پرستش بت‌ها به آنان هشدار داده بود.‏ (‏خرو ۲۰:‏۳-‏۶‏)‏ هدف یَهُوَه از این فرامین این بود که قومش از آن‌ها فایده برند.‏ زیرا تا زمانی که آنان مطیع این فرامین بودند از شادی و سعادت برخوردار بودند،‏ اما وقتی خدایان کاذب را می‌پرستیدند با عواقب تلخی روبرو می‌شدند.‏

^۱۴ نمونهٔ کنعانیان را در نظر بگیرید.‏ آنان بجای پرستش خدای زنده و حقیقی،‏ بت‌های بی‌جان را می‌پرستیدند.‏ در نتیجه خود را خوار و بی‌ارزش ساختند.‏ (‏مز ۱۱۵:‏۴-‏۸‏)‏ پرستش آنان شامل اعمال جنسی نفرت‌انگیز و قربانی کردن فرزندانشان بود.‏ اسرائیلیان نیز زمانی که یَهُوَه را رد کردند و به پرستش خدایان کاذب روی آوردند،‏ خود را خوار و بی‌ارزش ساختند و صدمات زیادی به خانواده‌هایشان وارد کردند.‏ (‏۲توا ۲۸:‏۱-‏۴‏)‏ آنانی که اختیاراتی داشتند معیارهای منصفانهٔ یَهُوَه را زیر پا می‌گذاشتند و با سوءاستفاده از قدرتشان،‏ افراد ضعیف و بی‌دفاع را مورد ظلم و ستم قرار می‌دادند.‏ (‏حز ۳۴:‏۱-‏۴‏)‏ یَهُوَه به اسرائیلیان هشدار داده بود که اگر با زنان و کودکان بی‌دفاع بدرفتاری کنند،‏ مجازات خواهند شد.‏ (‏تث ۱۰:‏۱۷،‏ ۱۸؛‏ ۲۷:‏۱۹‏)‏ از طرف دیگر،‏ زمانی که اسرائیلیان به یَهُوَه وفادار بودند و رفتاری منصفانه با یکدیگر داشتند،‏ برکت می‌یافتند.‏—‏۱پاد ۱۰:‏۴-‏۹‏.‏

۱۵.‏ ما چه درس‌هایی دربارهٔ یَهُوَه می‌آموزیم؟‏

^۱۵ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ اگر آنانی که ادعا می‌کنند یَهُوَه را می‌پرستند،‏ معیارهای او را زیر پا بگذارند و قومش را مورد اذیت و آزار قرار دهند،‏ نباید یَهُوَه را زیر  سؤال ببریم.‏ یَهُوَه دوستمان دارد و وقتی قربانی بی‌انصافی می‌شویم،‏ کاملاً آگاه است.‏ او حتی بیش از مادری که شاهد رنج و سختی کودکش است،‏ سختی‌های ما را می‌بیند و احساساتمان را درک می‌کند.‏ (‏اشع ۴۹:‏۱۵‏)‏ شاید یَهُوَه فوراً وارد عمل نشود،‏ اما در زمان مناسب آنانی را که توبه نمی‌کنند داوری می‌کند.‏

۱۶-‏۱۸.‏ شریعت موسی تا چه حد بر زندگی اسرائیلیان تأثیر می‌گذاشت و ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏

^۱۶ قوانین شریعت جنبه‌های زیادی از زندگی اسرائیلیان را در بر می‌گرفت.‏ بنابراین بسیار اهمیت داشت که سرپرستان منصوب‌شده،‏ اسرائیلیان را مطابق معیارهای عادلانهٔ یَهُوَه داوری کنند.‏ آنان علاوه بر موضوعات مربوط به پرستش یَهُوَه،‏ به اختلافات و جرایم دیگر نیز رسیدگی می‌کردند.‏ در ادامه به بررسی چند نمونه می‌پردازیم.‏

