نکاتی از کتاب اِشَعْیا — بخش یک
کلام یَهُوَه زنده است
نکاتی از کتاب اِشَعْیا — بخش یک
یَهُوَه خدا از فرشتگانش که بارگاه او را مملوّ ساختهاند میپرسد: «که را بفرستم و کیست که برای ما برود؟» اِشَعْیا ابن آموص پاسخ میدهد: «لبّیک، [یعنی ایستادهام به فرمانبرداری] مرا بفرست.» ( اِشَعْیا ۱:۱؛ ۶:۸) خدا نیز پس از دیدن رغبت اِشَعْیا او را به نبوّت میگمارد. فعالیتهایی را که اِشَعْیا در دوران نبوّتش به انجام رساند در بخشی از کتاب مقدّس، در کتابی به اسم او آمده است.
کتاب اِشَعْیا را خود اِشَعْیای نبی به قلم آورده است که دورانی ۴۶ ساله حدوداً از سال ۷۷۸ ق.م. تا کمی بعد از سال ۷۳۲ ق.م. را در بر میگیرد. در این کتاب داوریها و احکام زیادی علیه ملل یهودا، اسرائیل و ملل همسایه دیده میشود اما موضوع اصلی آن اعلام داوریهای الٰهی نیست بلکه ‹نجات یَهُوَه› است. ( اِشَعْیا ۲۵:۹) در واقع معنی نام اِشَعْیا نیز دقیقاً همان است؛ «نجات یَهُوَه.» در این مقاله چند نکته از اِشَعْیا ۱:۱–۳۵:۱۰ را بررسی خواهیم کرد.
«بقیتی بازگشت خواهند نمود»
( اِشَعْیا ۱:۱–۱۲:۶)
کتاب مقدّس مشخص نمیکند که پیامهای نبوی پنج باب اوّل کتاب قبل از انتصاب اِشَعْیا به نبوّت اعلام شدهاند یا بعد از نبی شدن او. ( اِشَعْیا ۶:۶-۹) در هر صورت، امر مسلّم این است که یهودا و اورشلیم از نظر روحانی بیمارند و ‹از کف پا تا به سر در آنها تندرستی نیست.› ( اِشَعْیا ۱:۶) بتپرستی غوغا کرده است. سران قوم همگی فاسدند. تکبّر و بیحیایی زنان قوم از حد گذشته است. قوم، دیگر خدا را آن گونه که باید نمیپرستد. حال، اِشَعْیا مأمور میشود سخنان یَهُوَه را مکرّراً به قومی که نه میفهمد و نه میخواهد درک کند اعلان نماید.
یهودا هر آن در معرض تهدید حملهٔ لشکریان دو قوم متفق اسرائیل و اَرام ( سوریه) قرار دارد. یَهُوَه تضمین میکند که پیمان اَرام و اسرائیل پیروز نخواهد شد و برای اثبات وعدهٔ خود به یهودا، اِشَعْیا و پسرانش را «آیات و علامات» میسازد. ( اِشَعْیا ۸:۱۸) صلحی پایدار بالاخره برقرار خواهد شد ولی فقط به وسیلهٔ حکومت «سَروَر سلامتی» یعنی سَروَر صلح. ( اِشَعْیا ۹:۶، ۷) یَهُوَه آشور را وسیله قرار میدهد و آن را «عصای غضب» خود میخواند ولی آشور نیز باید بعدها جوابگوی کردههای خود باشد. با تمام اینها، یهودا به تبعید برده خواهد شد ولی «از ایشان بقیتی بازگشت خواهند نمود.» ( اِشَعْیا ۱۰:۵، ۲۱، ۲۲) عدالت واقعی را فقط میتوان تحت حکومت ‹نهالی که از تنهٔ یَسّا بیرون میآید› یافت. — اِشَعْیا ۱۱:۱.