^۱۷ اگر شخصی اسرائیلی کسی را می‌کشت،‏ فوراً اعدام نمی‌شد.‏ ابتدا مشایخ شهر شرایط را کاملاً بررسی می‌کردند،‏ سپس تشخیص می‌دادند که آیا حکم اعدام عادلانه است یا خیر.‏ (‏تث ۱۹:‏۲-‏۷،‏ ۱۱-‏۱۳‏)‏ مشایخ شهر به موضوعات زیادی در رابطه با زندگی روزمرهٔ اسرائیلیان رسیدگی می‌کردند؛‏ موضوعاتی همچون اختلاف بر سر دارایی و املاک یا مشکلات خانوادگی.‏ (‏خرو ۲۱:‏۳۵؛‏ تث ۲۲:‏۱۳-‏۱۹‏)‏ زمانی که مشایخ شهر منصفانه داوری می‌کردند و اسرائیلیان مطیع آنان بودند،‏ همه فایده می‌بردند و یَهُوَه جلال می‌یافت.‏—‏لاو ۲۰:‏۷،‏ ۸؛‏ اشع ۴۸:‏۱۷،‏ ۱۸‏.‏

^۱۸ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ یَهُوَه به تمام جنبه‌های زندگی ما اهمیت می‌دهد.‏ او می‌خواهد که در رفتارمان با دیگران محبت و انصاف نشان دهیم.‏ به علاوه،‏ او به سخنان و اعمالمان حتی در خلوت توجه می‌کند.‏—‏عبر ۴:‏۱۳‏.‏

۱۹-‏۲۱.‏ الف)‏ مشایخ و داوران چگونه باید با قوم خدا برخورد می‌کردند؟‏ ب)‏ شریعت موسی چگونه از اسرائیلیان محافظت می‌کرد و ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏

^۱۹ یَهُوَه می‌خواست قومش را از تأثیرات منفی قوم‌های مجاور محفوظ نگاه دارد.‏ از این رو،‏ از مشایخ و داوران قوم انتظار داشت که بدون تبعیض و پیشداوری قضاوت کنند.‏ آنان نباید سخت‌گیری می‌کردند یا به تندی با قوم یَهُوَه برخورد می‌کردند،‏ بلکه باید انصاف و عدالت را دوست می‌داشتند.‏—‏تث ۱:‏۱۳-‏۱۷؛‏ ۱۶:‏۱۸-‏۲۰‏.‏

^۲۰ یَهُوَه به فکر خادمانش است.‏ از این رو،‏ قوانینی وضع کرده است تا آنان را از بدرفتاری و بی‌انصافی محفوظ نگاه دارد.‏ برای مثال،‏ قوانین شریعت احتمال قضاوت نادرست را تا حد زیادی کاهش می‌داد.‏ شخص متهم این حق را داشت که بداند چه کسی از او شکایت کرده است.‏ (‏تث ۱۹:‏۱۶-‏۱۹؛‏ ۲۵:‏۱‏)‏ همچنین پیش از این که جرم متهم تأیید شود،‏ حداقل دو شاهد باید  دربارهٔ آن شهادت می‌دادند.‏ (‏تث ۱۷:‏۶؛‏ ۱۹:‏۱۵‏)‏ حال اگر شخصی اسرائیلی جرمی مرتکب می‌شد و تنها یک شاهد داشت چطور؟‏ او باید می‌دانست که این دلیلی نیست که مجازات نشود.‏ زیرا یَهُوَه شاهد خطای او بود.‏ در آن زمان،‏ سرپرستان خانواده از اختیاراتی برخوردار بودند،‏ اما محدودیت‌هایی نیز داشتند.‏ از این رو،‏ در برخی اختلافات خانوادگی،‏ مشایخ شهر موظف بودند که وارد عمل شوند و تصمیم نهایی را بگیرند.‏—‏تث ۲۱:‏۱۸-‏۲۱‏.‏

^۲۱ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ یَهُوَه بهترین نمونه را بجا گذاشته است.‏ هیچ یک از اعمال او از روی بی‌انصافی نیست.‏ (‏مز ۹:‏۷‏)‏ او به آنانی که مصممانه به او وفادار می‌مانند پاداش می‌دهد و آنانی را که از قدرتشان سوءاستفاده می‌کنند مجازات می‌کند.‏ (‏۲سمو ۲۲:‏۲۱-‏۲۳؛‏ حز ۹:‏۹،‏ ۱۰‏)‏ برخی که به اعمال شریرانه دست زده‌اند،‏ شاید فکر کنند هرگز مجازات نمی‌شوند.‏ اما یَهُوَه در زمان مناسب آنان را مجازات خواهد کرد.‏ (‏امث ۲۸:‏۱۳‏)‏ اگر چنین افرادی توبه نکنند،‏ خیلی زود متوجه خواهند شد که «افتادن در دست‌های خدای زنده هولناک است.‏»—‏عبر ۱۰:‏۳۰،‏ ۳۱‏.‏