پاسخ به پرسشهای مربوط به آیات:
۱:۸، ۹ — این که دختر صهیون «مثل سایهبان در تاکستان و مانند کَپَر در بوستان خیار» شده است یعنی چه؟ این گفته بدین مفهوم است که اورشلیم در مقابل حملهٔ آشور کاملاً بیدفاع به نظر میآید و مثل سایهبانی شکننده در تاکستان یا یک کپر یعنی آلونکی در باغ خیار که به آسانی فرو میریزد بسیار متزلزل به چشم میآید. ولی یَهُوَه به کمک آن شهر میشتابد و نمیگذارد به سرنوشت شهرهای سُدُوم و غَمورَه دچار شود.
۱:۱۸ — منظور یَهُوَه از این که میگوید: «بیایید تا با همدیگر محاجّه نماییم» چیست؟ واژهٔ محاجّه یا حجّت آوردن به مفهوم گفتگو و مذاکره و به توافق رسیدن و معامله کردن نیست. این آیه به برپا کردن دیوان یا محکمه دلالت دارد که داور عادل آن یَهُوَه به اسرائیل فرصت میدهد راه خود را عوض کند و خود را طاهر سازد.
۶:۸ — چرا یَهُوَه ابتدا از فعل «بفرستم،» اوّل شخص مفرد استفاده میکند ولی بعد ضمیر فاعلی جمع «ما» را به کار میگیرد؟ فعل «بفرستم» به خود یَهُوَه اشاره دارد. استفاده از ضمیر «ما» یک نفر دیگر را نیز شامل میشود که البته همان یگانه پسر مولود اوست. — یوحنّا ۱:۱۴؛ ۳:۱۶.
۶:۱۱ — منظور اِشَعْیا از گفتن ‹ای یَهُوَه تا به کی؟› چیست؟ منظور اِشَعْیا این نیست که تا چه زمان باید پیامهای یَهُوَه را به قومی نامطیع و ناشنوا برساند. بلکه میخواهد بداند تا چه مدت قومی که از لحاظ روحانی بیمار است به ننگین ساختن نام خدا ادامه میدهد.
۷:۳، ۴ — چرا یَهُوَه پادشاهی به شریری آحاز را نجات میدهد؟ پادشاهان اَرام و اسرائیل تصمیم داشتند آحاز پادشاه یهودا را از تخت سلطنت عزل کنند و دستنشاندهٔ خود را یعنی پسر طَبْئیل که از خاندان و نسل داود نبود بر تخت پادشاهی بنشانند. این نقشهٔ شیطانی عملاً عهد ملکوت با داود را نسخ میکرد. یَهُوَه آحاز پادشاه را از دست آنها نجات میدهد چون که میخواهد نسل ملوکانهٔ داود را حفظ کند تا «سَروَر سلامتی» موعود بر تخت داود بنشیند. — اِشَعْیا ۹:۶.
۷:۸ — نبوّتی که میگوید در عرض «شصت و پنج سال اِفرایم شکسته میشود» چگونه تحقق مییابد؟ اندکی بعد از این که اِشَعْیا واقعهٔ مذکور را نبوّت میکند، پادشاهی ده سِبط شمالی اسرائیل شکست میخورد و ساکنان آن تبعید میشوند و جایگزین کردن آنها با اقوام بیگانه «در ایّام فَقَح، پادشاه اسرائیل» آغاز میشود. ( ۲پادشاهان ۱۵:۲۹) این روند تا دورهٔ حکمرانی اَسَرْحَدُّون، پادشاه آشور که یکی از پسران و جانشین سَنْخاریب بود همچنان ادامه مییابد. ( ۲پادشاهان ۱۷:۶؛ عَزْرا ۴:۱، ۲؛ اِشَعْیا ۳۷:۳۷، ۳۸) تبعید و جابهجایی قوم از سامره به مناطق و کشورهای دیگر تا این زمان با مدت ۶۵ سال مذکور در اِشَعْیا ۷:۸ مطابقت میکند.