۲۲-‏۲۴.‏ الف)‏ شریعت موسی به خصوص از چه کسانی محافظت می‌کرد و ما دربارهٔ یَهُوَه چه می‌آموزیم؟‏ ب)‏ خروج ۲۲:‏۲۲-‏۲۴ چه هشداری به ما می‌دهد؟‏

^۲۲ شریعت موسی به خصوص محافظ افراد بی‌دفاعی همچون یتیمان،‏ بیوه‌زنان و غریبان بود.‏ به داوران اسرائیلی گفته شده بود:‏ «حق غریب یا یتیم را پایمال مکن،‏ و جامهٔ بیوه‌زن را گرو مگیر.‏» (‏تث ۲۴:‏۱۷‏)‏ به  این شکل،‏ یَهُوَه علاقه و توجه‌اش را به قشر ضعیف و بی‌دفاع جامعه نشان می‌داد.‏ او آنانی را که با چنین افرادی بدرفتاری می‌کردند مجازات می‌کرد.‏—‏خروج ۲۲:‏۲۲-‏۲۴ خوانده شود.‏

^۲۳ برخی قوانین شریعت،‏ زنای با محارم را منع می‌کرد و از اعضای خانواده در برابر جرایم جنسی محافظت می‌نمود.‏ (‏لاو ۱۸:‏۶-‏۳۰‏)‏ زنای با محارم در بین قوم‌های مجاور اسرائیل پذیرفته شده بود،‏ در حالی که اسرائیلیان همچون یَهُوَه چنین روابطی را نفرت‌انگیز می‌دانستند.‏

^۲۴ ما چه درس‌هایی می‌آموزیم؟‏ یَهُوَه از افرادی که به عنوان سرپرست منصوب می‌کند و اختیاراتی به آنان می‌دهد،‏ انتظار دارد که رفتاری پرمهر با دیگران داشته باشند.‏ او از روابط غیراخلاقی نفرت دارد و می‌خواهد همه گونه افراد به خصوص افراد بی‌دفاع محفوظ بمانند و با آنان منصفانه رفتار شود.‏

۲۵-‏۲۶.‏ الف)‏ چرا می‌توان محبت و انصاف را به نفس کشیدن و زندگی تشبیه کرد؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعدی از این چهار مقاله به بررسی چه موضوعی می‌پردازیم؟‏

^۲۵ محبت و انصاف را می‌توان به نفس کشیدن و زندگی تشبیه کرد.‏ زیرا وجود هیچ یک بدون دیگری امکان‌پذیر نیست.‏ زمانی که می‌بینیم یَهُوَه رفتاری منصفانه با ما دارد،‏ محبتمان به او افزایش می‌یابد.‏ وقتی یَهُوَه و معیارهای عادلانه‌اش را دوست بداریم،‏ بر آن می‌شویم که به دیگران محبت کنیم و رفتاری منصفانه با آنان داشته باشیم.‏

^۲۶ شریعت موسی به اسرائیلیان کمک کرد که رابطهٔ نزدیک‌تری با یَهُوَه داشته باشند.‏ با این حال،‏ دیگر نیازی نبود که قوم خدا مطیع قوانین شریعت باشد،‏ زیرا عیسی شریعت را به اتمام رساند و جایگزین بهتری برای آن تعیین کرد.‏ (‏روم ۱۰:‏۴‏)‏ پولُس رسول دربارهٔ شریعت موسی گفت:‏ «شریعت .‏ .‏ .‏ سایهٔ چیزهای نیکوی آینده است.‏» (‏عبر ۱۰:‏۱‏)‏ در مقالهٔ بعدی از این چهار مقاله به بررسی برخی از این چیزهای نیکو و نقش محبت و انصاف در جماعت مسیحی می‌پردازیم.‏