۱۱:۱، ۱۰ — چگونه میتوان گفت که عیسی هم «نهالی از تنهٔ یَسّا» است، هم «ریشهٔ یَسّا»؟ ( رومیان ۱۵:۱۲) عیسی «نهالی از تنهٔ یَسّا» یعنی اصل و نسبش از یَسّا است زیرا از نوادگان داود، پسر یَسّا، به شمار میآید. ( متّیٰ ۱:۱-۶؛ لوقا ۳:۲۳-۳۲) اما وقتی عیسی قدرت و پادشاهی ملکوت را به دست میگیرد به اقتضای مسند پادشاهیاش، رابطهٔ او با اصل و نسبش تغییر پیدا میکند. در ضمن، چون به او قدرت و اختیار عطای زندگی جاودانی به انسانهای مطیع داده میشود، «پدر سَرمَدی» یعنی پدر ابدی آنهاست. ( اِشَعْیا ۹:۶) بدین ترتیب، «ریشهٔ» نیاکان انسانیاش، از جمله یَسّا میشود.
از این آیات چه میآموزیم؟
۱:۳. اگر با لجاجت از اجرای فرامین و انتظارات آفریدگار امتناع کنیم به منزلهٔ این است که از گاو و الاغ نیز کمتر میفهمیم. ولی اگر قدر تمام برکات و کمکهای یَهُوَه را بدانیم هیچ گاه از روی نادانی او را ترک نخواهیم گفت.
۱:۱۱-۱۳. تظاهر به دینداری، رسم و آیین تشریفاتی و دعاهای توخالی در نظر یَهُوَه مکروه است. دعاها و اَعمال ما باید از قلبی پاک و انگیزهای خالص برآید.
۱:۲۵-۲۷؛ ۲:۲؛ ۴:۲، ۳. بردگی و ویرانی یهودا با بازگشت باقیماندهای از اسرائیلیان به اورشلیم و برقراری مجدّد عبادت حقیقی به پایان میرسد. یَهُوَه با خطاکارانی که توبه میکنند با رحمت رفتار میکند.
۲:۲-۴. اگر با غیرت تمام به موعظهٔ ملکوت و فعالیت شاگردسازی مشغول باشیم افراد بسیاری را از ملتهای مختلف کمک خواهیم کرد تا طریق صلح را بیاموزند و با دیگران نیز روابطی صلحآمیز داشته باشند.
۴:۴. یَهُوَه در نهایت هر گونه ناپاکی، فساد و همچنین کسانی را که خون بر گردن دارند از میان خواهد برداشت.
۵:۱۱-۱۳. اگر در تفریح و سرگرمی افراط کنیم با فهم و شایستگی خدایی رفتار نکردهایم. — رومیان ۱۳:۱۳.
۵:۲۱-۲۳. پیران جماعت نباید خود را ‹ در نظر خود حکیم› بپندارند. نباید در نوشیدن مشروبات الکلی افراط کنند و نباید استثنا قائل شوند.
۱۱:۳الف. همان طور که از خدمت و تعالیم عیسی پیداست، خوشی زیادی در ترس از یَهُوَه هست.
‹یَهُوَه بر یعقوب ترحّم فرموده›
( اِشَعْیا ۱۳:۱–۳۵:۱۰)
بابهای ۱۳ تا ۲۳ از داوریهایی علیه امّتهای بیگانه تشکیل شده است. اما ‹یَهُوَه بر یعقوب ترحّم فرموده› زیرا به همهٔ اَسباط اسرائیل اجازه میدهد به زمینشان بازگردند. ( اِشَعْیا ۱۴:۱) در پیامهای حاکی از نابودی و ویرانی یهودا در بابهای ۲۴ تا ۲۷ وعدههایی نیز در مورد بازگشت آنها به سرزمینشان دیده میشود. یَهُوَه از «میگساران اِفرایم» خشمگین است زیرا با اَرام پیمان دوستی بستهاند و همین طور ‹هم از کاهن و هم از نبی› یهودا غضبناک است زیرا در صددند با آشور پیمان دوستی ببندند. ( اِشَعْیا ۲۸:۱، ۷) سپس خطاب به اورشلیم میگوید: «وای بر اَریئیل!» زیرا «به مصر عزیمت میکنند» تا به جای پناه بردن به یَهُوَه به قدرت آن امّت پناه ببرند. ( اِشَعْیا ۲۹:۱ به پاورقی ترجمهٔ دنیای جدید رجوع کنید؛ ۳۰:۱، ۲) اما نجات در انتظار کسانی است که به یَهُوَه ایمان میآورند.
یَهُوَه مانند شیری جوان که «بر شکار خود غرّش مینماید» مواظب «کوه صهیون» است. ( اِشَعْیا ۳۱:۴) و چنین نیز وعده میدهد: «اینک پادشاهی به عدالت سلطنت خواهد نمود.» ( اِشَعْیا ۳۲:۱) به علّت تهدید آشوریان حتی «رسولانِ سلامتی [یعنی صلح] زارزار گریه مینمایند» اما یَهُوَه وعده میدهد که قومش شفای روحانی خواهد یافت زیرا ‹گناه قوم آمرزیده خواهد شد.› ( اِشَعْیا ۳۳:۷، ۲۲-۲۴) ‹غضب یَهُوَه بر تمامی امّتها و خشم وی بر جمیع لشکرهای ایشان است.› ( اِشَعْیا ۳۴:۲) از این رو، ویرانی یهودا همیشگی نیست. بلی، «بیابان و زمین خشک شادمان خواهد شد و صحرا به وجد آمده، مثل گل سرخ خواهد شکفت.» — اِشَعْیا ۳۵:۱.
پاسخ به پرسشهای مربوط به آیات:
۱۳:۱۷ — از چه نظر مادها نقره را به حساب نمیآورند و طلا را دوست نمیدارند؟ مادها و پارسها شکوهمندی و جلال پیروزی بر دشمن را ارجمندتر از چپاول و غنایم جنگی میدانستند. این را میتوان در عکسالعمل کورش دید که وقتی تبعیدیان را به سرزمینشان بازمیگرداند تمام وسایل و ظروف طلا و نقره را که نَبُوکَدْنَصَّر از هیکل ( معبد) یَهُوَه چپاول کرده بود به آنها پس میدهد.
۱۴:۱، ۲ — قوم یَهُوَه چگونه ‹اسیرکنندگان خود را اسیر میکردند› و ‹بر ستمکاران خویش حکمرانی مینمودند›؟ این نبوّت در مورد اسیرانی مانند دانیال که طی حکمرانی مادها و پارسها در بابل به رتبهای بالا دست یافت و اِسْتَر که ملکهٔ پارس شد و مُرْدِخای که منصب وزارت را طی حکمرانی امپراتوری پارس به دست آورد، صدق میکند.
۲۰:۲-۵ — آیا اِشَعْیا واقعاً سه سال را کاملاً عریان به سر برد؟ احتمالاً اِشَعْیا لباس کمی بر تن داشت یا نیمه عریان راه میرفت. — ۱سموئیل ۱۹:۲۴؛ به پاورقی ترجمهٔ دنیای جدید رجوع کنید.
۲۱:۱ — «بیابان بحر» به چه منطقهای اشاره میکند؟ منظور از این عبارت بابل است، گرچه بابل از دریا فاصلهٔ زیادی دارد. علّت چنین توصیفی نیز این است که آبهای دو رود دجله و فرات هر ساله طغیان میکرد و آن نواحی را زیر آب میبرد. در نتیجه آن منطقه به مرداب یا تالابی تبدیل میشد که به دریا یا «بحر» شباهت داشت.
۲۴:۱۳-۱۶ — چرا گفته شده است که یهودیان ‹ در میان قومهای زمین مثل تکانیدن زیتون و مانند خوشههایی که بعد از چیدن انگور باقی میماند خواهد شد›؟ درست همان طور که بعد از برداشت محصول فقط چند عدد میوه بر شاخههای درخت یا مو باقی میماند، پس از ویرانی اورشلیم و یهودا نیز فقط عدهٔ معدودی نجات خواهند یافت. حال چه به «بِلاد مشرق» تبعید شوند چه به «جزیرههای دریای» مدیترانه، ‹نام یَهُوَه خدای اسرائیل را . . . تمجید مینمایند.›
۲۴:۲۱ — به نقل از ترجمهٔ تفسیری، ‹نیروهایی که در آسمان هستند و قدرتمندانی که بر زمین حکومت میکنند› چه کسانیاند؟ ‹نیروهایی که در آسمان هستند› به احتمال بسیار زیاد شیاطین خبیث هستند. و ‹قدرتمندانی که بر زمین حکومت میکنند› پادشاهان و حاکمان زمینند که تحت نفوذ پرقدرت آن شیاطین قرار گرفتهاند. — ۱یوحنّا ۵:۱۹.
۲۵:۷ — منظور از ‹روپوشی که بر تمامی قومها گسترده است و ستری که جمیع امّتها را میپوشاند› چیست؟ این تشبیه به دو دشمن بشر یعنی گناه و مرگ اشاره میکند.
از این آیات چه میآموزیم؟
۱۳:۲۰-۲۲؛ ۱۴:۲۲، ۲۳؛ ۲۱:۱-۹. نبوّتهای یَهُوَه همیشه به تحقق میپیوندند، درست همان طور که در مورد بابل صدق کرد.
۱۷:۷، ۸. با این که اکثر اسرائیلیان به یَهُوَه وقعی نگذاشتند عدهای اندک از آن قوم امید خود را به یَهُوَه بسته بودند. امروزه نیز بعضی از مسیحیان در کلیساها به پیام ملکوت توجه نشان دادهاند.
۲۸:۱-۶. اسرائیل به دست آشوریان میافتد ولی یَهُوَه اطمینان حاصل خواهد کرد که وفادارانش جان سالم به در میبرند. داوریهای یَهُوَه هرگز امید را از درستکاران سلب نمیکند.
۲۸:۲۳-۲۹. یَهُوَه افراد صادق را بنا بر نیازها و شرایطشان اصلاح میکند.
۳۰:۱۵. بهره بردن از نجات یَهُوَه یعنی این که با «آرامی» گرفتن ایمان نشان دهیم و به ترفندها و شیوههای انسانی متوسل نشویم. اگر «راحت» بمانیم و ترس به خود راه ندهیم ثابت میکنیم که به یَهُوَه اعتماد داریم و میدانیم او قادر است از ما محافظت کند.
۳۰:۲۰، ۲۱. با اطاعت از آنچه یَهُوَه با کلامش در کتاب مقدّس و از طریق «غلام امین و دانا» به ما میگوید، قادریم او را با ‹چشمانمان ببینیم› و با ‹گوشهایمان صدای او را بشنویم.› — متّیٰ ۲۴:۴۵.
نبوّت اِشَعْیا اعتماد ما را به کلام خدا صدچندان میکند
پیام خدا در کتاب اِشَعْیا موهبتی است که باید برای آن بسیار سپاسگزار باشیم! نبوّتهایی که به تحقق رسیدهاند نشان میدهند ‹کلامی که از دهان یَهُوَه صادر گردد نزد او بیثمر نخواهد برگشت.› — اِشَعْیا ۵۵:۱۱.
در خصوص نبوّتهای اِشَعْیا ۹:۷ و ۱۱:۱-۵، ۱۰ در مورد مسیح چه میتوان گفت؟ آیا ایمان ما را به نجاتی که یَهُوَه فراهم کرده است قویتر نمیسازند؟ کتاب اِشَعْیا نبوّتهای دیگری نیز دارد که تحقق بزرگتر آنها را یا در روزگار خود میبینیم یا در آینده خواهیم دید. ( اِشَعْیا ۲:۲-۴؛ ۱۱:۶-۹؛ ۲۵:۶-۸؛ ۳۲:۱، ۲) به راستی که کتاب اِشَعْیا مؤید آن است که «کلام خدا زنده . . . است.» — عبرانیان ۴:۱۲.
[تصویر در صفحهٔ ۲۸]
اِشَعْیا و فرزندانش «به جهت اسرائیل آیات و علامات» شدند
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
اسرائیل مثل «سایهبان در تاکستان» میشد
[تصویر در صفحهٔ ۳۱]
امروزه چگونه به مردم کمک میشود تا ‹شمشیرهای خود را به گاوآهن› تبدیل کنند؟